Santosh Lamichhane – Hami ra Hamro Batawaran

सन्तोष लामिछाने – हामी र हाम्रो वातावरण

मेरो वरीपरी
घनघोर जंगलबाट आउने
शित्तर हावाहरु
गर्मीका पंखा हुने गर्थे

चराका चिर्चिरसँगै
धर्ती अनि आकाश
खोलाका सुसाइमा
संगीत सिर्जना गर्थे

गहेन्द्र सम्सेरका बन्दुक बोकेका
जंगबहादुरहरु
मेरै चारकोसे झाडीहरु अनि
बाँसका झाङहरुमा
वनक्रिडा गर्थे

शान्तिका साधना गर्ने बुद्धहरु
‘ॐ शान्ति शान्ति’ भन्दै
मेरै छहरा अनि पहरा गुञ्जाउँथे

वेदध्वनीहरु संखका धूनमा समाहित भएर
गीता र त्रिपिटक उराल्थे

तर आज
मेरा वागमती र विष्णुमतीहरु
नालीको गन्धले टाइफाइड र जण्डिसका रोगी भएका छन्

मेरा आफन्तहरु
अनेकौं रोगले च्यापेर
मृत्युशैयामा सिकिस्त छन्

वातावरणको विनाशले
मेरा डाँफे नाँच्ने गुँरासे पाखाहरु नाँगिएका छन्
हरिया वन अनि केराका घारीहरु
ऐंसेलुका बोट अनि बयरका बुटयानहरु !
फाँडिएर उजाड मरुभूमिझैं भएका छन्
अनि मेरो माटो
बाढी पिडित भएर तप्प तप्प आँसु चुहाइरहेछ

यसरी वातावरण मबाट भाग्न खोलेको छ
मबाट भाग्न खोजेको छ ।

Krishna Prasai – Tyo Timi Nai Thiyou

कृष्ण प्रसाईं – त्यो तिमी नै थियौ

एउटा भव्य समारोह
जो तिमीलाई सम्मान गर्ने
सम्मान सभा थियो त्यो–
तिमी भने खागीरङ्को जुत्तामाथि
कालो पेन्ट र
कालै चश्माको पहिरनमा
हामी सहस्रमाझ सम्मान थापिरहका थियौ
मेरा धेरै साथीहरुको प्रश्न थियो
सायद ! तिमी आखामा कमजोर हुनुपर्छ
यसैले अन्धोपन छिपाउन
कालै चश्मा मनपराउँछौं ।
आहा !
लामो तर अलि तल आएर
तिमीतिरै धुम्रिएको कपाल
संगीतको भाकामा चलिरहेका तिम्रा दुवै खुट्टा
सुकर्म समूहको (व्याण्ड) यमन राग–
अनि उपसना नामको धुनमा भुलेर
निमग्न हल्लिरहेको तिम्रो शिर
र संगीतको संसारमा
समुद्र जस्तै गहिरो भएर डुबेको तिम्रो मन
साथमा गलाभरी सयपत्रीमा सजिएको
घाँटीले थाम्न नसकिरहेको मालाहरुको बयान
र दर्जनौ रङगिन खादाहरुमा
मानौ प्रतिमा जस्तै सजिएका तिमी
सायद तिमीले विर्सिरहेका थियौ आफूलाई
कहिले काँकी फुल पनि भारी हुनसक्छ भनेर
कस्तो अचम्म, हो त्यो त्यस्तै थियो
जसमा सितार सारङ्रगी र तवला पनि नाचेको
मायाले झंकेको तिम्रो कपाल वरिपरि
सयौको संख्यामा उभिएका दर्शकसामू
तिमीले नदेखेमा पनि हुनसक्छौं मलाई
तर मैले सबैभन्दा ज्यादा हेरेको मान्छे
जमातभरिमा तिमीनै थियौं
साक्षात कविता जस्तो मान्छे
कविता झै मन भएको कवि मान्छे
जसलाई मैले पहिला पनि कतै देखेको थिए
हो कवि यू सिवा ,
त्यो मात्रै तिमी थियौ
जो कालो चश्मामा सजिएर
हजारौं वर्ष अघि देखि
मेरो बाँसुरीभित्र लुकेको धुनमा झुमेर
सेतो कविता गमिरहेका थियौ
म फेरी पनि भन्छु
हो ! त्यो तिमी नै थियौ ।

