नेपाली कविता को बिशाल संग्रह
दुःखै–दुःख, धोका,घुणा साथ जिन्दगीको
मन रुँदा हाँस्नु पर्ने जात जिन्दगीको।
पृथ्वीको भार भइयो सकिएन गर्न केही
यस धर्तीमा जन्मिएर गरैँ मैले घात जिन्दगीको।
न आफ्नो बनाउन सकेँ न कसैको हुन सकेँ
प्रयासमै बित्यो जीवन खाएँ लात जिन्दगीको।
परदेश आ’को धेरै भयो वित्यो जीवन यसै
पैसै ठूलो ठान्ने समाजको हात जिन्दगीको।
प्रयास मेरो जारी छ है हरेस अझै खा’को छैन
‘गगन’ चुम्ने इच्छा मेरो आँट जिन्दगीको।
तिम्रो माया लागेर नै
काठमाण्डुलाई छोडेर
म तिम्रो आँगनसम्म आएँ
मेरो गाउँ !
यतिखेर तिमीले मसँग
कोशेलीको आशा गर्यौ होला
तर म त आफै खिईएर आएको छु
होचिएर आएको छु
काठमाण्डु एउटा ‘शो फार्म’ रहेछ
आदर्श, विस्वास र स्वाभिमानको प्रदर्शनी हेरिरहेका
लेनिन, ओक्टाभियो र गोर्कीहरु
छ्यापछ्याप्ती भेटिए
भरोसाहरु कालो बादल झैँ हो–हल्ला गरिरहे
मानवसागरमा,
स्थायित्व र अपनत्वहरु वाष्पिकृत भएर
म स्वार्थको वजनले भूमरिँदै डुबेको पनि थाहै भएन
यौवनमत्त मोनिकाहरुको मायाजालमा भद्रकालीनेर
ब्ल्याकहाउसको जग खनीरहे क्लिन्टनहरु
बिहीको बारै पिच्छे प्रेमजोडीका प्रत्येक चूम्बनसँग
साटिईरहे मन्दिरका घण्टहरु
हरेक अखवार र स्तम्भहरुमा
आँशू खसिसकेपछि आँखाको महत्व पढेँ
आधूनिक भन्दैमा हावा सँधै
धूवाँ र धूलोसँग मिसिएर प्रदूषित भयो
जति उठेपनि विश्वासको त्यो स्वयम्भू
मेरो सगरमाथा बन्न सकेन
जति अग्लिएपनि घरहराले
मेरो मन छुन सकेन
खसे पनि आकाशवाट तारा
त्यो मैरै पोल्टामा पर्छ भन्न सकिन मैले
आखिर म तिम्रै आँगनमा फर्किआएँ
यो आँगन
मेरो सू–प्रभात झूल्कने सिकूवा जस्तो छ
जहाँ म अहिले
लुगा झैँ फूकालेर यो दूनियाँलाई
एउटा स्वाभिमान गजक्क जमाएर उभिएको छु
दूनेरु झैँ खोक्रिएको अन्तर्मनमा
आस्था भरिएर म पौरुषत्व बाँच्न थालेको छु
फ्रिजमा कोकसँगै चिसिएको मेरो शरिरमा
तिम्रा स्पर्श र नजरहरुको वात्सल्य प्रेमले
पूनर्जिवन अनुभूत गरिरहेछु
त्यसैले म सगर्व भन्छु –
खोला भन्दा तिमी जति उठ्यौ
तिम्रो आफ्नै उचाईमा तिमी मेरो जन्मभूमी हौ ।
मनोज बोगटी – स्पेस
अघि हिँड़्नेहरूको पाइलाको धुलोले
ड्याम्म छोपेको छ
स्पेसको बाटो।
पुरानो बाटो भत्काएको भ्रमको
मीठो निद्रालाई
विचारको अँध्यारो कोठामा सुताउनेहरू
ब्यूँझिएको रिहर्सलको बतास चल्छ
बतासमा Continue reading “Manoj Bogati – Space”
ओएलाएको सूर्य
दिनभरिको थकाइले
क्षितिज पर–परको सगरमा
जब बिलाउँछ
तब झ्याउँकिरीको
झन्झटिलो आवाजसँगै
जंगलतिरबाट निस्कन्छन्
हाप्सीला,
स्याल,
र
ब्वाँसाहरु
रात हाम्रै त हो नि भन्दै,
दुधकटुवा साँझ
कालरात्रिको आगमनसँगै
तरुनी हुन्छे
र आफूतिर सबैलाई
आकर्षित गर्न भरमग्दुर
प्रयासरत रहिरहन्छे
बालक सूर्यको जन्म नहुन्जेल,
त्यही
वयस्क रातको आडभरोसामा
हाप्सीला,
स्याल,
र ब्वाँसाहरु
निरीह प्राणीहरुको
निर्मम हत्या गरेर
आफ्नो पेट भर्दै
राम राज्य,
मोजमस्ती गरिरहेका हुन्छन्
पूर्वको क्षितिज नउघ्रुन्जेल,
मिर्मिरे नहुन्जेल,
विहान नहुन्जेल,
सूर्य नउदाउन्जेल।
शर्मिला पोखरेल – परिवर्तित समय
त्यो पुरानो युग
जहाँ मृत्यु त अवश्य पनि थियो
तर मर्नेहरुको वरिपरी रोइदिने
थुप्रै थुप्रै भाबुक मान्छेहरु पनि हुन्थे
दु:ख र आँशु त कहाँ हुँदैन र ?
