Category: Bhupin Byakul

Bhupin Byakul – Aawiskaar

भूपिन ब्याकुल – आविस्कार

भक्तहरुले सोधिरहे ईश्वरलाई
उज्यालोको रङ्ग कस्तो हुन्छ ?

कस्तो हुन्छ
हामीलाई दिने बाचा गरेका रङ्गीन स्वर्ग
कस्तो हुन्छ ?

ईश्वरले भनिरह्यो
भजन गाउँदै यहि अंध्यारोमा बसिराख
म स्वर्ग खसाल्छु !

नसोच
भक्तहरुको दिमाग सोच्नका लागि हैन
नहाँस
भक्तहरुको ओठ हाँस्नको लागि हैन
तिम्रो लागि म सोचिरहुँला / हाँसिरहुँला

ख्याल गर कि म मसिहा हूँ
तिमीलाई पापबाट मुक्त गर्न जन्मिएको
र तिमी प्रायश्चित गर्न जन्मिएका हौ – मेरो राज्यमा !
अढाई सय वर्षसम्म
अनुहारमा फुल्न खोज्ने हाँसो चुडाएर
मुखको ओडारमा खेलिरहेको सत्य
र आँखाहरुमा पोखिरहेका किरणहरु खोसेर
भनिरह्यो ईश्वरले
प्रिय भक्तहरु
यहि अंध्यारोमा पर्खिराख
म स्वर्ग खासल्छु !

राज्यको मलीन चेहरामा
उज्यालोमा दुर्गम रङ्गहरुले पनि आत्महत्या गरेपछि
भक्तहरुले क्रान्ति गरे
र बिस्थापित गरे इश्वरको छली सत्ता
र भने
अब हाम्रो बिस्वास छैन
अर्को जन्म, स्वर्ग र स्वयम् तिमीमा
ओ शक्तिहीन ईश्वर
हामी चाहन्नौ
अब अर्को ईश्वरलाई प्रतिस्थापित गर्न
हामी पर्खिरहेछौं
तिम्रो दरबारबाट आगोलाई मुक्त गर्ने
र चिसा बस्तीहरुमा न्यानो बाँड्ने प्रमिथसहरु !

अब हामी यही जन्ममा
किरणहरुको लठ्ठी टेकेर उभिन चाहन्छौं
रङ्गहरुको उज्यालो आविस्कार गर्न चाहन्छौँ !

Bhupin Byakul – Kabi Nabhayeko Bhaye

भूपिन ब्याकुल – कवि नभएको भए

कबि नभएको भए
मैले उहिल्यै आत्महत्या गरिसकेको हुने थिएँ
वा पागलपनका अन्तिम सीमानाहरुमा
ईश्वरलाई गीत सुनाइरहेको हुने थिएँ !

प्रिय भावकहरु
तपाईंहरुझैं आम मान्छे बन्नलाई
मैले दुबै बाटाहरु त्यागिदिएँ

कबि नभएको भए
मेरो आत्माको एउटा बन्द ढोका
जीवनभरी कहिल्यै खुल्ने थिएन
मेरो आँखा हजारौं सपनाहरु जेल बस्ने
पागलखाना बन्ने थियो
मेरो हृदयमा प्रेमको धून यसरि बज्ने थिएन
मेरो खुट्टामा यात्राको यति लामो नदि बग्ने थिएन

म जीवनको क्रुरतासंग पराजित भएर
क्रुरतालाई प्रेममा बदल्न असमर्थ हुने थिएँ

म समयको हमालसँग भयभित भएर
समयलाई गीत बनाएर गाउन असमर्थ हुने थिएँ

पीडा र अभावका रङ्गहरुलाई
सबैभन्दा सजीव पेंटिंग बनाउन असमर्थ हुने थिएँ
पाउना बस्न आउने स-साना खुसीहरूलाई
धन्यबादसम्म भन्न सक्ने थिईनँ

छिनालेर हृदयका असंख्य जराहरु
कुनै अपराधीझैं
मा उभिएको हुने थिएँ – जीवनको छेउमा

सबेरै
एउटा प्रिय पागलपनको सुर्यास्त हुने थियो

न ईश्वरलाई मनपरी गालि गर्न सक्थें
न मानिसहरुलाई यतिबिध्न माया गर्न सक्थें

कवी नभएको भए
मैले उहिल्यै आत्महत्या गरिसकेको हुने थिएँ
वा पागलपनका अन्तिम सीमानाहरुमा
ईश्वरलाई गीत सुनाइरहेको हुने थिएँ !

