Chandra Kumar Ghimire – Mansoon Kavita

चन्द्रकुमार घिमिरे – मनसुन कविता
(असोज मधुपर्क, २०६८)

पानी र बैँस
मनसुनले भिसा के पायो
आकाशको मचानबाट
बादल फत्केर पानी
छानामा
छानाबाट बलेँसीमा
बलेँसीबाट करेसामा
मकैका पल्टनहरूमा
इस्कुसे आरोहणहरूमा
तप-तप-तप-तप
चुहिँदै
वाह ! छेड्यो पानीले शास्त्रीय राग
“झमझम पानी पर्‍यो असारको रात”
सुनेर मास्टर रत्नदासलाई
– ओदानमा सुतेकी दिलमाया
व्यूँझी
र अरब भासिएको लोग्ने सम्झेर
रोमाञ्चित भई
आँगनमा देखेर उसलाई
तर भ्रममा ।
– मध्यरातमा ब्यूँझेर
उमेरले खर्किएकी बिन्दुले
डिभी भरेको रात
हर्षको पँधेरामा गाग्रो भरी
मलेसियाबाट चाँडै फिर्छु भन्ने
पागल-प्रेमी सम्झेर ।
– नव-तन्नेरी दीपेश
अमेरिकी भिसाको भोलि अन्तर्वार्ता
नतिजाको अम्लीय-भय बिर्सिएर
त्यसैत्यसै भयो लीन
मिसिसिपीको सेरोफेरोमा
छुटेकी प्रेमिका भेटेर
तर मृगमरिचिकामा ।
– बूढा भक्तमान बमजन
लाहुरे बिदामा गाउँ फिर्दा
बँैसका मास्टरकार्ड च्यापेर
भरेका
पान्धारेका हाटहरू
मस्सऽऽमस्सऽऽ पिएका जाँडहरू
छिल्ल्िाएका मनसाइँलीहरू, सम्भि”mदै
गँडयौलोझैँ गुडुल्कियो विगतको ओढारभित्र
र खोक्दै बाथरुम जान लाठी खोज्न लाग्यो
तर नभेटेर अड्कियो ।
मनसुन जस्ौ के आयो
हुलिया गुमेको श्यामश्वेत तस्बिरमा
रूप फिर्‍यो
रंग फिर्‍यो
यो धर्तीको औकात फिर्‍यो
अहा ! यो के छुमन्तर भयो ?
जस्तो कि बूढो भक्तमानले
भुक्तान गरेको बैँस एकाएक फिर्ता पायो
युवा बैँकर भएर ऊ, कर्पोरेट अफिसभरि छरियो
ब्यूँझेर छाम्दा
भक्तमानलाई बूढो उमेर झन् घाँडो भो ।

Sharan Aansu – Mero Bato (Nepali Gajal)

शरण आँसु – मेरो बाटो

मेरो बाटो हेर्दा हेर्दै साँझ ढल्यो कि
आमा, तिम्रो स्नेह सुधा मुटु जल्यो कि !

संघारैमा परे पनि अँधेरीको छाया
रातैभरि मझेरीमा दियो बल्यो कि !

फैलाएर फेरि पनि कालो पखेटा
उडी जाने समयले तिम्लाई छल्यो कि !

जति कहर काटे पनि नपाएर सुख
मनभित्र विरहको हुरी चल्यो कि !

बिरह र बेदनाले खसालेर आँसु
दुख जिलो गर्दा गर्दै जीउ गल्यो कि !

Pratima KC – Jeevan Mrityu

प्रतिमा के.सी. – जीबन मृत्यु

ईश्वरको बरदान् मानिस जीवन् चैतन्य रुप गरी
मिल्दछ एकदिन् गएर उसैमा उडेर हावा सरी
जन्म मृत्यु बीचमा बग्ने समय त्यही हो हाम्रो जीवन्
भूतकाल र भबिष्य बीचको वर्तमान हो जीवन

बुझिन्छ जीबन् मृत्युका पनि सार आत्मदर्शन गरे
प्राणीहरु सबमा अति उत्तम मानव् जीवन् नै छ रे
नास र अविनासी तत्व मीलि मानब् शरीर बन्दछ
जन्मेर यस धरती मा उसले कसरी त्यो भुल्दछ

