Pratima KC – Yo Shahar Ma

प्रतिमा के.सी.- यो शहरमा

यस्तै यस्तै अनौठो हुन्छ यो शहरमा
ढुंगा पनि पग्लिइ रुन्छ यो शहरमा

गगनचुम्बी महलले एकै रातमा
खाली खाली आकाश छुन्छ यो शहरमा

नियम कानून माथि नै बन्धकी छन
असहायले ब्यथा उन्छ यो शहरमा

रगत आँशु र इमानको पसिनाले
फगत बेइमान धुन्छ यो शहरमा

कसैले हिरामोती सजाउछ गलामा
कोही टालोमा टालो तुन्छ यो शहरमा

मान्छेको भाउ घटेर त होला मान्छेले
चर्को भाउको सुन चुन्छ यो शहरमा

बेचिए राम कृष्ण खालि छ यो मन्दिर
हृदयको कुरा को सुन्छ यो शहरमा

सत्य साँचो मानबता लिलाम भयो कि
साधक षड्यन्त्र बुन्छ यो शहरमा

२७ डिसेम्बर २०११
रेडिंग, बेलायत

Komal Bhatta – Sansar Ma Sabai Bhanda (Gajal)

कोमल भट्ट – संसारमा सबै भन्दा

संसारमा सबै भन्दा,देश आफ्नै प्यारो
मीठो लाग्ने भाषा अनि,भेष आफ्नै प्यारो

लगाएनी बिदेशका,चिल्ला चिप्ला लुगा
चोखा हातले बनाएको,खेस आफ्नै प्यारो

रङ्गाएर खैरा,सेता, राता, नीला भन्दा
प्रकृतिले देको कालो,केश आफ्नै प्यारो

डाँडा काँडा उकाली र ओरालीमा झर्दा
सधैँ भरी लागे पनि,ठेस आफ्नै प्यारो

परचक्री रीति रिवाज प्रक्रियालाई देख्दा
जहाँ सुकै पुगे पनि पेश आफ्नै प्यारो

पुरानो नैकाप,काठमाडौँ
हाल:- न्युयोर्क,अमेरिका

Sabina Sindhu – Cup Ma Ubhiyeko Asthipanjar

सबिना सिन्धु – कपमा ऊभिएको अस्थिपन्जर

साँच्चै किताब पढ्दै थियौ नि !
कति अध्याय पढ्यौ र जाँच्यौ आफ्नै हालत ?
शुन्य – शुन्यमा निर्वाह गर् यौ शब्दको प्रहार
र चपाउँदै चेतनाहिन एकाग्रता चर्कियौ समयको छातीमा ।

बत्ति निभेको एक साँझ
धमिला मैनबत्तिमा पोख्न खोज्यौ एउटा श्रङ्खला
र जम्दै गएको धुजाधुजा शब्दलाई सोहोर्दै
सिरानमा राख्यौ मैन भन्दा धेरै पर
मेरो तस्विरमा पोखिएका रङ्गलाई ।

भिन्दा- भिन्दै थिए प्रत्येक उतारचढावका किस्ताहरु ।

तैपनि फेर् र्यौ आत्मियताको श्वास तर जित्न सकेनौं मलाई
र गन्तब्य हराएर निस्सासियौ मेरो पच्छ्यौरीको किनारमा ।
अन्ततः च्यातियौ धुजाधुजा भएर ।

वा भनौं
घिसियौ नियतिका डोबहरुमा पहिरोका छिटाहरुसँगै

……अनि गहभरी भिजायौ हगी
एक ढिक्का सम्वेदनसिलतालाई उही रैथाने आँसुमा ।

ठिक
त्यसैबेला
मेरो नजिकै डुब्यौ तिमी
मेरो…………कफिको………… कपमा
एक ढिक्का संझना भएर ।

‘उभियो’ कफिको झोलमा
………तिमी होइन तिम्रो अस्थिपाजर ।

सोचेँ यतिखेर तिमी किताब पढ्दै हौला ।

काठमाडौं

B J Bantawa Rai – Bisthapit Sapana Ra Kalpana

बि. जे. बान्तवा राई – बिस्थापित सपना र कल्पना….!

