Tag: Nepali Sahityakar

Biplav Pratik – Durghatana

बिप्लव प्रतिक – दुर्घटना

सडकको बीचमा
एउटा दुर्घटना भएको छ ।
केही छिनअघि नानाथरीका
झन्झटले जेलिएको त्यो मान्छे
अब बन्धनमुक्त भएको छ,
सडकको बीचमा एउटा दुर्घटना भएको छ ।

यता, जिन्दगीमा कति यस्ता कान र आँखा छन्
जो केही सुन्दैनन्, जो केही देख्दैनन्
कति यस्ता मुटु र मगज छन् जो केही अनुभूत गर्दैनन्
यिनीहरूमध्ये कति त मान्छेसरह बाँचिरहेकै छन्,
र हामीहरू पनि यिनीहरूमध्येबाट नै बाँच्तछौँ ।

वास्तवमा हामीहरू पनि दुर्घटनामै परेका हौँ
म त भन्छु विशाल दुर्घटनाका सिकार हौँ हामीहरू
त्यो सडकबीचको दुर्घटना त एउटा मिथ्या हो ।
र यो जिन्दगीको, अहिले हरेक मान्छेले भोगिरहेको दुर्घटना
शाश्वत हो
उफ ! यो कस्तो दुर्घटना ?
यो कस्तो जिन्दगी ?
यो कस्तो शाश्वत ?
यो कस्तो मिथ्या ?

सडकबीच एउटा दुर्घटना भएको छ
र पछारिएका हामी छौँ
धूलोमा मुछिएर सडकमा रगतपछ्य ।

घट्टेकुलो, १४ जुलाई १९९१

Rupesh Rai – Ichchha Haru

रुपेश राई – इच्छाहरू

इच्छाहरू यसपाली पनि
मोसै मोसो भएर भाँड़ामा
चमक ल्याउने कोशिश गरिरहेछ।

गरिरहेछ नित्य
ती इच्छाहरू। तेस्रो विश्व सम्झेर।जाबो त्यो इच्छा।

गरिरहेथ्यो पोहोर पनि
सायद गरिरहनेछ। जबसम्म उ,
उ भएर बाँच्न पाउँदैन।

पाउँदैन उसले त्यही
कुरा जो ‘म’ ले पाइरहेकोछ। पाइरहेकोछ
अगाड़ी, पछाड़ी चारैतिर हिड़ाउन। कुकुरहरू
भुसिया, बुलडाग थरिथरिका।

थरिथरिका हातहरू। हातहरू कालो, सेतो।

थरिथरिका उसका इच्छाहरू
बलात्कृत भए। यसपाली पनि दशैंमा
इच्छहरू, घटुक्क आँशु निलिई विसर्जन गरिदिए।

गरिदिए उसले
आफुलाई विसर्जन ‘म’को शहरमा।
‘म’को गाउँमा अनि ‘म’को गल्लिमा। ‘म’को समाजमा।
‘म’को विचारमा। ‘म’को देशमा।

‘म’को देशमा इच्छाहरू
फस्टाउन पाउँदैन, मौलाउन पाउँदैन। पाउँदैन पुराहुन।
यसैले पनि हो इछ्छहरू यसपाली…
विसर्जन गरिदिएको…।।

Rishi Ram Neupane – Hoste Timile Gare

ऋषिराम न्यौपाने -होस्टे तिमीले गरे

खोली लोचन शीघ्र हेर अगुवा बालेर बत्ती तिमी
जुट्ने उच्च विचारमा छ गहिरो धाँजा परेको जिमी
शंका, त्रास र आशमा रुमलिंदा छाँया अँध्यारा परे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे

छाँया स्वार्थ र लोभका, कलहका फालौँ न हामी मिली
छन् झिल्काहरु भित्रका अनलमा गर्दै अझै पिल्पिली
मौकामा नफुके जुटेर अहिले बल्दैन आगो भरे
हैसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे

पञ्जा थुत्न खुरुक्क बाघहरुका आऊ कसी कम्मर
चर्की वाद विवादमा अररिंदा ढल्छन् पला सुन्दर
बेलामा नबुझे विचार युगको रोपिन्छ काँढा भरे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे

आ–आफ्ना हठमा अडी, अडिरहे हुन्छौँ सबै निर्बल
बत्ती पौरखका र आत्मबलका बालौँ मिली झल्मल
बङ्गरा नथुते भुजङ्गहरुले चुस्छन् अरु झन् भरे
हैंसे गर्न तयार छन् छल बिना होस्टे तिमीले गरे।