रीस राग मोह लोभको खेती गरेर जीवनभर
आउनु छ एक्लै जानु छ एक्लै लानु आखीर के छ र
अमूल्य रतन हो मानीस जीवन् मिल्दैन बारम्बार
पर्दछ जीवन सफल पार्न भए नि भवसागर

जन्मिन्छौ यस धरतीमा जसै बोल्छिन् आमा प्यारले
गर्नु के थियो किन जन्मियौ भुलिदिन्छौं सब साराले
बाबा आमा दाजु भाई बहिनी नाता र कुटुम्ब भनी
गाउँ समाज देश वरिपरी घुमेर बित्छ जीबनी

शैशबकाल सबै बितेर जान्छन् माटोमा खेली खेली
आमा बाबा मामा अनि बुबु पापा सिक्दैमा तोतेबोली
आउँछ बालककाल क ख रा एक दुई सिक्नै पर्ने
थाहै नपाई सिकाउछ यौवनले मायाप्रीति गर्ने

घुम्दछ मानवचक्र जगतमा बालक बृद्ध गरी
बालक फेरी बन्दछ बाबुआमा थपिन्छ जिम्मेबारी
पुरा गर्छु भन्दै कर्तब्यहरु लागेर जीबनभर
नबुझिकनै गुम्दछ यो जीबन पराई हुन्छ घर

बांच्दछौं जतिनजेल, त्यसको आधा निद्रादेबीलाई
बांकी रहन्छ जो हामीलाई संसारमा जीउनलाई
आधामा आधा खेलेर हांसेर गैहाल्छ जीबन फेरी
शेष समय जे रहन्छ उर्बर बनाउँ केही गरी

कहिल्यै नमर्ने म अजम्बरी भनेर गरे नि ढिपी
पापी कालले आएर एकदिन् लैजान्छ टपक्क टिपी
के गर्नु खै तेरो र मेरो जगमा यो मानिसको चोला
मिलेर बसनु हासेरै बोलनु यसैमा बेश होला

न भन्छ उसले बालक युवा न बृद्ध निरोगी पनि
दुखी सुखी लैजान्छ सब्लाई क्षणभरमै गनी गनी
सवार गर्दछ पवन रथमा अदृश्य भई कन
नाता कुटुम्ब धन सबबाट चुडाईदिन्छ जीबन

जब छुट्दछ प्राण देहबाट नीर्जिब् शरीर बन्दछन्
पारी खरानी नदी किनारामा मृत्यु घोषित गर्दछन्
यही सत्य राखेर मनमा सत्यको नजिक रहनु
धुलाई सारा मनका बिकार हृदय पबित्र हुनु

नियमै उसको दुख र सुखमा संझौता गर्दैन त्यो
बाटो नै हो उसको मानब देह टारेर टर्दैन त्यो
लिएपछि जीबन हामीले गर्नै पर्दछ मृत्यु धारण
त्यसैले असल सेवामा गर्नु पर्छ जीबन अर्पण

हाल: बेलायत
१८ डिसेम्बर २०१०

(Sent to Sanjaal Corps via Email)

Rajendra Pahadi – Shuvakamana Kheti

राजेन्द्र पहाडी – शुभकामना खेती

एक ठेली शुभकामनाका
प्रचार सामग्री
काखी च्यापेर
ऊ हतार र बेहोशी दौडिरहेछ
चोक, गल्ली र खुल्ला सडकमा
दशैं, तिहार, महः पूजा,
नेपाल सम्बत्, छठ,
बकर इद, क्रिस्मस र आदि इत्यादि
सुभेच्छा बा“ड्ने बहानामा,
आफ्नै प्रचारको खेती गर्न
कार्ड छपाउ“छ ऊ
हुलाक कामविहिन भएको देखेर
दुईबीस कार्ड जिम्मा लगाउ“छ
टा“चा लगाएर
ठालूहरुको ठेगानामा,
र मेट्छ शुभकामना बा“ड्ने प्यास ।