Ashesh Malla – Ma Akshar Ra Mero Kavita

अशेष मल्ल – म, अक्षर र मेरो कविता
(मधुपर्क २०६५ माघ)

अक्षरहरूको युद्धमा
मैले शब्द बुन्न नसक्दा
कविता
अधुरो भएको छ
ठीक अहिलेको
भयग्रस्त वर्तमान जस्तो ।
चौबाटोमा उभिएको
अन्योल बटुवा
उभिएको उभियै छ
मेरो कविता जस्तो
न यता न उता
आफ्नै युद्धले थकित
मेरो सपना ।
क्रुद्ध अक्षरहरू
चिथोर्दै भन्दैछन्
कति पछार्छस् कागजका छातीमा मलाई ?
म अनुत्तरित कवि
भावनाका लहरबाहेक
के छ र मसँग
खेप्न सक्दिन
अक्षरहरूका विद्रोह
अब मेरो कविता
कहाँ गएर सकिन्छ
कविताको मृत्यु
के यसरी पनि हुन्छ
मलाई थाहा थिएन ।
बाध्य छु
अक्षरहरूसँग सम्झौता गर्न
असङ्ख्य गोमन पीडाले
आहत मनसँग
न शब्द छन्
न वाक्य
न धुन
न राग
न रङ
अमूर्त अमूर्त भावहरू
अक्षरकै सहाराले
बिउँझन्छन् सिर्जनामा
म कवि
व्यर्थैको अहंले मात्तिएको छु
नत्र
मेरा कविताहरू किन
बेवारिस
पछारिन्थे घुर्‍यानमा
यत्रतत्र ।
मलाई थाहा छ
अक्षरहरू ठोक्किएर
भत्किए पर्खालहरू

भित्रिए उज्यालाहरू
अँध्यारा अँध्यारा चोक, गल्लीहरूमा
के बादल फाटेका होइनन्
कविताका प्रहारले ?
निख्खुर काला बादल
पराजित भए कविताका बज्रहरूले
अहिले पछारिएर अर्धचेत
समयको झापड खेप्दै छ कविता
म थकित कवि
निरीह कलमलाई सोध्दैछु
तिमी थाक्यौ कि म ?
कि यो वर्तमान ?
निःशब्द
मौन
एउटा गर्त
म, कलम र अक्षरहरूमाझ
सायद
अन्योलग्रस्त वर्तमान
पर्खिरहेछ
एउटा अर्को कविता ।

Baidyanath Upadhyaya – Haami

वैद्यनाथ उपाध्याय – हामी

सुन्दर विचारहरूले
पृथिवी सुन्दर छ ।
दुष्ट विचारहरूको कालो मुश्लो
उठदै छ क्षितिजभरी
चारैतिर अस्थिरता, नश्वरता
छाएको यो समयमा
कुन स्थायित्वको सोचमा
मग्न भएछौं हामी..?

सुरसाको Continue reading “Baidyanath Upadhyaya – Haami”

Ashesh Malla – Farkai Deu Mero Manko Ek Jodi Parewa

अशेष मल्ल – फर्काइदेऊ मेरो मनको एक जोडी परेवा

आज कतै गएर
एउटा चर्को आवाजले चिच्याउँ लागिरहेछ
मनका सबै लगाम फुकाएर
आज कतै दौडूँ लागिरहेछ

मन सधैँ पानी भएर बग्यो
उठेर कहिले-काहीँ त आगो भएर पनि बल्न Continue reading “Ashesh Malla – Farkai Deu Mero Manko Ek Jodi Parewa”

Madhav Prasad Ghimire – Afnai Roop Ko Chhaya Heri

माधबप्रसाद घिमिरे – आफ्नै रूपको छायाँ हेरी
(‘किन्नर-किन्नरी’)

