औंशीले डेरा जमाएको बेला
जूनको कुरा कसरी लेख्न सकिन्छ ?
कालो रातले ढाकेको ठाउँमा
घामको कुरा कसरी गर्न सकिन्छ ?
रक्तरञ्जित भत्केको सडकमा
पूmलको, विरुवाको
बास्नाको कविता लेख भन्छन्
बारुद र रगतको दुर्गन्धमा
कसरी लेख्न सकिन्छ यस्तो कविता ?
लेखिन्छ यहाँ त
विचलित वर्तमानका
भयावह दृश्यहरु
शोकसंतप्त अनुहारहरु
भोक र छट्पटीका पीडाहरु
चारैतिर आर्तनाद भएको बेला
कसरी लेख्न सकिन्छ
उल्लासका कुराहरु ?
Tag: Nepali Kavita
Min Dwandi – Besaha Khojna Jane Haru
भोकले सुकेका आन्द्रा बोकेर
रित्तो डालो र थुन्सेसहित
गाउँबाट, बस्तीबाट
बेसाहा खोज्न निस्केकाहरूको जमात
गाउँ–बस्तीमा फर्केनन्
छातीभित्र दन्कँदो राँको बोकेर
रित्तो झोलासहित
शहरका टोलहरूबाट
बेसाहा खोज्न निस्केकाहरूको हूल
शहरका टोलहरूमा फर्केनन् ।
उनीहरू
अन्नका गेडाहरूको सपनामा
आफ्ना बालबच्चाहरूलाई भुलाएर
गाउँ र बस्तीबाट निस्केका थिए
उनीहरू
आफैलाई समेत झुठो सान्त्वनामा अल्झाएर
शहरका टोलहरूबाट निस्केका थिए
तर उनीहरू
गाउँमा फर्केनन्, बस्तीमा फर्केनन् ।
उनीहरू
बेसाहाको खोजीमा लाम लागेर हिंड्दा
लाम त जुलूस भएछ
“महंगीले अक्काश छोयो” भनेर
आपसमा कुरा गर्दा
कुरा त नारा हुन गएछ, ब्यवस्था विरोधी भएछ
र बेसाहा खोज्न निस्केकाहरूको नाम
“अराष्ट्रिय वा उग्रवादी तत्व” मा दर्ता हुन पुगेछ
त्यसैले, उनीहरू
गाउँमा फर्केनन्, बस्तीमा फर्केनन्
र शहरका टोलहरूमा फर्केनन् ।
उनीहरूले दोबाटो–चौबाटोमा
“हामी भोका छौं” भन्ने राय व्यक्त गरेछन्
उनीहरू माथि लाठी बर्सिएछ
उनीहरू घाइते पारिएछन्
अझ, कसैले त झन
“हामीले खान पाउनु पर्छ” भन्ने
‘दुस्साहस’ समेत गरेछन्
त्यसैले उनीहरूमाथि
गोलिका पर्रा छोडिएछन्
र दोबाटो–चौबाटोभरि उनीहरू ढालिएछन् ।
भोका केटाकेटीहरूको क्रन्दनले
सुतेर खाने र खानासाथ सुत्नेहरूको
निंद कचल्ट्याएछ
त्यसैले, बेसाहा खोज्न हिंडेकाहरू
“शान्ति खलबल्याएको” अभियोगमा
जेलमा कोचिएछन्
अनि डालो, थुन्से र झोला बोकेर
हिंड्नेहरूको बाँकी लस्कर
घाइते भएर लडेछन्
घर फर्कन घिस्रिंदा–घिस्रिंदै
उनीहरू रगत छादेर
सडक र गोरेटोमै मरेछन्
त्यसैले उनीहरू
गाउ‘ र बस्तीमा फर्केनन्
शहरका टोलहरूमा फर्केनन् ।
रगत र पसिनाका आहार खानेहरूसँग
उनीहरूले अन्नपातको कुरा उठाएछन्
त्यसैले उनीहरूमाथि
लाठी र बन्दुक बर्सिएछन्
उनीहरूलाई भकुण्डो खेलाईंदै
फलामे बारभित्र धकेलिएछ
घाइते पारिएछन् र गोलीका पर्रा छोडेर मारिएछन् उनीहरू
