Komal Shrestha Malla – Desh Boka

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – देश बोक

मैले बोक्ने देश तिम्रै
दाजुभाई बोक्न आउ
तिम्ले बोक्ने देशलाई
मलाई पनि बोक्न लाउ

हात हात जोडे पछि
सगरमा देश पुग्छ
काध काध जोडे भने
स्वर्ग सरि देश हुन्छ

नकाटेर Continue reading “Komal Shrestha Malla – Desh Boka”

Sulochana Manandhar Dhital – Bato (Nepali Short Poem)

सुलोचना मानन्धर – धिताल बाटो

शून्य ठाउँमा
एउटा बाटो बनाएँ
बाटो न हो, त्यसलाई कुल्चेँ
हिँडे
गन्तव्यमा
म पुगेँ कि पुगिन
कुन्नि
म आफैँ नै बाटो भइसकेको पाएँ ।

Komal Shrestha Malla – Naayeni Hunthyo Aba

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – नआएनी हुन्थ्यो अव

अहो अहो !
थरि थरि ????
भाषा यसरी लेखिन्छ अब
भेष यसरी फेरिन्छ अब
जात उर्लेको बाढीमा
मानौ निरिह पशु झै
आमा रेटिन्छीन अब
यो बेमानी अब नआएनी हुन्थ्यो अब
रगतको Continue reading “Komal Shrestha Malla – Naayeni Hunthyo Aba”

Gopal Jhapali – Potrait Ki Cleopatra

गोपाल झापाली – पोट्रेटकी क्लियोपाट्रा

भितामा निर्बस्त्र पोट्रेटमा टाँसिएकी किल्योपेट्रा
मलाई गिज्याई रहन्छे,
म पुरुष हुनुको परीक्षा लिईरहन्छे ।
मस्त निदाएको बेला उ,
बिरालाको चालमा मेरो ओच्छ्यानमा आउछे ।
जस्तो म उस्तो उ अर्थात जस्तो उ उस्तो म
कामुक स्पर्स उस्को निधार हुदै गोडामा बिट मार्छे ।
मेरो धैर्यता लाई नामर्द ठानि उ छिल्लि रहन्छे ।
रङ्ग उडेको म, रङ्गिन उ,
रस नभरिएको फोस्रो म,
रस भरिएकि पोटिलि, पुष्ट उ ।
मेरो निरसता संग उस्को रसिलो केमिष्ट्रि नमिले पछि
सिथिल हुदै पुन पोट्रेटमा उक्लन्छे
अनि सुरु गर्छे उहि उत्तेजक हेराई,
अनि सुरु गर्छे उहि कामुक गिज्याई ।
मेरो माटो दुखेको बेला,
आमा लाई ऐठन भएको बेला,
धमनीले उत्तेजक रगत बोकेको बेला,
म कहाँ लहसिन सक्छु किल्योपेट्रा तिमी संग ?
म किन देखाउ तिमीलाई मेरो पुरुषोत्व ?
बलेंसी भत्किएको बेला, धुरि उक्लिएको बेला ।

दमक झापा

Komal Shrestha Malla – Kina Tamsuk (Nepali Muktak)

कोमल श्रेष्ठ – किन तमसुक ? (मुक्तक)

कस्लाई के दिऊ
भए पो दिनु ?
अरुले पनी केही
दिए पो लिनु ॥
त्यसैले
लिनु र दिनुको तमसुक
किन ?
के का लागी गर्नु ??