अञ्जुलिमा उबाएर पिऊँपिऊँ पानी
आफ्नै रूपको छाया हेरी छक्कै रूपा रानी

अञ्जुलिको यही पानी आफैं पिइद्यूँ त
आफ्नै रूप पिइन्छ कि? यही पानीसित

अञ्जुलिको यही पानी भुइँमा पोखिद्यूँ त
आफ्नै रूप पोखिन्छ कि? यही पानीसित

काँपिगयो अञ्जुलि त, भुइँमा पर्यो पानी
त्यस्तै फुल्यो फूल पनि, जस्ती रूपा रानी

Reshma Shakya – Andolanma Dherai Jana Marnuparchha Hajur (Nepali Gajal)

रेशमा शाक्य – आन्दोलनमा धेरै जना मर्नुपर्छ हजुर

आन्दोलनमा धेरै जना मर्नुपर्छ हजुर
निरंकुश तन्त्र सट्ट फ्याँक्नु पर्छ हजुर

हान्नु पर्छ ढुङ्गाले हान्न जान्नु पर्छ
राजतन्त्र बाली बाली ताप्नु पर्छ हजुर

सक्छौ भने छेपारो झैँ रङ्ग फर्नेहरू
भटाभट चिनेर मास्नु पर्छ हजुर

आफू आफू झगडा गरी स्वार्थी बन्नेहरू
उस्तै परे कहिलेकाहीँ त्याग्नु पर्छ हजुर

नत्र फेरि फिर्ता जाला लिएको अधिकार
खबरदार गर्नु परे गर्छ रेशमा हजुर

Kashiram Biras – Piratiko Nasaama Jhulekai Ta Raamro (Nepali Gajal)

काशीराम विरस – पिरतीको नसामा झुलेकै त राम्रो (गजल)
(मधुपर्क बैशाख, २०६७)

यौवनका फूलहरू फुलेकै त राम्रो
पिरतीको नसामा झुलेकै त राम्रो ।

फूल पनि फुल्न खोज्छन् घामपानी मिल्दा
समझदार भएर खुलेकै त राम्रो ।

द्यौरालीमा पर्खिबसें आँखा डुलाएर
चौतारीमा बोलाएर भुलेकै त राम्रो ।

मनको फूलबारीमा रोपिएर फूल
भँमरा भै लटि्ठएर डुलेकै त राम्रो ।

यौवनका फूलहरू फुलेकै त राम्रो
पिरतीको नसामा झुलेकै त राम्रो ।

Pradeep Chapagain – Taara Ra Jun Ka Kura

प्रदीप चापागाईं – तारा र जुनका कुरा

आमा
कोशौँ टाढा स्वदेशमा
उनको स्नेहले भरिएको मन
अनी परदेशिएको सन्तान
यादै यादले घोच्ने समय
उनका रित्तिएका आँखाहरु
बाटोभरी ओछ्याएर
पर्खाईमा थाक्दिनन् आमा आफ्नो छोरोको
तर्कनाहरु बुन्दै बस्छिन् मायाको डोरोको !!

बिरानो माटोभित्र नपाउने आत्मियता
झझल्कोमा त्यही पखेरोको सामिप्यता
वरिपरी लाखौं अनुहारहरु
मागेर नमिल्ने गुहारहरु
सुखदु:खको मझेरीमा अल्झदै
दिन र रातको फरक नदेखि
बढ्दो छ अघी तिम्रो छोरो आमा
तिम्रै वचनलाई साक्षी राखेर
तिम्रो व्यग्र चाहनालाई
थाती मै राखे अझै केहि वर्ष आमा
अनि
मेरा हँसिला तस्विरलाई
छाती मै राखे अझै केहि वर्ष आमा !

करेसामा मैले रोपेका फूलहरु
रोदनले फुल्दै होलान्
साथीसँगी का बेसारे हूलहरू
म विनै डुल्दै होलान्
मेलापातको रौनक
चाडबाडको उत्साह
र छिमेकीका गुनासाहरु
एक एक गरी सबैलाई
मिलाउँदै बसे अझै केहि वर्ष आमा
छुटेको साथ अनि टुक्रेको मन
सिलाउँदै बसे अझै केहि वर्ष आमा !

