घोडचढी
घोडामाथि छ
र ऊ आफैंलाई थाहा छैन
ऊ केमाथि चढिरहेछ
अहिले
चर्को घाम छ या बादल
यो पनि उसलाई थाहा छैन
सडकमा
कालो लम्पसार सडकमा
केको लस्कर लम्किरहेछ
जुलुस, मलामी या जन्ती
आकाशमा
नीलो आकाशमा
चमचम के चम्किरहेछ
चन्द्रमा, तारा या उपग्रह
उसलाई केही थाहा छैन
कहिलेकाहीँ
घोडचढी सपना देख्छ
घोडामाथिबाटै सपना देख्छ
सपनामा–
चिहानमा गडिएको मान्छे उठ्छ
र निर्धक्क उसित बोल्छ
अस्ताएको घाम
फेरि उदाउँछ
र उसलाई पोल्छ
अनि ऊ
बरबराउँछ
बारम्बार बरबराउँछ
जब ऊ ब्युँझन्छ
घोडालाई सन्निपात भएको छ
या ऊ आफैंलाई
ऊ केही थाहा पाउँदैन
आकाशमा
माथि माथि नीलो आशमा
मेघ गर्जिरहेछ
या सडककै
कङ्कलाशब्दको प्रतिध्वनि
अविराम वर्षा भैरहेछ
या उसकै स्वागतमा पुष्पवृष्टि
अथवा
बूढा पातको मृत्युले ल्याएको पतझड
उसलाई केही थाहा छैन
अहिले ऊ
बगैँचाको सुगन्धमा
यात्रा गरिरहेछ
या तबेला भित्रकै जात्रा
यो समेत उसलाई थाहा छैन
घोडचढी
मात्र घोडा चढिरहेछ
घोडा
उसको प्रिय घोडा
सकि नसकि हिनहिनाइरहेछ
विक्षिप्त घोडचढी
मात्र घोडा चढिरहेछ ।
Pratima KC – Jeevan Mrityu
प्रतिमा के.सी. – जीबन मृत्यु
ईश्वरको बरदान् मानिस जीवन् चैतन्य रुप गरी
मिल्दछ एकदिन् गएर उसैमा उडेर हावा सरी
जन्म मृत्यु बीचमा बग्ने समय त्यही हो हाम्रो जीवन्
भूतकाल र भबिष्य बीचको वर्तमान हो जीवन
बुझिन्छ जीबन् मृत्युका पनि सार आत्मदर्शन गरे
प्राणीहरु सबमा अति उत्तम मानव् जीवन् नै छ रे
नास र अविनासी तत्व मीलि मानब् शरीर बन्दछ
जन्मेर यस धरती मा उसले कसरी त्यो भुल्दछ
रीस राग मोह लोभको खेती गरेर जीवनभर
आउनु छ एक्लै जानु छ एक्लै लानु आखीर के छ र
अमूल्य रतन हो मानीस जीवन् मिल्दैन बारम्बार
पर्दछ जीवन सफल पार्न भए नि भवसागर
जन्मिन्छौ यस धरतीमा जसै बोल्छिन् आमा प्यारले
गर्नु के थियो किन जन्मियौ भुलिदिन्छौं सब साराले
बाबा आमा दाजु भाई बहिनी नाता र कुटुम्ब भनी
गाउँ समाज देश वरिपरी घुमेर बित्छ जीबनी
शैशबकाल सबै बितेर जान्छन् माटोमा खेली खेली
आमा बाबा मामा अनि बुबु पापा सिक्दैमा तोतेबोली
आउँछ बालककाल क ख रा एक दुई सिक्नै पर्ने
थाहै नपाई सिकाउछ यौवनले मायाप्रीति गर्ने
घुम्दछ मानवचक्र जगतमा बालक बृद्ध गरी
बालक फेरी बन्दछ बाबुआमा थपिन्छ जिम्मेबारी
पुरा गर्छु भन्दै कर्तब्यहरु लागेर जीबनभर
नबुझिकनै गुम्दछ यो जीबन पराई हुन्छ घर
बांच्दछौं जतिनजेल, त्यसको आधा निद्रादेबीलाई
बांकी रहन्छ जो हामीलाई संसारमा जीउनलाई
आधामा आधा खेलेर हांसेर गैहाल्छ जीबन फेरी
शेष समय जे रहन्छ उर्बर बनाउँ केही गरी
कहिल्यै नमर्ने म अजम्बरी भनेर गरे नि ढिपी
पापी कालले आएर एकदिन् लैजान्छ टपक्क टिपी
के गर्नु खै तेरो र मेरो जगमा यो मानिसको चोला
मिलेर बसनु हासेरै बोलनु यसैमा बेश होला
न भन्छ उसले बालक युवा न बृद्ध निरोगी पनि
दुखी सुखी लैजान्छ सब्लाई क्षणभरमै गनी गनी
सवार गर्दछ पवन रथमा अदृश्य भई कन
नाता कुटुम्ब धन सबबाट चुडाईदिन्छ जीबन
जब छुट्दछ प्राण देहबाट नीर्जिब् शरीर बन्दछन्
पारी खरानी नदी किनारामा मृत्यु घोषित गर्दछन्
