Tag: Nepali Kabita

Aryabiman Chitrakar – Aljhiyeko Bas

आर्यविमान चित्रकार – अल्झिएको बस

भेदक जब तिम्रा कालरात्रि हुन्छन
मेरा सुनौला बिहानीहरुमा
च्यातिदिन्छ्न मेरा सम्पूर्ण सपनाहरु
निरिह त म कहिले थिए र ??
केवल एउटा अनुनयमा अल्झिएको बस…..

सुसज्जित तिम्रा षड्यन्त्रका बाणहरु
किन तन्कायौ मेरा बिमर्शहरुमा
रोपिदिन्छ्न मेरा स्वच्छन्द भावनाहरु
लाचार त म कहिले थिए र???
केवल शालीनमा संयम बस ….

अभिशप्त तिम्रा भुजाहरु
किन आउछन मैलाउन मेरा तृष्णा
आभाष गराउछ्न केवल ग्लानी
अतृप्त त मा कहिले थिए र???
केवल वास्नालाई पन्छाएको हुँ बस…..

धारिला तिम्रा आचरणका छुराहरु
छेड गर्छन,मेरा नियतिका थैला
गर्छु टाल्ने असफल प्रयासहरु
बिवश त म कहिले थिए र ???
केवल समर्पणमा होमिएको बस…..

स्वार्थी तिम्रा प्रचारहरू
ठगिन्छु म आफ्नै प्रकारमा
नमुना प्रस्तुत हुन्छ , आत्मकेंद्रित्को
उपेक्षित त म कहिले थिएन र ???
केवल अपेक्षाम आश्रित बस…..

Naresh Shakya – Mero Kabita Ko Shakti

नरेश शाक्य – मेरो कविताको शक्ति
(मधुपर्क भदौ , २०६७)

तिम्रो बमभन्दा धेरै संहारक छ
मेरो कविताको शक्ति
यसको निशाना अचुक छ
यसले ताकेको गोलीले
सीधा शत्रुको छाती भेदन गर्छ
जिउँदाहरूको हड्डी
रगत, पसिना र आँसुले निर्मित
तिम्रो शोषणको महलमा
यसले धावा बोल्छ
र देख्दादेख्दै
एकैछिनमा
तिम्रा विशाल पिरामिडहरू गल्र्याम्म ढल्छन्
बाँकी रहन्छ मात्र भग्नावशेष ।
तिम्रो तोपभन्दा धेरै दुरगामी
र द्रुतगामी छ
मेरो कविताको मारक शक्ति
तिम्रो तोपले विनष्टि सिवाय
केही दिन सक्दैन
खेतमा लहलह बाली फलाउन सक्दैन
बुभुक्षा मेटाउन सक्दैन
तृष्णा तृप्त पार्न सक्दैन
बालकहरूको ओंठको खोसिएको मुस्कान
फिर्ता दिन सक्दैन
मात्र सिउँदाहरूको सिन्दुरको अपहरण
मेरो लेखनीले दिन्छ प्रेरणा
जीवन बाँच्ने
बाल्छ उत्साह र उमङ्गको ज्योति
कहिलै ननिभ्ने ।