तर सहानुभुति व्यक्त Continue reading “Sharmila Pokharel – Pariwartit Samaya”
दीपराज नेयोङ्हाङ – आँखा र चित्रहरु
मेरा सुन्दर चित्रहरु
किनिदिनेहरु कोही भएनन्
अध्याँरो कुनामा थन्काउँदा थन्काउँदा
श्याम–श्वेत बनेका छन
रङ्गहरुले चित्र पोतेका छैनन
बस्तीहरुमा मानिसहरु छैनन
लस्तिएको म
भुगोलबाट माथी माथी हेर्छु
चन्द्रमा टल्कन्छ
चन्द्रमाबाट माथी माथी हेर्छु
भूगोल टल्कन्छ
अन्तरिक्ष दोसाँधमा
माथीको बोधमा वास्तवित्ता खोज्दै
बिना गुरुत्वाकर्षण म उड्दैछु
यता उता…उता यता…
लिटिलब्याई र फ्याटमेन
बिटुलिन खोजिरहेको बेला
आईन्स्टाईन फेरि एक सम्झना
तर स्याउ माथीबाट किन खस्छ
अहँ
न्युटनहरु हेर्दैनन् अचेल
हो त्यसैले त अब
स्याउहरु माथी माथी जान्छन
लिटिलब्याई र फ्याटमेनहरु तल तल झर्छन्
आदिम युगको आदिम पाईलाहरु
पाईलिदै पाईलिदै गरेका डोबहरुमा
हाम्रा हरिया हरिया खर्कहरुमा
हाम्राबिजहरु उडाउँन माथी माथी र
झार्न बरमुडा ट्रयाङ्गलमा
आज कोलोजिएमको एक तमासामा
आफ्नै अनुहार रगतपच्छे छ
आनन्दित मनाउँनेहरुको हुटिङ्गमा
अर्को आवाज बिलाएको छ
म बुलन्द गर्न
फिरउन आईपुग्न अघिनै लाल समुन्द्र तर्ने छु
चट्टानका फोहोराहरुबाट झरेको
जिवनको पानी पिएर
बाँच्ने र बचाउँने छु-फेदाङ्गमाहरुलाई
किन की फलाक्नु छ फेरि
बाँच्नु छ फेरि बिरामीहरु
हाम्रा बस्तीहरुमा
उस्तै, पहिलाजस्तै
उर्वर र फराकिला पाखाहरुमा
वर–पिपल चौतारीमा
बिसाउँन थकित काँधहरु
कागले सत्य टिप्न अघिनै
कोईलीको चुच्चोभरी
सत्यका झिल्लीहरु बगिरहेका हुन्छन
खोक्रो करङ्गमा थोत्रो कोट ओडाएर
बुख्याँचा ढाटिएको छ पलपल
बुख्याँचा देखाएर पंक्षीहरु ढाटिएका छन् उस्तै गरी
बाचाका मुर्त चित्र एकलब्य औंलाहरु अब
सनसनी बोल्न थालेका छन
यहाँ नदीका दोभानहरुमा
राता राता ज्वलाहरु उत्पन्न हुन्छन
हाम्रा राता राता बस्तीका छाँयाहरुले
आकाश रातो भएको छ
त्यसैले
पानी रातो बर्षिएको छ
आफ्नै आँगनमा
त्यसैले
झण्डाहरु राता राता छन्
किल्ला किल्लामा
त्यसैले
मान्छेका आँखाहरु राता राता छन
जस्ले
मेरा आँखाहरु तिर्मीराएका छन
हो त्यसैले अब
म सभागृहका प्रयोगशालामा
अनगिन्ती जारहरुमा
रासायनीक समिकरणको प्रयोगमा
अम्ल र क्षारको समिस्रणमा
रक्तकोष बिहीन मानवको
सृजना खोजिरहेको छु
पथरी – कोशी, मोरङ
क.