यही सत्य राखेर मनमा सत्यको नजिक रहनु
धुलाई सारा मनका बिकार हृदय पबित्र हुनु
नियमै उसको दुख र सुखमा संझौता गर्दैन त्यो
बाटो नै हो उसको मानब देह टारेर टर्दैन त्यो
लिएपछि जीबन हामीले गर्नै पर्दछ मृत्यु धारण
त्यसैले असल सेवामा गर्नु पर्छ जीबन अर्पण
हाल: बेलायत
१८ डिसेम्बर २०१०
(Sent to Sanjaal Corps via Email)
Rajendra Pahadi – Shuvakamana Kheti
राजेन्द्र पहाडी – शुभकामना खेती
एक ठेली शुभकामनाका
प्रचार सामग्री
काखी च्यापेर
ऊ हतार र बेहोशी दौडिरहेछ
चोक, गल्ली र खुल्ला सडकमा
दशैं, तिहार, महः पूजा,
नेपाल सम्बत्, छठ,
बकर इद, क्रिस्मस र आदि इत्यादि
सुभेच्छा बा“ड्ने बहानामा,
आफ्नै प्रचारको खेती गर्न
कार्ड छपाउ“छ ऊ
हुलाक कामविहिन भएको देखेर
दुईबीस कार्ड जिम्मा लगाउ“छ
टा“चा लगाएर
ठालूहरुको ठेगानामा,
र मेट्छ शुभकामना बा“ड्ने प्यास ।
ऊ अर्थात् ऊहरु
पत्रिकाका पानामा आफ्नो फोटो छाप्छन्–
खिसिक्क नक्कली मुस्कान सहितको
र दुनियालाई उल्लु बनाउ“छन् ।
शुभकामना र बधाईको बहानामा
फेसबुकको भित्तो टालेर
बेतुक प्रचार सामग्रीले
आत्मरतीमा बा“च्छन् ऊ र ऊहरु ।
प्रचारको फाइदा जानेका यिनीहरु
हल्लाको काइदा बुझेका यिनीहरु
कहिले हुकिचिल हुइ“किन्छन्
कहिले गुमनाम स्थलतिर सुइ“किन्छन्
अनि…
रेडिमेड समाचार छापेर छापामा
कपिड न्यूज पढाएर एफएममा
अब्बल घोषण गर्दै आफूलाई
अनन्त शुभकामना बा“डिरहेछन्
ऊ र ऊहरु ।
झिना–मसिना ठानेर अरुलाई
बेइमानी र घमण्डको लात्तो हान्नेहरु
आफ्नो ‘माल’ को गुणवत्ता
दाउमा लगाइरहेछन् सडकभरी
र निरपेक्ष मसिहा ठानिरहेछन् आफूलाई
विश्व विजेता झैं ।
सडक पेटीका दुबै किनारा
हात थापेर प्रसस्तीको
भिख मागेर अमरत्वको
श्रेष्ठ भनी माग्न
वीर भनी ठान्न
याचना गरिरहेछन्
शुभकामनाको बहानामा
अशुभ खेल खेलिरहेका
ऊ र ऊहरु ।।
कुश्मा, पर्वत
Harikrishna Maharjan – Sakar Hunna Kyare
हरिकृष्ण महर्जन – साकार हुन्न क्या रे !
जीवनबाट मन्दी हटाउन बन्दी जीवन बाँचिरहें
बिछोडलाई अंगालेर वियोगलाई पन्छ्याइरहें
दया मलाई चाहिएन माया किन्न पाइएन
आँसुसित हाँसो फेरि कतै साट्न पाइएन
हिंड्दा हिंड्दै गलिसकें यात्रा कतै टुंगिएन
थाकिसकें थकान मेट्ने चौतारी कहीं पाइएन
साकार हुन्न क्यारे ! देखेका ती सपनाहरु
पुरा हुन्न क्यारे ! गरेका ती बाचाहरु
दिन बित्यो रात ढल्यो समयले कोल्टे फेर्यो
जीवन छोटो भाग्य खोटो मुस्कानहरु छुटिगयो
कल्पनाका सुन्दर संसार मनमा नै साँची राखें
गन्तव्यमा पुग्छु भनी यात्राहरु जारी राखें |
Shrawan Mukarung – Sanki Tara
कसैलाई वास्ता छैन– उसको आगमनको ।
बरु छ–
भर्खरै,
त्यो तरुनी चन्द्रमाको हातबाट एउटा निरीह फूल झरेको
खेतको आकाशलाई सानो झरीको दाग लागेको
धानको बाला थोरै उठेको
लाटोकोसेरो ढिलो उडेको
बरु छ–
भर्खरै,
त्यो Continue reading “Shrawan Mukarung – Sanki Tara”
Baidyanath Upadhyaya – Rukh
रूख
मेरो आँगनमा
एउटा नरियलको बूचो रूख छ।
अरू रूखहरू ढालदा
त्यस्का पातहरू
केही भाँचिए
केही काटिए
धेरैले भने
आँगनमा यो के राखेको?