ऊ अर्थात् ऊहरु
पत्रिकाका पानामा आफ्नो फोटो छाप्छन्–
खिसिक्क नक्कली मुस्कान सहितको
र दुनियालाई उल्लु बनाउ“छन् ।
शुभकामना र बधाईको बहानामा
फेसबुकको भित्तो टालेर
बेतुक प्रचार सामग्रीले
आत्मरतीमा बा“च्छन् ऊ र ऊहरु ।

प्रचारको फाइदा जानेका यिनीहरु
हल्लाको काइदा बुझेका यिनीहरु
कहिले हुकिचिल हुइ“किन्छन्
कहिले गुमनाम स्थलतिर सुइ“किन्छन्
अनि…
रेडिमेड समाचार छापेर छापामा
कपिड न्यूज पढाएर एफएममा
अब्बल घोषण गर्दै आफूलाई
अनन्त शुभकामना बा“डिरहेछन्
ऊ र ऊहरु ।

झिना–मसिना ठानेर अरुलाई
बेइमानी र घमण्डको लात्तो हान्नेहरु
आफ्नो ‘माल’ को गुणवत्ता
दाउमा लगाइरहेछन् सडकभरी
र निरपेक्ष मसिहा ठानिरहेछन् आफूलाई
विश्व विजेता झैं ।

सडक पेटीका दुबै किनारा
हात थापेर प्रसस्तीको
भिख मागेर अमरत्वको
श्रेष्ठ भनी माग्न
वीर भनी ठान्न
याचना गरिरहेछन्
शुभकामनाको बहानामा
अशुभ खेल खेलिरहेका
ऊ र ऊहरु ।।

कुश्मा, पर्वत

Pravin Rai Jumeli – Gaunle Gajni

प्रवीण राई जुमेली – गाउँले गजनी

जुन दिन त्यसले मेरो टाउकोमा १७७९ अगिको फ्रान्स बजारेर गयो
त्यस दिनदेखि यता म एन्टेरोग्रेड अम्नेजियाले ग्रस्त छु
म भन्न सक्तिनँ कतिबेला मेरो स्मृति जान्छ र कतिबेला त्यो फर्किन्छ
भुलेकाहरुलाई सम्झिनैलाई जिउभरि झरी र बादलहरुको टाटू खोपिराखेको छु

विपनाको पत्करहरु टेक्दै जीवनको फारम भर्न
आउनेहरुलाई म सधैँ तयार राख्छु मेरो जवाफ
पहाड मेरो आमा माटो मेरो पत्नी र पसिना मेरो सन्तान
ब्लिडिङ टेक्नोलजीको बैसाखी टेक्दै खेलहरु बेचिहिंड्ने ब्रोकरहरु झैं
भ्रमको अविराम ‘कमेडी सो’मा थप्पडीहरु खोज्दै गाईजात्राहरु
मेरो जिउने कलाको खिल्ली उडाँउदै खूब ‘मिमिक्री’ रच्छन्
अहो म तिनीहरुको समृद्धि बढाउने गाउँले गजनी सत्ते होइन
मेरो मनको हार्ड-डिस्कबाट तिनीहरुकै घमण्ड र रीसले
सन्तोक र रसमयताका फाइलहरु चुन्दै डिलिट गरेको छ
अहिले-अहिले सुन्दैछु मैले भुलेको ती स्मृतिहरु सबै
विस्मृतिको मेमोरी-चिपमा हालेर कुन्नि
समयको कमोडमा फ्लस् गरिएका छन् अरे

म एउटा रुख यो भेकको वारिपारि फैलिन सक्छु
केही घामको प्रकाश र झरीका थोपाहरु यतातिर पनि छिरिदिए
म पनि हरियै भएर झ्याँगिन सक्छु
कसले छोप्यो हँ यो अकासलाई कसले छोप्यो
कसले चुँडायो नी मेरो गाउँले-स्मृति मबाटै हँ
कसले डण्ठ्यायो मेरो गाउँले-इच्छाहरुको टाउकोमै
भनिन्छ यस्तै स्मृतिहरु खाएर मात्रै नअगाउनेहरु त कति छन् कति
फेरि भागेर आफैलाई सन्तोकको एकान्तसित
बहाल गराउने त्यस्तो मुलुक पनि खै कहाँ पाइयो र
तबै त साधु-बाक्केहरु अवसरहरुको झोलाभरि बोकी
स्मृतिको व्यापार गर्न आउनेहरुदेखि लुकिहिंड्नै पनि कहाँ सकियो र

