Pravin Rai Jumeli – Darjeeling Unplugged

प्रवीण राई जुमेली – दार्जीलिङ अनप्लग्ड
कवि राजा पुनियानीलाई समर्पित

राजनीति र कलाहरुबाट तिम्रो जीवनलाई
खासै काम लाग्ने केही जीस्ट झिक्न नसकेको मैले
समयदेखि समयसम्मै रबिन्सन क्रुसोको डायस्पोरिक दुख Continue reading “Pravin Rai Jumeli – Darjeeling Unplugged”

Prakash Sayami – Shunya Ko Ghau

कवि हुँ म
कहिलेकाहिँ सरकार प्रमुखको प्रतिज्ञाले भन्दा
कविताले सताउँछ मलाई
र छटपटिन्छु पानाभरि भरि
कहिलेकाहिँ
सेनाका बन्दूकले भन्दा
आफ्नै कलमले तर्साउँन्छ मलाई
र पछुताउँछु अक्षरभरि भरी

आजकाल Continue reading “Prakash Sayami – Shunya Ko Ghau”

Bhim Darshan Roka – Samaya Sandhai Aairahanchha

वरिपरि छेउछाउबाट
सजिला र अप्ठयारा ठाउँहरुबाट
वन पाखा पहरा
र हलुका सुस्केराहरुबाट
आइरहन्छ
समय सधैँ आइरहन्छ ।
पानी पानीमा बगेर
पात पातमा मस्केर
ऋतुहरुको आगमन
र तिम्रो आवाजबाट
आइरहन्छ
समय सधैँ आइरहन्छ ।
केही भन्न छुन्छ मलाई
केही बेर सुनिरहन्छ मलाई
मेरो श्वासमा लुटपुटिएर
मेरो क्षणहरुलाई लिएर
गइरहन्छ
समय सधैँ गइरहन्छ ।
मबाट उठेर
फैलिँदै माथि पुगेर
नीलो आकाश बनिरहन्छ
त्यही नै मेरो अतीत हुन्छ ।

Momila – Antarim Nostalgia

मोमिला – अन्तरिम नोस्तालजिया

हरेक बिहान म
अकारण
आफ्नै सपनाहरूको कैदी बन्छु
तर नजरमा मलाई
अपराधी चिनिन मन्जुर छैन ।

अहिले म
निगरानी आँखा छलेर
बेतोड भागिरहेछु
मेरै मनको सुदूर प्रदेशतिर
जहाँ Continue reading “Momila – Antarim Nostalgia”

Rabindra Nath Thakur – Saagarma Jwarbhata [From Geetanjali]

आनन्द सागरमा आज ज्वारभाटा आएको छः
सबै मानिस तिम्रो……….समातेर बसेका छन्,
जति हुन्छ उति भारी हालिदेऊ, हाम्रो दुःखपूर्ण नाउ पार गर !
छालमाथि पौड्दै हामी तर्छौँ प्राण विलुप्त भए होओस् !
आनन्द सागरमा Continue reading “Rabindra Nath Thakur – Saagarma Jwarbhata [From Geetanjali]”

Shrawan Mukarung – Rajkumari Diana Lai

मैले तिम्रो आँखाको समुद्रमा
एक जहाज माया
र केही गीतका अल्बमहरू पठाएको छु

ब्रह्माण्डजस्तो यो जहाजको कुनै दिशा छैन
सम्झनाजस्तो मेरो मायाको कुनै तौल छैन
आकार छ तर खास आकार छैन
बिसाउनु कुननिर कुनै Continue reading “Shrawan Mukarung – Rajkumari Diana Lai”

Mina Bantawa ‘Mridu’ – Ti Diwa Sapana Haru

ति दिवा सपनाहरु

ति दिवा सपनाहरु रातको हो भनि सम्झेछु
कल्पनाहरुलाई सजाएर म चुर्लुमै डुबेछु
ति दिवा सपनाहरु रातको हो भनि सम्झेछु

सपनाका ति महलहर धेरै ठुलो बनाएछु
भताभुङ्ग हुदा महलहरु संग-संगै भत्किएछु
ति दिवा सपनाहरु रातको हो भनि सम्झेछु

मृग नयनी आँखाबाट आँसुका थोपा बर्सिं दिंदा
म त लक्ष्य बिहिन भै परिवर्तन भैसकेछु
ति दिवा सपनाहरु रातको हो भनि सम्झेछु

प्रिय पाठक ब्रिन्द
यो पहिले नै प्रकाशित गीत हो त्यसैले यसको जानकारी गराइएको छ।

स्वर अनि शब्द-मीना बान्तवा
सङ्गीतकार्-हस्त परीयार
म्युजिक एरेन्जर-श्याम सुनुवार
दोभान स्टुडियो
चलचित्र-पर्दा-जन्म दिन

