Tag: nepali divorce

कृष्ण कुसुम – डिभोर्स (नेपाली कथा)

‘नमस्कार !’ एकाएक नमस्कारको आवाजले झस्कायो र हेरें । अगाडि दुबै हात जोडेकै स्थितिमा मूर्तिवत् खडा थिई ऊ । बाहिरको मौसमजस्तै अँध्यारो चिर्न सोधें ‘बस किन आयौ एकाबिहानै ?’ उसले भनी, ‘एउटा लडाईँ लड्नुप-यो । कस्तो लडाइँ ?

स्वतन्त्रताको । अधिकारको लडाइँ । ऊ पनि एउटी महिलावादी नेतृ नै हो भन्नेसम्म थाहा थियो तर कुन पार्टीकी हो थाहा थिएन मलाई । अनुमान लगाएँ – माओवादी रै,छ र आन्दोलनको कुरा गर्दैछे ।

त म के गरुँ ? सहयोग । आजभोलि माओवादीहरु पनि यसैगरी सहयोग माग्न आइरहेका हुन्छन्

राष्ट्रियताको आन्दोलन गर्न भनेर । त्यसैले आफ्नो अनुमान पूरापूर मिलेको ठानें । अब अलि सतर्क भएँ र जिज्ञासा राखें– के सहयोग खोज्दैछौ मसँग ?

एउटा मुद्दा लडिदिनु पयो मेरो पक्षमा । एकै सासमा बोली ऊ, मेरै लोग्नेको विरुद्धमा । म अन्यौलमा परें । मैले सोचेभन्दा बिल्कुलै फरक कुरा सुन्दा । एउटा वकिलको घरमा एकाबिहानै कुनै वादी प्रतिवादी आउँदा खुसी लाग्नुपर्ने हो पेसाको हिसाबले । तर खुसी हुन सकिन । घोर अचम्ममा परें । अचम्ममा पनि किन नपर्ने र ? प्रेम विवाह गरेको ३,४ बर्षको अवधिमा एउटी महिला आफ्नै श्रीमान्को विरुद्ध मुद्दा लड्ने तयारीमा छे । त्यही पनि विदेशमा रहेको मान्छेसँग ।

भनें –मुद्दा लड्न मिल्दैन । तिम्रो श्रीमान् त विदेशमा छ कसरी लडछौ ? हैन आइसक्यो, उसले बताई । एक महिना भो र्फकेको । उसलाई भन मैले भेट्न खोजेको छु । म उनीहरुको सम्बन्ध सुधार्न मनसायमा बोलें । पछि भेट्ने शर्तमा ऊ फर्किई । हुन त मैले आफ्नै खुट्टामा बञ्चरो हान्दै थिएँ । एउटा आफ्नो हातमा आएको मुद्धा नलडी मिलापत्र गर्न खोज्दैछ । काम नहुँदा परिवारको छाक टार्न तर पनि पैसा नै मात्र ठूलो हो भन्ने लागेन मलाई । मानवता भनूँ वा संवेदनशीलताले जित्यो फेरि एकपटक । १(२ पटक मैले यसैगरी मुद्दा लड्न आएकालाई मिलाएर पठाइसकेको छु यसअघि नै । त्यसैले मेरा अरु साथीहरु समय समयमा जिस्काउँथे –तपाईं म्यारिज व्युरो खोलेर बस्नुपर्ने मान्छे, छोडिदिनोस् यो वकालत गर्ने पेशा ।

दुई दिनपछि आयो उसको श्रीमान् मेरो घरमा । ऊ विस्तारै बिरालोको गतिमा भित्र छि¥यो र टुसुक्क छेउमा बस्यो । टिभी हेर्दै थिएँ त्यो बेला म । आधा घन्टाको बहस नसकिउन्जेल मैले उसलाई खास केहि रेस्पोन्स गरिनँ । बीचमा अलिअलि याद गर्दै थिएँ उसको गतिविधि । त्यो आधा घन्टाको समय बिताउन उसलाई यति छटपटि भयो कि मानौं त्यो आधा महिनाको समय हो । विवशताको भारीले थिचिएर उठ्न नसकेको जस्तै थियो उसको शिर । टि.भी.मा आइरहेको बहस सकिएपछि यसरी लामो सास फे¥यो कि लाग्थ्यो ठूलै समस्याबाट उम्किएको होस् । टि.भी. बन्द गरेर ऊतिर ध्यान केन्द्रित गरेँ । अब भने अलि चहकिलो अनुहारले आशातीत नजर डुलायो मतिर ।