त्यति मात्र होइन
उनीहरूको सम्पत्ती सबै
जफत गरिएछ
रित्तो झोला, थुन्से र डालाहरू समेत
खोसिएछन्
त्यसैले
घरमा भोको पेट लिएर
बाटो हेरिरहेका लाला–बालाहरूका
आसाहरू घर फर्केनन्
ओछ्यानमा समय गनिरहेका बृद्धाहरूका
जीवनहरू घर फर्केनन् ।
यसरी,
गाउ‘बाट, बस्तीबाट
शहरका टोलहरूबाट
रित्तो झोला, थुन्से र डालाहरू बोकेर
बेसाहा खोज्न निस्केकाहरूका ताँतीहरू
गाउँमा फर्केनन्, बस्तीमा फर्केनन्
शहरका टोलहरूमा फर्केनन्
उनीहरू कहिल्यै कतै
फेरि देखिएनन् ।
Yogendra Raj Sharma – Timi Ghaam Nai Hau
योगेन्द्र राज शर्मा – तिमी घाम नै हौ
लाग्छ,
धेरै ताराहरु मिलेर
तिमी बनेकी हौ
तिम्रो अनुहारमा
म रातको आकाश देख्छु
लाग्छ,
तिमी घाम हौ
तिम्रो उज्यालोमा
मेरा आँखाहरु हुनुको अनुभूती गर्छन् ।
मेरो एक पाटो उज्यालो
र एक पाटो अँधेरो छ ।
मैले बाल दिईनँ भने
यि सब अनुभूतिको
अन्त्य हुन्छ ।
तिमी घाम नै हौ
जसको वरीपरी
म घुमिरहेछु ।
कास, तिमीले पनि यस्तै अनुभूती गरेको भए !!!
(Sent to Sanjaal Corps via Email)
Anju Subedi – Dharma
अन्जु सुबेदी – धर्म
(Sent to Sanjaal Corps via Email)
मान्छेलाई भन्दा धेरै प्रेम
मूर्तिहरुमा बस्छ भने
ब्यबहारमा भन्दा धेरै स्नेह
सिद्दान्तमा कस्छ भने
म भन्छु
त्यो धर्म होइन आडम्बर हो।
Shrawan Mukarung – Prem Geet
अब म तिमीलाई यहीँ छोडेर जान्छु !
यी जन्तीजस्ता पर्वत
चराको माला
बुकी र बतास
यी सनईजस्ता भन्ज्याङ
लोकन्ता खोला
गोधूलि र मौनता
यी मान्छेका आदिम र आधुनिक दुःखहरू
कसैलाई थाहा हुनेछैन ।
अब म तिमीलाई यहीँ छोडेर जान्छु !
मलाई खोज्दाखोज्दै
कुनै प्रिय दिन तिमी मर्नेछौ
कुनै इतिहास बन्नेछैन – त्यो
मृत्युपर्यन्त पनि भेट्नेछैनौ मलाई
कुनै युग
कुनै काल
कुनै जन्म
मेरो मन फर्किनेछैन – कहिल्यै ।
पगली !
अब म तिमीलाई यहीँ छोडेर जान्छु !
यहीँ
बस यहीँ
यो तिम्रो सिउँदोमा बजिरहेको मेरो आलो रगतको बाँसुरीमा ।
Biwash Bipra – Manchhe Sagarmathako Paridhi Bhitra 3
बिवश बिप्र – मान्छे – सगरमाथाको परिधि भित्र – ३
(Sent to Sanjaal Corps via Email)
मन र मान्छे
मन–एक जीवन्त अन्तरंग !!
मान्छे–धारिलो औजार कर्म-आरनको !!
सगरमाथा—–एक आस्था
आस्था–गगनचुम्बी नक्षेत्रहरु
उफ्फ्फ्फ……..
यो बिष्लेषण पनि ….
तराजु ———-एक जैविक इजलासको !
रगत——एक महिमा नदिहरुको !
नदि—–अमृत-फल प्रसमनको !
—————भेट्यौ
————————प्रवीर धड्कनहरु !!