घडी पक्कै पनि रोकिने छैन
आशा पक्कै पनि भाँचिने छैन
त्यही सुनौलो दिनको बिहानीमा
तिम्रो मन टाल्न
तिम्रो काख भर्न
अनि तिम्रा सपनाहरु सजाउन
तारा र जूनका कुरा बोकी आउँला आमा,
सकेँ भने सुनका चुरा बोकी आउँला आमा !

Sabina Sindhu – Ghantaghar Ra Sapana

सबिना सिन्धु – ‘घण्टाघर र सपना’

प्रत्येक दिन नयाँ प्रणयसाथ
म उभिन्छु घण्टाघरझैं
समयले अँगाल्छ मलाई ।
र रातमा पोल्टटाभरीका
जून निलेर निदाउँछु ।
घण्टाघरले फेरी
रातको बाह्र बजाउँछ
म झलमल्ल
घामको सपना देख्छु
निन्द्रामै छट्पटिन्छु
जीवनका कलिला हाँगाहरुमा
फेरी
उभिन खोज्छन् मेरा रहरहरु
मेरा नपुङ्सक सपनाहरु
फेरी घण्टाघरको घडिसँगै
पछि दौडन खोज्छन्
म नबोली नबोली
मिठो सपनी देखिरहन्छु
जीवनहीन जीवन बाँचिरहन्छु
मृत्युपत्रमा
हस्ताक्षर गर्न नचाहेर ।

व्यँुझिएर घडि हेर्छु
एउटा सङ्ग्तिमय सुरुवात
फेरी सम्प्रेषित हुन्छ

म केही होइन
संसार केही होइन
टेबुलबाट घडि उठाउँछु
कैद गर्छु
मेरो नाडीमा कैद हुन्छ
ठिङ्ग उभिएको घण्टाघर ।

Engineer Rakesh Karki – Jaya Maobadi

इन्जिनियर राकेश कार्की – जय माओवादी

असाइलम भन्ने यो
दान हो कि वरदान
तिम्रै समग्र कारण
यो अमेरिकन पहिचान

हरियो पत्ताको यो देशमा
केवल तिम्रा मात्र वादी
अमेरिकन बनाउने
जय माओवादी

लेखन्दासलाई Continue reading “Engineer Rakesh Karki – Jaya Maobadi”

Manoj Bogati – Dhunga

मनोज बोगटी – ढुङ्गा

ढुङ्गा-1
उसको कठोरता
तिम्रै आँखाको दोष।

ढुङ्गा
कसैको घड़ेरी हो
घर हो, मन्दिर हो, शहर हो
ढुङ्गा कसरी कठोर हुन सक्छ?

ढुङ्गा पनि फुट्छ
तिम्रो मन जस्तै
विचार जस्तै
विश्वास जस्तै।

कति धेरै अन्तरविरोध र असन्तुष्टी छ तिमीसित
ढुङ्गामा केही छैन, शान्त छ।

तिमीले सिक्नुपर्ने यही थियो।

ढुङ्गा-2
खोलाको ढुङ्गामा छल्किने पानी
अथवा खोलाको जिन्दगानी।
ढुङ्गाले
जीवनको फिँजफोकाको कथा भन्छ
नबुझेर तिमी भने रोइरहन्छौ।

ढुङ्गा-3
तिमी यति माथि छौ
यति माथि छौ
ढुङ्गालाई नै टेकेर छौ।
यो पक्का हो
तिमीले जस्तो
ढुङ्गाले विश्वासघात गर्दैन।

ढुङ्गा-4
पर्खालजस्तो अनुशासन अर्को छैन।

पर्खाल नहुनु हो
तिमी मारिन्थ्यौ।
पर्खालको दर्शन नबुझेरै मारिन्थ्यौ।

मर्नुबाट जोगाउन दह्रोसित उभेको पर्खाल नै तोड़्‌न चहान्छौ?
पर्खालले तिमीलाई तोड़्‌न रोक्दैन।