– महालक्ष्मीस्थान, ललितपुर

B S Chhetri – Sodha

बिष्णु सिलवाल छेत्री – सोध

महल को झ्यालमा बसेर
रमाइलो छ जिन्दगी
भन्नेहरु संग होइन
गरिबी र अभावहरुसंग झुधिरहेका
पिडितहरुलाई सोध
संघर्स के हो भनेर
हिंसा र काटमार मचाएर
रगतको होलि खेल्ने रक्त पिपाशुहरु संग होइन
छोरा र पतिको बिभत्स हत्या हेर्न
बिबश आमाहरु संग सोध पिडा के हो भनेर
आफ्नो असफलताहरु भन्दा
अरुको सफलता मा चिन्ता गर्ने
परम् सत्रुहरुसंग होइन दुख सुखमा
साथ दिने आत्मीयहरु संग सोध
मित्रता के हो भनेर
यौवन संग मौलाएका चाहनाहरू
झथाभावी पोख्ने उश्रीनखल
पतितहरुसंग होइन
कसैको पर्खाइमा दिन गनेर
बसेकी सतिसावित्रीसंगसोध
विश्वास के हो भनेर
धन संग प्रेम साटी
भावनालाई लत्याई हिड्ने
धोकेबाज हरु संग होइन
निस्टुरीको याद मा पल पल जल्ने
घाएल जिन्दगीहरु संग चोट के हो भनेर
छुन साथ पोल्ने सिस्नु ,
अनि घोच्ने तिखा ऐजेरुसंग होइन
चारै तिर सुभास छर्ने
गुलाफ र पारिजातहरुसंग सोध
जीवन जिउने कला के हो भनेर

(Sent to Sanjaal Corps via Email)

Kumar Ale – Bujhai Haru Ko Canvas

कुमार आले – बुझाइहरूको क्यानभास

तपाईंलाई
कुन रङ्ग मनपर्छ ?
रातो,
तपाईंलाई ?
सेतो,
पहेंलो,
तपाईंलाई नि ?
कालो,
तपाईंलाई चाहिं ?
निलो,
हरियो आदि-आदि

विम्बहरूले बनेको पहेंलो देशमा
कालोरङ्ग नभएको भए हेमन्तलाई कसरी बुझने
रातोरङ्ग नभएको भए नोरालाई कसरी चिन्ने
यही बुझाइहरूको क्यानभासमा पोतिएको छ इब्सेन ।

Komal Shrestha Malla – Banayo (Nepali Muktak)

कोमल श्रेष्ठ – बनायो ! (मुक्तक)

बिहेले छोरा र छोरी जन्मायो
गैरीखेतले प्रदेशमा पु-यायो
बुद्दी किन हारेछ कुन्नी ?
आफनै छाती पिट्नु पर्ने बनायो ।

Tirtha Raj Sangam – Feri Arko Yuddha Ra Kranti?

तिर्थराज संगम – फेरी अर्को युद्ध र क्रान्ति ?

रात क्रमश ढल्दै गयो
एक हुल मच्छडहरु
एक हुल हुच्चिलहरु
अनि,
ब्यासोका बथानहरु
बिस्तारै मानवहरुका
शिकार गर्न,
तछाड मछाड गर्दै
गठ बन्धन गर्दै
अराजकताको सञ्जाल लिएर
तिम्रो घरको आगनमा
देउसी र भैलो खेल्न आईरहेछन्।
खबदार ! घरबेटि बाबा
होसियार ! घरबेटि आमा
तिनीहरुलाई भट्टयाउन नदिनु होला,
तिनीहरुलाई कात्तिके दान नझार्नु होला।
रगतको आहालमा चुर्लुम्म डुबेर
शान्तिको आव्हान गर्नेहरु
सिंगमरमरको महलमा बसेर
झुपडिका कुरा गर्नेहरु
जनताका घर दैलोमा चहारेर
आङ्खना भकारी भर्नेहरु
राष्ट्र बिखण्डनको सपना बोकेर
बिध्वंसको तोप गोला लिएर
तिम्रो गाउका बस्तीहरुमा
ताण्डव नृत्य गर्न खोजिरहेकाछन्।

खबदार ! गाउ147लेहरु हो
होसियार ! जन समुदायहरु हो
तिनीहरुलाई गाउ छिर्न नदिनु होला,
तिनीहरुको नाङ्गो नाच धपाउनु होला।