Bhupin Byakul – Pariwartan

भूपिन ब्याकुल – परिवर्तन

म त्यही देशको उदास कवि हूँ
जहाँ परिवर्तनको नाममा
मात्र मौसम परिवर्तन हुन्छ !

रुखको देहबाट
उडेर जान्छ पुरानो गन्ध
र नयाँ बैंश पलाउँछ
हिमालको आँखाबाट
चुहिएर सकिन्छ निद्राको साँझ
बगिरहेको नदीहरुमा
फरकफरक लहरहरु दौडन्छन्
तर उस्तै छन्
सोचका साँघुरा गल्लीहरु
अन्त हुने हाम्रा यात्राहरु
हाम्रो जीवनको क्यालेन्डरमा
मात्र बर्ष परिवर्तन हुन्छ

जताततै
आवाजका लस्करहरु छन्
हामीसँग तिनीहरुलाई सुन्ने कानहरु छैनन्
जताततै
उत्सवका तयारीहरु छन्
हामीसँग तिनीहरुलाई देख्ने आँखाहरु छैनन्
युगका अँध्यारा गुफाहरुमा
हामीहरु
उही आदीम निद्रा सुतिरहेछौँ
हाम्रै आसपासबाट गुज्रिएर
मात्र समय परिवर्तन हुन्छ !

मा त्यही देशको गरिब कवि हुँ
जहाँ परिवर्तनको नाममा
मात्र मौसम परिवर्तन हुन्छ !

Bhupin Byakul – Kitaab

भूपिन ब्याकुल – किताब

मेरो हृदयको पुरानो दराजमा
मलाई मनपर्ने
प्रिय किताब छ !

प्रत्येक दिन त्यसका पानाहरु खोल्छु
पाउँछु
हिजोका शब्दहरु फेरिएर नयाँ शब्दहरु टाँसीएका छन्
मानौँ त्यसको पातलो आवरणभित्र अटाएको छ सिङ्गो समुद्र
जहाँ शब्दका नयाँनयाँ छालहरु आउँछन्
त्यही एउटा किताब छ
जसका पृष्ठहरु भित्रबाट
एकाएक हराउँछन् शब्दहरु
र जसरी भरिन्छन् इनारहरु बर्षामा
त्यसरी नै भरिन्छन् किताबका रिक्त पानाहरु

प्रत्येक दिन त्यसका पानाहरु खोल्छु
हिजो दुखाएका शब्दहरु गाएब छन्
हिजो हँसाएका शब्दहरु पनि गाएब छन्
रुप बदलिरहेका शब्दहरु पढेर
म कसरि अर्थ लगाउन सक्छु अ त्यो किताबको ?

मेरो पुस्तकालयमा
जहाँ शब्दहरुको नदी बग्छ
र किताबको सीमनाबाहिर पुगेर टुंगिन्छ
जहाँ शब्दहरुको घाम लाग्छ
र किताबको क्षितिजबाहिर पुगेर डुब्छ
जहाँ शब्दहरुको अर्थ बग्छ
र किताबको भूगोलबाहिर निस्किएर हराउँछ

संसारका सबैसबै प्रेमिहरुसंग छ
शब्दहरु हराउने र भेटिने
अर्थहरु बग्ने र बदलिरहने
प्रेमको किताब !

Bhupin Byakul – Sadak Ra Ambulance

भूपिन ब्याकुल – सडक र एम्बुलेन्स

साइरन बजाउँदै
एम्बुलेन्स दौडिरहेको छ –
सडकमा !

अस्पताल कहाँ छ
एम्बुलेन्सलाई थाह छैन
एम्बुलेन्सलाई सिर्फ थाह छ –
भित्र सिटमा
समय सडकमा दुर्घटित
सख्त बिरामी सुतिरहेको छ
र उसलाई
यथासक्य चाँडो अस्पताल पुर्याउनु
अत्यन्त जरुरी छ

मान्छेहरु छिटो अझ छिटो
भत्किएको सडक मर्मत गर
र एम्बुलेन्सको लागि खाली गरिदेउ
यो सडक
यही सडकमा
साइरन बजाउँदै दौडिरहेको छ –
एम्बुलेन्स !

मेरो बिरामी देश बोकेर
सडकमा
एम्बुलेन्स दौडिरहेको छ !