Mukul Dahal – Maha Sabha Aawaj Haru Ko

मुकुल दाहाल – महासभा आवाजहरूको

भीमकाय पर्खालहरू च्यातेर
घेराहरू बाहिर निस्केका
सुमधुर, कर्कश, तीखा
आवाजहरूको महासभामा
मलाई थाहा छ
मेरो आवाज पनि उपस्थित छ ।
पहाडबाट तल ओर्लदै गरेको झर्नाको
आवाज केही बोलिरहेछ ।
सडकमा वेगवान् सवारी साधनहरूका
आवाजहरू एकअर्कालाई घचेटिरहेछन् ।
आकाशमा उडेको वायुयानको आवाज
उचाइको गर्व गरिरहेछ ।
फ्याक्टÇीमा मेसिनको आवाज
भकभकाइरहेछ ।
चराहरूको कलरव
जीवजन्तुहरूको स्वर
रातमा कीराहरूको किरिरि
सुन्दर यौवनाहरू मmैं उपस्थित छन् ।
सभामा अचल अवस्थाबाट
प्रस्थान सूक्ष्म आवाजहरू पनि छन् ।
अघाएर डम्म आवाजहरू
भोकले चाउरिएका आवाजहरू
कहिल्यै नमर्ने मृदु आवाजहरू
आफ्ना आफ्ना कक्षमा वाचाल छन् ।
आवाजको महासभामा
महाशक्तिहरूको आवाज
समुद्रमा छालजस्तो उठिरहेछ ।
मलाई थाहा छ
मेरो स्वर पनि उपस्थित छ त्यहां ।
तर म चिन्न खोजिरहेछु
कुनचाहिं हो मेरो स्वर ?
कुनचाहिं हो मेरो आफ्नो स्वर ?

R R Chaulagain – Euta Mitho Kabita Lekhna Sakiyena

आर.आर. चौलागाईं – एउटा मिठो कविता लेख्न सकिएन
(मधुपर्क असार, २०६८)

कुन विषयमा लेख्ने निर्णय गर्न सकिएन
आरम्भ, मध्यान्तर र उपसंहार कस्तो हुन्छ
पहिल्याउन सकिएन
लेख्दै जाँदा नारा मात्रै हुने हो कि !
त्यसमा विम्ब र प्रतीकहरूको पाइन हाल्न सकिएन
चाहे पूरा होस् अथवा नहोस्
सपनाहरू छताछुल्ल हुने गरी बाँड्न सकिएन
न सुन्दरताको धीत मर्ने गरी प्रशंसा हुन सक्ने भो
न आँखै अगाडिको अस्तव्यस्ततालाई
धारे हात लगाएर सराप्ने अवस्था भो
सँगैको एउटा सँधियार चुँ पनि बोल्दैन
अर्को हामी उसैको कमाराकमारीजस्तो हप्की र दप्की गर्छ
कोसँग सल्लाह मागूँ कस्तो फसादमा परियो
के गर्ने के नगर्ने अलमल्ल परियो
रातमा निदाउन पनि सकिएन
दिनमा काम गर्न पनि सकिएन
के भयो भयो भेउ पाउनै सकिएन
एउटा मिठो कविता लेख्न सकिएन ।
कविता लेखेरै जिन्दगी बिताइयो
कवितासँगै निदाइयो, कवितासँगै उठियो
कविता लेखेरै प्रेम गरियो
कविता लेखेरै विवाहबन्धनमा बाँधियो
कविता लेखेवापत गाली पनि खाइयो
कविता लेखवापत पुरस्कार पनि थापियो
पटकपटक जेलको हावा पनि खाइयो
दरवारको मेजमानी पनि बुत्याइयो
कविताको आकर्षणले थुप्रै मित्रहरू कमाइयो
कविताको प्रहारले थुप्रै शत्रुहरू पनि बटुलियो
कविताकै कारणले देशदर्शन पनि गरियो
कविता पढ्न पराईभूमि पनि टेकियो
आज के भयो यस्तो अचम्म !
कविताले पत्याउँदै पत्याइनन्
फर्केर एकचोटि हेर्दा पनि हेरिनन्
रुन पनि सकिएन हाँस्न पनि सकिएन
एउटा मिठो कविता लेख्न सकिएन ।
मानिसहरू लेख्यालेख्यै छन्, सुनाको सुनायै छन्, छ्यापेकोछ्याप्यै छन् ।
यामानको किताब पनि निकालेको निकाल्यै छन्
तर कविता लेख्या हुन् कि के लेख्या हुन् थाहा छैन
खै ! के सुनाएका हुन्, के छापेका हुन्
केको किताब निकालेका हुन् त्यो पनि थाहा छैन
बोल्नु हुँदैन मारिहाल्छन्
सम्झाउनु हुँदैन झुण्ड्याइहाल्छन्
आफूले त त्यत्ति गर्न पनि सकिएन
स्याबासी लेखाउन घरघर धाउन पनि सकिएन
पुरस्कार जिप्ट्याउन खुट्टामा तेल लाउन पनि सकिएन
पुरस्कार दिलाए आधाआधा बाँडौँला भन्न पनि सकिएन
भरे साहिँलीको भट्टीमा मरुन्जेल धोकौंला भन्न पनि सकिएन

