इन्जिनियर राकेश कार्की – जय माओवादी
असाइलम भन्ने यो
दान हो कि वरदान
तिम्रै समग्र कारण
यो अमेरिकन पहिचान
हरियो पत्ताको यो देशमा
केवल तिम्रा मात्र वादी
अमेरिकन बनाउने
जय माओवादी
लेखन्दासलाई Continue reading “Engineer Rakesh Karki – Jaya Maobadi”
Tag: Nepali Poems Blog
Sudhir Chhetri – Kabitako Katha / Sidha Prasaran
सुधीर छेत्री – कविताको कथा /सीधाप्रसारण
एउटा अर्द्धवयस्क सेतै फुलेको नेता
विधानसभामा बोलिरहेथ्यो ह्न बोलिरहन्छ,
मेरो राज्यमा
एक हजार सत्तर हत्या भयो यसवर्ष
दुइसयजति बलात्कारहरू
जुन पोहोर-परारको आँकडाभन्दा धेरै कम छ।
हत्याको सङ्ख्या घटिरहेछ।
नेपथ्य :
गोसखानमा खसीहरू
कति काटिए यस वर्षको चॉंडमा,
सोध्न गइरहेछ
एक शाकाहारी कवि।
***
ठूला बन्दुक बोकेका
भीषण अङ्गरक्षकहरूले चारैतिरबाट घेरेको
निकै ठूलो मान्छे
अर्फनेज शिशुहरूको होस्टेलमा
खानेकुरा बॉंड्न हिँडिरहेछ।
नेपथ्य :
अब फूल र नेहरूजीको प्रसङ्ग
कोट्याउनै नसक्नेगरी
विकलाङ्ग भएको छ कवि।
***
इतिहासले बगाएको
शैनिकशास्त्रको पुस्तक
टिस्टाको कमेरो पानीमा
तैरिन थालेपछि
शनिबारको हाटमा
युद्धका मेडलहरू
परिवारलाई हरियो परियो टनिक खोजिरहेछ।
नेपथ्य :
विशेषणका वस्त्रहरू खोलेर
न्यूड संज्ञाहरू
कलात्मक बन्नको निम्ति
भ्यागुताझैं उफ्रेर
ललितकलाको टेक्ने भुँइ खोज्छ।
***
अरू कविताहरू आजदेखि
कथा रच्नगएका छन्।
Tanka Subba – Naya Manchhe
टंक सुब्बा – नयाँ मान्छे
उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे
अथवा यो देशको नयाँ मान्छे
हाम्रै समुदायवाट जन्मेको नयाँ मान्छे
जसरी परिभाषा गरेपनि
उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे हो
हामी जस्तै भएर पनि
यो देशको लागि नयाँ भएर आएको छ
त्यसैले उसलाई नयाँ देखिरहेकाछौ
हिजो उ हामीसँगै हिड्दा
हाम्रो लागि नयाँ थिएन
तर उसले परिवर्तन हुरीवतास वोकेर आएपछि
यहाँ नयाँ मान्छे भएको हो
किनभने उसको परिवर्तीत विचारले
हामी सवै नयाँ पथमा हिडेकाछौ
उसको नौलो प्रभावले
हाम्रा दृष्टिकोणहरु नयाँ भएकाछन्
त्यसैले हामी नयाँ भएकाछौ
उसले केहि नयाँ सम्भावनाहरु
उसले केहि नयाँ लक्ष्य र उदेश्यहरु
समयको ढाकरमा वोकेर ल्याएकोछ
नयाँ युगलाई डोर्या उँदै आएको छ
त्यसैले उसको आगमन र्सवत्र नौलो वनेको हो
यर्सथ हामी प्रत्येक दिन
नयाँ योजना तय गरिरहेकाछौ
नयाँ कुराको विमर्श गरिरहेकाछौ
जो हामीले नयाँ देख्न खोजीरहेथ्यौँ
त्यहि समय नयाँ मान्छेले ल्याएको हो
अव हामी हरेक कुरा
नयाँ विचारको सामार्थ्यले
पुराना संरचनाहरु बदल्न चाहान्छौ
तिनै संरचनाहरु वदल्नैको लागि
नयाँ मान्छेको आवश्यकता थियो
हो त्यहि नयाँ मान्छेले
हाम्रो आवश्यकता पूर्ति गरिदिएको छ
त्यसैले त उसको हातेमालोमा उनीएकाछौ
किनकी हामीले नयाँ सपनाहरु देख्दै जानुछ
त्यहि सुनौलो क्षण यहाँ आईपुगेको छ
जस्ले नयाँ युगको ढोका खोलेर
नयाँ वास्तविकता पदार्पण गरि दिएकोछ
किनभने उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे
अथवा यो देशको नयाँ मान्छे
हाम्रै समुदायवाट जन्मेको नयाँ मान्छे
जसरी परिभाषा गरेपनि
उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे हो
Laxmi Prasad Devkota – Asia
अमृत कलकल वाणी !