ठूलो केही नाप्दैनस् भने किन जन्मिस् नाथे
सोद्धथे मासुले निर्मित बाबु
खै जन्मिनु अगिको अनाम र अचेतनतामा
जीवनको रहर उम्रिसकेको थियो पनि कसरी भन्नसक्छु र
त्यसरी मेरो आउनु यो संसारमा पूर्वनियोजित नै कहाँ थियो नी
यसैले भनिदिन्छु म त औल्याउँदै अनाम समयको चित्रगुप्तलाई
अब यसलाई पनि तँ एउटा षडयन्त्रको रुपमा दर्ता गर् ए
अनि भनिदे कि यो म जस्तो भएर मेरो आउनु
कतै पच्य कुरा होइन स्वागतयोग्य विषय होइन
यसैले मलाई तँ सधैँ रिमान्डमा राखिबस्
र यो खप्परमा १९१७ अगिको रुस ठोक्दै सोधिबस् सोधिबस्
तेरो आत्मकथा के हो र चुनौतीहरु के-के हुन्
के हो तेरो उद्देश्य र के-के हुन् पहलहरु
स्वाभिमान तेरो के हो र तँ मर्ने पुर्पुरो कहाँ छ
अनि म देखाइदिऊँला त्यही समयको खोल्सातिर
जहाँ तिमीहरुको भागको समय पनि
मेरो स्मृतिको मेमोरी-चिप खोज्दा खोज्दै तुरिजानेछ।।

Gopal Kawali – Hami Dui Mili Khelna Lai

गोपाल कवाली – हामी दुइ मिलि खेल्न लाई

हामी दुइ मिलि खेल्न लाई जान्थौँ पूर्व छ कट्ठामा
लुकिडुम खेल्दा म जित्थें सधै उ जित्थी गटटामा

कहिले काहीं म नि गाई हेर्न जान्थें रुद्रेको सट्टामा
चोरेर ल्याउथि उ धुले अचार हर्लिस को बट्टामा

सुन्बर्सी थान दुध लियी जन्थौँ बैसाखे मेलामा
जेरी र बरफ किनेर खान्थौँ फर्किने बेलामा

जिस्केर मैले केहि भने भने तरक्क रोइ दिन्थी
रिसाई फेरी झर्केर मलाई लाटीको पोइ भन्थी

टाडाको स्कूल बाटो थ्यो लामो गफमै काटिनथियो
मयुरको प्वाख लुकाई भित्र नोट कपि साटिनथियो

यस्ता थिए पल बालक कालका कहाँ गए बिलाई?
सम्झेर ल्याउछु हुर्केको मेरो सुनौलो “भेलाही”

Rajendra Shalav – Ujyalo Ko Sharta

राजेन्द्र शलभ – उज्यालोको सर्त

औँसीको रात थियो
टुकी बालेर म
फर्किएको मात्र थिएँ
सेतो लुगा लगाएको
एउटा रवाफिलो मानिस
मेरा अगाडि उभियो।

उसको मुठीका कापहरूबाट
उज्यालो चियाइरहेको थियो
मैले उसलाई सोधेँ—
‘तपाईंको मुठीमा के छ ?’
उसले जवाफ दियो—
‘उज्यालो।’
मैले फेरि सोधेँ—
‘उज्यालोलाई किन मुठीमा थुनेर राख्नुभएको?’
उसले जवाफ दियो—
‘तिमीलाई दिनका लागि ।’
दङ्ग परेर मैले हात बढाएँ र मागेँ—
‘दिनोस् न ।’
उसले मुस्कुराउँदै भन्यो—
‘एउटा सर्त छ,
योउज्यालो पाउनका लागि
तिमीले आँखा चिम्लिनुपर्छ।’
छक्क पर्दै मैले उसलाई हेरेँ र सोधेँ—
‘आँखा नै चिम्लिएपछि
यो उज्यालोको के अर्थ ?’