Rishi Ram Neupane – Hoste Timile Gare

ऋषिराम न्यौपाने -होस्टे तिमीले गरे

खोली लोचन शीघ्र हेर अगुवा बालेर बत्ती तिमी
जुट्ने उच्च विचारमा छ गहिरो धाँजा परेको जिमी
शंका, त्रास र आशमा रुमलिंदा छाँया अँध्यारा परे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे

छाँया स्वार्थ र लोभका, कलहका फालौँ न हामी मिली
छन् झिल्काहरु भित्रका अनलमा गर्दै अझै पिल्पिली
मौकामा नफुके जुटेर अहिले बल्दैन आगो भरे
हैसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे

पञ्जा थुत्न खुरुक्क बाघहरुका आऊ कसी कम्मर
चर्की वाद विवादमा अररिंदा ढल्छन् पला सुन्दर
बेलामा नबुझे विचार युगको रोपिन्छ काँढा भरे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे

आ–आफ्ना हठमा अडी, अडिरहे हुन्छौँ सबै निर्बल
बत्ती पौरखका र आत्मबलका बालौँ मिली झल्मल
बङ्गरा नथुते भुजङ्गहरुले चुस्छन् अरु झन् भरे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे।

Acharya Prabha – Hau Timi Prerana Ki Khani

आचार्य प्रभा – हौ तिमी प्रेरणाकी खानी

हौ तिमी प्रेरणाकी खानी
अनी कोमलताकी रानी।

हौ, जननी पनि तिमी नै
फेरि सुलभ तिम्रो बानी ।

प्रक्रितिमै छौ सुन्दरम
अनी हौ फूल की जवानी ।

पाएर तिमीलाई सधैं
मुस्काउँछ Continue reading “Acharya Prabha – Hau Timi Prerana Ki Khani”

Hemanta Khatiwada – Aaja

हेमन्त खतिवडा – आज
(मधुपर्क २०६६ चैत)

भेट हाम्रो भा’को थिएन
कैंयौं दिनमा भयो आज
अलप भई ग’को थियौं
लजाउँदै आयौं आज
मेरा मनको मझेरीमा
किरण छर्दै आयौं आज
उस्तै रूप बान्धी बोकी
लजाएर आयौं आज Continue reading “Hemanta Khatiwada – Aaja”

Manoj Kafle (Mansoon) – Bilauna Maile Gardina Aba

विलौना मैले गर्दिन अब
डसे तिमीले सर्दिन अब

जालबुन्ने पुजारी रहेछौ
भावनामा म मर्दिन अब

नछेक मलाई दोबाटोमा
तिम्रोजालमा पर्दिन अब

व्येर्थमा मेरा सुके नयन
अमोल मोती छर्दिन अब

पैताला म खियाई कहिले
लेकबाट बेंसी झर्दिन अब

Shikhar Arohan – Nishabdata

शिखर आरोहण – निःशब्दता
(Sent to Sanjaal Corps via Email)

ऊ, हिडिरहन्छ प्रत्येकपल्ट
एउटा निर्माणका विरूद्धहरूमा
ऊ लडिरहन्छ प्रत्येकपल्ट
विनिर्माणका संघारहरूमा
चुपचाप चुपचाप
वाचाल ओठहरू
पड्किरहेछन्, Continue reading “Shikhar Arohan – Nishabdata”

Nawaraj Subba – Satyam Shivam Sundaram

नवराज सुब्बा – सत्यम् शिवम् शुन्दरम्!

हाँसे हाँस्ने
रोए पनि हाँस्ने
कहिल्यै नओइलिने
एउटा सुन्दर फूल
कोरें कागजमा
अनि यसमा भर्नलाई
खोजें सुगन्ध चारैतिर
अलि पर बगैंचामा
फूलहरुको बीचमा
लुकेर बसेको
सुवासलाई सुटुक्क सोधें
यो भन्दा सुन्दर
कहिल्यै नओइलिने फूल
छ मसंग
जाउँ त्यहीँ ढुक्कले बसौं
ऊ मानेन पटक्कै मानेन
पक्रन खोजें तर
नओइलिने फूलमा
कहिल्यै बस्दिन म भन्दै
मेरो हात झड्कालेर
मनै दुख्नेगरि
उ टाढा गयो
यी फूलका पत्रदलमा या
असल मानिसको देहमा
सुगन्ध अर्थात् प्राण
अन्ततः बास बसेनन्
सत्यम् शिवम् शुन्दरम् !