यो बारको जुनीमा त्यत्तिकै मरिन्छ कि क्या हो !
यो पनि भएन त्यो पनि भएन केही पनि भएन
बेसारे कवि/कवयित्री भएर हल्लाखल्ला मच्चाउन पनि सकिएन
अर्काको कविता सारेर आफ्नो नाम छपाउन पनि सकिएन
एउटा मिठो कविता लेख्न सकिएन ।

– हेटौँडा-४, मित्रनगर मकवानपुर

Kedar Shrestha Gagan – Parkhi Baschha Bagar Sandhai

केदार श्रेष्ठ ‘गगन’ – पर्खी बस्छ बगर सधैँ

फूलले माया गर्दा–गर्दै बास्ना उडिजानी
पर्खी बस्छ बगर सधैँ बगि जाने पानी
लाग्छ मलाई भएँ आज त्यस्तै मै पनि ।

पिडाहरु उर्लि आउँछन् भाका फेरीफेरी
आगो बल्छ Continue reading “Kedar Shrestha Gagan – Parkhi Baschha Bagar Sandhai”

Acharya Prabha – Hau Timi Prerana Ki Khani

आचार्य प्रभा – हौ तिमी प्रेरणाकी खानी

हौ तिमी प्रेरणाकी खानी
अनी कोमलताकी रानी।

हौ, जननी पनि तिमी नै
फेरि सुलभ तिम्रो बानी ।

प्रक्रितिमै छौ सुन्दरम
अनी हौ फूल की जवानी ।

पाएर तिमीलाई सधैं
मुस्काउँछ Continue reading “Acharya Prabha – Hau Timi Prerana Ki Khani”

Dipendra KC – Naya Rastriyata Ko Shahar Ma

दीपेन्द्र के.सी. – नयाँ राष्ट्रियताको शहरमा

किन हो ? हरेक दिन–
फेरिएको राष्ट्रियतासँगै
एकफेरा जन्मन्छु
र, एकफेरा मर्छु म !
नयाँ परिचयमा जारी जन्म र मृत्यु
आधा बाँचेर मरेको छु
र, आधा मरेर बाँचेको छु ।

आत्मा बरालिएको छ अन्त कतै
म छु यहाँ नयाँ सीमानाभित्र ।

इलेक्ट्रिोनिक कार्डमा, लुकेको छ धेरै कुरा
तर कवै लुक्दैन
धारिलो नजर आफनै तस्वीरको
जो कटिरहन्छ घरीघरी आफैलाई
सपनाको मरुभूमिमा
आफनै रगतको पानी पिउन ।

हिंडदा सडकमा –
आफनै छातीमा पाइला राखेसरह
हरेक पाइलाहरु, सजायका कोर्राहरु सहन्छु म !
दुनियाँका सशंकित नजरहरु दाँयावाँया
अमूक यातनाहरु सहन्छु म !
मेरो टोपी जुत्ता बनिदिन्छ
उसको मोजा मैले टोपी बनाउनुपर्छ
धेरै जँग बहादुरहरु उभिएका छन ट्राफिक चोकमा
२+२= पाँच भन्नु पर्दछ मैले
आधा बाँचेर मर्दै
आधा मरेर बाँच्दै ।।

आज स्मृति दिवस मेरो राष्ट्रियताको –
असँख्य पूर्वस्मृतिहरुले
पुनः प्राण भर्न सक्दिन म
सँजीवनीविहीन म
ढाका टोपी टेकिएको
मलीन अनुहार दिलमा राखेर
मुखुण्डो हालेर नयाँ राष्ट्रियताको
गेटपास हुन्छु र छिर्छु
नयाँ राष्ट्रियताको शहरमा
त्यहीं क्रमशः धेरै कोर्राहरु सहदै
एकफेरा जन्मन्छु
र, एकफेरा मर्छु म !
आधा बाँचेर मरेको छु
र,आधा मरेर बाँचेको छु
नयाँ राष्ट्रियताको शहरमा ।।