लाज र सरमले पानी―पानी भएर
हिजो मात्र आत्मालोचना गर्नेहरु
हामी जनताका नोकर हौ भन्नेहरु
आज मालिक बन्न खोजि रहेका छन्
हाम्रै चुल्होमा आगो तापेर
मकै भटमास चपाउनेहरु
हाम्रै च्यादर ओढेर
पुस माघ धपाउनेहरु
आलिशान महलमा बसेर
देशको भागबण्डा गरीरहेका छन्
ए….! लाटो देशका बाठो मान्छेहरु
ए….! राणा र शाह कालका मान्छेहरु
तिमीलाई यो देशको माया लाग्दैन?
नत्र तिमी मुक दर्शक बनेर किन बसेका हौ
आउ फेरी एक पटक,
आङ्खनै जीतको लागि एउटा युद्ध लडौं
आङ्खनै सन्ततिको लागि अर्को क्रान्ति गरौं
यो युद्ध, यो क्रान्ति कुनै पार्टिको हुने छैन,
कुनै दलिय स्वार्थको लागि लडिने छैन
त्यसैले यो युद्धमा बम, गोला र बारुद
यो क्रान्तिमा चर्को नारा र झ48डा
जिन्दावाद र मूर्दावाद केहि हुने छैन।

केवल हुनेछन,
न्युनतम मानवीय मुल्य र मान्यताहरु
शान्ति सग बाच्नु पाउनु पर्ने रहरहरु
आङ्खनै माटोमा बिभाजित नभई
हामी मात्र नेपाली हौ भन्न पाउनु पर्ने
हामी र हाम्रो चिनारीहरुको रक्षार्थ
आऊ हामी एउटा हतियार रहित
युद्धको थालनि गरौं
बन्द र तोडफोड रहित
क्रान्तिको सुरुवात गरौं
यो युद्ध /यो क्रान्ति
कुनै दल या शासकको हुने छैन
यो तिम्रो लागि हुनेछ
यो मेरो लागि हुनेछ
यो हाम्रो लागि हुनेछ
हे संसारका नेपालीहरु हो
हामी एउटा युद्धको थालनि गरौं
हामी नौलो क्रान्तिको सुरुवात गरौं

Sharan Aansu – Sahid Banera Chadhayen (Nepali Gajal)

शरण आँसु – सहिद बनेर चढाएँ, यो माटोमा रगत मेरो

सहिद बनेर चढाएँ, यो माटोमा रगत मेरो
लेखिएन कतै पनि, नाम ‘रामभगत’मेरो !

जिन्दगीको दियो बल्दै थियो मेरो मझेरीमा
मृत्युको तख्ताहरूमा राखिएछ लगत मेरो !

आततायीहरूको तातो गोली थापें छातीमा
भयभीत भएर काँपीरह्यो सबै जगत् मेरो !

ख्वामितहरूको शरण परेर बाँच्न सकिन-
माटोको निम्ति मर्नु नै जीत भयो फगत मेरो !

मेरो मृत्युको ज्याला खाएर बाँच्नेहरूलाई-
छैन कि नामथर, घर, ठेगाना अवगत मेरो !

Sabina Sindhu – Akroshit Shahid Gate

सबिना सिन्धु – आक्रिशित शहिदगेट

आँगन भत्काएर चिहान खन्नू
कसैको विरोध गरेर
उप्काउनू रक्तरन्जित ज्वारभाटा
बलि चढाएर कुनै मन्दिरमा
घाँटी रगेड्नू उसको
फुटाउनू उसको खप्पर
च्यात्नू मस्तिष्क
र गाड्नू उसका आँखाहरू
सुकिला घामहरूका अगाडि
कोदालो बोक्नू र खन्नू खाडल
ताकि चिप्लिएर लडून्
निरही तिनका सप्तनदीजस्ता
कल्कलाउँदा सपना
दन्दन्ती बाल्नू उसका इच्छाहरूलाई
सल्काउनू उसको शब्दको पीडा
आक्रोशित उसका आँसुहरूलाई
बल्न दिनू औपचारिक सङ्कीर्णतामा
शक्तिशाली रहेछन् भने
उसका शब्दहरू
पीरो धूवाँ ओकलेर
तस्बिर उतारिहनेछन्
हिमालको अग्लाइमा,
नाप्नेछन् शब्दका गहिराइहरू ।
लात्ती हानेर आफ्नै घर भत्काउनू
भन्नू, “समयको गतिसँगै चलेको छु”
ढाल्नू घण्टाघर, ढाल्नू सहिदगेट
यदि यस्तै हो भने नलेख्नू इतिहास
नउम्याउनू सहिदगेट
नसम्झनू सहिदका सपनाहरूलाई
यदि यस्तै हो भने
आफैँ पस्नू आफूले खनेको खाडलहरूमा
आँगन भत्काइरहनू
चिहान खनिरहनू ।
बिर्सनू आफैँलाई
बिर्सनू देशलाई
र, सहिदका सपनाहरूलाई ।