Ritu Ashik – Washington

रितु आसिक – वासिङ्टन

वासिङ्टन आफूभित्र ज्वालामुखी घोप्ट्याएर
स्वतन्त्रताको सपना बुनी रहेको थियो
किल्ला किल्लामा बैरीहरुलाई सोत्तर पार्दै,
स्वतन्त्रताको गीत गाउदै
वासिङ्टन उठयो |
जताततै मुक्तिका धुनहरु बजे
अमेरिकाले आफूलाई दासता चुडाल्दै
स्वतन्त्रताको घोषणा गर्‍यो
मेरील्यान्ड,डेलावेर र न्यूजर्सी कानेखुशी गरेर
वासिङ्टनलाई सधैं सधैं फुर्काएर
आफ्नो दुनो सोझ्याउछन् |
वासिङ्टन आफूमा बैभव रोपेर
न्यूयोर्कको चाकडी गर्न थालेको छ |
आकाश छुने होड गर्ने न्यूयोर्क
नुन खाएको कुखुरा जस्तो भएको छ |
पराधिनताको बिरुद्ध स्वतन्त्रता उठ्यो
स्वतन्त्रता सधैं पराधिनता हुँदैन
स्वाधिनता वासिङ्टनमा पोखिएको छ |
स्वतन्त्रताका फूलहरु यसबेला फक्रिएका छन्,
वासिङ्टनको सातो गएको छ
संवृद्धी र बैभवको
स्वतन्त्रताकी प्रतिमुर्ती तर्फ
एकटक लाएर दिनैपिच्छे हेरिरहन्छ |
वासिङ्टन मन थाम्न नसकेर
भालेको डाँकमा हिंडेर
श्रद्धाका फूल चढाएर
साँझमा आफ्नै थालोमा फर्किन्छ ।

Ashok Rai – Thaha Napayeko Bainsh

अशोक राई – थाहा नपाएको वैंश

वैंश नचिनेर उसबेला
म त भुसुक्कै !
हाँसखेलै भएन
मन खै किन हो कसैप्रति
एकोहोरो नै भएन ।

धेरैले माग्यो मेरो वैंश
जागिरेले माग्यो
मास्टरले माग्यो
प्रोफेसरले माग्यो
नेताले माग्यो
अलाहुरेले माग्यो
देशी विदेशी लाहुरेले माग्यो
कसैलाई दिन मन लागेन
मेरो वैंश ।

मनको धनी म
धन देखाउने सित त अझ
वैंश साट्न मनै लागेन
त्यसैले
‘लाहुरेको’ सुनमा त
मेरो वैंश साट्नै मन लागेन ।

तर……..
तर अहिले लाग्छ
ऊ सित मनपनि थिएछ ।

घर मास्तिरको जूरे काफल र
देउरालीमा फूल्ने लाली गुँरासले
मलाई सम्झा’कै हो
“कान्छी !
एकबारको जूनी दिईहाल उसैलाई”
साँच्ची उस्ले मायाको कसम खाँदै गर्दा
त्यो दिन
आँगनको गुलाब धपक्क फक्रेको थियो ।

वैंश नचिनेर उसबेला
म त भुसुक्कै !
खै अहिले
वैंश फर्केर आए त
त्यो बेँसी खेतै बेची दिन्थेँ ।

Baidyanath Upadhyaya – Jeevan Ko Baali

वैद्यनाथ उपाध्याय – जीवनको बालि

यो देह को त
कुरै के गरूँ?
यो त आफ्नै यात्रा हिंडिंरहेछ ।
साथमा छ
कालो पोतिए जस्तो
असन्तोषले भरिएर
दूखीरहने मन..
अनि
अगाडि छ
एउटा अनन्त यात्रा..
जीवन के हो?
यो हिंडाई हो
या कि बाटो !
अनुभव भन्दछ-
‘जे हुनूपर्ने छ
त्यही हुन्छ
मैले चाहनु
न चाहनुले
केही फरक पर्दैन ।’
कल-पूर्जा जस्तै
जुटेको छू म
दिन-रात

उद्यमले रंग ल्याउँछ रे भन्थे

बालि सुकेर आँफैं
शर्मसार छ
जीवनको फाँटभरी !

