Manu Lohorung – Ek Ansha Ujyalo

मनु लोहोरुङ् – एक अंश उज्यालो

मनको जस्केलो
उघारेर हेर्दा
क्षितिजमा पर
उज्यालो देख्छु
चाहा…बढ्छ,
निष्पट अँध्यारो
सिलोटमा
बल्ल इन्द्रीयहरु
घोट्दैछु….

बिचलनको
आँधीबेहरीले
लछारीएर,
खिया लागेको मन
युगको धार टल्काउन,
घर्याक…घर्याक…घर्याक
बेलाको रेतीले
रेटदैछु….

हिजै जीवनको
भोगाइ खण्डमा
एक चोटी दृष्टीपात
गरेको भए….
आँखाको बलेनीबाट
पश्चातापको शीत
तप तप खस्छ,
संगै ब्रमाण्ड देख्ने
आशाको दिउल
फुट्छ,,,बिस्तारै
उत्तरआधुनिक
ग्रीनहाउसमा
सार्दैछु….

एक एक दिमागी
चारकोसे भित्र
चेतन, अर्ध चेतनका
ऐजेरु काँट छाँट हुदैछन,
अशल र कमसलका
सत्तीसालहरु….
युगिन जलवायु
परिवर्तन भित्र
म पनि
ग्लोबल वर्मिङको पाठ
सिक्दैछु….

सितलपाटी-६,संखुवासभा; हाल: इजरायल

Chet Bahadur Kunwar – Rashtra Ek Dhikka

डा.चेतबहादुर कुँवर – राष्ट्र एक ढिक्का
(मधुपर्क बैशाख, २०६७)

कतै हामी हिन्दू कतै हामी बौद्ध
कुनै छौं किराँती कुनै हामी सिख
कोही छौं क्रिस्तानी कोही मुसलमान
जात धर्म खालि महिला पुरुष ।

चाहे हामी हिमाली चाहे मधेसी
चाहे छौं पहाडी सबै एक वासी
चाहे भिन्न धर्म चाहे भिन्न भाषा
अमूल्य सम्पत्ति नेपालका खासा ।

छुट्न किन चाहन्छौ एकार्कोबाट
एकै देश हाम्रो मिलेमा विराट
परेको छ चिरा छाती लौ आमाको
मेटौं है अवश्यै चीत्कार आमाको ।

किन सोंच्छौ व्यथै एकअर्को भिन्न
हात हात मिले सब छौं अभिन्न
बन्ने छ सुनको यो अमूल्य सिक्का
अटुट अवश्यै राष्ट्र एक ढिक्का ।

Pralhad Pokhrel – Naya Barsha

प्रल्हाद पोख्रेल – नयाँ वर्ष
(मधुपर्क बैशाख, २०६७)

नयाँ भावनाको बिहानी उघारी
हिजोका समस्या सबै चूर्ण पारी
नयाँ वर्ष आओस्, नयाँ हर्ष छाओस्
सबैतर्फ आशा, भरोसा पलाओस् ।

नहोस् दुष्ट बोली र माया बिरानो
नयाँ जोश जागोस्, नहोस् चित्त सानो
बनोस् भव्य नेपाल जीवन्त रानो
नहोस् व्यर्थमा ज्यान हाम्रो अचानो ।

नयाँ सिर्जना होस्, दिगो शान्ति छाओस्
सुखी जिन्दगीको नदी कल्कलाओस्
खुलोस् याम नौलो लिई घामपानी
सधैँ धप्पपाओस् सुनौलो जवानी ।

कतै क्रूर आतङ्क हिंसा नआओस्
नयाँ रोशनीसाथ आभा उदाओस्
सबैतर्फ सद्भाव सम्पूर्ण छाओस्
युवाशक्ति ऊर्जा बनी जुर्मुराओस्

जराजीर्ण बासी उदासी विचार
नयाँ वर्ष आएर टाढा लघारोस्
बनून् ऊध्र्वगामी सबै होसियार
कसैले कुनै युद्ध हार्दै नहारोस् ।