Bhupin Byakul – Euta Lori Geet Chhora Ko Laagi

भूपिन ब्याकुल – एउटा लोरी-गीत छोराको लागि

भोलि बिहानै तिमीलाई भेट्न आइपुग्नेछ
अहिले त पश्चिमलाई उज्यालो पार्न
त्यतैतिर पुगेको छ घाम
सुत छोरा सुत
भोलि बिहानै घामले तिम्रो ढोका ढक्ढकाउनेछ

भन्नेहरु त भन्छन्
डुब्नको लागि मात्र पश्चिम पुग्छ घाम
थाकेर मस्त सुत्नको लागि
पश्चिमको डाँडोबाट तल ओर्लन्छ घाम
तर छोरा
घाम डुब्नुमा घामको दोष कहाँ हुन्छ र ?
घाम डुब्छ
खसिरहेको उज्यालोलाई बचाएर धर्तीलाई बाँड्न
आकाशको खालि पानाभरी
उज्यालोको नि:शब्द कथा लेख्न

हो छोरा, घाम डुबेको छ
र अँध्यारो चराझैं पखेटा खोलेर उडेको छ
घाम डुबेको छ
र हुस्सुको बाढी बग्न थालेको छ
घाम डुबेको छ
र आन्ध्यारोका प्रेमीहरु भजन गाइरहेछन
चुलाहरु बिहानसम्मका लागि निभेका छन्
आँगनहरु भालेको डाँक पर्खेर बसिरहेका छन्
अब छतमा रातभरी कुनै चराले गीत गाउनेछैन

अब चौरमा कुनै रुखको छाया नाच्न पाउनेछैन
रातभरी बाटोमा
बरफपट्टी लगाएर हिंडीरहनेछ हावा
समय बैशाखी काखीमा च्यापेर घिस्रिनेछ
एउटा भयले रातभरी बाँसुरी बजाइरहनेछ
तर चिन्ता नमान्नु छोरा
उज्यालो झरना भएर नखस्ने समयसम्म
म तिमीलाई लोरी सुनाइरहनेछु – उज्यालोको
म तिम्रा सपनासंग जिस्किने
शोकको अनकन्टारमा बाटो खानिरहने छु
सुत छोरा सुत
भोलि बिहानै घामले तिम्रो ढोका ढक्ढकाउनेछ

भोलि फेरी
किरणहरूको पिंगमा मच्चिएर
एउटा उत्सवमय दिन बिताउनु छ
इन्द्रेणीको खोलाबाट कुलो पटाएर
सादा खेतहरु रंगैरङ्गले भिजाउनु छ
आफन्तलाई
आफ्नै आसपासमा एकदिन फक्रिएको हेर्नु छ

जीवनलाई
यस्तैयस्तै दिनहरुको संग्रहालय बनाउनु छ

सुत छोरा सुत
भोलि बिहानै घामले तिम्रो ढोका ढक्ढकाउनेछ !

Bhupin Byakul – Sapana Haru Ko Rang

भूपिन ब्याकुल – सपनाहरुको रङ

मेरो देशका प्रिय सपनाहरु
भेटिन्नन यो देशका साँघुरा सीमानाहरूभित्र
उनीहरुको यात्रा
बिदेशमा जीवनको खोजीबाट सुरु हुन्छ
र आत्महत्याको योजनामा पुगेर टुंगिन्छ !

सपनाको छातीभित्र
हरदम बजिरहन्छ एउटा अन्तरास्ट्रिय धून
जहाँ हुँदैन कुनै राष्ट्रिय ढुकढुकी
आँखाभित्र
निरन्तर नाचिरहन्छ एउटा बिदेशी उज्यालो
जसले देखाउन सक्दैन अँध्यारोमा बाटो
राखेर एउटा पाइला देशको सीमानामाथि
अर्को खुट्टाले नापिरहन्छ बिदेशी आकाश

ऊ अब आशाको झ्यालबाट
घामको मलामी गएको देख्छ पहाडहरुलाई
मुक्त भएको छ ऊ अब प्रेमको नसाबाट
निकालेर फालिसकेको छ
हृदयको कुनाबाट एउटा तस्बिर उसले
आफ्नो प्रेमीको
जसलाई हेरेर ऊ अब कुनै रसिलो सपना देख्दैन

रङ्गीन बन्न
कसले सिकायो सपनाहरुलाई
स्वदेशी चस्मा आँखाबाट झिक्न
र बिदेशी चश्मा लागाएर निस्फिक्री सुत्न
किन केहि भन्दैन यो देशको पार्लियामेन्ट
किन चाहेनन सपनाहरुले
बिहानसम्मको यात्रा गर्न
किन चाहेनन सपनाहरुले
सपनाहरुझैं सुन्दर बन्न ?