Tulasi Prawas – Timi Sanga Ta Prem Po Bhayechha

तुलसी प्रवास – तिमीसँग त प्रेम पो भएछ

प्रिय बेगनास !
तिमीसंग त पहिलो नजरमै
प्रेम पो भएछ
लामो यात्रादेखि थकित पाइलाहरु
हिउँदका उदास आँखाहरु
तिम्रो शरदीय मुस्कानमा भुलेछन्
कस्तो अचम्म बेगनास
तिमीसँग त प्रेम पो भएछ ।

आफ्ना निश्छल आँखाहरु
एकोहोरो मैतिर टोलाउँदै
प्रतीक्षारत तिमी
उपत्यकाको माझमा लमतन्न सुतेर
मेरो आगमनको ,मेरो पवित्र प्रेमको
स्वागत गरेकी रहिछौै
कस्तो अचम्म बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।
बेगनास तिम्रो वरिपरि त
हिउँदमा पनि वसन्ती हावा सुसाउँदोरहेछ
शरदीय सुुवास फैलँदोरहेछ
पानी पानी भन्दै मरेका
लाखौं मरुभूमिवासीको निम्ति
पृथ्वीको स्वर्ग बनेकी रहिछौ
त्यसैले बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।
मेरो धर्तिकी स्वर्ग तिमी
मेरो हृदयकी धड्कन तिमी
अलिकति पर हिमाल हँसाउदै
अलिकति वर आफू रमाउँदै
लाखौंको क्यामेरामा कैद भइछौ
तर पनि तिमी पवित्र छौ बेगनास
तिम्रो निर्मल प्रेमको सागरमा
डुबुल्की मार्ने मेरो धोको पूरा भयो
अचम्म बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ

तिमीले थाहै पाइनौ बेगनास
तिमीलाई मैले सुटुृक्क लुटिसकें
तिम्रा अधरको रस चुसिसकें
चाहे त्यसलाई तिमी स्वीकार गर
या बलत्कार भन
तिम्रा वक्षस्थलमा म रमाइसकें
अब तिमी केवल मेरी भयौ
म तिम्रो भएँ
त्यसैले त भन्छु बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।

बेगनास तिम्रो जवानी अचम्मको छ
अजीवको छ त्यो कहिल्यै बूढो हुदैन
कुनैबेला तिमीलाई लेखनाथले लुटे
कुनैबेला तिमीलाई माधवले लुटे
कुनैबेला तिमीलाई अलीदाइले लुटे
तिमीले धेरै कविबाट लुटिइसक्यौ
आज मैले लुटेँ
त्यसैले तिमी मेरी हौ बेगनास
कस्ता संयोग
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।

Lekhnath Paudyal – Kedar Darshan Ko Rahasya

लेखनाथ पौड्याल – केदार दर्शनको रहस्य

लाखौँ चोसे र मोसे
विषयसुख-शिलाशैल चिर्दै बहेकी
श्रद्धा-मन्दाकिनीको
विकट तटतटै भै चनाको विवेकी ।
कैलासेपत्यकाको
सुमधुर छबिमा गुस्छ जो भक्तिसाथ
तीर्थाऽऽत्मा Continue reading “Lekhnath Paudyal – Kedar Darshan Ko Rahasya”

Krishna Dev Rimal – Aaran

कृष्णदेव रिमाल – आरन

हो आमा !
अब म चाँडो फर्कन्न
अचेल मैले टुँडीखेलमा
एउटा आरन थापेको छु
यहाँका थुप्रै बोधाहरुलाई
अर्जाप्न थालेको छु ।

पहेंला पत्रकारहरु
काला पसलेहरु
समय चोर अगुवाहरु
थुप्रै देखिरहेछु म
अर्जाप्न बाँकी मेरा
अनुमानका सूचीहरुमा ।
क्रान्तिले नफोरेका गाँठाहरु
मतको इज्जत लुट्ने स्वाँठहरु
रक्षकभेषी भक्षकहरु
यी सबका सबलाई
मैले नै अर्जाप्ने हो आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।
सासलाई बेस्करी सरापेर
लाशको प्रार्थना गर्नेहरु
यी सारा बोधा मष्तिष्कहरु
पक्तिबद्घ देख्छु यही वरिपरि
धेरै अर्जाप्नु छ आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।