नयाँ वर्ष दुर्धर्ष सङ्घर्ष छोडी
नयाँ हर्ष उत्कर्षमा जुर्मुराओस्
दुराशा निराशा जरैबाट तोडी
नयाँ वर्ष आनन्दले मुस्कुराओस् ।

Bhupin Byakul – Ulto Julus

भूपिन ब्याकुल – उल्टो जुलुस

अँध्यारो सडकमा
उल्टो पाइला हिंडिरहेका मानिसहरुको
जुलुस निस्किएको छ

सडकमा
अगाडिपट्टी टाउको फर्काएर
पछाडितिर हिँडिरहेका छन् मानिसहरु
सडकमा
सुल्टो हात हल्लाएर
उल्टो Continue reading “Bhupin Byakul – Ulto Julus”

Purushottam Subedi – Satisaal

पुरुषोत्तम सुवेदी – सतिसाल
(मधुपर्क २०६६ असोज)

ठूलो वरको रूखको टुप्पोमा
काटिएको टाउको
आन्द्राभुँडी, कलेजो
र करङका लाप्सा
ट्वाक्ट्वाक् ठुङ्दै, स्वाद लिँदै
समयको बूढो गिद्ध
मुक्तियुद्धको पराजयको
साक्षी बसेको छ ।

युगले लडेको
विचारको कुरुक्षेत्रमा
सपनाको शरीरबाट
रगत बग्दैछ
र जम्दैछन्
राता रगतका पोखरीहरू
सडकमा
र घरघरमा ।

उन्मादको यो क्षणमा पनि
प्रयत्नरत छ समय
सत्तासुखको
कालो जादुले
बारम्बार खोस्न खोजेको
जीवनको गीत गाउन ।

-कलङ्की, काठमाडौँ

Bharat Baglunge – Dash Ka Sapana

भरत बागलुङे – दाशका सपना

हिजो
जहाँ थियो
आज पनि
उहिं छ
हिजो
जस्तो थियो
आज पनि
उस्तै छ
मालिकको हुकुम विना
पृथ्वी घुम्न सक्दैन
या हावाले डुल्न सक्दैन
दाशले आज पनि
बोकेकै छ
एक जोडा स्थूल आँखामा
हिजो कै जस्ता बासी सपना !

कति हिमालहरु
पग्ले र बगे
घामको तापमा
तर दाश
पग्लेको छैन
कति जब्बर पहाडहरुले
घुँडा टेके र नुहे
खहरे खोला भनिएका
युग सचेत प्रवाहमा
तर दाश
नुहेको छैन
साँझको उल्लु जसरी
ध्यानमग्न मूद्रा धारण गरेर
मालिकको सामुन्ने
दाशले
स्वामी भक्तिको भाव प्रदर्शन गरिरहेको छ ।

जीवनका हार्दभावहरु
र सुनाखरी जस्ता सपनाहरु
लिलामीमा बाँकी के छ र अब ?
न संवेदना जीवित छ
न गरिमा बाँचेको छ
जल कुम्भी जस्तो भएको छ
एउटा थोत्रो जीवन
कहिले यता
र कहिले उता
बस् ! आदेशमा चल्नु छ
आदेशमा जिउनु छ
तिमी मान
या नमान
तिमी स्वीकार
या अस्वीकार गर
जीवनको परम् सत्य यहि भएको छ
म दाशलाई
वार–वार प्रश्न गरिरहन्छु
मेरो प्रिय मान्छे
तिमी किन आपैmलाई विश्वास गर्न असमर्थ छौ ?