मेरो कल्पना र मेरो सपना केवल कल्पना र सपनामा सिमित रह्यो,
कल्पना र सपनामा मुर्छित मन, त्यहिं मुर्छनामा छाती पिटी रोई रह्यो।
हरेक कल्पना र सपनामा बिषमताको खडेरी अभाव बनि बर्सी रह्यो,
म अन्योलतामा रुमल्लिएको यात्री झैं बिवशता सम्हाली रहें।
मैले देखेको खुशीको काल्पनिक संसार चेरापुञ्जी झैं रुझी रह्यो, रुझी रह्यो।
क्षण-क्षणमा टुक्रा टुक्रा बनाउने अभावको चट्ट्याङ परि रह्यो,
आफुभित्र समेटिएका कोलाहल मन भुखमरीले यत्रतत्र छटपटि रह्यो,
न मेरो सपना, कल्पना र चाहनाले सागर छुएको नदी बन्न सक्यो
न मेरो सपना र कल्पनाले कसैको हृदयलाई आत्मबल नै प्रदान गर्‍यो।
म केवल खुट्टा बिहिन अपाङ्ग झै, बैसाखीको खोजीमा भौतारी रहें
न कतै ति बैसाखी रुपी छालहरु म सम्म आईपुग्न सकें।
म बग्दा बग्दै, बालुवा बिचैमा हराएको त्यो खोला खहरे बन्न पुगें
न मैले गन्तब्य पैलाउन सकें, न म हुनुको अर्थ दिन सकें
म त केवल त्यो हरियालीको सुख पाउन खोज्दा खङ्ग-रङ्ग सुकेको रुख भएछु।
सपना र कल्पनाको पछि दौंडिदा दौडिंदै हार्न पुगेको एउटा धावक भएछु।

 

Dinesh Chapagain – Dashain 2068 : Paanch Haiku Haru

दिनेश चापागाईं – दसैँ २०६८: पाँच हाइकुहरू

भिड बजार
लुगा जुत्ता किन्ने कि?
प्वाल खल्तीमा ।१।

स्वच्छ आकाश
चङ्गा चैट गर्ने कि?
झर्यो भुईँमा ।२।

रित्तो सडक
तास जुवा खेल्ने कि?
फुली स्वास्नीको ।३।

हरियो बाँस
पिङ मच्चाउने कि?
अस्पतालैमा ।४।

रसिलो घाम
जिब्रो फट्कार्ने कि?
बोकाको आँसु ।५।

Komal Shrestha Malla – Dekhchhu (Muktak)

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – देख्छु (नेपाली मुक्तक)

तिमी भन्छौ
म सुन्छु
पीडा सोध्छौ
आँशु बहेकै छु
होला
उस्तै उस्तै अधर
तर मुस्कान
फरक फरक देख्छु ?

Durga Prasad Pokhrel – Anautho Kalakar

दुर्गाप्रसाद पोख्रेल – अनौठो कलाकार

कतै स्वप्न जस्तो कतै याद जस्तो
कतै तिर्सनाको उही म्याद जस्तो
कतै आज जस्तो कतै भोलिपर्सी
अहो! कोर्छ त्यो चित्त-संसार-फर्सी ।

कतै साधु ध्यानी कतै चोर सन्की
कुनै Continue reading “Durga Prasad Pokhrel – Anautho Kalakar”

Hemanta Pardeshi – Nostalgia Ka Anshu Haru

हेमन्त परदेशी – नोष्टाल्जियाका आँशुहरु

खजुरको बोटको फेदमा बसेर
आँखाले भ्याएसम्मका
बन्जर रेगिस्तानका
अपरिमित दृश्यहरु नियालिरहेको
बिचरा दिलबहादुर !