गरीवीका बाध्यतालाई
दुखीका आँसुलाई
अन्यायका चोटहरुलाई
सर्पझैंं चिप्ला हातहरुले
सुम्सुम्याएर
बोधोपन बिस्कुन्याउने
यहाँ यथेष्ट छन्
यी अविवेकीहरु अझै
अर्जाप्न बाँकी छ आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।

चोइट्याएर मातृचेतहरु
चपाएर भातृचेतहरु
तपाईको मुटुमै हात हुल्ने
हुँडारहरु अझै
अर्जाप्न बाँकी छ आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।

चरित्रका सगरमाथाबाट
हर्दम हिउँ पगाल्नेहरु
स्वार्थतिर शिखरिनेहरु
फूललाई धूलो ठान्नेहरु
नेपाली निश्छलताको
व्यापार गर्नेहरु
देखिइसके टुँडीखेलतिर
अझै अर्जाप्न बाँकी
कति कति आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।

Ram Kumar Basnet – Awaz Haru

रामकुमार बस्नेत – आवाजहरू
(मधुपर्क २०६६ भदौ)

केही आवाजहरू
तलबाट बढ्दै, चढ्दै
क्षितिजमा पुगे
र मौनतामा बिलाए ।
केही आवाजहरू
जो पहिल्यै
क्षितिजमा थिए
ती झर्दै, लड्दै र झर्दै
शून्यतामा हराए
Continue reading “Ram Kumar Basnet – Awaz Haru”

Nirajan Sapkota – Abinashi Sahas

निराजन सापकोटा – अविनाशी साहस

हजुरको पाइलाहरुलाई
म जीवनको पद्चिन्ह बनाउन सकु…
हजुरको साहसको छहारीमा
हिम्मतको पुनर्जन्मको बिउ रोप्न सकु…
म,मेरो र हाम्रो भन्दा निकै माथि उक्लेर
पिर,मर्का र व्यथा को कहिले बिवेध नगरिबक्सिने
त्यो देवत्य गुणको अनुसरण सदैव गर्न सके..
सोच्नेछु जिन्दगि सार्थक हुनेछ..

जिन्दगीको यो कुरुछेत्रमा छानिएको र रोजिएको
कवच,शस्त्र र प्रहर सबै उनीहरुलाई भो..
किनकि हजुरले जहिले पनि प्राथमिकतामा
जगकै सन्तुस्टीअगाडी राखस्यो…
हजुर सारथी भइसेको त्यो रथले
सदैव न्याय र मानवताको बाटोमा हिद्नेछन..
होलान कुबेर र मनिरत्नमहरुको यतातती…
मलाई हजुरकै पाउले पावन गोरेटाहरु प्यारो..
ती संघर्षका गाथाहरुनै मेरो भागवत गीता !!!

Tilak Thangden – Mero Desh

तिलक थाङदेन – मेरो देश

मेरो आखाभरिको मेरो देश
मेरो आत्माभित्रको परीवेशमा
मिठो सपनाबाट बिउझेको बिहान लिएर
मेरो झ्यालबाट मेरो आङ्गणबाट
पलाउने र फक्रने गर्छ ।
मेरो देश सागर महासागरको देश होइन
अति उफ्रिरहने छालहरुको देश पनि होइन ।
घुम्टो ओढेर घुम्टो उघारेर बसेको थुप्रै थुप्रै
परिहरुको भेषमा चराहरुको आवाज लिएर
मेरो देश गुन्जने गर्छ ।
मेरो देशमा युध्द छैन ।
यो बुध्द्को देश हो ।
युगौ युगदेखि पुराण र इतिहास अंगालेर
बसेको यो सेतो हिमालको देश हो ।
अलौकिक श्रींगारले सजिएकी परीजस्तै
मेरो देश देशहरुको पनि देश हो ।