२ अप्रिल २०१३,
Oostende. Belgium

Sindhu Gautam – Bidhawa Samaya Ra Udas Anuhar

सिन्धु गौतम – विधवा समय र उदास अनुहार

आज बिहानै रेडियोले फुक्यो-
धान रोप्न गएका रोपाहारहरु
बीउ लिएर भागाभाग गरे
मेरो गाउँका किन्नरकिन्नरीहरु
कोदालो समाएरै चिच्याउन लागे ।
घनघोर जङ्गलमा
डालेघाँस झार्दै गरेको हर्के
खुर्पा लिएर दगु-यो
नेपथ्यमा ठूलै आवाज निस्क्यो
सबैले थाहा पाए-
आज-
घरबाट निस्कनु हुँदैन ढोका थुन्नर्ुपर्छ
किनकि आज नेपाल बन्द छ ।
आज
लड्नेहरु घमासान युद्ध लड्दैछन्
कोही आफूलाई
अज्ञात रुपमा समर्पित गर्दैछन्
खुकुरीको धार
अनि
बन्दुकका नाल र प्वालमा
बन्दुक ठडिन्छन्
र
कोपिलाहरु सबै
बममा रुपान्तरित भएका छन् ।
त्यसैले
फूलहरु फुल्न चाहेका छैनन्
बिरुवाहरु उम्रँन चाहेका छैनन्
आज
मिर्मिरेमा सूर्य तेजिला किरणसँगै
बारुद र बमका र्छराहरु र्छकँदै छ ।
मध्यान्हको सूर्य
बाल्टिन र कुकरबमले चर्किँदै छ ।
र साँझको सूर्य रगतको
आहालमा पहाडमुनि चुर्लुम्म डुबेको छ ।
शीतल जून पनि
फायरिङबाट त्रसित छ।
त्यसैले त आज
यत्रतत्र र्सवत्र जिन्दगी
विधवाको निस्तेज अनुहारझैँ
उदासउदास छ ।

Kewalpure Kisan – Sangharsha Ko Thik Gara

केवलपुरे किसान – संघर्षको ठीक गर

ओइलाएर भएन काम गतिलो हे वीर नेपाली हो !
रुन्छौ नि कति आज देशभरका हे भाइ कंगाली हो !
क्रान्तिकारी कदम लिएर बढ्ने चर्को प्रतिज्ञा गर !
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ है संघर्षको ठीक गर !

जाली दानवका कठोर र तिखा कानुन कटाइकन
सारा मानिसलाई प्रेम गर्दै राम्रो चलन ल्याउन
गाउँमा बढ् फूर्तिसाथ डट लौ सब चेतनाले भर
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ लौ संघर्षको ठीक गर !

कैयौं हेर मरे गए अझ कति मर्छन् यिनै पाटीमा
झुन्डिन्छन् कति शोक विहृवल हुँदै डोरी कसी घाँटीमा
देऊ वर्गीय चेतना घर घरै कत्ती नमानी डर
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ लौ संघर्षको ठीक गर !

मर्का तन्त्र छँदैछ देशभरमा नौलो कहाँ के छ र ?
जो अन्याय थियो अघि अझ बढ्यो लौ हेर देशैभर
हाहाकार परेर रुन्छ जनता आवाज को सुन्छ र ?
भिक्षाले हक पाइँदैन नि तीखो संघर्षको ठीक गर !

खेताला, मजदुर, छात्र, महिला ती खेतीवाला सब
जागिरे, पसले र देशभरका ती र्सवहारा सब
भेला भइकन लड्नुपर्छ नि बुझयौ कामोस् भूमि थर्थर
भिक्षाले हक पाइँदैन तगडा संघर्षको ठीक गर !

चारौं तर्फछ अन्धकार निमुखा माथि छ त्यै शोषण
गर्ने छन् कि ती मित्र राष्ट्रहरूले नेपाल आलिङ्गन
यो नेपाल नछो नछो अब नछो ! इन्कलाबी नारा भर
भिक्षाले हक पाइँदैन गतिलो संघर्षको ठीक गर !

लग्लग् कामीसके ल हेर छिचरा साम्राज्यवादी जति
तिनकै चाकरीदार यी अब छिट्टै रोएर जालान् सती
मीठो मानववाद बढ्छ दिनहुँ लौ हेर चारैतिर
नेपाली बन लौ भिरेर खुकुरी पारेर ठाडो शिर !