Bhupin Byakul – Pathak Ko Hatya

भूपिन ब्याकुल – पाठकको हत्या

यस युगको महान् कवि
पाठकको हत्या गर्छ
तर कुनै शोकगीत गाउँदैन

शब्दको मन्दिरमा
बिम्ब र प्रतीकहरुको पुरानो गजुर चढाउँछ
झुठा मिथहरुको टुँडाल सजाउँछ
थुनिराख्छ कवि
निकाल्नै चाहन्नँ मन्दिरबाहिर
शब्दका नयाँ इश्वरहरुलाई !

आत्मप्रलापका लागि
कबिताभर स्खलित गर्छ
शब्दका कामुकताहरु
सुन्दरी वेश्यालाई झैं कवि
भोग्छ शब्दहरुको सौन्दर्यलाई !

कवि
अक्षरका आत्महरुको चीरहरण गर्छ
अक्षरहरुलाई नाङ्गै पार्छ
र कुण्ठाको सपाट सडकमा हिडाउँछ !

‘एडिक्ट’ छ कबिताको
कविताका नसाहरूमा सिरिन्ज हान्छ
कविताका कलिला हातहरुमा
अँध्यारो सूर्य थमाउँछ

दुर्व्यसनी आँखाहरुमा
रक्सीले मातेको पृथ्वी बोकेर
कविताको अन्तरिक्षमा हराउँछ

नयाँ कवितामा
ककटेल उपदेशहरु वान्ता गर्छ
हल्लाहरुको हाटबजारमा
शब्दहरुको किनबेच गर्छ
समीक्षा गर्न लगाउँछ भक्तहरुलाई
सापटी पुरस्कार थाप्छ
र सृजनशील उचाइको भ्रममा बाँच्छ !

सबैभन्दा बढी
अमूल्य प्रेमका सस्ता कबिताहरु लेख्छ
कि कवितामा
आत्महत्याको बीउ छर्छ
प्रिय छैनन् जीवनका बहुलरङ्गहरु
यस युगको महान कवि
सादा रङ्गहरुको कोलाजभित्र निस्सासिन्छ !

आधुनिक ‘भ्यानगग’ हो
यस युगको महान कवि
सत्ताको समर्पणमा
कविताको कान काट्छ र चढाउँछ
र गर्वले
बुच्चा कविताहरुको पोट्रेट बनाउँछ !

यस युगको महान् कवि
पाठकहरुको हत्या गर्छ
तर कुनै शोकगीत गाउँदैन

Bhupin Byakul – Chhal Haru

भूपिन ब्याकुल – छालहरु

छालहरु
नदि बगिरेहेका संकेतहरू हुन्
नदि बग्छ
र छालहरु निस्कन्छ

छालहरु
नदीले गाएका मौन गीतहरु हुन्
नदीले भरेका प्रिय संगीतहरु हुन्
अक्षरहरु हुन् छालहरु
नदीले उत्कर्षमा रचेका
जो बुझ्दैनन नदीले लेखेका शब्दहरु
जो सुन्दैनन नदीले गाएका धूनहर
मलाई शंका छैन
ती मेरो देशका शासकहरु हुन्

छालहरु हुलाकीहरु हुन
खबर पर्खेर बसिरहेका आफन्तहरुलाई
बगिरहने नदीको कथा सुनाउँछन्
छालहरु बेनामे चिठ्ठीहरु हुन्
नदीको अतल गहिराइबाट झिकेर
खामबन्दि गरिरहन्छन परिवर्तनका सन्देशहरु
र नदीतटक बस्तीहरुलाई सुनाउँछन्
समयको नरोकिने धूनझैँ
हरेक लहरका नदीका
जीवनका प्रिय संकेतहरु हुन् !
एउटा अग्लो घुम्ने कुर्चीमाथि
मस्त निदैरहंछ देश
र छालहरु आइरहन्छन
कुर्चीको क्षितिजमाथि
संधै दुबिरहांचा एउटा घाम
र छालहरु गइरहन्छन्
मा सोचिरहेछु युगौदेखि
किन शासकहरु देश बनाउन चाहन्छन
छाल नाउने सपाट नदिजस्तै
जब किनारमा उभिएर एउटा युग
लेखिरहेछ रगतले प्रेमपत्र
छालहरुको नाममा !

छालहरु
नदि बगिरेहेका संकेतहरु हुन् !

Bhupin Byakul – Ishwarka Nadiharu

भूपिन ब्याकुल – ईश्वरका नदीहरु

ईश्वरले छोएपछि टक्क रोकिन्छन्
ईश्वरका नदीहरु !