ढुङ्गा-5
देउरालीको
तीनचुले ढुङ्गा
सत्यम्‌, सुन्दरम्‌, शिवम्‌।

हेर्न सिक।

ढुङ्गा-6
खिड़्‌की फुटाउन ढुङ्गा हान्छौ कि रिस्‌?
छानामाथि ढुङ्गा बज्रन्छ कि आह्रिस्‌?
ढुङ्गाको के दोष
तिम्रो पो दोष।

ढुङ्गा-7
ढुङ्गा कुटेेरै जीवन बनाउँछौ
ढुङ्गा ढोगेरै पानी चढ़ाउँछौ
तिमीलाई
तिम्रो भन्दा पनि धेर
ढुङ्गामाथि विश्वास छ।

ढुङ्गा-8
भातमा ढुङ्गा लाग्दा
नरिसाउनु मायालुसित।

यस्तो घटना
चपाएरै खानेहरूसित घट्छ।

ढुङ्गा-9
तिमी ढुङ्गाको नकल गर्न सक्तैनौ।

ढुङ्गा-10
ढुङ्गाले गह्रौं हुन सिकाउँछ
बलियो हुन सिकाउँछ।

बॉंच्न सिक्दा
निधार फुट्छ
खिड़्‌की फुट्छ
घर फुट्छ।

ढुङ्गाले होसियारीसित सिक्न सिकाउँछ।

नसिक्नेलाई
मन्दिरको पनि अर्थ छैन
मूर्तिको पनि अर्थ छैन।

अर्थ नहुनु कला नहुनु त हो
आफै नहुनु त हो।

नसिक्नेलाई
ढुङ्गा मात्र हो

Bhupin Byakul – Sapana Haru Ko Rang

भूपिन ब्याकुल – सपनाहरुको रङ

मेरो देशका प्रिय सपनाहरु
भेटिन्नन यो देशका साँघुरा सीमानाहरूभित्र
उनीहरुको यात्रा
बिदेशमा जीवनको खोजीबाट सुरु हुन्छ
र आत्महत्याको योजनामा पुगेर टुंगिन्छ !

सपनाको छातीभित्र
हरदम बजिरहन्छ एउटा अन्तरास्ट्रिय धून
जहाँ हुँदैन कुनै राष्ट्रिय ढुकढुकी
आँखाभित्र
निरन्तर नाचिरहन्छ एउटा बिदेशी उज्यालो
जसले देखाउन सक्दैन अँध्यारोमा बाटो
राखेर एउटा पाइला देशको सीमानामाथि
अर्को खुट्टाले नापिरहन्छ बिदेशी आकाश

ऊ अब आशाको झ्यालबाट
घामको मलामी गएको देख्छ पहाडहरुलाई
मुक्त भएको छ ऊ अब प्रेमको नसाबाट
निकालेर फालिसकेको छ
हृदयको कुनाबाट एउटा तस्बिर उसले
आफ्नो प्रेमीको
जसलाई हेरेर ऊ अब कुनै रसिलो सपना देख्दैन

रङ्गीन बन्न
कसले सिकायो सपनाहरुलाई
स्वदेशी चस्मा आँखाबाट झिक्न
र बिदेशी चश्मा लागाएर निस्फिक्री सुत्न
किन केहि भन्दैन यो देशको पार्लियामेन्ट
किन चाहेनन सपनाहरुले
बिहानसम्मको यात्रा गर्न
किन चाहेनन सपनाहरुले
सपनाहरुझैं सुन्दर बन्न ?

Jayaram Timilsina – Akshar Ka Awaj Haru

जयराम तिमिल्सिना – अक्षरका अवाजहरु

अमिलो अनुभूतिको छाँयानेर
अक्षरहरु लिगलिगकोट दौड
स्वतन्त्रताको धीत मार्ने
विचलित अधमरा तनहरु
तातो खरानी ताप्दै
अनन्त प्रतीक्षाका फूलहरुमा
दुखेरै माटोभरी बाँचिरहेछन् Continue reading “Jayaram Timilsina – Akshar Ka Awaj Haru”