सधैँ झैँ यसपल्टको दशैँमा पनि
घर जान सकेन ।
ठ्याक्कै तीनसाल भो
घर / परिवार छाडेर
मुग्लान भासिएको ऊ
अनि , त्यति नै भो
यो सुख्खा मरुस्थललाई
उर्बरभूमिमा रुपान्तरण गर्न
नुनिला पसिनाका बुँदहरु
बगाउँन थालेको उसले ।
हो,
रहर पटक्कै थिएन उसलाई
आफू जन्मेर हुर्केको गाउँ-घरलाई
चटक्कै मायाँ मारेर
सात समुन्द्रपारिको बिरानो देशमा
खेतालो / गोठालो बन्ने
तर ,
सक्दै सकेन हेर्न उसले
बाबाको शीरको फाटेको टोपी
आमाको आङ्को टालेको चोली
अनि ,
अग्नीलाई सातफेरा मारेर
भर्खरै घर भित्र्याएको
श्रीमतिको मुहारबाट
अनायसै अस्ताएको पूर्णिमाको जून ।

धेरै सोच्यो, धेरै सम्झ्यो
अनि, सोध्यो आफ्नै मनसित
र, एकदिन
समयसुनामीको छालसँगै
दिशाहीन गन्तब्यको पोको बोकेर
बाटो लाग्यो ऊ
भक्कानो फुटेको मुटुलाई
धैर्यताको तुरुङ्गमा हालेर
लुखुर लुखुर सहरतिर ।

अनपढ थिएन
त्यति अन्जान पनि थिएन ऊ
तीरमा बगाएर शीरमा खोज्ने
चलायमान यो दुनियाँदेखि
तर,
अल्मलियो बिचरा !

कथित आधुनिक सहरको
दुर्भेद्य एवं दुर्बोध्य भीडहरुमा
यता गयो उता हरायो
उता गयो यता अल्मलियो
जापान, कोरिया, अष्ट्रेलिया
सिङ्गापुर , मलेसिया, अमेरिका
इराक अनि अफगानिस्तान
कहाँ कहाँ पुगेन र ऊ ?
दलालका नक्कली कुराहरुमा l
तर पनि,
हिम्मत हारेन उसले
अर्थात, बाध्यता र विवशता
उसको हिम्मतको रक्षा कवच बनेर
ठिङ्ग उभियो ऊ सामु l
चुहिएको घरको छानो
नछाइ हुँदै भा’थिएन
धमिराले भित्रैसम्म खाएर मकिएका
घरका खाँबा र बलोहरु पनि
नफेरि पटक्कै धर थिएन
त्यसैले,
दासता र पराधिनता नै सहि
सुदुर भविष्यको सुन्दर परिकल्पनामा
झोलाभरि निला सपनाका
कलमी बोटहरु बोकेर
बालुवाको देशतिर उड्यो ऊ
हवाईजहाजमा सररर ।

हो,
आतुर थियो ऊ
आफ्नै पसिनाको जलले
मरुस्थलको बन्जरभूमिलाई
हराभरा बगैँचामा रुपान्तरण गर्न
र ,
सपनाका निला फूलहरु फूलाउँन
त्यसैले ,
दिन-रात भनेन कहिल्यै
आँधी , हुरी र खप्नै नसक्ने
चर्को घाम पनि भनेन उसले ।
तर बिडम्बना !
पिँध छेडिएको भाँडो
चुहिएको चुहियै
न कहिल्यै भरियो
न त केही अडियो नै
बरु उल्टै,
अर्थशास्त्रको नियम र परिभाषा भन्दा
बिल्कूल फरक सिद्धान्तमा प्रतिपादित
माग, आपूर्ति, बितरण र उपभोग-को
क्रय, बिक्रय र मोलतोलको जालसाँजीमा
आफैले आफैलाई बेचेको
आफ्नै मूल्यको शोधभर्ना गर्न समेत
हम्मे हम्मे परिरहेकोछ उसलाई ।

दशैँ आयो !
दशैँ आयो !
सबैको मुखबाट सुनिरहेकोछ ऊ
र ,
सुनिरहेकोछ
बा-आमा र मान्यजनहरुको हातबाट
टीका, जमरा र आशिर्बाद थाप्न
अनि,
आ-आफ्ना जीवनसङ्गिनी
र,
बालबच्चाहरुलाई
पोहोर साल दिएको
“अर्को सालको दशैँमा भेटौँला”-को
आश्वासन पूरा गर्न
परदेशीहरुको
घरदेश फर्किने कुरा ।