Manoj Bogati – Kuwa Ko Swar

मनोज बोगटी – कुवाको स्वर

१.
मलाई तिम्रो कुवा मनपर्यो
तिमीले त्यहॉंबाट कराइरहेको पनि मन पर्यो।
मैले मन पराएर तिम्रो कुवा संसार हुँदैन
के गर्छौ
मैले मन पराएर तिम्रो कुवा जीवन हुँदैन।

तिम्रो स्वर पनि राम्रो छ
संगीत पनि राम्रो छ
लय पनि राम्रो छ।
सप्पै राम्रो छ
के गर्छौ
सुन्ने स्पेस फराकिलो छैन
कुवाको भित्ता छेड़्दैन।

तिमी त्यहीँ बसेर फुल्लिनू
र त्यहीँ फुट्नू।
तर याद राख तिमी फुट्दा निस्कने आवाज
कुवा बाहिर उछिटिनेछ
त्यो आवाजले सुनाउने छ सबैलाई
कुवाको मर्म र मृत्यु।

के गर्छौ
त्यतिबेला तिमी नै हुनेछैनौं।

भ्यागुतालाई भन्ने कुरा यो भन्दा ठूलो हुँदैन।

२.
कुवाभित्र पसेर नहेरेको भए
मैले यो अक्षर पाउने थिइनॅं
यो साहस पाउने थिइनॅं।

कुवाबाहिर ननिस्किएको भए
कुवा निर्माता चिन्ने थिइनॅं।
कुवा नायक चिन्ने थिइनॅं।
त्यो सर्जकलाई चिन्ने थिइनॅं
जसले लेख्यो तिम्रो निधारमा
उचाल्नै नसक्ने दुर्भाग्य।
र भोग्न पाउने थिइनॅं
जीवनको यो जटिल अर्थ।

३.
कुवा, भ्यागुता र मबीचको नाता
अब त ठम्याइसक्नु भो की?

Hem Nath Ghimire – Dukhi Cheli

हेमनाथ घिमिरे – दुःखी चेली

लहरै फुले जाही र जुही बेली र चमेली ।
फुलीनौ तिमी किन हो कैल्यै भन न ए चेली ॥
आएन बैंश लागेन मात जवानी सकियो ।
मनका ईच्छा सपना सारा मनमै रोकियो ॥ १ ॥

दाउरा घाँस मेला र वन जीन्दगी यै हो कि ।
हाँसो र खुसी उमंग सबै अरुकै पो हो कि ॥
चन्द्रमा जस्तो मुहार तिम्रो चाँदनी छाएन ।
जीन्दगी भयो औंशीको रात पूर्णिमा आएन ॥ २ ॥

छोपेर आयो बूढ्यौली कैले थाहा नै भएन ।
बैंसालु मन जवानी पन आउँदै आएन ॥
पन्ध्र र सोह्र नलागी कनै पच्चीस पुगेकी ।
संसार के हो थाहा नै छैन घुम्टो मै लुकेकी ॥ ३ ॥

बिहान साँझ ढिकी र जाँतो कुवा र पँधेरो ।
पढ्नु र लेख्नु केही नि छैन जिन्दगी अँधेरो ॥
पसिना श्रम रात र दिन अरुकै बन्धकी ।
न मीठो खाना न राम्रो नाना के यस्तो जिन्दगी ॥ ४ ॥

बाहुनडाँडा लमजुङ्

Anju Subedi – Yo Mandi Ko Bajar Ma

अन्जु सुबेदी – यो मन्दिको बजारमा
(Sent to Sanjaal Corps via Email)

यो मन्दिको बजारमा
मेरा फसलहरु
काटूं की नकाटूं अन्यमनस्क।
……………………….
……………………….
मनले भन्यो
यो Continue reading “Anju Subedi – Yo Mandi Ko Bajar Ma”

Bibek Dulal Chhetri ‘Damak’ – Ma Ta Sarhai Bigren

विवेक दुलाल क्षेत्री “दमक” – म त सार्है बिग्रे

अहिलेसम्म
आफूमात्र अघाउने प्रपन्चमा छु
आजसम्म
आफैलाइ मात्र सोच्ने बिचारमा छु
ममाथि
अहमको पदार्पण भएको छ
म गजक्क परेर
अरूले गरेको नमस्कार
अरूले Continue reading “Bibek Dulal Chhetri ‘Damak’ – Ma Ta Sarhai Bigren”