पल्टाऊ इतिहास हेर विचरा ती थैली शाही सब
बिग्रे, खेर गए मरे, सब सडे फोस्रो छ त्यो गौरव
ढोका भित्र कुँदेर हुन्न अबता संसार धावा गर !
भिक्षाले हक पाइँदैन नि कडा संघर्षको ठीक गर !

खाली पेट छ खान छैन घरमा पाइन्छ आश्वासन
नाङ्गो देह छ वस्त्र छैन करमा के काम यो भाषण
रातो रक्त उमाल भक्भक् छिट्टै नेपालका हे धन !
देलान् आशिक ती तर्राई चुचुरा पाखा पखेरा वन ।
मर्नुपर्दछ वीरले समरमा पारेर छाती खुला
पर्नुपर्दछ देशका जति पनि चुसेर खाने दुला
राम्रो जोश लिएर होस सितको चड्कै परेझैं गर
भिक्षाले हक पाइँदैन बुझ है संघर्षको ठीक गर !

ती साहित्य कला र संस्कृति उपर गर्दै ठूलो आदर
सच्चा हे जनसेवी साथीहरू हो ! लौ विश्व मोर्चा गर !
आजादी प्रगति र शान्तिपथको कर्नाल फुक्दै गर
भिक्षाले हक पाइँदैन दरिलो संघर्षको ठीक गर ।

चारौं तर्फछ अन्धकार निमुखा माथि छ त्यै शोषण
गर्ने छन् कि ती मित्र राष्ट्रहरूले नेपाल आलिङ्गन
यो नेपाल नछो नछो अब नछो ! इन्कलाबी नारा भर
भिक्षाले हक पाइँदैन गतिलो संघर्षको ठीक गर !

साभार: जनमत कविता खण्ड १ २०६४

Mahesh Regmi – Uniharu Jo Farkenan

महेश रेग्मी – उनीहरू जो फर्केनन्
(नेपाल साप्ताहिक अंक १२७)

देश खोज्दै गरेकी छोरी
देश देखाउंदै गरेको म
र
समयको विषुवत् रेखामा उभिएर
हेरिरहेछु देश, छोरी, जीवन र बाटो ।
भन्थें-
जीवन आफैंमा प्रयोग हो
तर म निरन्तरको प्रयोग र परीक्षणमा
मभित्रकै मान्छेबाट पराजित छु ।
कसैले नसोध मलाई, म को हुं –
तर म समयहीन समय भएको छु ।
आज जीवनको एउटा किनारामा उभिएर हेरिरहेछु-
बिदाइ भएका बाटाहरू
बिदाइ भएका दृश्यहरू
बिदाइ भएका जीवनहरू ।
प्रत्येक दिनजसो सुर्यास्तका किरणहरू हेर्छु र
एउटा महान् दिनको प्रस्थान भएझैं लाग्छ
र
स्मृतिहरू सम्हाल्न खोज्छु/तर सक्तिनं
कहीं-कतै नपुगिने बाटो हिंडिएछ
आफ्नै स्वत्वमा घाइते भएर ।
परदेशमा दुर्घटनाग्रस्त भएर
आफ्नै स्वाभिमानसग
आफ्नै पहिचानसग ।
अब फर्किंदैन ती दिनहरू
नफर्किने ती दिनहरूलाई सलाम
म जहांजहां पुगें
मैले जहांजहां टेकें
ती बाटाहरूलाई पनि सलाम
म त सगरमाथाको बासिन्दा
समयसंग हारेर पनि
परदेशमा देशको याद बांचिरहें ।
तर उनीहरू जो फर्केनन्
देश खोज्दै
जस्तै चुत्थै देश भए पनि
आफ्नै देश ।

Suwas Khanal – Adim Hawako Katha

सुवास खनाल – आदिम हावाको कथा

चराहरू
कुन महाप्रदेश
ताकेर बसाइँ गए खै ?
यहाँ
आदिम हावाको कथा
सारङ्गी रेट्दै गाइरहेछ समय

सेता घोडाहरू टाप
बजार्दै कुदिरहेछन्
चोकचोकमा
र
बन्द घडिमा
सुइहरूको अन्तिम दौडमा सामेल समय
उल्टो हावाको्
इहलीला
पढिरहेछ

भूमरी खेल्दै आएको
हूरीको बदमास कर्तुत
कुनै वर्णित
राक्षसका कथाहरू भन्दा कमजोर छैनन्