Ananda Ram Paudel – Loktantra Ko Aawaj

आनन्दराम पौडेल – लोकतन्त्रको आवाज

कोलाहललाई पुरेर
त्यसमाथि गरिएको ढलानमा
मचक-मचक हिंडिरहेछन् बुटहरू
बुटबाट आवाज आइरहेछ- लोकतन्त्र
(यथार्थमा आफ्नै अन्तरआत्माबाट प्रस्फुटित)
बुटको पदचापबाट ध्वनित आवाजले
सिपाही झस्कन्छ
सदियौंदेखि
मस्त सुतिरहेको
सत्ता छेवैमा छ
ढलान हेर्छ
बुट हेर्छ
कहीँ चुक छैन
सिपाहीलाई यत्ति थाहा छ-
सत्ताको ऐसआराममा
दखल पु-याउनेलाई
सिध्याउनै पर्छ
सत्ता सुकुमारी छ
कोमल गुलावी छ
सानो आवाजले पनि चोट पार्छ
झन् असन्तुष्टिको आवाज
कति कर्कश हुन्छ !
व्यथाहरू, पीडाहरू, आर्तनादहरू
झर्को लाग्ने आवाजहरू
सबै पुरिसकिएकै छ
पुराइमा शङ्का छैन
बरु यो बुटभित्र के छ ?
यो बुट बनाउने
मजदुरको अनुहार
रातो-रातो, तातो-तातो थियो
स्वर ठ्याक्कै यस्तै थियो
मजदुरलाई खोज्दै
सिपाही जति छिटो
जुत्ता कारखानातिर लम्कियो
बुटबाट त्यत्तिकै छिटो
लोकतन्त्र लोकतन्त्र आइरह्यो
त्यो शब्ददेखि तर्सेर
सिपाही झन्-झन् छिटो कुदिरह्यो ।

Biwash Bipra – Ankhaharuma Jiwan

बिवश बिप्र – आँखाहरुमा जीवन
(Sent to Sanjaal Corps via Email)

हेर्दै,
परागकणहरु बाँचेको !!
भर्दै,
टोकरी स्वेत–जीवनको !!

…समानता
उहि भ्रुणहरु
उस्तै बिकासक्रम
अनुमानीत
कर्मकलम पनि
एकै … Continue reading “Biwash Bipra – Ankhaharuma Jiwan”

Geeta Tripathi – Bina Wajan Ka Manchhe Haru

गीता त्रिपाठी – विना वजनका मान्छेहरु

बादलको देशमा
बादलकै मान्छेहरु
टेक्छन् बतासे खुट्टाहरु र
सरिरहन्छन् कहिले यता
कहिले उता

तिनका हलुका वजनहरु
तानिँदैनन् पृथ्वीको गुरुत्वाकर्षणतिर
मातृशक्तितिर
ती Continue reading “Geeta Tripathi – Bina Wajan Ka Manchhe Haru”

Komal Shrestha Malla – Timi Mitho (Nepali Gajal)

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – तिमी मिठो

तिमी मिठो हात मिठो गजलको आत मिठो
तिमी टाढा बसे पनी गजलको साथ मिठो

आउ आउ यसैगरी तिमी सधै तलतलमा
भेट्न पाउ सधैभरी हजुरको गाथ मिठो

लेखीदेऊ नमेटीने झलमल गर्ने तिम्रै Continue reading “Komal Shrestha Malla – Timi Mitho (Nepali Gajal)”

Gopal Kawali – Kasaika Bhawana Haru Sanga Nakhelnu

गोपाल कवाली – कसैका भावानाहरुसंग नखेल्नु

कसैका भावानाहरुसंग नखेल्नु बुद्दिमानहरुले
यो त सारै कमलो पो त हुन्छ
प्वाल परे पुरिंदैन
चर्किए जोडिदैन
तिखा बचनहरु अदृस्य बाणहरु हुन्
यसको चोट अदृस्य नै हुन्छ
सिरुपाते खुकुरीले भन्दा गहिरो डाहा दिन्छ
कता हो कता भित्र गहिराहिमा
सम्झिए बल्झिन्छ, थुम्थुम्याए पिलिन्छ
समयान्तर संगै केहि वईलिए पनि
झस्किंदै पिच्छे चस्किंदै बौरिन्छ
भलो गर्न सकिंदैन कसैको भने
कुभलो सोच्ने पनि अधिकार हुन्न
गुण लगाउन सकिन्न कसैलाई भने
अपजस दिन पनि उपयुक्त हुन्न
पन्च-तत्वको चलायमान मुर्ति भित्र
संवेग र सम्बेदना अत्यन्तै नाजुक तत्वहरु हुन्
झुर्रिएको सिसा बरु कृत्रिम रुपमा जोडिएला
चोईटिएको हड्डी बरु पुरानै रुपमा मोडिएला
तर मन…………………………?
यो त टुटे पछि टुट्यो टुट्यो
यो त दुखे पछि दुख्यो दुख्यो
यो त मरे पछि मर्यो मर्यो!!!