Saroj Dhital – Janata

सरोज धिताल – जनता

“त्यसै हाँस्छ यो मोरो ”
सायद तिमीले नै भनेका थियौ
अलि अलि लजाउँदै
आफ्नो कुनै मूर्खतामाथि ।

ऊ भने
अनुशासित भएर हाँसो थाम्दै
चुपचाप
लुसुक्क
लाग्यो क्यारे एकातिर
तिम्रा कृत्यहरूबारे एक शब्द नबोली ।

“त्यसै रुन्छ यो मोरो”
आज तिमी गर्जिदैछौं हातमा लट्ठी लिएर
निकै गर्वका साथ
आफ्नो शक्तिमाथि ।

ऊ भने
सुधीर भएर आँसु थाम्दै
चुपचाप लागेको छ
मन्दिरतिर
तिम्रो मनभित्र
अहङ्कार गर्जिदै छ

त्यो गर्जनले बहिरा भएका तिमी
शायद सुन्न सकिरहेका छैनौँ ।

प्रार्थनामा लीन ऊ
ईश्वरसँग भन्दै छ
प्रभु मलाई शक्ति देऊ
म क्षमाशील रहन सकूँ ।

Thakur Belbase – Neela Paila Tekne Rata Manchheharu

नीला पाइला टेक्ने राता मान्छेहरू


ढुङ्गाको छाती खोपेर
सहिष्णुताको आवाज सुन्न
आतुर मान्छेको
मन्दिरस्थापना सोचिरहेको छु

रगतले मुख धुन इच्छा राख्ने
ईश्वरप्रति
मेरो खेद छ

ताराहरूका छाती कुल्चिएर
आप्mनो अधिपत्यको
उचाइगर्व खोज्ने
ईश्वरमा
जीवनका शुभकामनाहरू छरिन सक्दैनन्

आक्रोशका रगतले
नसाहरू भरेर
खडेरीको मौसम सिर्जना गर्ने
ईश्वरमा
मेरो समवेदना रहन सक्दैन

भोको पेटले
पानी उमार्न
माटोसँग भगीरथयुद्ध छेड्ने
मान्छेअगाडि
नतमस्तक क्षितिज आफै ओर्लन्छ

सम्भ्रान्त बस्तीतिर बहकिने
ईश्वर

शरीर ओछ्याएर बाँधमा
एउटा नदी नै पटाएर
मरूभूमिको बस्तीतिर
पारिजात फुलाउने मान्छे
के मान्छे अर्को ईश्वर जन्मन सक्दैन
हरेक प्रभातमा यही
कल्पना गर्ने गर्छु

एउटा यस्तो मान्छे
बारुदबाट समयलाई
सधैँ बचाओस्
एउटा नीलो आकाश उघारोस्
अनि
रक्तहीन समयलाई निर्भय फैलन दैओस्
त्यो मेरो भगवान् मान्छे

म निरन्तर आराधना गरिरहेको छु
नीला पाइला टेक्ने
राता मान्छेहरू

Gayatri Bista – Indrenimaya Aakash

गायत्री विष्ट – इन्द्रेनीमय आकाश
(Source: मधुपर्क पुस, २०६७)

बादल फाटेको आकाश
इन्द्रेनीले सजिएको
आँखा भरि भरि
सजाउँछु म
झिलीली ताराहरु
पोल्टाका पोल्टा
आँगनीमा पोखेर
एकाधिकार जनाउँदिन
दुईंवटै तारको धुन
अहाँ ! कर्णपि्रय
पैतालाको पदचाप
उकालो उकालो
हिमशिखर चुम्न
एक्लो यात्रा
सांङ्ग हुन सक्दैन
दुई गोडाको पदचाप
दुई हातको हातेमालो
इन्द्रेनीमय आकाश
वस! इन्द्रेनीमय आकाश ।