Binod Ashrumali – Tyasaile Shayad

विनोद अश्रुमाली – त्यसैले सायद

जीवन यात्राको क्रम
अझै टुटेको छैन
आकाङ्क्षाको आकाश
अझै खसेको छैन
हिँडेको पाइला पनि
भेटिएको छैन
पुग्ने ठाउँ पनि
भेटिएको छैन
सायद मेरो तन
मसँग छैन
त्यसैले त बाँच्न पनि मन छैन
मर्न पनि मन छैन ।
मान्छेको ‘दश मन’
अझै देखेको छैन
एउटैसम्मको पनि
अझै पत्तो छैन
कहाँ कता होला
सोधिएको छैन
रूपरङ्ग लिङ्ग वर्ण
केही थाहा छैन
सायद मेरो मान
मसँग छैन
त्यसैले त रुन पनि मन छैन
हाँस्न पनि मन छैन
निर्धक्कको बास
अझै भेटिएको छेन
सञ्चोको गाँस
अझै खाइएको छैन
पानीमाथिका अक्षर पनि
पोतिएको छैन
हावाभित्रको गीत पनि
बिलाएको छैन
सायद मेरो धन
मसँग छैन
त्यसैले त बस्न पनि मन छैन
हिँड्न पनि मन छैन ।

Prem Oli – Afoo Ta Aba

प्रेम ओली – आफू त अब (झटारो )

हलो जोत्दा जोत्दै
फोन आयो पार्टीको
आफू त अब
काठमाण्डौं गइन्छ
मन्त्री नि भइन्छ
नूनदेखि सुनसम्म
रेलदेखि तेलसम्म
फलदेखि मलसम्म
बेस्सरी बढाइन्छ
कमिसन नि पाइन्छ
आउने दशैमा
पजेरोमा आइन्छ।

खलो पोत्दै गर्दा
फोन आयो पार्टीको
आफू त अब
राजधानी गइन्छ
मन्त्री नि भइन्छ
मान्नेलाई चुनेर
नमान्नेलाई थुनेर
कसैलाई चुटेर
कसैलाई कुटेर
कर्मचारीलाई ठीक पारिन्छ
खान हुने
खान नहुने
सब कुरो खाइन्छ
जसरी हुन्छ
आउने दशैमा
कालो गाडीमा आइन्छ।

घाँस काट्दै गर्दा
फोन आयो पार्टीको
आफू त अब
ठुलो शहरमा गइन्छ
मन्त्री नि भइन्छ
बन जङगल
हात्ती गैंडा सब खाइन्छ
भ्रष्टचारी, दुराचारी
सबको बिल्ला लाइन्छ
आउने दशैमा
चिल्लो गाडीमा आइन्छ।

हाँस मार्दै गर्दा
फोन आयो नेताको
आफू त अब
कान्तिपुरी गइन्छ
मन्त्री नि भइन्छ
महँगो टाइ-सुट लाइन्छ
प्रभुको गीत गाइन्छ
देश बिदेश धाइन्छ
ह्विस्की र पोर्क खाइन्छ
डलर नि पाइन्छ
आउने दशैमा
चिप्लो गाडीमा आइन्छ।