Sudhir Chhetri – Kabitako Katha / Sidha Prasaran

सुधीर छेत्री – कविताको कथा /सीधाप्रसारण

एउटा अर्द्धवयस्क सेतै फुलेको नेता
विधानसभामा बोलिरहेथ्यो ह्न बोलिरहन्छ,
मेरो राज्यमा
एक हजार सत्तर हत्या भयो यसवर्ष
दुइसयजति बलात्कारहरू
जुन पोहोर-परारको आँकडाभन्दा धेरै कम छ।
हत्याको सङ्ख्या घटिरहेछ।

नेपथ्य :
गोसखानमा खसीहरू
कति काटिए यस वर्षको चॉंडमा,
सोध्न गइरहेछ
एक शाकाहारी कवि।

***
ठूला बन्दुक बोकेका
भीषण अङ्गरक्षकहरूले चारैतिरबाट घेरेको
निकै ठूलो मान्छे
अर्फनेज शिशुहरूको होस्टेलमा
खानेकुरा बॉंड्न हिँडिरहेछ।
नेपथ्य :
अब फूल र नेहरूजीको प्रसङ्ग
कोट्याउनै नसक्नेगरी
विकलाङ्ग भएको छ कवि।

***

इतिहासले बगाएको
शैनिकशास्त्रको पुस्तक
टिस्टाको कमेरो पानीमा
तैरिन थालेपछि
शनिबारको हाटमा
युद्धका मेडलहरू
परिवारलाई हरियो परियो टनिक खोजिरहेछ।

नेपथ्य :
विशेषणका वस्त्रहरू खोलेर
न्यूड संज्ञाहरू
कलात्मक बन्नको निम्ति
भ्यागुताझैं उफ्रेर
ललितकलाको टेक्ने भुँइ खोज्छ।

***

अरू कविताहरू आजदेखि
कथा रच्नगएका छन्।

Tanka Subba – Naya Manchhe

टंक सुब्बा – नयाँ मान्छे

उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे
अथवा यो देशको नयाँ मान्छे
हाम्रै समुदायवाट जन्मेको नयाँ मान्छे
जसरी परिभाषा गरेपनि
उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे हो
हामी जस्तै भएर पनि
यो देशको लागि नयाँ भएर आएको छ
त्यसैले उसलाई नयाँ देखिरहेकाछौ
हिजो उ हामीसँगै हिड्दा
हाम्रो लागि नयाँ थिएन
तर उसले परिवर्तन हुरीवतास वोकेर आएपछि
यहाँ नयाँ मान्छे भएको हो
किनभने उसको परिवर्तीत विचारले
हामी सवै नयाँ पथमा हिडेकाछौ
उसको नौलो प्रभावले
हाम्रा दृष्टिकोणहरु नयाँ भएकाछन्
त्यसैले हामी नयाँ भएकाछौ
उसले केहि नयाँ सम्भावनाहरु
उसले केहि नयाँ लक्ष्य र उदेश्यहरु
समयको ढाकरमा वोकेर ल्याएकोछ
नयाँ युगलाई डोर्या उँदै आएको छ
त्यसैले उसको आगमन र्सवत्र नौलो वनेको हो
यर्सथ हामी प्रत्येक दिन
नयाँ योजना तय गरिरहेकाछौ
नयाँ कुराको विमर्श गरिरहेकाछौ
जो हामीले नयाँ देख्न खोजीरहेथ्यौँ
त्यहि समय नयाँ मान्छेले ल्याएको हो
अव हामी हरेक कुरा
नयाँ विचारको सामार्थ्यले
पुराना संरचनाहरु बदल्न चाहान्छौ
तिनै संरचनाहरु वदल्नैको लागि
नयाँ मान्छेको आवश्यकता थियो
हो त्यहि नयाँ मान्छेले
हाम्रो आवश्यकता पूर्ति गरिदिएको छ
त्यसैले त उसको हातेमालोमा उनीएकाछौ
किनकी हामीले नयाँ सपनाहरु देख्दै जानुछ
त्यहि सुनौलो क्षण यहाँ आईपुगेको छ
जस्ले नयाँ युगको ढोका खोलेर
नयाँ वास्तविकता पदार्पण गरि दिएकोछ
किनभने उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे
अथवा यो देशको नयाँ मान्छे
हाम्रै समुदायवाट जन्मेको नयाँ मान्छे
जसरी परिभाषा गरेपनि
उ नयाँ युगको नयाँ मान्छे हो