ज्वालामुखको तिम्रो माला, द्धीपपुञ्जको भूषण ।
“आमा” भन्दछ आधा मानव, लाख विहङ्गम वाणी !
अगणित तिम्रा राष्ट्र–अङ्गमा जागृतिको छ तरङ्ग,
रङ्ग छ एक बिहानी !
जाग जाग हे !
शिखर लाग हे !
चिरनिद्रित दृग मिच ज्ञानी !
निर्मल हृदय छ तिम्रो वैकाल, वल्कसको जल–खानी !
प्रथम किरणकी ऊँची चुली, प्रथम सृष्टिकी रस लहरा !
सभ्यताकी गुरुमा नि !
सकल धम्र्मकी किरण–केन्द्र ए ! विश्वकी पहली बिहानी !
पामीर तिम्रो विश्व–छत्र हो ! झ्यालमोलङ्मो कीर्ति–चुली !
स्टानोभोइदेखिन् एल्बुर्जपर्वत–हार बयानी !
निहुरिन्छयौ तिमी यूरालउपरमा चुमी यूरोपा रानी,
उत्कर्षहरुको खानी !
चिरशोषित हे ! चिरदूषित हे !
जाग, जाग हे जाग !
अरबौं जनका जनशक्ति लिई उन्नति–पथमा लाग !
उच्चारन हे विश्वप्यारको,
विश्व–शान्तिको वाणी—
महाद्धीपकी ए महारानी !
आर्य र मङ्गोल द्राविड, निग्रो, कमचटूकी या जापानी,
सुमेरुदेखिन् वालीसम्मन् यूराल फुजी सीमानी,
एक लहरमा सब लहरेलान् !
एक प्रभावले सब सिहरेलान् !!
एक हि लक्ष्य निशानी !
मानवताको झन्डा उचाली !
युगका कुइरा फाली !!
एक सूत्रमा सकल राष्ट्रको प्यारको माला गाँसी,
भाइ परस्पर जानी !
उच्चालित होऊ !
उच्चालित होऊ !
जाग जगत्मा, मावनताको
जीवशक्ति प्रमाणी !
महाद्धीपकी ए महारानी !
सकल विभवकी खानी !
जाग एशिया रानी !
चीन छ तिम्रो वीर सुपुत्र सिंह उठेको अब शानी
रुस सदृशको तनय विशाल छ, विश्वविजेता विज्ञान ।
तर भूतलमा आज छ राती,
थरथर काँप्दछ मानवजाति,
आण्विक ली पशुबल कोही धम्की दिन्छ नजाती,
तिमीले बोक्नु छ आश–दियाली
तिमीले अमृत–थाली
तिमीले बटार्नु छ सूत्र सुनौला, प्रेमको पन्था चाली !
विश्वशान्तिकी ध्वनि बन शानी !
महाद्धीपकी महारानी !
जाग छ आज बिहानी !!
Deependra KC – Naya Nepal
नँया नेपाल ।
नँया नेपाल ।
कहाँबाट शुरु हुन्छ ?
नँया नेपाल ।
कालीकोटको भोकमरीबाट
वा
काठमाडौको सोल्टीको किचेनबाट ?
हुम्लाको दुर्गमबाट
वा
वीरगंजको सुगमबाट ?