Rakesh Karki – Kalle Bhanchha Bideshma

इन्जिनियर राकेश कार्की – कल्ले भन्छ विदेशमा

कल्ले भन्छ विदेशमा संस्कृति छुट्छ
कामै मात्रले सांसारिक मायामोह भुल्छ
यहाँ त हरेक मृत्युमा बरखी बारेका छन्
शिरदेखि पैतालासम्म सेतै हिऊँ ओढेका छन्

कल्ले भन्छ विदेशमा भाषा विर्सन्छ
अमेरिकन पनले नेपालीपन छोपिन्छ
यहाँ त आतंकले अन्योल नेपाल बोल्छ
दाजुभाइको वियोगले अमेरिकै पोल्छ

कल्ले भन्छ विदेशमा जो कोही हराउँछ
आफ्नो आफन्त भुली एक्लै रमाउँछ
यहाँ त बेरोजगारी हातगोडा चलेका छन्
र पनि घाइते गाउँबेशी दु:खेका छन्

नेपाली वंश जगेर्ना गर्न कोही
टेष्टट्युब वेवी जन्माएका छन्
विचरी सताईएकी विधवा चेली
वेहुली बनाई अन्माएका छन्

यस्ता रमाइला खुशी सुन्दा
विदेश मै पनि लालीगुराँस फुल्छ
घडीको सुइ सँगै घुम्दा घुम्दा
एकैछिन मनले थकाई भुल्छ

कल्ले भन्छ विदेशमा नेपाली जन्मिदैन
पुर्खाको रगत नशा नशामा बग्दैन
यहाँ त पितृको आशिक शिरमा थाप्ने छन्
नेपाली सन्तानले डाँडाकाडाँ ढाक्ने छन् ।।

लस् एन्जेलस्

Bodh Raj Pant – Desh Euta Profile

बोध राज पन्त ‘अनागत’ – देश एउटा प्रोफाइल

मैले यो धर्तीमा सोंचें फूलफूल पलाउँछ
फुलले खटीरा पीला भित्रभित्र गलाउँछ
कोशी कर्णालीको माया छातीमा सल्बलाउँछ
भाग्य नेपालीको बास बस्न यै ठाँउ आउँछ
ढल्छन् दूर्गहरु छिट्टै स्वार्थका ब्यभिचारका
झूपडी झूपडी पुग्छन् चेतना अधिकारका
न क्वै अन्यायमा रुन्छ धातमा प्रतिघातमा
मेरो देश म हेर्ने छु अन्नका खातखातमा
मेची शिर उठाएर महाकाली चियाउला
गण्डकी किस्तीमा फूल लिएर भेट्न आउला
नेपाली भित्र नेपाल हर्षले खित्खिताउला
बैनी भेट्न भनि रारा फेवा आगन धाउला
हेर्थें आकाशका तारा हर्षले टिल्पिलाउँथे
जुनको गोधुलीभित्र देखिन्थे र बिलाउँथे
हिमाल छाती खोलेर उभिन्थ्यो शूरवीर झैं
पहाड मुक्तिका निम्ति देखिन्थ्यो तीक्ष्ण तीरझैं
कति आशा लिई छाती गोली खान तयार थे
सधवा विधवा बन्न खुसीले तम्तयार थे
काँधमा लाश छोराको बोकेर लडखडाउदै
हिडथे बाबुहरु बाटो पताका फर्फराउदै
अब नेपालमा यौटा विहानी झिल्मिलाउँछ
सदियौं देखिको कालो मैलो आफै हराउँछ
मैले सोंचे तिमी सोंच्यौ ,सबैको साेच यै थियो
थाहा थिएन त्यो हाम्रो साेचमा खोट कैं थियो
अ‍ैले यो धर्तीमा देख्छु काँढा काँढा जताततै
पाकेका खटीरा पीला गीला गीला जताततै
पैताला मनि कुल्चेर आफ्नो मस्तकको गति
श्रीमति बेच्न हिड्दैछन हिन्दू आदर्शका पति
किन कर्णालीको माया आज छिन्नबिच्छिन्न छ
उही छाती उही मुख आवाज भिन्नभिन्न छ
हिजोका बाँसुरी आज खैंजडीझैं कराउंछन्
आदर्श शीतबिन्दुझैं यत्ति छिट्टै हराउछन् ?