—————-बिश्वास गर
——————–तिम्रो
————शालीक जन्मदैछ
Kusum Gyawali – Mauri
हो सताब्दीयौँ देखि निरन्तर
मौरीको घारमा रहन्छे रानी
तर पनि त्यहाँ हुदैन कुनै प्रकारको राजतन्त्र
आफ्नै सन्तानलाई दुध चुसाउन मौरीले
धाई राख्दैनन् घारमा
खानैले खाई मात्रै रहने
काम गर्नेले गरिमात्र रहने गरी
बोक्रे सम्झौतामा मेलमिलाप गर्दैनन् मौरीहरू
गुटगत नीलो स्वार्थले घारहरूमा कहिलै विभाजन हुदैन
घारमा नयाँ रानी विदेशी चलखेलबाट पनि बनाईदैन
साहू बाले हिजो मौरी पढाउँथे हामीलाई
सिकाउँथे विद्रोहहीन श्रमका कथा
सेरेमोनियल बाजेले आज पनि
अगाडि राखेर मौरीको रानी
निर्लज्ज सिकाउँदैछन् श्रीपेचसंग राष्ट्रियताका कुरा
अपूर्ण कथा हालेर कर्मीमौरीको
वकालत गर्छन मृत शान्तीको
ए बाजे, घरैमा मौरी पाल्ने किसानहरूका अगाडि
अब सम्भब छैन झूठ बोल्न
मौरीहरू स्वतन्त्र घुम्छन साझा फूलवारीहरूमा
मौरीहरूले डर मान्दैनन् जमिनदारका धनी पूर्जाहरूसंग
कुनै कानूनले रोक्न सक्दैन जङ्गलमा बस्ने आदिबासी जस्तै
स्वतन्त्र विचरण गर्न मौरीहरूलाई
भिन्न भिन्न जातका मौरीहरूमा पनि
जातीय पहिचानको द्वन्द्व छैन
सबै मौरीहरूले स्वछन्द गतिमान हुन गुनगुनाउँछन्
एउटै अन्तराष्ट्रिय गीत
सृजनाका अभियानमा सहजै प्राणआहुति गर्छन
दासताका अर्चना लेख्न सक्दैनन् मौरीहरू
हो सताब्दीयौँ देखि निरन्तर
मौरीको घारमा रहन्छे रानी
तर पनि त्यहाँ हुदैन कुनै प्रकारको राजतन्त्र
Prakash Sayami – Jaanda Jaandai
प्रकाश सायमी – जाँदाजाँदै…
जाँदाजाँदै आज फेरि मन उधारै रह्यो
ढोकैसम्म पुगेर पनि पाइला संघारै रह्यो
छिचोलेरै पुगेको’थेँ कति आँखा बाधा थिए
चाहनाथ्यौ तिमी मेरो सपना पनि आधा थिए
खोलुँ भन्थेँ मनको ढोका सबै अपुरै रह्यो
ढोकासम्म पुगेर पनि पाइला संघारै रह्यो
काँढामाथि टेक्नु पर्यो त्यो पनि त सहेकै’थेँ
दुनियाँ नै वैरी हुँदा तिम्रो आफ्नो भएकै’थेँ
कुन सिमाना कोर्यौ दैव ! बोली अधुरै रह्यो
ढोकैसम्म पुगेर पनि पाइला संघारै रह्यो
Min Dwandi – Dhuwan Ra Rolpa
धुँवा रूमल्लिएको छ घरमा
धुँवामा रूमल्लिएको छ घर
धुँवाले पिरिएको घर,
धुँवाले धैंसाएको घर
धुँवा अकासिएको हेरिरहेको छ
धुँवा अकासिने समय गनिरहेको छ ।
‘बैना’ पानी लिन छक्कालै गएकी हो
अझ आएकी छैन
ऊ आइपुगेकी छैन
उसले लगेको गाग्रो
आइपुगेको छैन
त्यसैले गाग्रो भएर
पानी आइपुग्न सकेको छैन
पर्खिरहेछ यो घर प्यास बोकेर ।
‘सम्पत्ति’ लाई पानी खुवाउन
गएको हो भाइ
सम्पत्ति पानी पिएर फर्के
तर ऊ फर्केको छैन
पानीको कुवासम्मको बाटोले