तर ,
विवश छ ऊ
आफ्ना सारा चाहनाहरुको
दाहसंस्कार गरेर
परदेशको साँघुरो घेराभित्र खुम्चिन
अनि, विवश छ
मुटुमा भक्कानो फुटाएर
घरदेशको हार्दिक सम्झनामा
खजुरको बोटको फेदमा बसेर
आँखाले भ्याएसम्मका
बन्जर रेगिस्तानका
अपरिमित दृश्यहरु नियाल्दै
दुई आँखाका डीलबाट
नोष्टाल्जियाका आँशुहरु तप्प तप्प खसाल्न ।

Bikram Kangbha – Shalik

विक्रम काङभा – शालिक

भो अब, तिमी ढल्नु पर्छ ।
खियाले जिर्ण तिम्रा स्तम्भहरु
तिम्रो धरोहर थाम्न काबिल छैनन ।

मान्छेहरु
जो माथि टेकिएर
तिमी ठडिएका छौ
तर जसको रक्षा गर्न
तिम्रा डुडां हातहरु सक्षम छैन्न ।
त्यसैले, शालिक ।
तिमी अब ढल्नु पर्छ ।

तिम्रा आखांहरु
जो रोशनी गुमाएर अन्धो छन् ।
त्यसैले तिमी अब तिम्रो दृष्टि भ्रममा नपर,

तिम्रा चेतनाहरु
जो जडतामा विवेक शुन्य छन् ।
तिम्रो सिङ्गो शरिर
छिया छिया भएर
प्राण बिहिन छ र मात्र तिमी
ठिङ्ग उभिएका छौ ।

अब, कुनै पनि बहानामा
शालिक, तिमी ठडिन हुन्न ।

इतिहासमा,
धेरै शक्तीशाली शालिकहरु ढलिसके
राजा- महाराजाका, बादशाहका, तानाशाहका ।
त्यसैले, शालिक ! तिमी अब ढल्नु पर्छ ।

न इतिहासले तिमीलाई टेका लगाऊन सक्छ
ना बलि चढाएर तिम्रो आयु लम्बिन सक्छ ।
किनकी, मन्दिरहरुमा अब तिम्रा
भग्वानहरु छैनन ।
त्यसैले-
भो शालिक, अब तिमी ढल्नु पर्छ ।

किनकी, मान्छे अब
आफ्नै बलि दिएर
तिम्रो शालिक ठड्याउन मन्जुर छैनन ।

र अब, तिम्रो ठाउँमा
अर्कै एउटा नयां शालिक
ठड्याउनु छ ।

Bhim Birag – Jindagi

भीम बिराग – जिन्दगी

जति हुल भएपनि
एक्लिन सक्छ मानिस
होइन भने जिन्दगीको हाहाकार बोकेर
को बाँच्न सक्थ्यो र ?
जहाँ, बिहान, साँझ र रातहरूले
जिन्दगीलाई अजिंगरले जस्तो डसिरहेको होस्
जहाँ, खतराको आभासभित्र
मुटुले Continue reading “Bhim Birag – Jindagi”

Prashanta Kharel – Anido Ma

प्रशान्त खरेल – अनिदो म

रातको निस्तब्धतामा
एकोहोरो
जलिरहेछ दियो
झलमल झलमल ।

ओभाएको तिम्रो शरिरमा
पसिना लतपतिएको चिन्ह
मधुर उज्यालोमा
प्रस्टै देखिन्छ
उसका आयातित
बस्त्रहरू भन्दा पनि
सुन्दर देखिरहेछु म

हावामा फैलिएको
पसिनाको
एकतमासको गन्ध
लट्ठ बनाइरहेको छ मलाई
खै उसका अत्तरहरू
अचेल किन
उति सुवासिला लाग्दैनन् ।

तिम्रो गठिलो शरिर
ठेला उठेका
हत्केला र पाइतालाहरू
जिस्काइरहन्छन्
उसको सुन्दरतालाई
टाढै बाट

ताता स्वासहरू
न्यानो सामिप्यताको
भोक जगाउन
सक्षम छन्
चिमोट्दै उसको
न्यानो आलिङ्गन ।