हिजो जंगलमा देख्दा दुर्गा वाहनझैं थिए
सदाचारी थिए बोल्दा मोती टप्टप खस्दथे
भोका नाङ्गा दरीद्रीका मुक्तियोद्धा महारथी
न्याय आवाजका शंख फुक्ने अर्जुन सारथी
आज हिंशक हिंसामा दत्तचित्त म देख्दछु
रक्तको कुण्डमा मुण्ड गाडेको पनि देख्दछु
जस्को कांध चढी हिड्छन् उसैको शरच्छेदन
जस्को विश्वासमा बाँचे उसैको गति भेदन
हिजोको पर्णकुटी जो उन्को आश्रयको थलो
आज छैन त्यहां भीमकाय बिल्डिङ पो फल्यो
थाहा थिएन विश्वास आस्था बेचेर बिक्दछ
खिया विवेकमा लाग्छ आत्मा बेचेर बिक्दछ
नारा भाषणमा देश मानो सुन्दरी हो अझै
तिमी भन्छौ, म देख्दैछु देशलार्ई बूढी बज्यै
टेक्ने छैन कुनै लौरो हात खुट्टा बिदीर्ण छन्
हड्डीमा धमिरा लागे आकांक्षा जीर्ण जीर्ण छन्
छोराको घरमा जान्छिन् चौकिदार धपाउँछ
छोरीको घरमा जान्छिन्् भोटे कुकुर आउँछ
सोध्छु नेपालकी आमा तिम्रो भाग कति पर्यो
भन्छिन् विश्वासको अश्व भीरबाट खसि मर्यो
बाठोको पुत्र हो लाटो, लाटो भाषण गर्दछ
लङ्गडो माइती नातो दौडमा अघि पर्दछ
अन्धोले देशको भाग्यचित्रमा रंग भर्दछ
योग्यता बन्दकोठामा छट्पटिएर मर्दछ
यस्तो कीन? प्रजातन्त्र यसैलाई भनिन्छ र
भक्तिको शक्तिमा मात्रै यस्को बाटो खनिन्छ र
देशको अंशबण्डामा प्रजातन्त्र जुटेपछि
स्वार्थका निम्ति योद्धाका मनोभाव फूटेपछि
बाँकी के हुन्छ ए मान्छे के खान्छौ भोलीको दिन
मैले सक्तिन मान्छे हूँ आफ्नो औकात बिर्सिन
म यौटा कवि मात्रै हूँ देखेको बोल्न खोज्दछु
आत्मघात जता देख्छु उतै बिद्रोह बोल्दछु
नारा भाषणमा मात्रै देशभक्ति हुनेभए
मेरो जिब्रो म थुतेर गण्डकीमा बहाउँछु
स्वार्थ सन्त्रास अन्याय प्रजातन्त्र हुने भए
मेरो आस्था म थुतेर कोशीमा ठिठुर्याँउछु