ईश्वरले छोएपछि ह्वात्त घट्छन् –
ईश्वरका नदीहरु !

ईश्वरले छोएपछि स्वाट्ट बढ्छन् –
ईश्वरका नदीहरु !

तर मान्छेका नदीहरु
त्यति धेरै आज्ञाकारी हुँदैनन्
त्यही स्तरमा शासित हुँदैनन्
त्यही हदमा अनुशासित हुँदैनन्

मान्छेका नदीहरु
निरन्तर विद्रोह गरिरहन्छन्
निरन्तर युद्ध लडिरहन्छन्
निरन्तर रुपान्तरित भइरहन्छन

ईश्वरका नदीहरु
स्वयम् ईश्वरहरुझैं
कथाहरुमा बग्छन
कथाहरुमा रोकिन्छन्
र कथाहरुमै घटबढ हुन्छन्
जब कि, बगिरहन्छन् निरन्तर
अबरोधहरु पन्छाउँदै
गतिशीलताको पूजा गर्दै
रुपान्तरणलाई स्वीकार गर्दै
महान्-आस्था समुद्रमा विलीन हुन
उत्सव मनाउन
आकाशमा उड्न
र फेरी नदी बन्न
नदीहरु !

ईश्वरले छोएपछि टक्क रोकिन्छन्
ईश्वरका नदीहरु !

Bhupin Byakul – Samaya-Naasiya

भुपिन ब्याकुल – समय-नासिया

आधी जून मन पराउने अहुनार सम्झिन्छु
कर्कलाको पातबाट चिप्लिएको पानीको थोपाजस्तै
पुरै रात चिप्लिएर जान्छ
र नयाँ बिहान
गहिरो निद्राबाट ब्युँझन्छ
मा बिर्सन्छु समय !

पढिरहेको हुन्छु कुनै किताब
जीवनलाई छोएर बगेको, कुनै नदीजस्तो
या सुनिरहेको हुन्छु कुनै सङ्गीत
बलेंसीमा तप्किरहेको पानीको मिठो आवाजजस्तो
या आँफै संग लाज लागेर
अब कहिल्यै दुख्दिनँ भन्ने झुटा कसम खाइरेहेको हुन्छु
मलाई ख्याल हुदैन समयको …. !

गुम्बामा पर्खिबस्छु
कहिल्यै बत्ति बाल्न नआउने उसलाई
कसैले बालेर गएका बत्तिहरु निभ्छन्
कसैले अर्को बत्ति जलाएर जान्छ
गीत सकिएपछि
क्रमशः बिलाउँदै गएको सङ्गीतको धूनझैं
मेरो आफ्नै धून निभ्दै जान्छ मभित्र

आह !
सालिकझैं टक्क अडिएर समय
मेरो जीवनको चोकमा उभिन्छ

गुम्बामा बत्तिहरु जलिरहन्छन्
गुम्बामा बत्तिहरु निभिरहन्छन्
अँह कदापि जलाउन चाहन्नँ म
निभेको बत्तिजस्तो समय !

यो कस्तो चरम आनन्द ?
आफ्नै जीवनको साँघुरो आँगनमा
सहिद भएको समयको लास हेरिरहेको छु
मानौं मलाई जीवनभरी
समय-नासिया भएको छ
र मानौं मैले
समयलाई चिन्न अस्वीकार गरिदिएको छु
जसरि प्रत्येक जुनेली रातहरुमा
जूनले मलाई चिन्न अस्वीकार गर्छ !

Bhupin Byakul – Atma Hatya

भूपिन ब्याकुल – आत्महत्या

यात्रा – एक

The great tragedy of life is not death
But what dies inside of us while we live.

मानेको हो –
जीवन: सिर्फ शृंखलाबद्ध मृत्युदण्ड

मानेको हो –
जीवन: सिर्फ फिचर प्लान्ट
र हामी वासनाले मूर्छित कीटपतंग

जीवन
बत्तिको कुरूप उज्यालोमुनि
आत्मदाहको गीत गाइरहेको पुतली

सिल्भिया प्ल्याथ
स्वीकारेको हो मैले पनि
मृत्यु एउटा कला हो

जीवनको कुरुप्तदेखी लगलग काँपेर
खिया लागेको पत्तीले औंला चिर्दै
लेखेको हो प्रेमपत्र
मृत्युको नाममा

लागेको हो-
जीवन: अप्रिय लेखकको एब्सर्ड फेन्टासी
जीवन: सिर्फ युटोपिया

अर्को एक शताब्दी नखुल्ने
रोगी कानुनको ढोका नजिक रुंघेर
देखेको हो एक युग लामो सपना
युथेनिसियाको