तिम्रो थकित वय
निस्फिक्रि विस्तारामा
तृप्त छ
ललकार्दै उसका
रातका छटपटिहरू

सन्तुष्टिका रेखाहरू
चम्चम् चम्किरहेकाछन्
तिम्रा निधारमा
खिज्याउँदै उसका, मेरा
अनगिन्ति अतृप्त
भोकहरूलाइ, सपनाहरूलाई ।

उफ् ! यो रात
विहानी कहिले होला ?
दियोको तेल
निख्रदैछ
विस्तारै विस्तारै
तैपनि
एकोहोरो
जलिरहेछ दियो
झलमल झलमल ।।

गौरादह ४, झापा

R M Dangol – Dash Gajaa Wari

आरएम डंगोल – दशगजावारि

एकजना जँड्याहाले मेरो हातबाट
मेरो कविताको एउटा शिर्षक खोस्यो
र, ठूलो स्वरले पढ्यो-
दसगजावारि …
र, थप्यो एक हरफ-
‘कालापानीपारि’

म झस्किएँ
मेरो अधुरो कविताको शिर्षक
र उसको संवेदनशील मस्तिष्क
सम्भवतः ऊ जाँड खाएको अभिनय गर्दै छ

मैले बुभेँ
उसले जाँड खाए पनि नखाए पनि
ऊ पनि एक नेपाली नै हो
त्यसपछि मैले सुरु गरेँ…

दसगजावारि
हामी मेलम्चीको बिम्बले तिर्खाएका मानिस
हामी कारगिलको बिम्बले आतङ्कित बस्ती
आफ्ना घाउको डिलमा उभिएर
बेवारिस नदीमा डुबुल्की मारिरहेका
हामी, हाम्रो बाँकी दुनियाँसँग बेखबर
धेरै टाढा छौँ जस्तो लाग्छ
तर सुदूर अर्को किनाराको घाउ
हामीलाई नै किन दुख्छ हँ ?
किन कोसोभोको घाउले हामीलाई नै चहर्याउँछ –
अभावको यो हीनग्रन्थि पालेर
हाम्रा खुकुरीको धारबाट
स्वार्थको नदी बगिरहेको बेला
हामीलाई हाम्रो आकाश हेर्ने फुर्सद छैन
सत्ताक्रीडाको यी आकाशे पुलहरूमाथिबाट
हामीभन्दा माथि देखिने
ती विदेशी हार्मोनले अग्लिएका झैँ देखिने सगरमाथाहरू
‘कामसूत्र’ विज्ञापनबोर्ड बोकेर
हामीमाथि लादिएका ती स्वयम्भू डा“डाहरू

यी हल्लाका हावा
यी खान्दानी सा“झ
रगतमा हार्मोनको कमीले पहेँलिएका
हाम्रो शिरमाथिको अस्ताउँदो घाम
हामी प्रौढावस्थामा झैँ घाम ताप्दै छौँ

दसगजावारि
पीडा र व्यथाका यी मट्टितेल लाइनहरूमा
खै हाम्रा पाइतालाहरू कहाँ छन् !
हाम्रा लहराजस्ता सपनाहरू
टेको लगाउने ती थाँक्राहरू कहाँ छन् !
थाहा छैन
हाम्रा जराहरू दसगजावारि छन् कि पारि छन्

सत्ताक्रीडाको यो अगम्य जङ्गलबाट
वर्षौँ अघिदेखिको उही पुरानै नालायक नारा
हामी भीमसेन थापाको काँधमाथि
सत्ताक्रीडाको भर्याङ चढिरहेछौँ
दसगजावारि, कालापानीपारि
खै हामी कहाँ छौँ ?

मेरो कविता अझै अधुरो छ,
त्यो जँड्याहाको हातमा पर्यो भने
मेरो यो कवितामा अझ धेरै कुरा थपिनेछन्
म उसैलाई पर्खिरहेछु ।

Rakesh Karki – Mero Sanhilo (Nepali Geet)

इन्जिनियर राकेश कार्की – मेरो साहिँलो

बगेको खोलो हजुर फर्की आउँदैन
बितेपछि जोवन हजुर लर्की आउँदैन

मेरो साहिँलो कता गयो लाहुरे भएर
बनाउँछु भन्थ्यो झुप्रो चाँडै आएर
टाढा टाढा उदङ्गीएको बन फाँडेर
आयो कि त भनि हेर्छु आँखा तानेर