बनाउंछन नँया नेपाल
पशुपतिका मगन्तेहरुको Continue reading “Deependra KC – Naya Nepal”
Laxmi Prasad Devkota – Kshitij Tira
पर पर कुइरी नील किनारा,
स्वर्ग झरीकन जिमीमा छुन्छ,
लामो सडकमा अडी यसबार,
दूर चिहाई दृगले गुन्छ ।
बहुविध पत्थर कङ्कड, काँढा,
बाढी, खाडी, उकाली हुन्छ,
ओर्ली किरण र उक्ली डाँडा,
दूर शिखरमा स्वर्ग नुहुन्छ ।
दिनदिन हेरन नील–काढाँमा,
माकुरीको जाल रहन्छ,
दिनको उज्यालो पर पाटामा,
बाटामा तर कुइरो बहन्छ ।
मानिस आफैं आफ्नो डरमा,
आँखा चिम्ली कैद रहन्छ,
आफैं मगन्ता आफ्नो घरमा,
मृत्यु पुजीकन मृत्यु सहन्छ ।
दुःखले पायो हेर्न कहाँ पर ?
मुटु शर पन्छी दृग चिमलिन्छ,
चतुर्मुखी अघि बन्दछ अमुखर,
घाट र घर बीच तित रुमलिन्छ ।
चिथरो दौरा, आधी छ नाङ्गो,
टोपी शिरमा गोल धरो छ,
गन्धक तन औ हर क्यै बाङ्गो,
भरिया मनिरै ठिङ्ग बरो छ !
कल्पिरहेछु शिखर किनारा
सुन्दर बस्ती श्रमको झलमल,
पूरा मानव हँसमुख सारा,
नव युगलोचन रचना उच्चल !
आँधीहरुमा झर्छन् तरुवर,
तिनमा तारागणले रुन्छ,
हुरी चढेका मानवहरु तर,
भोलि दिनले सम्झिरहन्छ ।
Shyamal – Maag
मैले सारिसकें आफूलाई तिमीमा
मेरो प्रिय छोरा
अब म जन्मिसकें तिमी भएर
फेरि पलाइसके केशहरु मेरा
फेरि तिखारिएको छ आवाज मेरो
म फेरि खोज्न थालेको छु
मलाई खेल्न चाहिने
पर्याप्त मैदान ।
पुनर्जन्मको खोजमा
डुल्दाडुल्दै
भेटिएकी थिइन् तिम्री आमाउस्तै त हुन्छन् हरेक आमाहरु
मेरी आमा कलावतीजस्तै
तिम्री आमा शारदा जस्तै
स्नेह, करुणा र ममताले परिपूर्ण
तर तिम्री आमाजस्तै किताबहरु
जब तिमी खोज्छौ
र भेटिन्नन् कतै पनि
त्यस बेला
म फेरि खोज्न थाल्छु
तिम्रो लागि किताबहरु ।
ओह । म चञ्चल हुन फेरि उदाइसकें
उफ्रिन, कुदन र जुलुसमा नारा लगाउन
र केही वर्षपछि
म फेरि प्रेम गर्नेछु
कुनै प्रेमवती किशोरीसँग
त्यति बेला तिमी सार्नेछौ आफूलाई
आफ्नो नवजात शिशुसँग
र म अर्को पटक
समाहित भइसक्नेछु उसमा ।
तर अझैं
जब म हेर्छु तिमीलाई
दगुर्न नपुग्ने यस साँघुरो कोठामा
घरी यता, घरी उता गरिरहँदा
चुरचुर भएर खस्छ
मेरो अमरताको अभिमान,
तसर्थ म माग गर्दछु
यस महान् प्रजातन्त्रमा
आफ्ना निम्ति पर्याप्त मैदान ।
Rajab – Yo Nagarma Beg
मसँग
यो चरम नगर छ
यसको उत्पात विकासमा
गुमेको मानिसको यातना छ
आँखामा दया नभएका
मानिसहरूका गति छन्
होडबाजीमा गलेका
नशाखोर महत्वाकाङ्क्षाहरू छन्
दैलो नदेखेका
बेपर्वाह जीवनहरू छन्
समाचारमाथि चढेका
अखबारहरू Continue reading “Rajab – Yo Nagarma Beg”
Dipak Budhathoki – Mero Sarwaswa Desh