चिल्लो ताजा हरियो सुन्दर
सालको नकली पात !
दुरुस्त रेखा, धर्सा, शिरा छन् !
विशालताका साल विपिनको
तरु शाखाको ए सुन्दर पतङ्ग !
अभिनवजात !
ख.
रुपकी माउ, इच्छाशक्ति,
जादूगर्नी खासा !
प्रकृतिको यो संरक्षक रङ्ग
बीच बोल्दछे क्या वाचाल
युग–भाषा !
ग.
कस्तो सफल वाह ! तेरो समाधि
यो अङ्कुर,
सहस्र संवत्सर भर विकसिस् !
जिइस् तँ,
व्यापी क्षणभङ्गुर !
पतङ्ग मरे कति, पतङ्ग मरेन,
त्यसको विकस्यो अङ्कुर !
घ.
अभीष्ट आवश्यक भावुक जो
कवि हो यस जन–वनमा रे !
जादूको या परिणति दिनमा
दूर नसक्ला ?
ज्ञान उदास – कहिलेकाहीँ हिँड्न पनि (गजल)
(मधुपर्क साउन, २०६७)
कहिलेकाहीँ हिँड्न पनि साइत चाहिँदो रै’छ
कसो कसो बोल्न पनि साइत चाहिँदो रै’छ ।
सबैसँग सधैँभरि जिस्किरहने बानी
आँखाआँखा जुध्न पनि साइत चाहिँदो रै’छ ।
गाउँघरको समाज पनि कहिले काहीँ कस्तो
मनको फूल टिप्न पनि साइत चाहिँदो रै’छ ।
संसारमा देखेजति सबै आफ्नो भन्थेँ
तिनैसँग भेट्न पनि साइत चाहिँदो रै’छ ।
बनावटी मुस्कानमा बम हुनसक्छ
याद गर हाँस्न पनि साइत चाहिँदो रै’छ ।
विवश पोखरेल – बाँदर आतङ्क
आफ्नै घर भत्काएर
एक हुल बाँदरहरू
शहर पसेका छन्
खबरदार मान्छेहरू
घर बाहिर ननिस्कनु
फेरि कफ्र्यु लाग्नसक्छ
अनाहक बाँदर आतङ्कले
एउटा शान्त बस्ती
तहसनहस हुनसक्छ
पुनःअसङख्य छोराहरू–
अनायास हराउन सक्छ ।
थरी–थरीका छन् बाँदरहरू
बाँदरको रङ्ग बेग्लै छ
जात बेग्लै छ
छुल्याँइ बेग्लै छ/उत्पात बेग्लै छ
बाँदर युद्धमा सधैं मान्छेहरू
सास्ती भोगिरहेछन्/सन्त्रास भोगिरहेछन्
कहिले मान्छेका –
सपनामाथि घोडा चढेर
स्वार्थका पीङ मच्चाउँछन् बाँदरहरू
कहिले पशुपतिको घण्ट ठोक्दै
राष्ट्रसङ्कटको उद्घोष गर्छन् बाँदरहरू
कहिले खुरूर्र बुर्कुसी मार्दै
कुर्सीका खुट्टा समाउँन पुग्छन् बाँदरहरू
चलिरहेछ –
एकपोल्टा उज्यालोको भागबन्डामा
बाँदरहरूको लुछाचुँडी
घामका रेशा–रेशाबाट
सगर छुने प्रविधि सिकाउँदै –
खाटा बसेको घाउ कोट्याएर
पारिलो घाममा–
सन्तुष्टिका जुम्रा हेरिरहेछन् बाँदरहरू
आँखामा भ्रमका हरिया चश्मा लगाएर
प्रत्येक मनलाई दिग्भ्रमित पार्दै
शिशिरलाई वसन्त देखाइरहेछन् बाँदरहरू
कति हेर्नु –
बाँदरका नृत्य नौटङगी र चटक
चोकमा– डबलीमा निरन्तर