पशुपंक्षीहरु आत्महत्या गर्दैनन
बुद्धि भएकाले
मानीसले गर्छ आत्महत्या
धेरैपटक सोचेको हो
र, त्यागेको हो विचार

एक्लैएक्लै
र खाली एक्लै हिंडेको हो
इश्वरजस्तो गरुङ्गो
ज्यानमारा फाइल बोकेर झोलामा
हिंडेको हो कहीं पुग्न
अन्तिम यात्रामा

सबैभन्दा सशक्त उत्तरआधुनिक विकल्प
लागेको हो – आत्महत्या

रुझेको हो निथ्रुक्कै मृत्युको झरिले र
निचोर्दैनिचोर्दै रुमाल बाटोमा
आएको हो – यहाँसम्म

यात्रा दुई

स्वाभाबिक दुर्घटनाका असंख्य मोडहरुमा जोगिएर
यहीं आएपछि
किन लाग्दैछ जीवन यती सुन्दर र आकर्षक ?
किन लाग्दैछ गन्ध जीवनको
यती मोहक र यती मादक ?
किन लाग्दैछन यती प्रिय
दु:ख, यातना र घृणाहरु … …
नग्नता, क्रुरता र कुरुपताहरु … …

यहीं आएपछी
किन लाग्दछ यती सुन्दर
यो छद्म सपनाहरुको बिरामी पहाड
जहाँ कटिएका रहरहरुको
चङ्गा उड्छ र चुंडिन्छ

यो पैह्रो जाने आकाश
जहाँ आशाको नयाँ घाम उदाउंछ र अस्ताउंछ

यो अराजक समुद्र
जहाँ प्रेमका छालहरु बग्छन र थामिन्छन

मृत्यु
बैंशको रङ नउडेको छातीभरी
मैंले सुरक्षित बोकेर हिंडेको हुँ तिमीलाई
हिंडिरहेकै छु
र हिंड्दाहिंड्दै पत्तै नपाई
म जीवनको नयाँ दुर्व्यसनी भएको छु !
म जीवनको नयाँ अंम्मली भएको छु !

Bhupin Byakul – Ulto Julus

भूपिन ब्याकुल – उल्टो जुलुस

अँध्यारो सडकमा
उल्टो पाइला हिंडिरहेका मानिसहरुको
जुलुस निस्किएको छ

सडकमा
अगाडिपट्टी टाउको फर्काएर
पछाडितिर हिँडिरहेका छन् मानिसहरु
सडकमा
सुल्टो हात हल्लाएर
उल्टो Continue reading “Bhupin Byakul – Ulto Julus”

Bhupin Byakul – Pokhara

भूपिन ब्याकुल – पोखरा

यो सहरले मेरा आँखाहरु असाध्यै मन पराउँछ
र कहिलेकाहीँ
आफ्ना आँखाहरु टेबुलमाथिराखेर
मेरा आँखाहरुले मेरै तस्बिर हेर्छु भन्छ
यो सहरले मेरा ओठहरु पनि मन पराउँछ
र कहिलेकाहीँ
आफ्ना Continue reading “Bhupin Byakul – Pokhara”

Bhupin Byakul – Kumari Gaun

भूपिन ब्याकुल – कुमारी गाउँ

दिनदिनै निस्किरहने भूइंचालोका लहरहरु
जो जन्मिन्छन युरोपको गिर्जाघरहरु र राष्ट्रपति भवनबाट
पररास्ट्र नीति र सभ्य पापी आँखाहरुबाट

छिन्छिनै आइरहने आतंकका तरंगहरु
जो जन्मिन्छन्
एसियाका मस्जिदहरुबाट / मन्दिरहरुबाट
आन्ध्यारोका चिन्तनहरुबाट र दमित बिस्फोटहरुबाट

अफ्रिकाका भोकमरी र युद्धहरुबाट
अमेरिकाकोकुरूप दादागिरी र अग्निमय आँखाहरुबाट

तिनीहरु आइरहन्छन्
आउन्
र सहरसम्म आइपुगेर उतै फर्किउन

तिनीहरु जन्मिरहँछन्
जन्मिउन्
र यी डाँडाहरु काटेर गाउँमा नाछिरुन्

मानवताको भजन गाउन ब्यस्त छ
प्रेमको सुसेली बाँसुरीमा सजाउन ब्यस्त छ
आतङ्कले नछोएका धेरै कुमारी गाउँहरुझैं
यो गाउँ