फेरी पनि उ
मलाई अविश्वासले भरिएका
एकजोडा स्थूल आँखाले लखेटिरहन्छ ।

नारायणस्थान, बागलुङ

Deep Raj Neyong-Hang – Poorba Astaundai Gareko Ghaam

दीप राज नेयोंगहांग – पुर्व अस्ताउदै गरेको घाम

साँगुरी भञ्याङ्गपारि क्षितिजबाट
उदयमान् घाम
चिसो आङ्ग सेकाउदै निस्कन्छ
घुँगी सिपीको हराउँदो बास
छेपारोको कथासँगै
राउटे र कमैयाका गाँउहरुमा
गल्लीहरु Continue reading “Deep Raj Neyong-Hang – Poorba Astaundai Gareko Ghaam”

Komal Bhatta – Praya Jaso Office Ma Kamayeko Kura Hunchha

कोमल भट्ट – प्राय:जसो अफिसमा (गज़ल)

प्राय:जसो अफिसमा कमाएको कुरा हुन्छ
डिस्को नाच र रेस्टुराँमा रमाएको कुरा हुन्छ

तोकिएका जिम्मेवारी,काम काज भन्दा पनि
दिनभरिमा कसले कति थमाएको कुरा हुन्छ

चाडपर्व र उत्सव आँउदा महँगा र राम्राराम्रा
लोभै लाग्ने उपहारलाई समाएको कुरा हुन्छ

साइत पार्दै निस्केको र प्रखर बुद्धि भएर नै
मोटा मोटा ग्राहक मात्रै ठमाएको कुरा हुन्छ

ठूला ठूला पाँचतारेको क्यासिनो र बारमा पसी
जुवा तासका खालहरू जमाएको कुरा हुन्छ

पुरानो नैकाप काठमाडौँ
हाल:-न्युयोर्क,अमेरिका

Dhruba Madhikarmi – Maile Hidne Batobhari

ध्रुव मधिकर्मी – मैले हिँड्ने बाटोभरि
(युवामञ्च)

मैले हिँड्ने बाटोभरि
हारहरूको लाम थियो

मरी मरी बाँच्नुपर्ने
जीवनको यै नाम थियो

झुक्छ किन श्रद्धाले शिर
सायद यता धाम थियो

सम्झी सम्झी आफैँ रम्छु
कति रसिलो याम थियो

एक्लै तरें जङ्गल जङ्घार
मनमा कतै राम थियो ।

Dipendra KC – Naya Barsha

हरेक १२ महिना पछिको आगतलाई
छोपेर समयले झयाप्पै,
भनिदिन्छ
यो नयाँ वर्ष हो ।

दीपेन्द्र के.सी. – नयाँ वर्ष

हरेक १२ महिना पछिको आगतलाई
छोपेर समयले झयाप्पै,
भनिदिन्छ
यो नयाँ वर्ष हो ।

तर म
विश्वास गरुँ कसरी ?
ढलेर गएका विगतहरुका
लाशैलासहरुमा
उही समयले निभाएका
पुराना,अँध्यारा मैनहरु छन्
जसले
नयाँ उज्यालाहरु छरेका थिएनन्
गएको वर्ष पनि ।

अहिले फेरि
सल्काएर तिनै
कामना गर्छ नयाँ उज्यालोको
तर पनि
हरेक १२ महिना पछिको आगतलाई
छोपेर समयले झयाप्पै,
भनिदिन्छ
यो नयाँ वर्ष हो ।

यस्तोमा
म आफूले अरुलाई
र, आफैले आफैलाई पनि भन्दिन
मात्र शुभकामना छ
नयाँ वर्ष स्यवँ तँलाई
कम्तीमा तँ फेरि
फर्किएको छस् र
जश्न छ यहाँ तेरा लागि ।।

यो नयाँ वर्षमा
हाँसेका मात्रै छैनन् धेरै यहाँ
रोएकाहरु पनि धेरै छन् यहाँ ।

Prakash Sapkota – Garaunla Swagat Ko Tayari (Nepali Gajal)

प्रकाश सापकोटा – गरौंला स्वागतको तयारी हजूर (गजल)