उसलाई निलेको हुनसक्छ
त्यसैले ऊ घर फर्कन सकेन ।
‘सरखार’ ले धारा बनाइदिएको छ
धारा विकासको प्रमाण भएर
ठडिएको छ यो गाउँमा
धारा छ, पानी छैन
ठडिएको धाराबाट पानी बग्दैन
धारासँग पानीको
कुनै सम्बन्ध छैन यो गाउ‘मा
धाराबाट पानी आउनु पर्ने
कुनै नियम छैन यो गाउ‘मा ।
पखाला लागेर नाति
मर्ने–बाँच्ने दोसाँधमा छ
ऊ यसबेला “पानी पानी” भनेर
कराइरहेको छ
रेडियोको विज्ञापनले
पखाला लाग्दा
नून चिनी पानी बनाएर
खुवाउनु पर्ने ‘नुख्सा’ सुनाएको छ
तर खै
अझै पनि बैना फर्केकी छैन
गाग्री भएर पानी आइपुगेको छैन ।
गाउँमा ‘सरखार’ ले
हेल्थपोष्ट बनाइदिएको छ
त्यसैले त्यहाँ एउटा साइनबोर्ड
सँधै झुण्डिरहेको हुन्छ
हेल्थपोष्टमा न त डाक्टर छ
न औषधी छ
पिउन नै यहाँ डाक्टर बन्छ, नर्स बन्छ
र बिरामी छाम्छ, जाँच्छ
रोग जे होस्
ऊ स्टोरमा बाँकी रहेकै औषधी दिन्छ ।
पानी लिन जाँदा गंगे ओली हरायो
खोज्न जाँदा केवल उसको
क्षत–विक्षत लाश भेटियो
केही वर्षपछि
रामे घर्तीको जीवन पनि
पानीको चाहनामै मेटियो
सरखारलाई त के छ र
गाउँमा धारा ठड्याइदिएर
कर्तव्य पूरा गरिदिएको छ,
यो गाउँमा
धारासँग पानीको वा सरखारको सम्बन्ध
अनिवार्य छैन ।
जनप्रतिनिधिहरू
केवल चुनावमा
बलियो घोडा चढी
यता आउने गर्दछन् ।
कहिले यी गाउँबाट धुँवा हराउला खोई ?
धुँवा हराउनु जरूरी छ गाउँबाट
कहिले यो गाउँमा
पानी आउने धाराहरू जडिएलान् खै ?
पानी आउनु जरूरी छ यो गाउँमा ।
Acharya Prabha – Nirdeshak Ho Man
बहकिन सक्छ मन
कतै छट्पटिमा आत्तिएर
टुक्रिन सक्छ मन
कँही पीडामा बल्झिएर,
हो, मन यस्तै छ
कोमल बन्छ कहिले
नचाहिंदो तर्कमा बिनासित्तिमा,
कठोर बन्छ कहिले
डुबेर स्वार्थको अभिप्शामा चुर्लुम्म
त्यसैले त हजार मान्छेको मन
हज्जार थरिका ………,
अनि ब्यवहार पनि परिपरिका ।
आखिर सबै परिणामहरुको
उपज हो यो मन ,
अनी त… सोँचाइ र बुझाईमा पनि
कत्ती असमानता ?
शायद मनको बर्गिकरण नभएको भए
जीवन भोगाइमा हुने थिएन भिन्नता
हो यही मनको दर्पणले
कसैको मुहारमा बुद्धको आकृति
झल्काएको छ भने
यही मनको रंगले कसैको मुहारमा
कालो रंग पोतिएको छ ,
म त भन्छु,
मन बजारमा तमाशा देखाउने नौटंकी हो
फेरि भन्छु यो मन,
छेपारोको रंग फेर्ने प्रव्रीती हो ,
अनि भन्छु मन
आकाश गर्जिएर धर्तीलाई
त्रास देखाउने गर्जन हो
हो यो मन ,
मान्छेलाई बिभिन्न रूपमा
अभिनय गराउने निर्देशक हो ।
(अमेरिका )
Min Dwandi – Galti
तिमीले मलाई सधैं
लाखमा एक ठान्थ्यौ
तर म एकमा आधा पनि
सध्दे ठहर्न सकिन
गल्ति तिम्रो भनुँ
वा मेरो भनुँ ?