Bibek Dulal Chhetri ‘Damak’ – Kohi Bhanchha U (Gajal)

विवेक दुलाल क्षेत्री “दमक” – कोहि भन्छन् उ (गजल)

कोहि भन्छन् उ हट्टाकट्टा जवान् हो
कोहि भन्छन् उ गरिबको भगवान् हो

साच्ची उसले नगरेको केहि रहेनछ
यसर्थ उ दुइ होइन सबैको वान् हो

देख्यौ माथि गाको केकेमा अल्झ्यो केकेमा
गणतन्त्र नलेखि मानिस उ महान् हो

लर्तरो छ सबै चिज आफ्नो होस् भन्छ
मरे पनि उ सातपुस्ता बोक्ने बहान् हो

रिस या खुशीले सबै उहि मन पराउछन्
काम नगर्ने अल्क्षिको उ बडेमाको शान् हो

कसैले सुनाइ दियो “विवेक “लाई यो कुरा
कर्म गर्ने मान्छेको लागि श्रम नै बलवान् हो .

अस्तु :
दमक ,झापा

Basanta Koirala ‘Prabha’ – Andhakar Fali Aau (Nepali Gajal)

वसन्त कोइराला ‘प्रभा’ – अन्धकार फाली आऊ दिलको बत्ती बाली (गजल)
(मधुपर्क २०६६ चैत)

अन्धकार फाली आऊ दिलको बत्ती बाली
नव नेपालको स्वागतमा बजाउँदै ताली
दुःख दर्द सबै बिर्सी उज्यालोको खोजी गर्न
अधरलाई Continue reading “Basanta Koirala ‘Prabha’ – Andhakar Fali Aau (Nepali Gajal)”

Ananda Ram Paudel – Naya Nepal

आनन्दराम पौडेल – नयाँ नेपाल

‍‍नयाँ नेपाल निर्माण गर्न
दलित
जनजाती
आदिवासी
अपाङ्ग
महिला
र मधेशी
सवै पठाइयो
नेपाली मात्र भेटिएन।

Somnath Subedi – Abhab

सोमनाथ सुवेदी – अभाव

टक्टकिएर सबै पीडा
सिनित्तै सकिएर हृदयको भक्कानो
म अभावको साम्राज्यमा पुगूँ
जहाँ
अभावैअभाव होस् दुःखको !
सकिएर जम्मै आँखाको आँसु
रुनै नपाउ अबदेखि
झ्याप्पै निभेर हृदयको आगो
जल्नै Continue reading “Somnath Subedi – Abhab”

Bishnu Kumar Basnet – Timi

बिष्णु कुमार बस्नेत – तिमी

आँखामा राख्दा बिझाउन्नौ कैलै,
तिमी न मुटुमा राख्दा बिझाउँछौ।
सम्झनामा आउँछौ तिमी हरपल
हरछण, सुटुक्क खै किन परेला भिजाउँछौ।

सपनीमा छाउँछौ तिमी,
बिपनीमा आउँछौ।
मलाई भेट्न भनि-भनि,
दोबाटोमा धाउँछौ।
आँखामा…
चोर आँखाको भाकाले,
बोलाउँछौ तिमी मलाई।
तिमी मलाई हेरी-
हेरीकन, टोलाउँछौ।

Bishwa Sigdel – Rujheko Majheri

विश्व सिग्देल – रुझेको मझेरी

टाढा यात्रामा गएका
एकजोडी गौंथली
हिजै राती दलिनमा
वास बस्न आइपुगे

मैले चुलो लोटाउँदा
गग्रेटोमा बसे
बत्ती कात्न लाग्दा
मूलथाम वरिपरि घुमिरहे

म तिम्रो यादमा रमाइरहेथें
गौंथलीले दियो घरमा बसेर
साउतीको स्वरमा खै के–के भने
लाग्यो
तिमीलाई सोधिरहेछन् !