Jayram Timalsina – Hridaya Ko Manchhe

जयराम तिमल्सिना – ह्रृदयको मान्छे

भोकसँग पौंठेजोरी खेल्दै
अनिकालमा
एक दुई दाना मकैको गेडो
जोगाउँछिन् मेरी आमा र
तिनै दानाहरूमा
सपना देख्छिन्
नयाँ नेपालको ॥

आगो पैंचो नपाएको
कन्जुस्याईं भोगिरहेकी Continue reading “Jayram Timalsina – Hridaya Ko Manchhe”

Gopal Kawali – Prithivi Ka Bhaye Jastai

गोपाल कवाली – पृथिबीका भए जस्तै

पृथिबीका भए जस्तै, तिम्रा पनि तह छन् कि?
ज्वालामुखी उम्ले जस्ता, ताजा ताता बह छन् कि?

कोहि खोज कतै पोख,गुम्सिएका लाभाहरु
सागर भन्दा ठुला गहिरा,सेलाउने दह छन् कि?

छद्म रुपमा पछि लाग्छन,झुठो मुद्दा लाग्न सक्छ
भाला रोप्दा नरसाउने,कठोर ज्याद्रा गह छन् कि?

अथाह यो ब्रह्माण्डमा, ईच्छा भिन्न अनन्त छन्
सामान्यमा पृथक प्रवल,बिशाल कुनै चाह छन् कि ?

कर्म तिम्रो फल तिम्लाई,भोग भाग्य आफ्नो-आफ्नो
निरश विगतले पोल्ने,लुकाएका डाह छन् कि ?

आज भन्छु भोलि भन्छु, भाका सर्दो भयो सदा
आज सम्म नकहेका,बातै भरि सह छन् कि?

अफगानिस्तान,२६/०१/२०१३

Komal Bhatta – Saral Shishta Boli (Nepali Gajal)

कोमल भट्ट – सरल शीष्ट बोली (गज़ल)

सरल शीष्ट बोली नमनले लुट्यो मन
निरन्तर रसिलो गमनले लुट्यो मन

बहाना बनाई नजर वाण हान्दा
मीठो चोट हल्का दमनले लुट्यो मन

समाएर हातै कदम लम्किएको
जुनेली प्रहरको भ्रमणले लुट्यो मन

सधैँ पूर्ण आभा नियालेर हेर्दा
अविरल मिलेको अमनले लुट्यो मन

उपस्थित टुटाई हुँदाखेरी टाढा
मुटु पोतिएको समनले लुट्यो मन

दुबै बाहु पाशमा कसिएर बस्दा
सुधा पान जस्तै रमणले लुट्यो मन
पुरानो नैकाप,काठमाडौँ
हाल:-न्युयोर्क,अमेरिका
14 January ,2013

Aayam Phuyal – Dhamilo Karnali

आयाम फुयाल – धमिलो कर्णाली

नेपाल दुख्यो, भूमि काँप्यो
आर्तनाद पोखियो
खै, खै मेरो अस्तित्व??
खै मेरो सार्थकता??
खै मेरो स्वाधीनता??
अनि आँखाबाट कर्णाली बगायो, त्यो पनि धमिलो…