जात्रा देखाइरहेछन् बाँदरहरू ।
टंक सुब्बा – हतार
हरेक दिन हाम्फाल्दै कुदिरहेछु म हतार हतार
कुन्नी के लाई हो हतार
थाहा छैन
तर पनि हतार छ
एकदमै साह्रै हतार छ
एकैछिन थकाई मार्ने मौका छैन
कतै पुगि हाल्नु छ कतै पुग्नु छैन र पनि
केहि गरी हाल्नु छ केहि गर्नु छैन र पनि
विना वित्थामा हतार छ
जव घडीको काँटा हतार हतार कुदेको देख्छु
जव डुव्दै गरेको घामलाई देख्छु
र मेरो अगाडी हिड्दै गरेको मान्छेलाई देख्छु
तव झन झन हतार लागेर आउँछ
समयको काँटा कुद्नुले
घाम डुव्दै जानुले
र मेरै अगाडी मान्छे हिड्दै जानुले
एउटा अर्को हतार जन्माउँछ
सायद त्यसैले होला हतारले हाल्फाल्दै कुदाईरहेछ
यहाँ सवैलाई हतार छ
मलाई मात्र होईन
किनकी म देखिरहेछु
सवै कुदिरहेछन् हतारहतारमा
हाम्फाल्दै हाम्फाल्दै कहाँ पुग्नलाई हो थाहा छैन
सोध्दा मात्र हतार छ भन्छन्
कसैलाई फुर्सद छैन भलाकुसारी गर्ने
हतारै हतार छ सवैलाई
हतार भन्दा अरु केहि छैन जस्तो छ यहाँ
किनकी हतार हुनुले यहि कुरा दर्शाउछ
आखिर यो हतार किन सवैलाई ?
हिजो पनि त थियो होला हतार
आजको जस्तै
त्यसैले भोलि पनि हतार नहुने कुरै भएन
ए ! बाबा यो हतार केलाई हो ?
बाह्रौकाल हतार
हामी के सम्झौता गरेकाछौ र हतारसँग ?
हतारले हतार लगाउँछ
हामीलाई थाहा छ
समय आउँछ रोकिदैन
निरन्तर गईरहन्छ
कस्ले रोक्न सक्छ र समयलाई ?
कस्ले भेट्न सक्छ र समयलाइ ?
मात्र हामी अनुभूति गर्र्छौ ती सवै समयको
सायद त्यसैले हामीमा हतार जागेको हुनुपर्छ
ओ हो यो कस्तो हतार ?
के लाई हतार ?
किन हतार ?
हिजो भन्दा आज हतार
आज भन्दा भोलि हतार
रफ्तार झन झन बढीरहेछ हतारको
हाम्फाल्दै जति कुदे पनि
हतार लागि रहन्छ
लौ हजुर केहि गर्दा भएन
हतार कहिल्यै रोकिएन
हतार कहिल्यै सकिएन
हतार पछि हतार आईरहेछ र गईरहेछ
के हो यो हतार ?
चाहे जे सुकै होस्
दुनियाँलाई हतार छ ले हतार लगाएको छ
समयको काँटा भन्दा पनि हतार
हाम्फाल्दै कुदने वनाएको छ
हतार भन्दा हतार
क्षेत्रप्रताप अधिकारी – नेपाल
प्रिय सम्पादक !
तिमी सम्पादकीयमा
नेपाल लेखिरहेछौ
म, कवितामा
नेपाल लेखिरहेछु
विधा भिन्न भएर के भयो त
हामी एउटै नेपाल लेखिरहेछौँ
हाम्रो सौन्दर्य त्यही हो
कहिलेकाहीँ तिम्रो पत्रिकामा
मेरो कविता पनि छाप है !