यता नुन नपाएर हूम्ली क्वै भोकले मर्यो
उता सून चपाएर क्वै स्वार्थ शोकले मर्यो
झूठ्ठा आरोपमा मान्छे छिडीमा कुहियो मर्यो
पुर्वाग्रह भरिएछ प्रजातन्त्र कता पर्यो ?
भेटी माग्दछ हाकीम देश कैं मालमा दुख्यो
योजना तुहिए देश शकुनी चालमा दुख्यो
मिचिए दश्गजा देश आफ्नो आकारमा दुख्यो
तस्करी फैलियो देश भ्रष्ट आचारमा दुख्यो
कविले कविता बेच्यो देश मेरै दुखिरह्यो
कसैले सरिता बेच्यो देश मेरै दुखिरह्यो
पिताले पूत्री बेच्यो रे देश मेरै दुखिरह्यो
सीता साबित्रीको देश धेरैधेरै दुखिरह्यो
शिष्टता मासियो देश कैले संसदमा दुख्यो
पजेरो भित्र टोलायो कैले सांसदमा दुख्यो
तानातान छ खुट्टाको कुर्सीमा पदमा दुख्यो
कति हो सहने? देश सहने हदमा दुख्यो
आफ्नो विश्वासको मान्छे खसीबोका भएपछि
जता चिल्लो सुघाइन्छ उता उता गएपछि
चिल्लोमा लर्किइ देश रगताम्य भएपछि
कति सहन्छ मान्छेले देश नै नरहे पछि
यस्ता बिकृतिका मूल च्याति फाल्न सकिन्न र ?
स्वार्थका दुर्ग आगोमा राखी गाल्न सकिन्न र ?
सकिन्छ, हामीमा यौटा संकल्प फूट्नू पर्दछ
सबै नेपालीमा यौटा आकांक्षा जुट्नू पर्दछ
यत्नले छाइए छानो बर्षामा चुहिदैन रे
आफ्नो बस्ती डढाएर आगो ताप्नु हुँदैन रे
आउ विश्वासको फुल फुलाउन जुटौं अब
जुटेमा हामी भत्कन्छन् फुट्नेका आत्मगौरव

– मणिग्राम,रुपन्देही

Narayan Shrestha – Eklo Pahad

नारायण श्रेष्ठ – एक्लो पहाड

गोरु गाढा र ट्रयाक्टरको आवाज पछ्याउंदै पुग्ने गाउंलाई
वालुवाको सानो ढिस्कोले छेक्छ केहीवेर
सांझको पातलो घामको छायांमा विलाउन खोज्छ
पीपलको पात र सल्लाको आवाज
ओराली परेको गोरेटो वाटोमा पाहुना हुनेछन–चाड मनाउन आएका
दोहोरी लत्तै फर्कने छन्,
लेउ लागेको चिप्लेटीमा पाईलाहरु पर्नेछैनन
वाटोभरि विछ्याउंदै, देउरालीको भीमसेन पातीले
सम्झना गर्नेछन काट्न वांकी वाटोको यादलाई
केटाकेटीहरु अतालिनेछन वाटोको लम्वाई नापेर
खोल्सा खोल्सीमा वगेको पानीको आवाज
निकै पुरानो नोष्टाल्जियामा वांच्दै गरेको उउटा आधुनिक गाउं
पुरानु दोहोरी गीतको धुन
आधुनकि टेलीभिजनले छरेको रंग
यो राजनीतिको भाकाले कोरेको नयाँ सीमारेखा
सास फेर्न पनि गाह्रो छ
उधारो छ पाखाभरि पहिरो र पसिनाको
फेर्न मिल्ने भाकाहरु छैनन
रित्तो काईंयोको पोथ्रा र वांसघारी
सुनसान चीया पसल र पानी पंधेरो
केटाकेटी र वुढावुढीको लहरे खोकी मात्रै छ गाउंमा!

मसिना शीतको थोपा आकाश चीर्छ
शरदको जून पोखिन्छ र मानिसहरु मायालु वन्छन
वाक्लो लवजमा कोही आउने छ
विद्रोह जस्तो पदचाप लिएर
अपहरण गरेर वस्नु पर्छ पानी तीर्खालाई
वालुवाको कविता लेखिएको क्षण पनि
सम्झाउन खोज्नु पर्ने छ
सुल्पा तानीरहेको वुढालाई,
तखतामा सजाईएको छोपको अचारलाई र आमालई
तर्पायं परेको ढुङ्गेलो वाटोभरी
यादले सताउने छ!