गरौंला स्वागतको तयारी हजूर
कहिले हुने हो सवारी हजूर

ध्वजाले सजाउँला यो मनको मझेरी
फूलबुट्टे गलैंचा पसारी हजूर

नबोली नबोली चलेको चल्यै छ
आँखा र आँखाको जुवारी हजूर

के नाता लगाउनु दोधारै दोधारमा
बनौ कि पियारा-पियारी हजूर

मुसुक्क हाँसे त बस्थें म कुरेर
दिलैको ढक्कन उघारी हजूर

Deep Raj Neyong-Hang – Benaami Mastak Ma Umriyeka Bij Haru

दीपराज नेयोंगहांग – बेनामि मस्तकमा उम्रिएका बिजहरु

जादुगरी सतरन्जमा
जफतिएका बेनामी मस्तकहरु
इतिहासका कलमहरुले नलेखिंदा अक्षरहरुमा
नेपथ्य बोल्छ-
प्रतिध्वनिमय चा/ताल खेल्दै
बिरोधाभास भित्ताहरु प्रती
अजस्र उभ्याउँदै घनहरु
बन्द कोठामा रिंगिनुको उपजमा
पड्कीन्छन बाँधहरु र बग्छन
धमिलो बनेर…

इतिवृती सुन्दै जाँदा
बाँसझ्याङहरु घाट तिर हिँड्दा हिँड्दा
सिद्धिएका छन
नयाँ तामाहरुका आस्वादानमा
र्‍यालिएका जिब्राहरु
मुखमा थमाउनु भन्दा
भोको पेट भित्रका झोमोलोङमाहरु
अट्टल र जिवन्त छन दोसाँधमा
त्यसैले
पागलपन भित्रको अपागल परेवी पखेरुहरु
निस्चिन्तन खेल्छन आकाशमा
तर बन्दैनन बाजरुपी-
परेवी प्रतिक बेचेर
गोसखान हिंड्दैगरेका हटारुहरुसँग

श्मशान बासहरुमा उम्रिएका
बेचैनहरु बोकेर
बाँच्नुमा रफतरत काँसघारिहरु
आदम र अदनमा श्रापित सर्पस्थल हुनुबाट
निबृति खोज्दै खोज्दै रित्तिएर
ब्याकुल बनेका काँसे जिन्दगीहरु
घिर्लिंग यात्रामा अल्झेपछी त खोज्छन
जिन्दगीका अमुल्य मूल्यहरू
चट्याङ्गका झिल्काहरुसंगै
झिल्किंदै झिल्किंदै
सतरंजले कुँदिएका निरतीशयहरुका
अट्टहासी उपहास तोड्न

सदाबहारका कोसेलीहरु
सम्प्रेसण गर्ने ऋतुहरुमा
खडेरीका वाणहरुले स्पन्दन स्तब्ध हुँदा
मैदान पहाडमा रुपान्तर भएको छ
माटो ढुंगामा रुपान्तर भएको छ
त्यसैले त्यहाँ-
पाइलाहरु रुपान्तरित हुँदै हुँदै
नयाँ गोरेटोहरु खोज्दछन
मान्छे भित्रको समुन्द्रबाट
क्रिस्टोफर-कोलम्बस
फेरी नयाँ संसार तिर अन्वेषण गर्दै
भरियाका थाप्लोहरु भित्र
अछुत हातहरु भित्र
निस्सासिएका अबोधित टापुहरुमा
फक्रिएका अँगेरीहरुबाट
रंगिएका दांतहरुले
खत लागेका पहाडहरुमा भेटछन्-
चुँहिदै गरेका शिलाजितहरु
त्येसैले त अङ्कुरिन्छन
विचारका बिजहरु
हाम्रा जफतिएका बेनामि मस्तकका
घुर्यानहरुमा…