दिनदिनै आइरहने भूइंचालोका लहरहरु
छिन्छिनै आइरहने आतङ्कका तरंगहरु
यी डाँडाहरु काटेर गाउँमा नछिरुन्

Bhupin Byakul – Ulto Rukh

भूपिन ब्याकुल – उल्टो रुख

बालककालमा
बालसाथीहरुले भन्थे-
“फलफुल खाँदा बियाँहरु ननिल्नू
निलेपछि
पेटमा उम्रिन्छन बियाँहरु
पेटमा नै बिरुवा लाग्छ
पेटमा नै बिरुवा पलाउँछ
रुख बन्छ
र मानिसको मृत्यु हुन्छ | ”

रातभरी सपनामा म
आफ्नो पेटमा रुख देख्थें
मृत्युदेखि भयभित
म संधैसंधै
फलफूलका बियाँहरुसंग सतर्क रहन्थेँ

थाह छैन कहिले निलें मैले
अन्जानमा फलफुलका बियाँहरु ?
कहिले उम्रियो यो उल्टो रुख मेरो शरीरभित्र ?
कहिले हाँगाहरु पलाए ?
मेरो मस्तिष्कभरि
कहिले झ्यांगिए रुखका जराहरु ?

थाह छैन
कहिले र कसरि हुर्काएँ मैले
यो सुन्दर उल्टो रूख आफुँभित्र ?
यधपि थाह छ-
म भित्र हुर्किएको यो उल्टो रुख
कोर्न थालेको छु आस्थाले ब्रसले
मनको रङ्गहीन क्यानभासमा-
एक सुन्दर देश र एक सुन्दर विश्व,
मन पराउन थालेको छु-
सम्झौताहीन जीवन,
माया या घृणा गर्न थालेको छु जीवनलाई
माया या घृणा गर्न थालेको छु मृत्युलाई
र खोज्न थालेको छु उत्साहले-
मान्छेकै बस्तीमा मान्छे हरु
मनकै बस्तीमा इश्वरहरु !

हामी सबैले निल्छौँ अन्जानमा
फलफुलका बियाँहरु
उम्रिन्छन् तिनीहरु
हाम्रो मलिलो छातीभित्र
र हुर्काउँछौं आफुँभित्र
सुन्दर तर उल्टा रुखहरु !

बाल्यकालमा
बालसाथीहरु भन्थे-
‘फलफुल खाँदा बियाँहरु ननिल्नू !’

Bhupin Byakul – Antim Kavita

भूपिन ब्याकुल – अन्तिम कविता

हिजो केहि रुढ कविहरु थिए
जो भन्थे
कविताको लागिमात्र भएपनि
अलिकति अंध्यारो चाहिन्छ !

केहि चिन्तकहरु थिए
जो सोच्थे
सत्यलाई पुष्टि गर्न
अलिकति अँध्यारो जोगाउनुपर्छ

हे Continue reading “Bhupin Byakul – Antim Kavita”

Bhupin Byakul – Ma Timilai Prem Garchhu

भूपिन ब्याकुल – म तिमीलाई प्रेम गर्छु

तिमीलाई प्रेम गर्छु
र सम्झौता इन्कार गर्छु

थाह छैन
म तिमीलाई किन प्रेम गर्छु ?
तर थाह छ
म तिमीलाई किन इन्कार गर्छु

तिमीले कुनै दिन
मैले तिर्न नसक्ने प्रेमको मोल माग्न सक्छौ
तिमीले कुनै दिन
मैले किन्न नसक्ने प्रेमको महल पनि माग्न सक्छौ
निसन्देह :
मैले तिर्न सक्नेछैन प्रेमको मूल्य
मैले किन्न सक्नेछैन प्रेमको महल
र सायद त्यसपछि
तिम्रा मप्रतिका विश्वाशहरु फाटनेछन्
तिम्रा मप्रतिका आस्थाहरु च्यातिनेछन्
धुजा-धुजा हुनेछन्
तिम्रा सुकुमार सपनाहरु
उफ !
तिमीलाई सर्वोत्कृष्ट प्रेम गर्ने
मेरो सबल पुरुषत्व
बेकाम हुनेछ कुनै नपुङ्सक रहरजस्तै
र त्यसपछि
नभएको प्रेमनगरमा
मेरो फकिरले आत्महत्या गर्नेछ !

मृत्युपर्यन्त
म तिमीलाई प्रेम गरिरहन चाहन्छु

तिमीलाई प्रेम गर्छु
र सम्झौता इन्कार गर्छु !