बगेको खोलो हजुर फर्की आउँदैन
बितेपछि जोवन हजुर लर्की आउँदैन

कमाउँदैमा बिर्स्यो होला खबर गरेन
बिहे त गर्यो मन पर्यो परेन
मासिएछ कोइली पनि शुन्य बनैमा
आई साथै लान्छ कि त आशा मनैमा

बगेको खोलो हजुर फर्की आउँदैन
बितेपछि जोवन हजुर लर्की आउँदैन

– लस् एन्जेलस्

Rakesh Karki – Chari Kati Ramri (Baal Gajal)

इन्जिनियर राकेश कार्की – चरी कति राम्री (बाल-गजल)

लु खेलु यता आउ चरी कति राम्री
चिटिक्क अहो सुन्दरी कति राम्री

ति रङ्गिन मोहक सबैतिर झलझल
सजाइ पखेटा भरी कति राम्री

कुरा अति प्यारो सुनाइन चिरबिर
छ गुञ्जन नानाथरी कति राम्री

फुरुक्क हुदै फुर्र फुर्र उडेको
बतास चलाइ सरसरी कति राम्री

बसेछ नि हातमा मुलायम कस्तो
खुशी कि तिमी हौ परी कति राम्री
——————————————
(बहर : मुतकारिब मुसम्मन् मक्बूज ख
सूत्र : फऊलु++ + फऊलुन् +‍ फऊलु++ + फऊलुन्++++
ISI ISS ISI ISS )
——————————————

Sangeeta Ghimire – Man Lage

सङ्गीता घिमिरे – मन लागे
(मधुपर्क २०६६ चैत)

धेरै भयो छुट्टीएको सँगै बस्न मन लागे
औँसीको रातमा आउनु अरु कसैको लाज लागे ।
बर्षौं बित्यो बिपनीमा एकसाथ नभएको
सपनीमा आउनु है त्यो समाज धक लागे ।
मीठामीठा Continue reading “Sangeeta Ghimire – Man Lage”

Laligurans – Jali Maya

लालीगुराँश – जाली माया

समाजको बन्धन छोडी
नाता सम्बन्ध सारा तोडी
साथ दिएँ उसलाई
सुखी जीवन बिताउँला भनी
तर निर्दोष मेरो मायामा
बिना बर्षातै पहिरो गएछ
उसका सबै वाचा र कसम
तृष्णाको भेल भै बगेछ ।

निरस Continue reading “Laligurans – Jali Maya”

Kewalpure Kisan- Ghorindai Ghorindai

केवलपुरे किसान – घोरिँदै घोरिँदै

के दिनमा पसेछु सहर, सहर पस्न मलाई थिएन रहर
लाउन खान टिबिल टिबिल छेलोखेलो होइन
पाखोबारी राम्रै थियो धान फल्ने चाहिँ होइन
गुजारा चाहिँ चल्थ्यो चल्थ्यो मरिहत्ते गर्दा
त्यहाँ बस्न मन लागेन बूढी थला पर्दा

अहिले पनि सम्झना भैरहन्छ मेरो केवलपुर
त्यतैतिर फर्कौं क्यार के छ तिम्रो सुर ?

अहिले पनि उस्तै छौ कि अलि राम्री भयौ
मैले छोड्दा तिमी अलि साँक्क सुँक्क रोयौ
आजसम्म जिउँदै छ है तिम्रो कोखको घाउ
तिमीसित झुम्मिनलाई गर्दै छ है दाउ

बेला बेला सम्झना भैरहन्छ सम्झना भैरहन्छ
मुटु केवलपुर म आउँ क्यार तिमीतिरै के छ तिम्रो सुर