दिपक बुढाथोकी – मेरो सर्वस्व देश
म देश भित्रै अव रमाउँछु
सुखदुख दुवैमा अटाउँछु ।
म पाउँछु सबथोक देशमा
फुल्छु जसै नेपालीको भेषमा ॥
डुल्छु सधै प्रकृतिको काखमा
सुन्छु कोइलीको गीत भाकामा ।
हिमाल झै सधैँ हाँसिरहन्छु
दुखेसामा पनि बाँचिरहन्छु ॥
बग्छ पूर्व मेची पश्चिम काली
कुविचार कुदृष्टि सबै फाली ।
झण्डालाई झुक्न दिन्न कहिल्यै
अस्तित्व जोगाइ राख्छु जहिल्यै ॥
सबै मानिसको दिलमा बस्छु
मुटु भित्र देशको माया सांच्छु ।
अभावको सिर्जना जुट्न दिन्न
विखण्ड भइ देश फुट्न दिन्न ॥
बग्छु म देशको नशानशामा
इतिहास लेख्छु नयाँपानामा ।
छ देशसँग रगतको नाता
मुल बिकासको खोल्नेछु खाता ॥
Bimal Nibha – Bagh
कालो अँध्यारोमा देखिन्छ
उसको शरीरको पहेंलो बुट्टा
र फैलँदै–फैलँदै जान्छ
पहाड, उपत्यका र तराई
(कस्तो चमत्कार हो यो !
बिस्तारै–बिस्तारै एउटा देश
परिणत हुन्छ जङ्गलमा
घनघोर जङ्गलमा)
रगतको स्वाद सम्झेर
जब–जब Continue reading “Bimal Nibha – Bagh”
Acharya Prabha – Devkota Timi Prasad Hau
देवकोटा,
तिम्रा अमानुषी श्रीजनाका किरणहरूले
अँझै जग्मगिएको छ साहित्य जगत
तिम्रा अटल प्रेरणाहरूले बाँचेको छ
नेपाली बाङ्मय अझ सहज,
तिमी अपरिमेय छौ
तिम्रा सृजना अमेय छन।
हाँसी रहेछौ तिमी अटल सूर्य बनेर
नेपाली साहित्यकाशमा ,
बाँची रहेछौ तिमी”मुना मदन”बनेर
हर सर्जकहरूका मानसपटलमा ।
ज्योति थियौ तिमी अलौकिक ज्ञानको
मोती बन्यौ तिमी साहित्यरूपी समुद्रको ,
त्यही ज्योति आज
साहित्यको “आभा” बन्यो
त्यही मोती सबको सृजनाको माला बन्यो ।
तिमी प्रतीक हौ कवितामय संसारको
पथ प्रदर्शक हौ तिमी सद्भभाव र सहृदयताको ,
गर्न सकौं ग्रहण सबले
तिम्रा प्रसादरूपी कविताका उपदेशहरू
पाउन सकौं सदा तिम्रा अजम्बरी
आत्माका जसहरू ।
तिम्रै सृजनामा अमर बने
निश्चल प्रेमीको जोडी “मुना मदन”
तिम्रै भावनामा समान भए
जातिभेद पनि ,
यसैले हामी गर्छौं श्रद्धा
“लक्ष्मी” तिमीलाई आजन्मभरि
तिम्रै चरणमा राख्छौं माथ हामी सधैंभरि ।
(अमेरिका )
Mani Raj Singh – Das Gaja
मणिराज सिंह – दसगजा
(असोज मधुपर्क, २०६८)
मेरो खेतको आली मुन्तिर
मेरो स्वाभिमानको प्रतीक
शिर ठाडो पारी
निर्भिक उभिरहेको दसगजा
हिजो मात्रै
वर्षमा भिजेर हो कि
शत्रुले खोस्रेर हो
गल्र्याम्म गुर्लुम Continue reading “Mani Raj Singh – Das Gaja”
Bhairab Nath Rimal – Lagna Thalyo Jiwanma
भैरबनाथ रिमाल – लाग्न थाल्यो जीवनमा
लाग्न थाल्यो जीवनमा मेरो कथा यस्तो
फक्रिएर वसन्तमा झर्ने फूल जस्तो
आफू खोज्छु बिर्सिदिन गहराइबाट