तिमी तिम्रो रूपकमा
मुखियाको हाँसो लेख
म मेरो गीतमा
दुखियाको आँसु लेख्छु
हाँसोमा होस् कि आँसुमा
हामी नेपाली दुःखसुख लेखिरहेछौँ
हाम्रो विशेषता त्यही हो
तिम्रो पत्रिकामा यदाकदा
मेरो गीत पनि छाप है !
तिमी नेपालमा छापिएका
रामवरणहरूका कथा हेर
म नेपालमा नछापिएका
अपहरणहरूका व्यथा हेर्छु
हाम्रो सोचको चुरो नेपाल हो
नेपाल हेर्ने कोण/प्रतिकोणहरू
फरक भए पनि
केही फरक पर्दैन
त्यसैले आकलझुकल
तिम्रो लोकपि्रय पत्रिकामा
मेरो दृष्टिकोण पनि छाप है !
ठूलो कुरो त नेपाल हो
नेपालको माटो हो
यो माटोमा
तिमी वासमती विचार रोप
हिमालीहरू फापर रोप्छन्
पहाडीहरू कोदो रोप्छन्
मधेसीहरू धान रोप्छन्
र, म
यी सबै रोपाइँ र दाइँमा रमाएर
सहकालको सोरठी लेख्छु
तिम्रो पत्रिकामा सोरठीको भाका छाप है !
नेपाल साप्ताहिक ३५५
टंक सुब्बा – नया प्रयासहरु
दुःख र सुखका
ती दुइ पथहरु पहिल्याएर
प्रशन्नतालाई वास गराउनु छ भने
अथवा प्रतिष्ठालाई
सगरमाथा झैं उभ्याइ राख्नु छ भने
पहिचान ओढेर सगौरव उभिनु छ भने
प्रत्येकको धड्कनमा
नबीन प्रयासहरु जारी गर्नु
नितान्तै आवश्यक हुन्छ ।
डुबेर जिन्दगीको गहिराइमा
आशाका मोतीहरु टिप्नुछ भने
अथवा समयको पुरै मुटु छाम्नु छ भने
भावनाको आगनमा
सफल योजनाहरु अंगाल्नुछ भने
अमृतसरी कठिनतालाई
नवीन प्रयासहरु गतिशील तुल्यानु
अत्यन्तै जरुरी हुन्छ ।
विवशताको सागरमा उभिएर
परिस्थितिका छालहरु सहजै कुल्चनुछ भने
अथवा लम्केर आकासगंगालाई छुनुछ भने
यात्राका हरेक मोडहरु साहसले नाघ्नुछ भने
बाधाहरुको बन्धनलाई तोड्न
नवीन प्रयासहरु जाग्नु
ज्यादै आवश्यक हुन्छ ।
जिएर भावनालाई बचाई राख्नुछ भने
अथवा अध्यारोलाई कुल्चेर उज्यालो ल्याउनुछ भने
लक्ष्यहरु संगालेर गन्तव्यमा पुग्नुछभने
किंकर्तव्यविमूढ मनहरुमा
नया प्रयासहरु समेट्नु
सदैव आवश्यक हुन्छ ।
अमानवीयताको कोलाहलमा
मानवतालाई जोगाई राख्नु छ भने
अथवा महानतालाई घामसंग बाधी राख्नु छ भने
तुषारापातले ओइलाएका आत्माहरु
लालीगुरास झैं फुलाउनु छ भने
त्याग र तपस्यामा अजेय साहस बटुलेर
नया प्रयासहरु हृदयमा झ्याङ्गीनु
नितान्तै आवश्यक हुन्छ ।
भूपिन ब्याकुल – शब्दका सुरुङ्गहरु
जब जीवनले घातक हमला गर्छ
म शब्दका सुरुङ्गहरुभित्र छिर्छु
खामिन्छु शब्दका आवरणहरुभित्र
कुनै बेवारिसे चिठ्ठीझैं
ठेगानावीहीन
खसाल्छु मनलाई शब्दहरुको हुलाकघरमा
पुग्नेहो Continue reading “Bhupin Byakul – Shabdaka Surung Haru”
विवेक दुलाल क्षेत्री “दमक” – म अनि यी कविताहरू
यी कविता रगत पच्छे छन्
यी कविताहरू दम र पक्षघातले पीडित छन्
यी कविताहरू अस्पतालको बेडमा भर्ना गरिएका छन्
तर डाक्टर छैनन्
डाक्टरहरू आन्दोलनमा छन् Continue reading “Bibek Dulal Chhetri ‘Damak’ – Ma Ani Yi Kabita Haru”
सरोज धिताल – घामको सपना
धेरै वर्षदेखि
ऊ यो यात्रामा छ ।
मान्छेको छोरो न हो !
