Kusum Gyawali – Jungle Ra Manchhe Haru

छोरी,
जंगलमा कहिलै हँदैन लोकतन्त्र
जंगलमा कहिलै हँदैन चुनाव
चुनावको नाटक मात्र पनि हँदैन
जंगली नेतृत्वलाई कहिलै चाहिदैन
जन अनुमोदनको पुष्पहार
वंशजको नाताले हरेक हिंश्रक डमरू
लडेर आफन्तकै बीचमा खुनीयूद्ध
सत्ताधारी बन्छ जंगलको
अनि निर्लज्ज कुरा गर्छ अबिछिन्न लोकतन्त्रको !

उभिएर २१ औं शताब्दीको संघारमा
जंगलले पढ्ने गरेकोछ अचेल
अठारौं शताब्दीको दास–बिद्रोहको कथा
लुइसोह्रौंको अन्तिम भाषण र उसको आक्रोस
जंगबहादुरको वेलायत यात्रा र कोतपर्व
जारका रूसी महलहरू र सद्धामका रिपब्लिकन गार्डहरू

फेरिएको पनि छ अचेल जंगल
बेदनाका निरीह गीतमात्र गाउँदैन जंगल
फुच्चे खरायोहरू पनि कवाज खेल्छन
हिंश्रक सिंहको ओडार मुन्तिर
बरू मारिन्छन् दौडदा-दौडदै
बोकेर स्वाभिमानको चम्कीलो आकास
एक-एक गाँस जुठोपुरोमा
आत्मा समर्पण गरिदैन जंगलमा अचेल
तर्साएर वा किनेर जनावरहरूलाई जंगलमा निकाल्न सकिदैन
प्रायोजित बासी अनुहारहरूको घिनलाग्दो जुलुस
हिंश्रक सिंहका कलाहीन नाटकहरूलाई
बेचेर स्वाभिमानका मानकहरू
सभक्ति क्रान्तिकारी कृतज्ञता चढाउँदैनन् जंगलहरू

छोरी,
के तिमी जंगली जनावर जति स्वाभिमानी बन्न सक्यौं?
के तिमी फूच्चे सेतो खरायो जति संघर्षशिल बन्न सक्यो?
यतिहँदा त जंगलमा टिक्न सक्दैन लोकतन्त्र
अनि कसरी टिक्ला छोरी
संघर्षहीन फटाहा मान्छेको बस्तीमा
मेरो प्यारो लोकतन्त्र! तिम्रो प्यारो गणतन्त्र!!