बिपनामा बिर्से पनि सपनीमा आउँछ याद
मुटु मेरो जलाइदिने उनको बानी कस्तो
फक्रिएर वसन्तमा झर्ने फूल जस्तो
भनिदेऊ अझैं पनि केही थाहा भए
पोखिदेऊ अझैं पनि मुटुभित्र चाह भए
सम्झिल्याउँदा पत्थर जस्तो दिल रैछ कस्तो
फक्रिएर वसन्तमा झर्ने फूल जस्तो
शब्द – भैरबनाथ रिमाल
स्वर, संगीत – अरूण थापा
एल्बम – ऋतुहरूमा तिमी
Shrawan Mukarung – Shahar Ma Euta Manis
जब म हतारमा हुन्छु
त्यो मानिसलाई
म देख्छु शहरमा
बसस्टप
कफीसप
सिनेमाहल
न्यूरोड
ठमेल
पुतलीसडक
बिहान
दिउँसो
साँझ
झरीमा
घाममा
हुस्सुमा
मानिसहरूका हूलमा
यौटा रूख
हिँडिरहेछ आफ्नै धुनमा/सुरमा/लयमा
को Continue reading “Shrawan Mukarung – Shahar Ma Euta Manis”
Manu Brajaki – Runa Pani Paiyena Hasna Pani Paiyena (Nepali Gajal)
रुन पनि पाइएन, हाँस्न पनि पाइएन।
रोई-रोई आँसुले मन धुन पनि पाइएन।
तिमीलाई छोयो भने छोइछिटो लाग्नेहोला,
फूलजस्तो आत्मीयता छुन पनि पाइएन।
कतैतिर नलागेर आफूभित्रै बसेपछि,
दोष पनि पाइएन, गुन पनि पाइएन।
खोलाजस्तो बग्छ आँखा, बगरमै बसेको छु,
बालुवा त बग्यो सबै सुन पनि पाइएन।
गीत लेखी पठाएछौ नफर्किने बाचा गरी,
एकान्तमा गाऊँ भने धुन पनि पाइएन।
भौँतारिँदै टाढाटाढा जतिसुकै पुगे पनि,
तर यहाँ ‘मनु’जस्तो हुन पनि पाइएन।
Dipendra KC – Matai Kaafi Chha
दीपेन्द्र के.सी. – मातै काफी छ
सम्झेर तिमीलाई
पिइन कहिल्यै मैले
तिम्रो सम्झनाको
मातै काफी छ,
खोजेर तिमीलाई
हिडिन कहिल्यै
तिम्रो मीठो सपनाको
रातै काफी छ ।
भरिएको त
वोतलमात्रै हो
हेर्दै लाग्ने
तिम्रो रुपको
मातै काफी छ,
भो वाचा कसममा
पुग्दिन म
मनकै गुलाफ लजाउने
वातै काफी छ ।
जोवनै खोजेको छैन
अहिल्यै मैले
सहाराको एउटा
हातै काफी छ
मीठो सपनाको
रातै काफी छ ।
प्रतीक्षाभरि वर्वराउन
त्यो ‘लज्जावती’ को
मातै काफी छ
मीठो सपनाको
रातै काफी छ,
उठनै नसक्ने गरी लाग्ने
कल्पनाको क्या वात,
उसको
बातै काफी छ ।
Hangyug Agyat – Rukh
हाङयुग अज्ञात – रुख
उभ्दा-उभ्दै
चौकीदारको जिन्दगी
१२-१२ घण्टा कंक्रिटको जंगलमा
पैतलाबाट जराहरू पलाएर
हातबाट पातहरू पलाएर
जीउबाट हाँगाहरू पलाएर
म त रुख भइसकेछु !
चराहरू खेल्छन् मनको हाँगाहाँगा
घरि यो हाँगा, घरि त्यो हाँगा
गीत गाउँछन् चिरिबिरी च्याट..च्या ट्…
च्याट..च्या ट्…चिरिबिरी…!
र उडिजान्छन् स्वतन्त्रताको नीलो आकाश,
म जड
बुटभरि दबाएर आकांक्षाको बतास
खस्दै निरिह वर्तमान
स्खलित समयको पहेंलो पात
म त रुख भइसकेछु !
अब रुख भैसकेपछि
फेरि नहुन नपाइने रहेछ
बाँचिसकेको जीवन पनि
फिर्ता नपाइने रहेछ !