– पथरी मोरंग

Sagar Saud – Timi Chhutda Chhati Piti

तिमी छुट्दा छाती पिटी कराएर रोए ।
तिमीलाई आफै खोला तराएर रोए ।। १

धूमिल् धूमिल् यादहरु छाँया बनी आईदिँदा ।
आफ्नै आँशुधाराभित्र हराएर रोए ।। २

हामी बस्ने लुकी भेट्ने पीपलूको छाँया मूनी ।
एकान्तमा एक्लै आँशु झराएर रोए ।। ३

तिम्रो आउने जाने बाटो यतैतिर पर्यो क्यार ।
त्यसैले त अन्तै बसाई सराएर रोए ।। ४

हिजै राती सपनीमा हाँसीराको देखे तिम्लाई ।
के के हुन्छ भनी आफै डराएर रोए ।। ५

निर्झर सागर
सिलगढी, डोटी ।

Biwash Pokhrel – Euti Nagar Badhu Ko Diary

विवश पोखरेल – एउटी नगरवधुको डायरी

प्रत्येक साँझसँगै सुरू हुन्छ
मेरो जीवनको दिनचर्या
जब सहर बल्छ/म निभ्छु
जब झलमल्ल रात फुल्छ
म ओइलिन्छु
मोलमोलाइको बजारमा
जोसँग जे छ, त्यही बेच्ने त हो
किन्नेहरू किन्छन् त म के गरूँ ?

यो नगरमा–
सधैं बेइमानहरूको स्वागतार्थ
अधिकांश इमान्दारहरू
माला लिएर ठिङ्ग उभिएको देख्छु
प्रशंसाका लोरीसँगै–
स्तुति र भजन गाएको देख्छु ।
यहाँ इमान बेच्नेहरूको
कुनै चर्चा हुँदैन ।

पापी भुँडीका लागि मैले अलिकति
लाजसम्म बेचेको न हुँ
जसरी मान्छेहरू ठेक्कामा
माटो बेच्छन् /कुर्सी बेच्छन्
त्यसरी नै–
क्षणिक भोगाधिकारका लागि
मैले अलिकति शरीर बेचेको न हुँ ।

ससाना कुरामा ठूलाठूला आन्दोलन र
बन्द हडताल हुने यो देशमा
किन मेरो शरीरको मात्र चर्चा हुन्छ
मेरो विवशताको किन चर्चा हुँदैन ?
मेरो भोकको किन चर्चा हुँदैन ?
मेरो अभाव र गरिबीको किन चर्चा हुँदैन ?

यो देशको अभागी नागरिक म
मनभरि अनगिन्ती पीरको भारी बोकेर
निदाऊँ भन्छु सक्दिनँ ।
सधैं समानता आरक्षण र अधिकारका कुरा
उठिरहेका बेला
आफ्ना सम्पूर्ण पीडा बिर्सेर
जीवनको चौतारीमा केही क्षण
सुस्ताऊँ भन्छु सक्दिनँ ।

यसो सोच्छु –सोचको धरातल
अझ फैलिन्छ / अग्लिन्छ
किन महाशय यो शहरमा
नगरवधुको मात्र चर्चा हुन्छ
अनुहारमा भलाद्मीको खास्टो ओढेर
हामीसँगै समागममा लिप्त
नगरवरहरूको किन चर्चा हुँदैन ।

Chhabiraman Silwal – Katha

छविरमण सिलवाल – कथा

कसरी भनौँ यो
एकादेशको कथा
आजकल
हरेक साँझ
हरेक प्रहर
ती बस्तीमा
गुन्जिरहेको व्यथा हो !
—
पाखुरी बजारेर
पसिना बगाउने
खेतका गरा
बारीका पाटाहरू
बाँझिएका छन् !
निर्धक्क हातमा
बज्ने चुराहरू
विधवा बनेका छन्
लालीभैmँ निर्धक्क रम्ने
राता सारीहरू
विधवा बनेका छन्
अब कसरी भनौँ
यो एकादेशको कथा हो ?
—
समयसँग सम्झौता गर्दा गर्दै
खोसिएका खुसीहरू
अब कहिल्यै फर्किने छैनन्
डाक्टर र इन्जिनियर बनाउने
बाचा पूरा नगरी
उनी कसैको सिकार भइसकेछन्
अब कसरी भनौँ
यो एकादेशको कथा हो !
—

महलको न्यानोपनमा
पहरागणको माझमा
यसलाई कथामात्र ठान्नेहरू
सिंहदरबारको कुनामा बसेर
कागजमा उतार्छन्
छिमेकीसँग
सहायताको भिख माग्छन् र खान्छन्
लाग्छ उनीहरू
नवधनाढ्य माग्ने हुन्
आफ्नो स्वाभिमान बन्धक राख्नु
उनीहरूको नियति हो
—
कर्ममा भन्दा
बाहुबलमा विश्वास गरेर
रावणझैँ अहम् पोख्छन्
सिहदरबारको पटाङ्गिनीमा
अनि कथाका पात्र बन्छन्
ती बस्तीका व्यक्तिहरू
जो हरेक प्रहर
हरेक साँझ
सेरिइरहेका हुन्छन्
आफ्नै घर आँगनमा !
—
वर्तमानको यो
चित्कार
कदापि कथा बन्न सक्दैन
अब
एक पटक सोचेर भनौँ
यो एकादेशको कथा
कसरी बन्न सक्ला ?