उ गयो यो अंध्यारो जस्तो वाटो चिरेर
त्यसभन्दा पर अर्को भूगोल पनि हुनु पर्छ
एउटा सम्झना लिएर
जून पोखिएको वाटो हाँदै
सलाम गाउंलाई –
लाहुरेको कथाजस्तो
कतिखेर ओईलाउने र कत्तिखेर वौराउने वावरी फूलको लहर
सुकेर, ओईलिएका थांक्राभरिका तरकारी
वजार हुने छैन
सारन तारनमा अडिउन्जेल चल्नेछ
यो सम्वन्धको डोरी
गाईगोठ जस्तो अल्मलाई
ढुङ्गा, गीटी र वालुवा भरिएको यात्रा
आफै उठेको विस्तारै
आफै झरेको विस्तारै
विपर्यास गति लिएर
न अघि न पछि
वढ्नु छ केवल प्रतयेक दिन मनिदरको घण्टीसम्म
कहांनेर भेटुं होला
यो निस्चल पानीको वहाव र प्रेमको संगमलाई

गाउंभरि कुकुर मात्रै भुक्ने छन– सांझभरि
खुकुरी वज्ने छ – छापामारको मार्चपास जस्तो
हिनहिनाएर वाटो काट्ने त्यो मात्र हुने छ
त्रास भरिएको अर्को दीनले छोप्छ फेरि
हामी समेटीन सक्दैनौं
मसिना स्वरहरुको अर्थ केही हुन्नन् –
कि हावाले उडाउंछ
कि पर्खालले छेकीदिन्छ!

भाग्नुपर्छ यहांवाट पनि भने–
नीलो खोलाको पानी हुनेछु कि नीलो तलाउ
धुपी र लहरे सल्लाको कुमारी गन्धमा हराउने छु
पाईला नै नपरेको भर्जिन पहाडहरुमा
नाउरको प्रेमालाप हेर्दै रमाउन हुनेछ
या चौंरीको खुरवाट उडेको धुलोले अनुहार छोपीदिन्छ
यो पहाडको खोचवाट हिउं झरेको छ
हिउंको थुप्रोमा छायाहरु कोरिन्नन्
ती पग्लिएर झर्ने पानीका आकारहरु हुन

नीलो आकाश र सेतो वादल लुकामारी हुन्छ
तर यो नाङ्गो पहाडले घाम छोपीदिन्छ
पानी परेको वखत ओत लाग्न वलेसीहरु छैनन
त्यो सानो खोलाको धारो, पानी घट्ट र उकालोको घुमाउने चौतारी
उस्तै छैनन्,
फेरिएको छ वादलको रंग,
एउटा छोर्तेन आईपुग्नुपर्छ–
तर हामीहरु हिडीरहेका हुनेछौं

Ritu Ashik – Madhesh

रितु आसिक – मधेस

मुटुभरी छलकपट सँगालेर
तराई मधेश बन्न सक्दैन
तराईको पीडा
दाईजोमा आएको मधेशले बुझ्न सक्दैन ।
राष्ट्रियताप्रतिको अगाध स्नेह
रुपान्तरित राष्ट्रियता
ईतिहासको पौठेजोरीमा
उछीत्तो भएको Continue reading “Ritu Ashik – Madhesh”

Bhupin Byakul – Premi Haru

भूपिन ब्याकुल – प्रेमीहरु

प्रेमीहरु
सिर्फ सम्मोहीत पुतलीहरु हुन्
जो प्रत्येक रात
आफ्नै सपनाहरुको मलामी जान्छन्
र प्रेमास्थाको उज्यालो बत्ती वरीपरी
मृत्युको तयारी गरिरहन्छन्
बारम्बार
आगोको समुन्द्र Continue reading “Bhupin Byakul – Premi Haru”