तिम्रो विषयमा
तिमी आफैं बोल
मेरो विषयमा सोध्छौ भने
मैले जीन्दगीभर
पछुताउन पुग्ने गरी
थुप्रै गल्तिहरू गरिसकेको छु ।
Madhav Prasad Ghimire – Lagdachha Malai Ramailo Merai Pakha Pakhero
माधबप्रसाद घिमिरे – लाग्दछ मलाई रमाइलो मेरै पाखा पखेरो
लाग्दछ मलाई रमाइलो मेरै पाखा पखेरो
हिमालचुली मन्तिर पानी भर्ने पँधेरो
लेकै हेर्यौ लाली गुराँस बेंसी हेर्यो प्याउली
पिरती बास्ने परेवा बिरह बोल्ने न्याउली
हिमाल छुन्छ बेलुकी सप्तर्षिको ताँतीले
जुनेली रात बिताउँछु गाउँदा गाउँदै साथीले
सम्झन्छु म हिउँचुली आँसुको ढिका खसाली
यो बिरानो मुलुकमा बस्दैन माया बसाली
वनमा घाम नलागे जगत सारा अँधेरो
नौडाँडाको पारीमा प्रीतिको देश छ मेरो
मेरो कान्ले लेकैलाई पाकेर जाने बादल
हातले मैले नछोए पनि छ कति कोमल
डर लाग्छ मलाई यही बादलु छायाँले
पार्दछ जहाँ इन्द्रेणी पाइला भिज्ने मायाले
शब्द – माधबप्रसाद घिमिरे
स्वर – जनार्दम सम/लसमित राई, यशोदा पराजुली
संगीत – जनार्दम सम
एल्बम – गाउँछ गीत नेपाली
Tanka Subba – Shahar Ko Nidrama Byunjheko Ma
टंक सुब्बा – सहरको निद्रामा ब्युझेको म
कोलाहलै कोलाहल पिएर
व्यथा बल्झाउछ
पहरेदारहरुसंग रातमा जाग्रम बस्छ
रङ्गीचङ्गी बेलुन भएर
आकासभरी रौनकतामा उड्छ
दिन र रात दुइपाउ भएर उभ्छ
तर यो सहर
आज गाढा निद्रामा परे झैं
छाएको छ सन्नाटामा
हराएको छ चहलपहलबाट
गलेको छ सहरवासीहरुको दुःखमा ।
निर्जन छ यो सहरको परिवेश
देखिन्नन् कुनै पदचिन्हहरु
ठिहीले रात जम्दा
अन्धकार हासे जस्तो
श्मशान जागे जस्तो
उज्यालो भागे जस्तो
क्षणहरुमा निदाएका छन् तमाम सहरवासीहरु
तर म एक्लै ब्युझे होला कसरी ?
अध्यारोको साम्राज्यलाई
चिरे होला कसरी ?
रात विथोल्ने कुनै आवाजहरु छैनन्
कुम्भकर्णका निद्राले छोपिरहेछ
सहरलाई
भाले डाक भैसक्यो
हटेको छैन अझै कालो चुक पोखिएको रात
औंसी परेछ कि कुन्नी
जून पनि लुकेको छ ।
उज्यालो बाचेको बेला
थिएन कुनै वेदना
थियो त केवल हजारौंको प्रेम
तर आज कथा जस्तै भएको छ
सहर अझैं ब्यूझेको छैन
चल्मलाएको छैन
आखा खोल्नै बिर्सने हो कि भनेर
झक्झकाउदै छु बारम्बार सहरलाई
संजीवनी भर्दैछु
बिहानीसंग ताजा भएर उठ्न सकोस् भनेर
तर अझै यो सहर गाढा निद्रामा परेको छ
ठिही परेको रातमा कठाङ्ग्रिएको छ ।
Ratna Shamsher Thapa – Joon Ko Chapari
रत्नशमशेर थापा – जूनको चपरी
सपना देख्छु तिर्खालु बाज
बकैनाको बुढो रुखमुनि
मेरो पैताला ठुँगिरहेछ ।
ब्युँझेर हेर्छु दलिनको कापामा
माकुरा निली जालो ओढेर
कालो माउसुली उँघिरहेछ ।
बाहिर तरकारी बारीमा
जूनको चपरी जुरोमा बोकी
कन्फट्टा साँढे रुँगिरहेछ ।
Lekhnath Paudyal – Satya Sandesh 1
लेखनाथ पौड्याल – सत्य सन्देश १
कालो मन्दाकिनीको जल, जलनिधिका मोतिको ज्योति कालो