Bhupin Byakul – Pokhara

भूपिन ब्याकुल – पोखरा

यो सहरले मेरा आँखाहरु असाध्यै मन पराउँछ
र कहिलेकाहीँ
आफ्ना आँखाहरु टेबुलमाथिराखेर
मेरा आँखाहरुले मेरै तस्बिर हेर्छु भन्छ
यो सहरले मेरा ओठहरु पनि मन पराउँछ
र कहिलेकाहीँ
आफ्ना Continue reading “Bhupin Byakul – Pokhara”

Bishnu Nanda Chamling – Ful Ko Thunga (Nepali Gajal)

बिष्णुनन्द चाम्लिङ – फूलको थुङ्गा (गजल)

फूलको थुङ्गा तिमीमा फालेर लेख्दैछु एउटा गीत
बैशालु माया तिमीमा गालेर लेख्दैछु एउटा गीत

थिएन रङ्ग जीवनको हरेक बसन्त ऋतुहरूमा
सुनौलो रङ्गमा भवना ढालेर लेख्दैछु Continue reading “Bishnu Nanda Chamling – Ful Ko Thunga (Nepali Gajal)”

Ram Sharan Sedhain – Maya Saatdaa

रामशरण सेढाई – माया साट्दा
(नेपाल साप्ताहिक ३९९)

माया साँट्दा तिमीसँग मुटु साँटिएछ
फिर्ता मागूँ भनी खोज्दा मनै भाँचिएछ

माया साट्दा तिमीसँग मुटु साटिएछ…

धेरै प्रयास गरे पनि जोड्न सकिएन
चोट लाग्यो हृदयमा मेट्न सकिएन

माया साट्दा तिमीसँग मुटु साटिएछ…

टाढिएको जस्तो लाग्छ सपनीमै पनि
आँखा बस्छन् प्रतीक्षामा कहिले देखूँ भनी

माया साट्दा तिमीसँग मुटु साटिएछ…

मैले जान्न सकिनँ कि तिम्ले भुलेकी हौ
तिमी साँच्चै हरायौ कि कतै डुलेकी छौ

माया साट्दा तिमीसँग मुटु साटिएछ…

Sunil Limbu – Ajhai Kina

सुनिल लिम्बु – अझै किन?

किन अझै, घुमी घुमी
बितेका दृश्यलाई न्यालछौ,
नमोडेका जीवनका गल्लीहरूमा
टल्लपरी, कुन हराएका सपनाहरू खोज्दै छौ ।
किन अझै, घुमाई फिराई
एउटै प्रश्न दोहोराउ छौ,
त्यो चीसो कालो अन्नत शुन्यतामा
वाल्लपरी, कुन झूठो उत्तरको आशा गर्दै छौ ।

छाँया तिम्रो मेटिए भनि
परिभाषा सबै बिलाए, अनि
जीवन खोक्लो रित्तए पनि,
र्निदय अस्तित्वलाई गुहारछौ
अझै किन?!!

Dhruva Thapa – Kasto Timro Bani Ho?

ध्रुव थापा – कस्तो तिम्रो बानि हो ?
(क्यालिफोर्निया अमेरिका)

कटरिना, सुनामी, स्यान्डी , किन तिमि रिसाउछौ ?
प्रकृतिको सुन्दर देनलाई किन यसरी गिज्याउछौ ?

निर्मल शान्त सितल गंगा कलकल बग्ने पानि हो
क्षणमै Continue reading “Dhruva Thapa – Kasto Timro Bani Ho?”