सोधें, कैले आयौ विदेशबाट ? ‘एक महिना भो ।’ बिहे गरेको तीन वर्ष भो । दुई वर्ष त विदेशमै बितायौ । अब आउनासाथ डिभोर्स चाहियो हैन ? अलि कठोर ढंगले प्रस्तुत भएँ म । हैन म डिभोर्स चाहन्न । तिम्री श्रीमती चाहन्छिन् डिभोर्स त । आफ्नो स्वतन्त्रताको रक्षा गर्न रे । तिमीले त अरुको स्वतन्त्रता लुट्न पाएकै छौ किन चाहन्थ्यौ त ? कागती निचोरेको जस्तै भयो उसको अनुहार । मलिन स्वरमा भन्यो, मेरो केही गल्ती छैन । डिभोर्स गर्न चाहन्न । र, एक्लो बाँच्न पनि सक्दिन म । म वास्तविकता जान्न उत्सुक भएँ । सोधेँ, के कारणले विग्रह आयो तिमीहरुमा ? बढी माया गर्दा र बढी बुझक्कड बन्दाको परिणाम हो यो । यत्ति बोल्यो र टोलायो एकछिन । जे कुरा नि ठिक्क हुनुपर्दो रहेछ । फेरि मुख फो¥यो– मेरो माया अलि बढी नै भएछ सायद ।

बढी मायाले त सम्बन्ध झन् गाढा हुनुपर्ने हैन र ? के हावादारी कुरा गर्छौ ? हावादारी हैन, कुरा त्यस्तै छ । स्पष्ट भन । किन जिब्रो चपाउँछौ ? हो हजुर मैले प्रेमपूर्वक श्रीमतीलाई दिएको उपहारले नै मलाई यो गतिमा पु¥यायो ।

अचम्म ! के दियौ र त्यस्तो उपहार जो तिमीभन्दा प्रिय भयो तिम्री श्रीमतीलाई ? सेक्सटोयज । उत्तरमा बोल्यो । ह्वाट ? एस, सेक्सटोयज । म अघिल्लोपटक नेपाल आउँदा ल्याइदिएको थेँ । मेरो अनुपस्थितिले नपिरोलोस् भनेर ।

अब धारावाहिक रुपमा प्रस्तुत भयो ऊ, तीन–चार वर्ष अघिदेखिको प्रेमलाई बिहेमा बदल्यौं । अब खाने मुख एउटा मात्र रहेन, एउटाबाट दुइटा भइसकेको थियो । शहरको महंगीको उकालो लाग्दै गरेको ग्राफलाई थेग्न सक्ने कमाई भएन मसँग । एक दुई वर्षपछि त छोराछोरी पनि होलान् झन् कसरी गर्जो टार्न हो ? यस्तै सोचाइले सताइरहन्थ्यो । घरपरिवारबाट कत्ति पनि सहयोग थिएन । आखिर परिवारसँग विद्रोह गरेर गरेको विवाह न पायो हाम्रो । त्यसैले विवाह गरेको एक बर्षमै उनलाई एक्लै छोडेर विदेश भासिएँ, भविष्यको खुसीको लागि भनेर ।

अझ भावुक बन्यो । उसको स्वर गहिरो इनारमा ढुंगा खसाले जस्तै भासिँदै गयो, एकसाँझ दुई जना यही र यस्तै विषयमा कुरा गर्दै थियौँ । यसरी कमजोर नबन अमन । अभावसंग÷समस्यासंग भाग्ने हैन । डराउने र हडबडाउने पनि हैन रत्ति पनि । जुध्नुपर्छ बुझ्यौ ? म छु नि तिम्रो साथमा किन चिन्ता लिन्छौ ? केही समय दुःख गरौं नियति नै यस्तै रहेछ भने किन सुस्ता गर्ने ? केही न केही उपाय चलिहाल्ला नि ।

बरु साथीभाइहरुसंग सरसापट गरेरै भए पनि एक दुई वर्ष विदेशतिर जाऊ । म त तयार छु तिम्रो खुसीको लागि तिमीबाट टाढिएर बस्न पनि । आखिर जिन्दगीभर खुसीले बाँच्न पाइन्छ भने केही समयको पीडालाई हाँसेर पचाउन किन आनाकानी गर्ने ? उनको यस्तो सल्लाहले पनि ऊर्जा थप्यो ममा । मन मुटु यतै छोडेर शरीर मात्र लिएर गएको हुँ पराई ठाउँमा ।