अब रुख भैसकेपछि
मान्छे जस्तो यता उता हुलमुलमा
षडयन्त्र रच्दै राजनीतिको
ठुटे नेता हुन पनि नसकिने रहेछ
अब रुख भैसकेपछि
एकै ठाउँ उभिएर निस्सारताले
बिस्तार बिस्तारको मृत्यु कुर्नु सिवाय
कुनै क्रान्तिकारीले जस्तो
उफ्रिदै भाषण ठोक्न नसकिने रहेछ !
बोसोको आलस्यता थप्दै बुद्धिमा
कल्पनाले घुमेर देशविदेश
एकै ठाउँ साइकिक् उभिरहनु
म चौकीदार _____________!
! गुर्का ..ठिंगरिंग पसल पसलमा ..
बैंकमा …ढोका ढोकामा …लवी लवीमा
रहरका सुकेका हाँगाहरू
मनले पिटिक् पिटिक् भाँच्दै
मुटुमा यथास्थितिको झ्याउ पलाएर
म त रुख भइसकेछु !
रुख भैसकेपछि
रुख नै हुनु पर्दो रहेछ
र यो सहरको प्रदुषित भीडबाट भाग्नु
रुखले पनि कविले जस्तो सोच्नु पर्दो रहेछ
नत्र कुरेर बस्नु पर्ने रहेछ
कुनै आँधिबेहरी …कि
जरैसित उडाएर लैजावोस् जडता
उभ्दा-उभ्दै
चौकीदारको जिन्दगी
यसरी नै हामी रुख हुन्छौं
र मान्छेहरूको बगालबाट अलग हुन्छौं !
उभ्दा-उभ्दै
चौकीदारको जिन्दगी
१२-१२ घण्टा कंक्रिटको जंगलमा
पैतलाबाट जराहरू पलाएर
हातबाट पातहरू पलाएर
जीउबाट हाँगाहरू पलाएर
म त रुख भइसकेछु !
Dr. Madhu Madhurya – Salik
समय कलकल बगिरहेछ
सालिक चुपचाप उभिरहेछ
विभत्स मौनता…
सैद्धान्तिक अश्लीलता…
पाइलामुनि छ धूलो
‘जाबो’ धूलो ?
पाइला सार्ने वित्तिकै ?
तामेरलान को आत्मा झैँ
उठिहाल्छ धूलो !
उडेर बस्न सक्छ शिरमा
‘जाबो’ Continue reading “Dr. Madhu Madhurya – Salik”
Gopal Prasad Rimal – Mrityu
१
पानीको छलबलमा
छरिइरहेको घामझैँ
हरियोमाथि फुलहरु तार्किएझैं खेलिरहेका थिए हावामा ।
तिनीहरुको चञ्चल छाया
मृत्युको कालो हाँसोजस्तो थियो—
त्यो दृश्य नै यही भन्दथ्यो ।
दुई दिनपछि
घाममा हाँसिरहेका ती फूलहरु
छायामा निदाउरिँदै सुक्दै गए ।
२
जब कल्पनाको सुनौलो संसार
जूनकीरीसरि अँध्यारोमा
पिलपिलिँदै हराउँदै जान्छ
अनि मृत्यु देखिन्छ— यही देखें ।
३
एउटा तोते कलिलो बादल
हाम्रो प्यारको अङ्गालोमा हुक्र्यो—
वसन्तको आगमन फुलेफलेसरि
हाँगोको अङ्गालोमा ।
तर त्यो मर्यो—
हामी मृत्युलाई त प्रेम गर्दैनौँ
जोसित प्यारो कानेखुसी गरी बढ्छौ
संसारदेखि लुकीलुकी ?
Hemanta Pardeshi – Jwalamukhi Banera Utha
हेमन्त परदेशी – ज्वालामुखी बनेर उठ !
बर्षातको अभावमा –
बर्षौँ देखि बाँझा रहेका हाम्रा खेतहरुमा,
यस पल्ट पनि ब्याड राख्न सकिएन ।
अर्थात ,
मुठ्ठी खाएर मुरी उब्जाउने धपेडिमा-
कसैले पाइतलामा फोका र Continue reading “Hemanta Pardeshi – Jwalamukhi Banera Utha”