अघिल्लो हिउँदमा
हामी
यही अगेनाका छेउमा
सुत्थ्यौं नि हो गि ?

कटुसका काँढा त
खुट्टामा मात्र बिझ्छन्
ऐसेलुका काँढा त
हात मात्र कोपर्दछन्

हाल: बार्लोगञ्ज,मसुरी

Vijaya Koirala – Shoshak Ra Samanti Ko (Nepali Gajal)

विजय कोइराला – शोषक र सामन्तीको (गजल)

शोषक र सामन्तीको किल्ला ढाल्नुछ।
अन्याय र अत्याचारको जरो फाल्नुछ।

सिधा औंलो निष्काम भो सधैँ हारिरहने।
सकुनीको चतूर चाल अब चाल्नुछ।

दबिएका बोली सारा माथि उठाउन।
क्रान्तिको दीप मन मुटुमा अब बाल्नुछ।

कति दब्ने कति मर्ने सोझा जनता ती।
अत्याचारी-शोषकलाई जेल हाल्नुछ।

रोएका ती जनता सारा घाऊ ताजै छन्।
मलमरुपि बोली लगाइ पीडा टाल्नुछ।

नयाँ नेपाल नयाँ नेपाल सस्तो नारा भो।
युवा सारा माथि उठि विकास थाल्नुछ।

Yogendra Raj Sharma – Sarkar Chor

योगेन्द्र राज शर्मा ‘प्रकार अन्तर’ – सरकार चोर

मान्छे मान्छेसँग
र मान्छे बाटोसँग लाज मान्छ
र झ्यालमा पर्दा लगाउँछ ।
मान्छे मान्छेसँग
र मान्छे बाटोसँग डराउँछ
र ढोकामा चुक्कल लगाउँछ ।
हरेक मध्यमवर्गीय Continue reading “Yogendra Raj Sharma – Sarkar Chor”

Somraj Abhaya – Hamrai Chha Thulo Jagat

सोमराज अभय – हाम्रै छ ठूलो जगत्
(मधुपर्क २०६६ असोज)

पैसा गोरखनाथको, मुलुक नै श्रीपस्पतिनाथको !
साँढेमा सुनका चढेर शिवजी रक्षा गरून् देशको !
छोडून् पौरख गर्नलाई सबले बाँधून् दुवै हात नि !
हाम्रो Continue reading “Somraj Abhaya – Hamrai Chha Thulo Jagat”

Saroj Dhital – Sfatik Ko Chiso Bhitra Kaid Itihaas

सरोज धिताल – स्फटिकको चिसोभित्र कैद इतिहास

एकचोटी
एउटा इतिहास–
एकादेशको कथाभन्दा
धेरै सत्य एउटा इतिहास
पग्लिएर आफ्नै आगोमा
बलेछ लाभा झैँ ।

एउटी वीराङ्गना
दन्त्यकथाकी परीभन्दा
धेरै सत्य एउटी वीराङ्गना
जन्मिएर आफ्नै गर्भबाट उठिछ जीवन झैँ ।

थाहै भएन
निलेछ त्यो लाभाले जीवनलाई कि
पिएछ जीवनले तातो लाभालाई
ती एकाकार भए

अहँ
थाहै भएन
लपेट्यो इतिहासले उसलाई वा
धारण गरी वीराङ्गनाले इतिहास
ती साँच्चै एकाकार भए

तर
जमेकी छ ऊ आज
चिसो इतिहाससँगै
स्फटिकको ठण्डीभित्र कैद भएर
दूर क्षितिजमा सुनिँदैछ
धारिलो, चिसो
बरफको धारले आहत
घाइते मान्छेको क्रुद्ध आवाज

“के अब कहिल्यै बग्दैन
लाभा इतिहासको
आगो के मरिसक्यो ?
जीवन के उठ्दैन फेरि?
के दन्त्यकथा भई
वीराङ्गना ?”