अनि ? समाज र परिवारको चुनौती सहेर गरेको घरजम, नवविवाहित यौवन अवस्थाकी श्रीमतीलाई छाडेर आउँदाको विछोडको पीडा साह्रै गाह्रो भो सहन । हरक्षण, हरपल मन भने नेपालमै हुन्थ्यो मेरो । यसै कारण गएको एक वर्षमै दुई महिनाको छुट्टी लिएर नेपाल फर्कें । साथमा केही पैसा थियो र श्रीमतीका लागी विदेशी गिफ्ट पनि । विदेश रहँदा जुनुको अनुपस्थितिले खुब पिरोलेको थियो मलाई । त्यसैले उनको मर्म पनि यही हो भन्ने लाग्यो । त्यही बुझाईले उनलाई सहज होस भनेर त्यतिबेला नै ल्याइदिएको हुँ ‘सेक्सटोयज’ ।

मैले विदेशबाट ल्याएका सबै पैसा र उपहारका सामानहरु आएकै समयमा तुरुन्तै जुनुलाई सुम्पें । तर यौटा चिज चैं ‘सरप्राइज गिफ्ट’ दिन लुकाएर राखें । जाने अघिल्लो रात ‘जुनु तिम्रो लागि मैले विदेशबाट स्पेशल गिफ्ट ल्याइदिएको छु । लौ लेऊ तिम्रो उपहार’ भन्दै त्यही सेक्सटोयस दिएँ । सुरुमा एकछिन त अलमलिइन् उनी । पछि सम्झाएँ ‘आखिर चाहना मार्न सकिन्न, म बुझ्छु तिम्रो विवशता । कम से कम हामी एक अर्काप्रति इमानदार हुनु प¥यो । सब ठिक हुन्छ कि कसो ? यसरी विदा भएको थिएँ । अघिल्लो पटक घरबाट । ‘ओहो कति राम्रो सोच, कस्तो असल बुझाई तैपनि समस्या के मा ?’ मैले अघि नै भनें नि, फेरि प्रसंग जोड्यो उसले ।

त्यही सरप्राइज गिफ्ट नै बन्यो हाम्रो सम्बन्ध बिगार्ने कारण । विदा सकिएर गएपछि दैनिकजसो भएको फोनको कुराकानीमा खुब खुसी पाउथेँ म उनलाई । झन् बढेको थियो प्रेम, विश्वास र समर्पण एक अर्काप्रति । म तिनछक्क परें ‘प्रेम, विश्वास र समर्पण बढ्नुको परिणाम कसरी डिभोर्सको चाहना हुन सक्छ ! भनें ‘तिमीले भनेको प्रेम, विश्वास र समर्पणका कुरा झूट कि तिम्री श्रीमतीको डिभोर्स गर्ने चाहना झूट ? त्यही त हजुर भन्दै छु नि, किन सुन्थ्यो र मेरो कुरा । थप प्रस्ट्याउन थाल्यो, पोहोर आउँदाको पैसाले एक टुक्रा घडेरी किनिछिन् जुनुले । यसपालि ल्याएको पैसाले सामान्य व्यापार गर्न प्रयोग गरौंला भन्ने सोची अब विदेश नजाने मनसायले आएँ । खुब उत्साहित थिएँ म । हाम्रो सपना थोरै भए पनि साकार भो भनेर । आएको चारपाँच दिनमै सबै सपना धुमिल भए मेरा । सोचेको सुख कता हरायो कता ? एक्कासि आँधीवेहरीले उडाएर लगेजस्तो पो भए ती सब कुराहरु । चट्याङले लथालिङ्ग बनाए जस्तो हुन लाग्यो भविष्यका योजनाहरु ।