झसङ्ग भई सत्तेजुगका प्रल्हादले माटो नियाले
देख्छन्-
बन्दुकको नालले गरेको राजनीति
खसीको टाउको देखाई बेचिएका कुकुरका मासु
पानी नबगेको बागमती
स्वार्थी सोच र ध्रुत दिमागले रुमलिएको मुलुक
औँलोले डोराइएका तराईबासी
एकसरो भाङ्ग्रो नपाएर कठ्याङ्ग्रिएका शेर्पा दाजु
एक किलो गोलभेडा किन्न सुनारका धाउने तल्लारे काका
‘जीवनजल’ नपाएर मर्न बाध्ये जाजरकोटका बन्धु
राष्ट्रघातीलाई बिछ्याइएको रातो कार्पेट
कखरा मात्र जान्ने संविधानविद्
दाजु मार्ने हत्यारा कानुनविद्
आफ्नै छोरीको घाँघर च्यातिदिने साधुसन्त
बाउआमालाई पञ्चदेवल रोज्ने सुपुत्र
चार बीस नाघेकी आमैलाई मलमुत्र चटाउने धर्मरक्षक
अनाथलाई चिसो पेटीमा पल्टाउने समाजसेवी
झोलामा बोकिएका मर्स्याङ्दी र कुलेखानी
मुद्रामा गनिएका डाँफे मुनाल
मानव छाला ढाक्ने बाघ र चितुवा
वजन रहित हात्ति र गैँडा
र सभ्यता बिर्सेको मानव!

द्रविभूत भई प्रल्हादले त्रेताका रामलाई पुकारे
राम धनुष लिएर उदाए अनि,
नियाले उही बिसङ्गतीले जेलिएको नेपाल
देख्छन्-
जलले भरिएको देशमा छाएको लोडसेडिङ्
अपार्ट्मेन्ट भई ठडिएका हरिया वन-जङ्गल
दिनहुँ खाने पोषिलो सागपात फुट्पाथको धुलोमा
अनि खुट्टामा लाउने जुत्ता ए.सि. जडित कोठामा
ए.बी.सि. डी. मात्र रट्ने राजदूत
करोड खर्चेर नामका अघि लेखिएका डाक्टर
बाह्र पढाउने मात्र एघार पास
दराजमा चार् पुस्तक सजाई बनेको साहित्यकार
स्वैरकल्पना बनेको कपोलकल्पना
छन्द भाच्ने प्रखर छन्दकवि
‘पानीमाथिको ओभानो’ भई लेखिएका आत्मकथा
छायानुवादका नाममा सारिएका रचना
बुद्धभन्दा उपल्लोकोटिमा रहेक दुर्बुद्धहरु
सुकिलामुकिलाका सवारीमा लखेटिएका सडकबालक
बैठकका लागि चुनिएका पाँचतारे
साउदीमा मरूभूमि भिजाउने नेपाली जनता
सररर… नेता बुलेटप्रुफमा
स्वावलम्बिपनको खोल ओडी धाइएका मन्त्री क्वार्टर
पाँचहजारे पत्रकारको बढदो सङ्ख्या
गरीबी हटाउन मारिएका गरीब
र मूकदर्शक बनेको सरकार!

भावविह्वल भई रामले कृष्णलाई पुकारे
द्वापरका कृष्ण त्रसित नेपाल हेर्दा भए
देख्छन्-
सारेगमले चर्किएका कान
बाँसुरीले नजितेको मन
रोदी र दोहोरीले गएका इज्जत
देउडा र राष्ट्रिय गानले अघाएका कण्ठ
पैसाका नाममा लगाइएका सप्ताह र नवाह
मासुभातमा रुपान्तरित चन्दा
गुम्बाले नदेखेको मस्जिद
पशुपतिनाथले नदेखेको गिर्जाघर
धमिरो लागेर मक्किएका गुन्यूचोली
सन्दुसमा थन्किएका दौर-सुरुवाल
फोहोर उठाउने ट्रकमा कोचिएका हाकुपटासी
मलखाल्डोमा भेटिएका घलेक
वनमानुष भनि चिनाइएका राउटे
अमानव ठानिएका चेपाङ्ग
पीछडिन बाध्ये जनजाती
दलित भनि बाँधिएको कुवा पँधेरो
सर्वहाराको खेदो गर्ने मार्क्सवादी
क्रान्तिको नाममा मुसिएका अबोध लाश
विदेशीका लागि चम्काइएका नेपाली सडक
र सिद्धान्त बेचिएको राजनीति!

उठ् आयाम उठ् …
उठ्!
एकैस्वरमा कराए प्रल्हाद, राम अनि कृष्ण
आत्मसात् गर्…
बुद्धको शान्त आत्मा
क्राइस्टको महानता
मोहम्मदको निष्ठा
अनि विवश कर्णको दानवीरता ! ! !