उल्काहरूले खाएको क्षितिज
अक्टोपसहरूको खुट्टामा बेरिएको
अर्धचेत पृथ्वी
रोबर्ट बनाउँदा बनाउँदै
मुटुको रक्तप्रवाह मेटिएर
रोबर्ट बनेको मान्छे
आकाश छेड्दै गरेको
कुनै अल्ट्राभाइलेट किरणले
बनाएको भयावह पोर्टे«ट
हो यति देखेपछि
म
हावाले गाउँदै हिँडेको
गीतसँग रमाउन सक्दिन

यो आदिम हावा
र
यसको आदिम कथा
किन दोहोरिरहन्छ पटकपटक ?
र
यसले किन जानेन सुल्टो चल्न ?

चोटाकोठा चहारेर
फर्केकी कुनै नवदुलहीझैँ
मौनता दगुरिरहेछ
प्रश्नका ठेलीहरू बोकेर
जहाँतहीँ

यो एकोहोरो
सुसेलीरहेको मनोटोनस
हावाको कुनै विकल्प छैन र ?
यो एकोहोरो उल्टै बग्ने
जीवनसँग
कतिपटक हिसाबकिताब माग्ने ?

म अपलक
कुनै समुन्द्र भेट्न आतुर
नदीको वेग सम्झिरहेछु
किन उसलाई बग्नु छैन उल्टो ?
किन उसलाई रोकिनु छैन कुनै क्षण ?

सपनाका चिठीहरू
खसालेर फर्केपछि
कति अनिदा रातहरू बित्छन्
हिमाललाई थाहा हुँदो हो
हिउँले छाडेर गएपछिको पीडा
रूखहरू सोच्छन्
शायद्
हावाले पातहरू खसालेर गएपछि

यो
बस्ति
शायद् कुरिरहेछ
उसले खामबन्दि गरेर पठाएको
सपनाको जवाफ
र
कुरिरहेछ
नयाँ सिरसिर
बतास बोकेर डुल्ने वसन्त ।

Pratima KC – Naari Diwas (Nepali Gajal)

प्रतिमा के.सी. – गजल: नारी दिवस

नारी स्वतन्त्रताको लागि जुटेको दिन हो रे आज
अन्तररास्ट्रिय श्रमिक नारी दिवस हो रे आज

संसारभरी महिलाहरु भेला भाको देखिराछु
मेरो देशमा पनि ठुलो महिला भेला छरे आज

जुर्मुराई उठेका ती हात माथि साथ दिनलाई
गाउँ शहर र वस्ती वस्तीबाट पनि झरे आज

सामन्ती संकार अनि रुढिवादको पर्दा च्यातेर
नारी हक र हितमा लड्ने प्रतिबद्ध गरे आज

समानता र मानवीयता खोज्ने नारी मनहरु
यिनै चुनौती र चेतनाको बिगुलले भरे आज

महाकाली लक्ष्मी सरस्वती पनि महिला नै हुन
अपमानित त्यो पिडा पोख्न दुर्गा रुप धरे आज

सौन्दर्य त क्षणिक हो रैछ नैतिक युद्ध गर्नु पर्छ
भन्दै लज्जा घुम्टो उतारी विचारको वस्ती सरे आज

७ मार्च २०११
बेलायत

(Sent to Sanjaal Corps via Email)

Mani Raj Singh – Bishwasghaati Samaya

मणिराज सिंह – विश्वासघाती समय

चारैतिर उज्यालो छ र पनि
किन केही देखिँदैन कतै पनि
सून्य केबल सून्य फिँजिएझैँ
सबैतिर एकनाश छाएको छ सन्नाटा
भाङ्ग, धतुरो खाएर लर्बराइरहेको बिहानी
रेबजिग्रस्त बहुला कुकुरझैँ
पानीसँग डराएर
भीर–भीर ढुन्मुनिदै
आत्महत्याको प्रयासमा
बमसँग वसन्त साटिरहेछ
आफ्नै लाशमाथि कात्रो
सजाइरहेछ ।

रित्ता पेटहरूको युद्ध
र नाङ्गा आङ्हरूको हड्तालले
तिमी र ऊ बीचको अन्तर
झन–झन फराकिलो हुँदैछ
अन्धकारमा हुरी–बतास सँगसँगै
बाढी र पहिरोले गाजेझैँ
कोर्रा, सुम्सुम्याउँदै समय
ह्वाहर्वार्ती बलिरहेछ
आफैँभित्र गुम्साएर संवेदना
सपनासँग बम साटिरहेझैँ लाग्छ
आफैँलाई आश्वास्त पार्न
थपथपाएर आफ्नै बिद्रोह
विश्वासघात गरिहेझैँ लाग्छ ।

Dipendra KC – Udaas Samaya Haru Lai

दीपेन्द्र के.सी. – उदास समयहरुलाई !