‘के भो र चार पाँच दिनमै त्यस्तो ?’ कसरी भनु हजुर यस्तो कुरा ? हुन त सबै कुरा यसैले नै बिग्रेपछि कि लुकाउनु ? कलह सुरु भो आएकै भोलिपल्टबाटै । दुई÷चार दिनपछि उग्र रुप लियो । आएको रात व्यापार व्यवसाय, सन्तानलगायतका विषयमा भविष्यका योजना बनाइयो । एक वर्षपछि आफ्नो प्रिय मान्छेसँग भएको भेट, एक अर्काको न्यानो अंगालोमा बेरिदा आफैंलाई भुलेर हराइयो । भोलिपल्ट विहानै मैले एउटा नमिठो कुरा सुन्नु प¥यो । उनी मप्रति असन्तुष्ट थिइन् । यो कुरा मुखै खोलेर भनिन्, ‘अब त जुन प्लेजर मैले भाइव्रटरबाट पाएकी थिएँ । त्यो तिमीबाट पाउन सकिन । अब मलाई पहाडले थिचेजस्तो भयो । संसार सबैतिर अँध्यारोले मात्र ढाकेजस्तो भयो । भर्खर मार हानेको खसीजस्तो छटपटाइरहेको थिएँ । एकदम अशान्त थियो मन । त्यहीबीच मेरो दिमागमा झिलिक्क आइडिया फु¥यो र तत्कालै केन्द्रीय परिवार नियोजनको परामर्श हटलाइनमा फोन गरें । त्यसपछि समस्या समाधान होला भनेको त समस्याको शुरुवात बल्ल पो भयो त हजुर ।

‘कसरी नि ?’ सेक्सटोयस विगारी दिएपछि खुब रिसाइन् । मैले उनको स्वतन्त्रता लुटें रे । इच्छा र चाहना मार्नप¥योे रे । भनिन् ‘तिम्रो खुशीको लागी आफ्नो स्वतन्त्रता र खुशीको बली चढाउन सक्दिन अमन ।’ यसरी नै उठेको हो विवाद हामीबीच, जुन हजुरसम्म आइपुग्यो । तर म विलकुल तयार छैन डिभोर्स गर्न र एक्लै जीउन । म मेरो प्रेम गुमाउन चाहन्न । म चाहन्छु डिभोर्सपेपरमा मेरो होइन, मिलापत्रमा उनको हस्ताक्षर गराई सहयोग गर्नु हुनेछ ।

हुन्छ । केही उपाय गरुँला । तर दुई÷चार दिन समय देऊ मलाई । मैले आश्वसनको भाषा बोलें । ठूलो आशा बोकेर फक्र्योे ऊ । केही दिनपछिको एक दिउँसो न्यूरोड खिचापोखरीतिर हिँडदै थिएँ । एक्कासि कुनै नारी स्वरले बोलायो । यताउति फर्केर हेरें । बोलाउने व्यक्ति उही थिई जुनु ।

‘कता गएर ?’ ‘यहीँसम्म ।’ दि कण्डम हाउसतिर फर्केर हल्का मुस्कुराउँदै बोली ‘एउटा सामान किन्नु थियो र आकी ।’ उसको हातमा झुण्डिएको सामान नियालें । थाहा पाएँ । त्यहाँबाट कृतिम यौनाङ्ग किनेर फर्किन लाग्दै थिई । मैले सामान नियालेर हेरेपछि केही असहज मान्दै प्रसंग बदली ‘के भो मेरो कुरा ? म अब धेरै कुर्न सक्तिन । आजै फाइनल होस यो कुरा ।

निर्देशन दिएझैं गरी बोली । मैले तुरुन्तै उसको श्रीमानलाई फोन गरेर मेरो घरमा बोलाएँ र उसलाई पनि संगै लिएर गएँ । ‘के चाहन्छौ ?’ मैले दुबै जनालाई पालैपालो प्रश्न गरें ।’ ‘प्रेम, विश्वास र समर्पणसहितको सुदृढ सम्बन्ध’ अमन बोल्यो । तिमी नि ? जुनुतिर संकेत गरे । ‘स्वतन्त्र जिन्दगी । त्यसको लागि डिभोर्स । ऊ त डिभोर्स चाहँदैन नि । सुनेनौ अमनको कुरा ? सुनें तर मेरो पनि त कुरा सुन्नु भो होला नि ? किन सधैं पुरुषको कुरा मात्र सुनिन्छ ? र ओझेलमा पारिन्छ हामी नारीका कुरा ?

उल्टो मलाई नै प्रतिप्रश्न गरी । मैले केही नबोल्दै फेरि बोल्न थाली, म आफ्नो जिन्दगी स्वतन्त्रतापूर्वक जिउन चाहन्छु । हो हामीले प्रेम विवाह गरेका हौं र मैले उसका हरसुखदुःखमा साथ दिन्छु भनेको पनि हो ।

(स्रोत : श्री रुपरेखा)