कालो सौदामिनीको चहक सब शरच्चन्द्रको कान्ति कालो।
कैलाश श्रेणि कालो झलमल गर्ने शु्र्यको बिम्ब कालो
यो सारा सृष्टि कालो मनबिच छ भने दम्भ दुर्भाब कालो।।
दोषी माता पिताका बचन गुरुजनादेश नि:शेष दोषी
सत्यात्मा मित्र दोषी गृह परिजनको चाल देखिन्छ दोषी।
पत्नीको प्रेम दोषी अमृतमय मीठा बेदका वाक्य दोषी
यो सारा सृष्टि दोषी बिधिवश छ भने आफ्नो दृष्टि दोषी।।
थोत्रो पाटी उज्यालो, मलिन तृणकुटी, कन्दरा झन् उज्यालो
भिक्षा भारी उज्यालो, अझ वन वनको साग सिस्नु उज्यालो।
फयाङ्लो गुन्द्री उज्यालो, वर पर घुम्दा जीर्ण कन्था उज्यालो
तृष्णाको तृच्छ जालो मनबीच नभए जो मिल्यो सो उज्यालो।।
भर्दाभर्दै हजारौँ बिषय-सुख-घडा देह लम्तन्न पर्दा
झर्दा सम्पुर्ण सेखी, तुजुक पवनले निस्कने जोड गर्दा्
सर्दा आपस्त डर्दै पर पर धमिलो नाचको अन्त्य पर्दा
गिरदामा साथ जाने कुन-कुन चीज हुन्? सम्झ ती काम गर्दा।।
जस्तो मानी धनीका नगिच हर घडी तृपत जोडेर हात
छाती खोलेर गर्छौ हृदय बुझि सदा नम्रता साथ बात।
दु:खीका साथ उस्तै बिनयसित सदा मर्म सम्झेर बोल
गर्नै पर्दैन फेरि ब्रत, जप, तपले स्वर्गको मोल तोल।।
मत्ता हात्ती हलुङ्गो, बितत जलधिका ह्वेल माछो हलुङ्गो
जङ्गी बेडा हलुङ्गो, विकट कटकटे रेलगाडी हलुङ्गो।
शैलश्रेणी हलुङ्गो, पृथुतम पृथिवी गोल सारा हलुङ्गो
यो व्रह्माणडै हलुङ्गो, जब सब मनको तिर्सना लाग्छ टुङ्गो।।
Bajra Kumar Rai – Jiundo Yo Lash Lai (Nepali Gajal)
बज्र कुमार राई – जिउँदो यो लाशलाई ढलाई देऊ बरु
जिउँदो यो लाशलाई ढलाई देऊ बरु,
चिन्तामाभन्दा चितामा जलाई देऊ बरु
न मरीहाल्न सकें न त बाँचेको नै छु,
आउ यो भौतिक शरीर बलाई देऊ बरु
वर्तमानमा बाटो छैन न भविष्य राम्रो,
पलपलको यो लाचारीबाट छलाई देऊ बरु
सधैं आँशु पिएर बाँच्नु व्यर्थ हुँदोरहेछ,
आउ आँशुमै बिष छरेर चलाई देऊ बरु
मेरो सम्पुर्णता तिमी कोसँग मागुँ ममता,
भैगो त्यो बहुरुपी माया नलाई देऊ बरु
Manoj Kafle (Mansoon) – Sanchera Kati Rakhu
साँचेर कती राखु मालाबुन्ने फूल मैले
दाँजेर कती बसु तिम्रो मेरो भुल मैले
खल्तीमा तस्बीर राखी कती मन्दिर धाउँ
पाउँ तिमी भनि कती चढाउँ त्रिशुल मैले
दाँजेर कती बसु तिम्रो मेरो भुल मैले
कती काटुं अब सपनाका तीता रातहरु
बगाउँकती आखाबाट आशुका मूल मैले
दाँजेर कती बसु तिम्रो मेरो भुल मैले
ओइलीजाला कि बिचैमा पो परीजाला
चारैतिर देख्छु मायाका हुलै हुल मैले
दाँजेर कती बसु तिम्रो मेरो भुल मैले
आउन खोज्छु फटकेर जहा तिमी छौ
कती जोडें भत्कियो मिलनको पुल मैले
दाँजेर कती बसु तिम्रो मेरो भुल मैले
साँचेर कती राखु मालाबुन्ने फूल मैले
दाँजेर कती बसु तिम्रो मेरो भुल मैले
मनसुन
Tanka Subba – Din
टंक सुब्बा – दिन