Chanki Shrestha – Bhid Bata Anuhar

भीडमा त्यसैगरी गुमाउँछ मान्छेले आफ्नो अनुहार
जसरी शिशिरमा गुमाउँछ बनपाखाले आफ्नो रङ ।

कोषविहीन प्राणीजस्ता
आकारविहीन अनगिन्तिी टाउकाहरू छन् भीडमा
जो नापिरहेछन् सडकको तापक्रम बारम्बार
जीवनविहीन शरीरजस्ता
गतिविहीन Continue reading “Chanki Shrestha – Bhid Bata Anuhar”

Laxmi Prasad Devkota – Gaindopasana

(अथवा यस अर्थसङ्कट–युगको ध्वनि)

क.
प्रभु गैँडा ! प्रभु गैँडा !
देऊ घिउ, चिनी, मैदा !
तातो हलुवा गर पैदा !
कर्कलोले पेट दुख्यो अति !
खल्लो भयो अब कैँडा !
अभावदेखिन् विरक्त भएका भक्तहरुको आवाज Continue reading “Laxmi Prasad Devkota – Gaindopasana”

Kalyan Shrestha – Barshat

कल्याण श्रेष्ठ – बर्षात ! (कबिता )

सामान्य दिनचर्याका
ब्यस्त मध्यम बर्गीयका लागि
अफिस आवरमा बसभित्र
ठेलाम ठेलसंग मिसिएको
पसीनासंग घोलिएको
झ्यालबाट छिर्ने दुखेसो होस
या
असामान्य दिनचर्याका
कमजोर Continue reading “Kalyan Shrestha – Barshat”

Abir Khaling – Asmita Ko Geet

अबीर खालिङ्ग – अस्मिता को गीत

हतभागी मेरा कति अनुर्वर बेलाहरू
फल नलागी सुकिसके /
देशको उर्वरा माटोमा ।
म देश जोतिरहेछु।
खडेरीग्रस्त मौसममा पसीना को के मूल्य हुंदछ
गोडीरहेछु बियाड धानको
हिल्याईरहेछु देश
खनिरहेछु देश

मलबांसले हानेको मेरो चिसो आंगमा घाम कहिले लाग्छ ?
पर्खाईको रित्तो लामो संगीतमा
हाम्रा आकांक्षाका शब्दहरु शहीद भईसके ।
देशले गाएको हर्षगानामा
खोई मेरो चिनारी
कोरस गाउँदै राजमार्गमा हिंड्न पाऊं ।

देश बिणामा मैले
आफ्नै धून बजाउनमात्र चाहेको हूँ
आफ्नै राप अलाप्न चाहेको हूँ
आफ्नै संगीतको स्वर्गीय आनंद अनुभूत गर्न चाहेको हूँ
बिणाका तारमा मैले
हाम्रा अस्मिताका सूरहरु झंकृत पार्न चाहेको हूँ ।

अखवारका हेडलाइनहरुद्वारा बहिस्कृत
मेरा अदम्य चाहना र तृष्णाहरु
छटपटीको मरुभूमिमा किन हराउंछ ?
न्यायको न्यानो घाम नपाई
अवहेलनाको बाढीले बगाउंछ?

मलाई कौसीमा उभ्याएको कति भयो?
मूलप्रवाहबाट उच्छेदित
अगर बगर सुकेको कति भयो?
म तिम्रो मुटुमा श्वासप्रश्वासमा
तिम्रो विगत , वर्तमान र भविष्य हुन चाहन्छु ।
तिम्रो बानी र व्यवहार हुन चाहन्छु ।

विविधतामा एकता भन्दै
कति हिंडीसकें म तिमी संग तिम्रो हात समाएर ।
हरेक पल्ट तिमीले सोध्यौ मेरो नाम ।
मेरो जात, थर र गोत्र
हाँसेर खेल्न दिएनौ त्यो घरको मझेरीमा ।
आँगन को डीलमा उभिएर तिम्रो हात सामाउन खोज्दै
यति यति पानी घेघेरानी खेलीरहें
सर्वांग पानीमा डुब्दा पनि
म बिचमा उभियेकी रानी हुन पाइन ।

(Sent to Sanjaal Corps via Email)

Manorama Sunuwar – Chhayan Yoddha

मनोरमा सुनुवार – छायाँ योद्धा

यूद्ध,
तिम्रो शक्ति प्रर्दशनको थलो
सत्ता कब्जाको उपाय
वीरता प्रमाणितको दह्रो कसी
तर यूद्ध,
कदापी तिमी एक्लै लड्दैनौ
संभवत तिमीसंगै
तिम्रोभन्दा विकराल यूद्ध
हामीले लड्दै आएको हुनुपर्छ ।

यूद्धस्थलमा तिमी लडिरहँदा
शत्रुपक्षको तरबारले
पहिले हामी रेटिन्छौं
अभावमा
भोकमरीमा
असुरक्षामा,
तिमीले प्रहार गरेको आर्टिलरीबाट
गोला बनेर फेरि
हामी नै बज्रन्छौं
विपक्षीको परिशरमा
अनि प्रत्येक रात
प्रत्येक दिन
आफैँ ध्वस्त हुन्छौं
कहिं सेक्स स्लेभज्ञ बनेर
कहिं कम्र्फट वुमनद्द बनेर ।