सपना देख्थ्यो ऊ— घामलाई आफ्नो हातमा खेलाउने
रहर गथ्र्यो ऊ— घामको न्यानोले भुइँ तताउने
त्यसैको लागि निस्केको थियो Continue reading “Saroj Dhital – Ghaam Ko Sapana”
अचम्म,
हराएका छन् सबै मेरा सपनाहरु
सियोझैँ बेपत्ता
एउटा पनि छैन आँखामा
उसलाई भेटे पछि
कुराले मख्ख पारिन्
मनमा पलायो आशा
आशासँगै आँखाको पाठेघरमा
बढ्दै गयो सपनाहरु,
गर्भिणी आँखा
सुत्केरी हुन खोज्दा–खाज्दै
उसले तोडेपछि सम्बन्ध
शिशु सपना
मरेर गयो तुयात्रो लागेर
त्यसपछि आँखा भयो बैला,
मलाई कम्प्यूटरमा
बस्न मन छैन
इन्टरनेट पनि चलाउन मनै छैन
झन् के हेर्नु–
बन्द र हड्तालको गुनगान गाइरहने टेलिभिजन,
विहानै उठेर
आफ्नो प्राकृतिक गाडी
लाग्छु फटाफट
गौरीघाट हुँदै गौशलातिर
सधैँझैँ
अगाडि राखेर बसाहा
हेरिरहेछ पशुपति–
मान्छेका लाशहरु,
हेरिरहेछ रमिता–
मृतकका आफन्तका रोदन अनि प्रदुषित वागमती,
मस्त छिन्
फूल बेच्ने दिदी,
खैरो कपाल नियालिरहेछ
पर–परसम्म आँखा बिछ्याएर
रुद्राक्षको माला बेच्ने बाटो माथिको पसले दाइ,
निस्लाम निद्रामा छन्
जुटको बोरामा बेरिएर
बेसहारा दुई–तीन जना वालकहरु
सडकपेटीमा,
अशक्त वृद्ध–वृद्धाहरु
भीष मागिरहेका छन्
बटुवाहरुसँग,
थुप्रै छन् जेब्राक्रसमा
रोड पार गर्न तम्सिएका मान्छेहरु,
मान्छेको भीडमा
एउटाको पाकेटमारले पाकेट मारेर फरार
अलि पर चौकीको
पोोष्टभित्र बसेर प्रहरी
ताकिरहेको छ राइफल
सबै आ–आफ्नै सूरमा,
भएभरका दृष्यहरु ती
आँखाको आँगनमा
नाचिरहेछ नर्तकी,
मथिङ्गलको अक्करमा
ठोक्किएर चेतना
तितरवितर भए सबै भावनाहरु
मनको घनघोर जंगलमा,
कति देख्छन् होला है
मान्छेहरु मैले जस्तै सपना
तिनीहरुले पनि,
राम्ररी हेर्छु फूलको थुङ्गा
लाग्छ भागेर मान्छेका सपना
सबै जम्मा भएछन् त्यही
सयपत्री फूलको वासनामा लोभिएर
त्यसैले
सपनाविहिन
म
अनि सबै मान्छेहरु।
भरत बागलुङे – यक्ष प्रश्न–२
किन
उदास देखिन्छ
गुम्बाको यो बुढो
वौद्ध भिक्षु
मौनतामै नजाने
कति सुस्केरा फेर्छन्
यी मूर्तिहरु
र विवेकको हत्यामा
कति रगतका आँसु खसाउँछन्
शहरका मन्दिरहरु
चर्च र मस्जिदहरु ।
किन
सधैं
शीत निद्राबाट ब्यूँझेको सर्प भैंm
लोसे बन्छन्
मान्छेका आत्माहरु
वेदका ऋचा जस्ता
नानीहरुका स्वरमा
बलात्कार गरिन्छ
र जीतको अहम् साटिने गर्छ ?