Bhupin Byakul – Diwangat Kabi Ko Naam Ma

भूपिन ब्याकुल – दिवङ्गत कविको नाममा

पुरै जीवनभरी अर्थ लगाउन पुग्नेगरी
मेरो हातमा एउटा कविता थमाएर
लापत्ता भएको छ मेरो प्रिय कवि

हराउनुअघि
मेरो छेउमा गाइरह्यो उसले
अभावका अन्तिम अन्तराहरु
हराएपछि
अन्जुलीमा थमाइदिएको छ जीवनको कविता
जसलाई मैले अर्थहरूको समुद्रमा
पारि तार्नु छ … … …

तुलसीको मठनेर
उसले पोतेर गएको छ एउटा एब्सट्रयाक्ट पेंटिंग
जसलाई बुझ्नु छ
बेडरुमको कुनामा
छाडेर गएको छ एउटा दुब्लो बाँसुरी आँफूजस्तो
त्यसमा जीवनको धून भर्नु छ

कला लेख्न र पोत्नुमा के महानता छ र ?
जीवनको सर्वाङ्ग क्षितिज खुल्छ
कला बाँच्नुमा
कवि कला बाँचेर गएको छ
र जानुअघि
एउटा अराजक पाठकको हातमा
जीवनको कविता खसालेर गएको छ
इश्वोर सेरिएर आत्महत्या गरेको
एउटा त्रासद मस्तिष्कमा
मन्दिरको काव्य छापेर गएको छ

सके
त्यही कबिताको सिमान्त अर्थ पहिल्याएर
नसके
अर्थहरूको सीमानामा
नक्सा हराएको कुनै पर्यटकझैँ अल्मलिएर
जीवनको अन्तिम छेउसम्म पुग्नु छ
र रोइरहेको छोराको हातमा
हाँस्दाहाँस्दै त्यही / त्यस्तै कविता थमाएर
एकदिन
यस धर्तीबाट
म पनि मेरो बाबाझैँ लापत्ता हुनु छ !

(दिवङ्गत पिताको नाममा)

Bhupin Byakul – Kurup Kabita

भूपिन ब्याकुल – कुरूप कविता

एक्लै कति
सुन्दर भएर बसिरहोस कविता

एक्लै कति
सौन्दर्यको एकोहोरो प्रेमी बनिरहोस कविता

आज त्यसलाई
कुरूप पार्न मन लागिरहेको छ !

सबैभन्दा कुरूप राज्यसत्तामा पनि
सबैभन्दा सुन्दर देखिँदो रहेछ कविता

सबैभन्दा फोहोर
हिंसाको समुद्रमा नुहाएर
सबैभन्दा सफा भएर निस्कँदो रहेछ कविता

आज त्यसलाई
कुरूप पार्न मन लागिरहेको छ !

आउ प्रिय कविहरु
यसपल्ट कवितालाई
सुन्दरताको दासताबाट मुक्त पारौं
कलाको अनन्त बन्धनबाट मुक्त पारौं
र हेरौं
कबिताको बत्ति निभेपछी
अझ कति अंध्यारो देखिँदो रहेछ दुनियाँ
अझ कति खाली हुँदो रहेछ रिक्तता

के अन्तर छ
मन्दिर र बेश्यालयको नग्नतामा
के अन्तर छ
संसद भवन र आर्यघाटको दुर्गन्धमा
के अन्तर छ
न्यालय र मासु पसलको क्रुरतामा
यिनीहरुकै पर्खालबाहिर
सबैभन्दा इमान्दार भएर उभिँदो रहेछ कविता

आज त्यसलाई
कुरूप पार्न मन लागिरहेको छ !

आउ प्रिय कविहरु
आजै कबिताको मृत्यु घोषणा गरौँ
र हेरौं
झन कति जीवन्त देखिँदो रहेछ
कबिताको लासमाथि जन्मिएको कविता

हेरौं
कबिताको मृत्युमा खुसीले
कुन हदसम्म बौलाउँदो रहेछ बन्दुक

कति टाढासम्म सुनिँदो रेहछ – सत्ताको अट्टहास
र कति उदास देखिँदो रहेछ – कलाको अनुहार

सुन्दर कबिताहरु लेख्नलाइ त
सुन्दर समय बाँकी नै’ छ
किन आज लेख्न मन लागिरहेको छ
समयको अन्तिम लहरसम्म नलेखीएको
सबैभन्दा कुरूप कविता

जसरी बन्दुकले लेख्छ
हिंसाको कुरूप कविता सहिदको छातीमा …

एक्लै कति
सुन्दर भएर बसिरहोस कविता !