किन ? प्रतीक्षा “”” !
उदास समयहरुलाई !

पोलिरह्यो चिसो रातले
आशा बोकेर झर्दैनन् ताराहरु
मनमा विझाइरह्यो त्यो साइत
आफनै दृष्यमाथी अविश्वासी आँखाहरु,
झरनाको ढुँगाजस्तै
पखालिएको छ कि ? थिलथिलिएको ?
कसलाई के थाहा ?
खोलो सुसाएको
रोएको हो कि ?
गीत गाएको ?

अँध्यारोमा टम्म भरिएको बाहेक
रित्तो देखिन्छ दुनियाँ
हेर्दा उज्यालोमा
सायद !
आउँदा पनि खाली
जाँदा पनि खाली
यही हो कि ?
नमेटिएको तिर्खा !

आँधीहरु चलिरहे
के पातहरुलाई
रहर थिएन होला र ?
रुखमै लहराउने ?
तिमीले कटेर गएपछि
कहिले सम्मिएन त्यो डाँडो,
यो मनको पहिरो
चल्छ आफै, थामिन्छ आफै
अव भत्कनै के बाँकी छ र त्यहाँ,
थाहा छ मलाई
भाग्यको लेखन, र
आशीर्वादले नचल्ने जीन्दगी
कुनै असफल रिक्रुटे
खाली खुट्टा फर्किएझैं
किन प्रतीक्षा छ
उदास समयहरुलाई !

कुनै स्टेसनबाट
छुट्यो कि छुटेन ?
पुरानो रेल झैं उदास समय
आइपुगेको छैन अझै यहाँ
रँगहीन शन्देस बोकेर ।

बागलुङ, हाल ओस्टण्डे बेल्जियम

Asha Gurung – Bhawana Timro Naam Ma

आशा गुरुङ – भावना तिम्रो नाममा

तिमी हिडयौ आफ्नै सुरमा
म हुनुको अर्थ तिमीमा छैन
म पनि त मान्छे
पत्थर जस्तो मुटु मेरो छैन

कति घुर्की लाँउछौ मलाई
त्यो सहनसीलता अब ममा छैन
रित्तो भइसँके आफु तिम्रो Continue reading “Asha Gurung – Bhawana Timro Naam Ma”

Siddhicharan Shrestha – Ma Bahula Hoina


सिद्धिचरण श्रेष्ठ – म बहुला होइन

आमा तिनीहरूले जेसुकै भनून्,
म बहुला होइन ।

मैले गर्न नहुने केही गरेर हिँडेकै छैन,
बोल्न नहुने केही बोलेर हिँडेकै छैन ।

मेरो आँखा छ, त्यसैले हेर्न पाऊँ भन्छु;
पेट छ खान पाऊँ भन्छु,

नाङ्गो भएर कोही नहिँडोस् भन्छु;
आवाज कानले सुन्न पाओस् भन्छु;

बिचारलाई बोलीमा उतार्न पाओस् भन्छु;
यत्तिकैमा पनि तिनीहरू

मलाई बहुला भन्छन्,
आमा, म बहुला होइन ।

Hemanta Khatiwada – Aaja

हेमन्त खतिवडा – आज
(मधुपर्क २०६६ चैत)

भेट हाम्रो भा’को थिएन
कैंयौं दिनमा भयो आज
अलप भई ग’को थियौं
लजाउँदै आयौं आज
मेरा मनको मझेरीमा
किरण छर्दै आयौं आज
उस्तै रूप बान्धी बोकी
लजाएर आयौं आज Continue reading “Hemanta Khatiwada – Aaja”

Nawaraj Sharma – Naya Barsha

नवराज शर्मा – नयाँ वर्ष

पहेलो बालहरु झरेर
नयाँ पालुवाको स्थान लिएपछि
हरेक वर्ष बसन्त आउँछ
हरेक तेह्रा महिना नयाँ वर्ष बन्छ।

वन उपवनमा फूलहरु ढकमक्क छन्
प्रकृति यथागतिमा चलायमान छ,
मानिसको भावनाको संसार
प्रकृतिको योगदानको आँसिएकोले
लाग्छ,
केही वर्षयता बैशाखे मुनाहरु
मावन हृदय आल्हादित गराउँदै
हाँसेको छैन,
कोपिला त के फक्रेका फूहरु पनि
मुस्कुराउँदै अंगालो हाल्न
आए झै लाग्दैन।