आजसम्म उस्तै छन् कि ती बारिका पाटा
मेटिएका छन् कि छैनन् रगतका टाटा
दुइतिरको चेपुवामा कसो परिनछौ
त्यत्रो गडबड हुँदा पनि तिमी मरिनछौ
कोल्पुखोलो सोधिरहन्छ भन्थ्यौ तिमी पैले
पौडी खेल्न सिकाउँथ्यो सम्झना छ अैले
सलिन डाँडो के गर्छ हँ गाई चराउने पाखो
छहारीमा सुत्दा सुत्दै म गोठालो भा’को
ऐँसेलु खुब खाको
मेरो मुटु केवलपुर
फाल हालौँ कि कुनै दिन के छ तिम्रो सुर
नागढुङ्गाको छेडोबाट चियाउँदै हेर्छु
बाहिरतिर जाँदा बढी सास लामो फेर्छु
धार्के पुग्दा त्यै उकालो उक्लौँ उक्लौँ जस्तो
बुढेसकालको फितलो मन केश पाके जस्तो

कठैबरी माया लाग्छ मेरो केवलपुर
हस्याङफस्याङ आइपुग्छु कि पर्ख केवलपुर

बुढो कैले खुर्मुरिन्छ मन्मा कुरा खेलाऊ

Gokul Bhandari – Hami Mare Pani Hamro ANESAS Rahi Rahos

गोकुल भण्डारी – हामी मरेपनि हाम्रो अनेसास रहिरहोस्‌

“नेपाली खसको मात्रै, अरुले बोल्नु हुन्न त्यो
पञ्चायती प्रशासन्‌को कालो षड्‌यन्त्र मात्र हो
लादियो यो जबर्जस्ती, गोली ठोकेर माथमा
नबोल्ने जतिलाई चै, बांधियो नेल हातमा “

यस्ता विद्वेषले व्याप्त हल्लाले देश ग्रस्त छ
देश टुक्राउने तत्व यस्तैमा आज व्यस्त छ
अस्ती सम्म थिए हाम्रा देवकोटा, महाकवि
उनै व्यक्ति भए आज, सामन्ती खसका कवि ?

नेपाली जनजिब्रोले मालती मंगले टिप्यो
मुना मदनको रोदन्‌ कस्बाट, कहिले छुप्यो ?
यी दुबै कृति लेखीए नेपालीमै भनेपछी
आज चांहि्‌ अकस्मात, किन दुर्दुर्‌ छिछि छिछि ?

यो सबै क्रोध, अज्ञान, स्वार्थका वशमा परि
प्रतिक्रिया त्यसैको नै देखिदैंछ घरी घरी
फर्की हेर्छन्‌ कुनै जाती, एक्‌ डेड्‌ सौ सालका कुरा
कोही देख्छ्न्‌ कबिलामा हिडेको बन टाकुरा

आफ्नो संस्कृति, भाषाको मोह गर्नु गलत्‌ कुरा
नलागोस्‌ अर्थ यस्बाट, बुझ्ने हो कि पुरा कुरा ?
जगेर्ना संस्कृति भाषा गर्नु् ज्यादै जरूरी हो
किन्तु हौं अग्रगामी र सापेक्षी बर्तमानको

बद्‌लिदै जान्छ भाषा र संस्कृति, देश कालमा
पैलेकै रुपमा फर्कौं भन्नेको आज जालमा
पर्यौं हामी भने हुन्छ, देश टुक्रा छरिबरि
त्यो बेला क्वै हुने छैन, फगत्‌ शत्रु वरिपरि

इन्टर्नेट र कम्प्युटर्‌ टिभी सर्वत्र फैलिए
के सक्छौं झिक्न तिन्लाई ? सबैको बोली भैसके
कर्णालीबाट निस्केको खस्‌ भाषा यसरी बढ्‌यो
अरुलाई लडाएर न कैल्है उच्च यो बन्यो

गुछ्छा हुन्‌ फूलका हाम्रा सयौं भाषा र भाषिका
नेपाली हो सबैलाई बांध्ने धागो समष्टीका
बिना धागो, बिना मियो एकता हुन्छ के गरी ?
टुक्रिए देश जिब्रोमा, आंखामा – जोडनु के गरी ?