जुलियन,अफगान,२२/१२/१२

Biplav Pratik – Sthiti Chitra

बिप्लव प्रतिक – स्थितिचित्र

प्रचण्ड गर्मी, तातो ! तातो ! तातो !
मान्छेहरू बोसोदेखि गिदीसम्म पग्लिँदै गइरहेछन्
तरल ! तरल ! तरल !
शहर बाफिएको छ
उसिँनिदैछन् घरहरू
छटपट ! छटपट ! शहर छटपट !
मान्छेहरू Continue reading “Biplav Pratik – Sthiti Chitra”

Diyesh Ratna Shakya – Rajmarg Ma Ubhiyera

दियेश रत्न शाक्य – राजमार्गमा उभिएर

उनी धर्ती हून्
अलिकति ढलान
अलिकति अलकत्राले छोपेर
फेरिन सक्दैन
आमा मनले भरिएको उनको कोमल छाती
जहाँ आनन्दलय समातेर
गुडिरहेछन् सवारी वाहनहरू
बोक्दै गन्तव्य -रसपानका यात्रुमनहरू

सडकको नाउँमा
उ साझा आँगन हो
समावेशी पात्रहरूको खुल्ला नाट्यशाला जस्तो
सम्मान थाप्न नायकहरू
आउने बाटो यही हो
अपमान छल्न खलनायकहरू
भाग्ने बाटो यही हो
खर्पनभरि तरकारी र जुजुधौको
बिहानी साइत बोकेर
सहर पस्दै गरेका किसानहरू
झोलाभरि भविष्यको नक्सा बोकेर
स्कुल लाग्दै गरेका नानीहरू
सबैले नाप्ने बाटो यही हो

हो यहीं भेटिन्छन्
भिक्षाटन हात फिंजाउँदै
बिरहको सारङ्गी बजाउनेहरू
मर्निङ वाक वा म्याराथनका
स्वस्थ पदचापहरू
बधाई टोप जस्तै पड्किरहेका
फौजी जवानका हिंडाइहरू
बिना कुनै सर्भिस चार्ज
चाउचाउ ,जुस र मिनरल वाटर
पस्किरहेका सडकछाप वेटर/वेट्रेसहरू
लिपस्टिक र आँखीभौ झैं खुलिरहेका
सेता,पहेंला र जेब्रा क्रसिङ्का धर्साहरू
किन हो यसलाई मेट्ने
उदण्ड प्रयास गरिरहेछन्
एउटा बेमौसमी जुलुस

उ साक्षी हो
इतिहास उन्ने
प्रत्येक घटनाहरूको
प्रत्येक दुर्घटनाहरूको
र उसले साँचिराखेको छ
सडकभरिको
सीमान्तकृत /बहिष्कृत/बलात्कृत आवाज
उ पुर्‍याउन चाहन्छ यसलाई
सर्वोच्च मुकामसम्म
लोड गर्दै कुनै हुलाकी गाडीमा
तर अफसोच
उनीकहाँ आइपुग्छ केवल
कुनै महानगरबाट दया गरेर पठाइएको
फोहोरको कन्टेनर
र उनका सूचनाका भण्डारणहरू
सदरमुकाम होइन
फोहोरसंगै डम्पिङ साइट पुगेर पुरिन्छ

बस् एउटा सम्बन्ध
घटना र सुचनाबीच टुट्छ
घटना र इतिहासबीच टुट्छ
घटना र न्यायबीच टुट्छ