विवस छन् मुनाहरु
रगतको आँसु चुहाउँदै
बेसरा कर्कस ध्वनिमा
सुरमा सुर तालमा तालमिलाउन
र,
रक्त पिपासु पदचापहरु
हृदयको धुक्धुकी समेत आठ्याएर
करैसैमा हिड्दा
सन्त्रस्त आर्तनाद
चुपचाप–चुपचाप सुनिरहन 219

युगौदेखि पत्रै पत्रले थिचिएका
भू गर्भबाट उम्मेर आउने लाभा झै
टाउको उठाउन खोज्दैछन् बचेराहरु
उनीहरुलाई टिप्न
चीन आकाशमा मडारिई रहेछ
मुनाहरु बचेरालाई सूचना दिन सक्दैनन्
आफ्नो असमर्थताप्रति हिनताग्रस्त छन्
अभिसप्त छन् मुनाहरु

आकाशबाट झम्टा मार्दै
बचेरा टिप्ने चिलले ढुक्न छोडेको छैन
चराको जोडी आ–आफ्नो गुँडमा आएर
फूल पार्ने बचेरा जन्माउने कर्म छोडको छैनन्
चिलको आहार बन्नु पर्ने डरले
त्यसैले बचेराहरु जन्मने क्रम रोकिएको छैन।
गुँडबाट उभिदै आकाशमा
स्वतन्त्र बिचरण गर्ने उ नीको धोको
कहिल्यै मरेको छैन।

फूलहरु छन्
कोपिँ मुनाहरु पनि छन्
उनीहरु आतूर छन्
नव प्रभातको किरणसागै
युगान्तकारी लक्षणयुक्त
नवागन्तुकको गलाको माला बन्न
तर विवश छन्
रक्तर… धुमिल आकाशमा
भस्मा सुरको गलामा भुण्डिन
त्यसैले व्यग्र छन् फूलहरु
यो अभिसप्तताबाट मुक्तिको लागि

फूलहरुको ठम्म्याई छ
राक्षसको गलाको सभा बन्नु
पालो लाएर आत्महत्या गर्नु सरह हो
तै पनि उर्दिवालका जर्खरिएका पासविक हातहरु
टिप्छन् बोटबाट र
मुटु छेड्ने सियो रोपेर
जबर्जस्ती झुण्याउन यम गलामा
विवस छन् फूलहरु पिचास छातिमा
रुँदै रुँदै झुण्डिन

रात रहुन्जेल न हो
निशाचरहरुको बिगबिगी
सवैले बुझेका छन्
उज्यालो हत्केलाले छेकेर छेकिन्न
इतिहासको रथ पछाडि फर्कदैन
किनभने त्यो अगाडि बढ्दै जाँदा
पछाडि खाडल बन्दै जान्छ
तै पनि बल गर्दैछन्
आफ्नै विहान तर्फको यात्रातर्फ
इतिहासलाई फर्काउने
अन्तिम प्रयासमा

भो–भो बल नगर
पूर्व उज्यालो हुनै लाग्यो
झ्याउँकिरीको भाका फेरिसक्यो
आफू उभिन्डो परेर
दुनियालाइ देख्ने
चमेरोले समेत ओडारको बाटो
तताईसक्यो
उज्यालो उसको शत्रु
संकेत पाइसक्यो
घुम्दै फिर्दै नयाँ गतिमा
तह्रौं महिनामा प्रवेश गर्ने
नयाँ वर्ष आईसक्यो।

Manoj Kafle (Mansoon) – Timro Kalpana Ma

मनसुन – तिम्रो कल्पनामा

तिम्रो कल्पनामा एक एक प्याला पिउदै रोएँ
नशामै मरें नशा नशामा जीवन जिउदै रोएँ

तिमीले चिरेको मुटु फेरी दुख्यो अनि रोएँ
सहन नसकी नशा पिएँ चोटहरु सिउदै रोएँ

बिछोडको बेदनामा प्रियेसीको यादमा रोएँ
बन्यो पोखरी आँसुको त्येसैमा खिउदै रोएँ

आज एकान्त मा तिम्रो तस्बीर हेरेर रोएँ
के दिन रात झरी वर्षा अनि हिउदै रोएँ

तिम्रो कल्पनामा एक एक प्याला पिउदै रोएँ
नशामै मरें नशा नशामा जीवन जिउदै रोएँ