आफ्नो सम्बृद्धीको निम्ति आफ्‌नै देश फुटाउने ?
भाइको रिसले गर्दा, शत्रु ल्याई लुटाउने ?
यो भन्दा दुर्नीति के छ ? विरोधाभास झन्‌ कति ?
खुट्टा काटेर उभ्भिन्छु भन्ने मूर्ख कति कति

नेपाली हौ्‌ सबै हामी, छरिए जुन्‌ कुना पनि
भाषाको सेतु चाहिन्छ, बोली बेग्लै भए पनि
एकताको बनोस्‌ केन्द्र, सबैको उन्नति गरोस्‌
हामी मरेपनि हाम्रो अनेसास रहिरहोस्‌

विण्ड्‌सर्‌, क्यानाडा
कृष्ण जन्माष्टमी, २००९

Damodar Pudasinee – Akshar Bina Ka Shabda Haru

दामोदर पुडासैनी किशोर – अक्षर बिनाका शब्दहरू

शरणार्थी चराझैँ उडिंरहेको बेला
भेट भएको हो हाम्रो
कँक्रिटको कुनै ओडारमा

भीड थियो
भीडमा साँझको बाँसको झ्याँगमाझैँ
कल्याँगकुलुँग गरिरहेथे सबैजना
भीडभित्रै भयो कसैको मौन सँझौता
त्यसपछि
एकको बाटोमा अर्को फूल रोप्न खोज्छ
एउटा जून हिँडिरहँदा अर्को रोशनी थपिरहन खोज्छ

समयको राजमार्ग बनाउँने  ठेक्का लिन पनि तयार
समयलाई काँधमा बोकेर
नयाँ धर्म प्रबर्तनको लागि पनि तयार
सँझौतापछि सारेगम भन्दा सुन्दर अर्को स्वर गुन्जिरहेछ

सँझौता अघि
सँझौता हुन्छ हुन्ननै थाहा थिएन
मौननै किन नहोस्
सँझौता भएपछि
उपस्थितिका भन्दा अनुपस्थिति हिसाबहरू
बढी प्रबिष्ट हुन थालेका छन् आ-आफ्नै खाताहरूमा

साक्षी सहितका लिखित सँझौताहरू भन्दा
साक्षी बिनाका मौन सँझौताहरू
सबल हुनेरहेछन्

समयसँगै यात्रा गर्दा
हृदयबाट मूल फुटिरहेछ अब्यक्त किनाराहरूको
अक्षर र शब्दहरूमा रूपान्तरित छैनन् ती कुनैपनि
शर्तहरूमा उल्लेखनै नगरि शर्त पालना गर्दैछ दोस्रो पक्ष

मनमा जून  उदाउँनुपूर्बको साँझ
र उभिएको जमिनको यादले सताइरहेछ
जहाँबाट फुटेथ्यो एउटा सुगन्धित मूल
किनारहरूबाट खडाभएथे धमाधम
सँझौताका मौन शर्तहरू

वासनासहित हल्लिरहेका फूलहरू
निष्कलँक उडिरहेका पँक्षीपँख पनि
सधैं समयसँगै पिछा गरूँन् भन्ने
शर्तहरू जागारहुन् भन्दैछ
बायाँपट्टिको अर्को किनार

मौन सँझौतापत्र
मनको अन्तिम भित्तामा
जोडदारसँग लेखिने क्रम जारी छ

जागा बन्दैछन्
अक्षर बिनाका शब्दहरू

-२०७६ बैशाख १९
जेनल होटल ,बिराटनगर

Komal Bhatta – Sirjana Lai Khoji Khoji

कोमल भट्ट – सिर्जनालाई खोजी खोजी (गज़ल)

सिर्जनालाई खोजी खोजी चोर्न थाले अचेल भरी
लुटाहारले लुट्दा जस्तै सोर्न थाले अचेल भरी

प्रस्तोता लाई हटाएर लाज र शरम पचाउँदै
आफ्नै नाम र ठेगाना पो कोर्न थाले अचेल भरी

दुनियाँका आँखा भित्र छारो हाल्दै पित्तलमा
सुनको जलप लगाएर मोर्न थाले अचेल भरी

नभन्दानि अचाक्लीभो भन्दा रिसले भुत्भुताउँदै
मित्रतालाई झर्ल्यामझुर्लुम फोर्न थाले अचेल भरी

नैतिकता र इमान्दारी रछान माथि मिर्काएर
सच्चा होइन झुट्टा नाता जोर्न थाले अचेल भरी

पुरानो नैकाप,काठमाडौँ
हाल:-न्युयोर्क,अमेरिका