किन थुनिन्छन्
घृणाले जीवनका मार्गहरु
फोहोरले सिंगारिएका
शहरका खोलाहरु
बार–बार प्रश्न गरिरहन्छन्
निसृतः सृष्टिको
खुला ढोकामा
किन मारिन्छ भोटे ताल्चा
र मनाउने गरिन्छ
जीवन सुखका उत्सवहरु !
किन
प्रितीकर लाग्छ
अँध्यारो–क्रुरता
उज्यालो घोसे मुन्टो लगाउँछ
माने घुमाउन विर्सिएर
विस्मित भावले सोध्छ
बौद्ध भिक्षु–हे ज्ञानी बुद्ध
“दुःख छ र दुःखको पनि कारण छ”
तर किन इच्छुक छ–शहर
खुशीको मलामी हिंड्न ?
किन ?
किन ??
र किन ???
–नारायणस्थान, बागलुङ्ग
टंक सम्वाहाम्फे – लिम्वूवानको खातिर
सेवारो आदाङवे
हतारमा पो हुनुहुन्छ कि ?
वेफुर्सदी नै भए पनि
आउनुहोस्
किनभने अहिले देशलाई
पुन निर्माण गर्ने वेला भएको छ
लिम्वूवानको अस्तित्वलाई खोज्ने वेला आएको छ
हिउदको ठिही र वर्षाको झरीबादल सहेर
कति मेलापातमा मात्र सिमीत रहने
धनको लोभ र लालचमा फसेर
कति परदेशी मात्रै भैरहने
अव त हामीले आफ्नै लिम्वूवानको जोहो गर्नुपर्छ
र लिम्वूवानको सुनौलो भविष्यलाई खोज्नु पर्छ
आदाङवे
अव हामीले यो देशमा
आत्मानिर्णयको अधिकार खोज्नु पर्छ
हरेक तह र ताप्कामा
हाम्रो सहभागीतालाई अनिवार्य वनाउनु पर्छ
हक र अधिकारको लागि एकाधिकार चिरेर
हामी अगाडि अगाडि वढ्नु पर्छ
लिम्वूवानको लागि
हामी सवै लिम्वूहरू लड्न तयार हुनु पर्छ
किनभने हामीले
जाति भाषा र संस्कृतिको संरक्षण गर्नु छ
समग्र लिम्वू र लिम्वूवानको उत्थान गर्नु छ
त्यसैले आदाङवे
यसवेला हामीले
लिम्वू र लिम्वूवानको लागि
केहि सोचेनौ भने
लिम्वूवान राज्यको लागि
लागि परेनौ भने
मात्र इतिहास वन्नेछौ
जो हिजो लेखिएको थियो त्यस्तै
अव साच्चै लिम्वू भएर जाग्नु पर्छ
लिम्वूवानको खातिर
आदाङवे
हतारमा पो हुनुहुन्छ कि ?
वेफुर्सदी नै भए पनि
आउनुहोस्
किनभने अहिले देशलाई
पुन : निर्माण गर्ने वेला भएको छ
लिम्वूवानको अस्तित्वलाई खोज्ने वेला आएको छ
तारा खनाल – हामी बिद्यार्थीमा एउटा जोश हुन्छ
हामी बिद्यार्थीमा, एउटा जोश हुन्छ
त्यही जोसमा नयाँ, कुराको खोज हुन्छ
जुन जोस आज, ‘अदृश्य’ रहेको छ
त्यही जोस नै त, भोलिको मोज हुन्छ
जहाँ बिद्यार्थी नै, अलमल्ल परेको छ
त्यही नै उसको, जिज्ञासा होस् हुन्छ
बिद्यार्थीको सारै चन्चले बानीमाझ
अर्ति-उपदेश, जहिले बोझ हुन्छ
सुदेश सुवेदी – अनाम मण्डली
ममा ज्यून आशाहरू उत्तिकै छन्
म भित्रै निराशाहरू उत्तिकै छन् ।
जुवा–खालमा द्रौपदी बाजी जित्ने
अझै कप्टी पासाहरू उत्तिकै छन् ।
बग्यो खेतबाटै खुलेआम पानी
लुकेका निकासाहरू उत्तिकै छन् ।
नयाँ खेल के भ्याउनु हेर्नलाई
पुरानै तमासाहरू उत्तिकै छन् ।