हाम्रो मातृत्वलाई
चुनौती दिने यूद्धले
फेरि हामीसंग नै योद्धाको माग गर्छ,
शरिर अव कारखानामा
अनुवादित हुन थाल्छ,
तथापि
जैविक कारखाना
दृष्टि विहिन हुन सक्दैन
सक्दैन हुन सम्बेदनाहिन,
आफन्तसंग वियोगको
आँशुमा पौडदै
लड्नुछ संघर्षको मैदानमा
प्रत्येक निमेषमा ।

बलत्कार,
हामीमाथि मात्रै प्रहार हुने
तिम्रो यूद्धको एक अभिन्न हतियार,
हामी हजारौं मृत्यू वरण गर्दै
बाध्यछौं विउतिन,
अनि यो कुरुप र विकृत युद्धसंग लडेर
तिमीछेउ आइपुग्छौं,
फेरि तिमीबाट तिरस्कृत हुनुको पीडासंगैं
जीवनको अर्को युद्धमा होमिन पुग्छौं ।

इतिहास साक्षी छ,
श्रृङखलाबद्ध वर्वर यूद्धहरू
यसरी लडिरहिउँ हामीले,
रुवाण्डाको जातीय यूद्धमा
पूर्व यूगोस्लाभियामा,
पाकिस्थान /बंगलादेशमा
विश्वयूद्ध /शितयूद्ध/ गृहयूद्धहरुमा
भूगोलका रेखा रेखामा
लडिएका यूद्धहरुमा ।

हामी तिम्रो यूद्धभूमिमा
यौन सेवा प्रदायक, भान्छे, सेविका
वफादार आत्मघाती दस्ता,
अनि तिमीसंगै
काँधमा बन्दुक बोकेर हिड्ने लडाकु,
तथापि यूद्ध
तिम्रो मात्रै पेवा
तिमी मात्रै यसको विजेता ।

कहलाएँनौ कहिल्यै हामी विरंगना
टाँगिएन कहिल्यै हाम्रो छातीमा भिक्टोरिया क्रश
गाइएन कहिल्यै हाम्रो विरताको गाथा,
यद्यपि
हरेक थरी यूद्धमा विचलित नभइ
निरन्तर लडी रहन सक्ने,
आदम्य साहस भएका
हामी
वास्तविक योद्धा
यसअर्थमा
तिमी
फगत छायाँ योद्धा !

हालः श्रीलंका

Bhim Darshan Roka – Aaundo Khaadi

हिँड्दाहिँड्दै जब पछिल्तिर फर्कन्छु
ठूलो यौटा खाडी देखी तर्सन्छु
कसरी हामफाली मैले पार गरेँहुँला
विश्वास हुँदैन, आश्चर्यले म उफ्रन्छु ।
हिँड्दाहिँड्दै जब पछिल्तिर फर्कन्छु!
तर त्यो आइरहेको लामो ताँती
मानिसको Continue reading “Bhim Darshan Roka – Aaundo Khaadi”

Manoj Bogati – Pathan 2

मनोज बोगटी – पठन- २

ई-अक्षरहरू डाउनलोड गरेर
कागजमा हेर्दैछु म
प्रिन्टरबाट निस्किएको मेरो पाठको आजको आँखा।

मलाई यत्ति चाहिएको हो
आज बुझ्ने
डा. गोबिन्दराज भट्टराईको पोस्टमोर्डन लिटरेचर-माथिको लेख।

विचार ठुन्का-ठुन्का भएर छरिएको
एक्स् रे हेरेर
पाठकलाई लागेको रोग चिन्नु अघि
मेरो स्वतन्त्रतामाथि भइरहेको हस्तक्षेपले औंली उठाउँछ।

तक्निकीको पछिपछि कुद्ने कविले
गरेको उत्पादनको वकालत
कम्पनीको विज्ञापन हो कि उसको कला?

मेरो नाममाथि हुन नसकेको तर्क
उसको दाममाथि हुन्छ।

गाईको थुन निचोर्ने औंला
अमूल मिल्कको प्याकेट निचोर्दै गर्दा
कविता पढ्ने पाठकले
विज्ञापन पढ्छ?

प्रकृति र विज्ञानसँगसँगै कुम मिलाएर उभिएको छ अघिल्तिर
मैले दुइमा एकलाई राम्ररी चिन्न सकिन भने
विश्वको सबैभन्दा इमान्दार अन्धो हुन्छु म?

आज पनि
घरमा पढ़ेको चेतनभगतको किताबको रिव्यू
नेट-मा पढ़ें मैले।