घाम बोकेर जन्मने दिन
पारिलो र न्यानो हुन्छ
उज्यालो र हर्षक हुन्छ
जसले जमेको तुषारो हटेर बग्छन् उत्साहको नदीहरु
छुन पुग्छन् व्योमलाई छातीबाट हाम्फालेका मनहरु
अनि साइनु गासेर दिन
सपना भएर फुल्छ मानिससंग
पीडाका कैयौं क्षणहरु भुलाएर
जतिसुकै घातक बनेर आए पनि
दिन
पारिलो र न्यानो हुन्छ
उज्यालो र हर्षक हुन्छ
तथाकथित बहकाइका पलहरु
उकाली ओरालीहरुमा समेटिंदा
जल्न पुग्छन् आशाहरु
अध्यारोमा डुब्न पुग्छन् पाइलाहरु
तसर्थ सन्त्रास फैलन्छ भावनाकासभरि
दिनहरु
फेरि आफन्त नबन्लान् कि भनेर
तर नित्य झैं उदाउदा
प्रफुल्लित हुन्छु
र हतारले धकेल्न थाल्छु जीवनरथ
स्वीटर बुनेझैं बुन्न थाल्छु आकांक्षाहरु
अनि सुम्सुम्याउन थाल्छु फराकिला पथहरु
बढ्दै आउने अधेरीले कुल्चन्छ कि भनेर
बाधाहरु पन्छाउदैं
हुइकिन थाल्छु बतास झैं
दिनसंग सहयात्री बन्न सकिन्छ कि भनेर
तर सधैं बिरानो बनिरह्यो
आफैसंग हातेमालो बनेका दिनहरु
सधैं उदाएर अस्ताइरह्यो पाहुना बनेर
पर्खाइमा , सेताम्मै केशराशी फुलाएर
सारा जीवन भुलाएर
उभ्याउन खोजें दिन
बचाउन खोजे दिन
कहिल्यै उभेनन् सामुन्ने
बगिरहे नदी झैं
पग्लिरहे हिउ झैं
थामिएनन् कहिल्यै
दिनमा सारा कुरा हुन्छ
थाहा छ सबलाई
त्यसैले घाम बोकेर जन्मने दिन
पारिलो र न्यानो हुन्छ
उज्यालो र हर्षक हुन्छ ।
Bhairab Aryal – Khol
भैरव अर्याल – खोल
अस्पतालको सगाल पलङमा
सेतो सुकिलो ओच्छ्यान पाई
नयाँ रोगी रम्दछ पहिले
खोल र तन्ना सुम्सुम्याई
अहा ! कस्तो सफा विच्छौना,
हातको मयल पनि सर्ला जस्तो
कति नरम औ कति मनोरम
खोपीभित्रको शैय्या जस्तो ।
तर जब ओल्टेकोल्टे गर्दा
तन्ना खोल अलि सर्न जान्छ ,
अनि रोगीको आँखा सहसा
भित्री तहमा पर्न जान्छ ।
ती सुकिला खोलहरूभित्र
कति थाङ्ना ती सिरह डसना
टाल्दैतुन्दै छोप्पिरहेको,
सयौं वर्षको अवशेषपना
छ्या! छ्या!! देख्दै डुङ्ग गनाउने
पीप रगतका टाटैटाटा
जति पल्टायो उति घिन लाग्दो
दिशापिशाबले कुहिँदा पाटा
देख्दछ जब यो रोगी
अनि पो खुल्दछ उसमा भित्री पोल
नब्य झैँ लाग्ने, भव्य झैँ लाग्ने,
ओछ्यान रहेछ केवल खोल
दारा किट्छ अनि त्यो रोगी
चिच्याउन लाग्छ च्यात्तै खोल
खोल खोलमै कति दिन धान्छौ
जगजीवनको मोल ।
तर नारी समाई भन्दछ डाक्टर
छैन यसको ब्रेन कन्ट्रोल
अनि धाइले प्याइदिन्छे
मुसुक्क हाँस्तै रङ्गिन झोल ।
Rajab – Kabita Bachaau
सुन्दरी
यो भीडमा कविता नपढ
मानिसको ध्यान
कविताको सुन्दरताबाट
तिमीमा सर्छ
र कविता एक्लो हुन्छ
यद्यपि कविता पढ्न
लायक र
राम्रो छ तिम्रो स्वर
तर मानिसका ेखँखु ार ध्यान
कविताबाट उछिट्टिएर
तिम्रो सुन्दर नाकमा
तिम्रो चपल बडे आँखामा
तिम्रो नङमा
तिम्रो शारीरिक सौष्ठव
र परिधानमा पर्न सक्छ
र तिमीले पढिरहेको कविताको प्रयास
बेकार हुनसक्छ
सुन्दरी
कविता बचाउ