काटि दिनु नि!
रूख काटनेहरूले पनि हेरे
अनि सल्लाह दिए
अब यो पलाउँदैन।
एक दिन मेरी पत्नीले
कोदालो ल्याएर
वरी परी खनिन
यस्लाई उखेलेर निकाल्नु पर्छ
भनिन
मैले भनें
यो त फेद बाट पलाउँदैन
किन उखेल्नु परो।
त्यस्ले केही बिगारेको छैन
किन काटिहाल्नु
मैंले सोचें।
केही दिन पछि देखें
त्यस्ले गुवा हालेछ
अब त्यो बूचो छैन
एक सग्लो रूख बन्दैछ।
Baidyanath Upadhyaya- Anuhar
अनुहार
मेरा शब्दहरूले अर्थ गुमाएपछि
म असहाय छु
म वाकरूद्ध भएको छु।
छुवा-छुत र जात-पातको
व्याधिले छटपट्टिदैं छ
समाज
ज्ञानको चिन्तन गर्ने उमेरमा
युवा जमातहरू
तास र मदिरा सेवनमै
आधुनिकता खोजिरहेछन।
सादगी छोडेर
तडक-भडक र यन्त्रनिर्भर भै
दैहिक अव्यवस्था भित्र्याई रहेछन।
यत्तिका दिनहरूमा
हामी धेरै अघिबढ्यौं
पैदल युगबाट
मोबाईल युगसम्म आईपुग्दा
उत्तर आधुनिकताको
संघारमा उभिएको समाज
गरूड पुराणको जालमा
नरक बुनिरहेको छ।
मेरा शब्दहरू
अर्थहीन नभएको भए
अक्षर र मात्राहरू बदल्दै
म तिमीलाई बताउने थिएँ
घोर अँध्यारोमा
ऐनाको सामु उभिएर
मेरो उत्तर आधुनिकता भित्र्याउन
लम्किरहेको समाज
अनुहारको कस्तो श्रृंगार
गरिरहेछ।
बैद्यनाथ उपाध्याय
Pravin Rai Jumeli – Gaunle Gajni
प्रवीण राई जुमेली – गाउँले गजनी
जुन दिन त्यसले मेरो टाउकोमा १७७९ अगिको फ्रान्स बजारेर गयो
त्यस दिनदेखि यता म एन्टेरोग्रेड अम्नेजियाले ग्रस्त छु
म भन्न सक्तिनँ कतिबेला मेरो स्मृति जान्छ र कतिबेला त्यो फर्किन्छ
भुलेकाहरुलाई सम्झिनैलाई जिउभरि झरी र बादलहरुको टाटू खोपिराखेको छु
विपनाको पत्करहरु टेक्दै जीवनको फारम भर्न
आउनेहरुलाई म सधैँ तयार राख्छु मेरो जवाफ
पहाड मेरो आमा माटो मेरो पत्नी र पसिना मेरो सन्तान
ब्लिडिङ टेक्नोलजीको बैसाखी टेक्दै खेलहरु बेचिहिंड्ने ब्रोकरहरु झैं
भ्रमको अविराम ‘कमेडी सो’मा थप्पडीहरु खोज्दै गाईजात्राहरु
मेरो जिउने कलाको खिल्ली उडाँउदै खूब ‘मिमिक्री’ रच्छन्
अहो म तिनीहरुको समृद्धि बढाउने गाउँले गजनी सत्ते होइन
मेरो मनको हार्ड-डिस्कबाट तिनीहरुकै घमण्ड र रीसले
सन्तोक र रसमयताका फाइलहरु चुन्दै डिलिट गरेको छ
अहिले-अहिले सुन्दैछु मैले भुलेको ती स्मृतिहरु सबै
विस्मृतिको मेमोरी-चिपमा हालेर कुन्नि
समयको कमोडमा फ्लस् गरिएका छन् अरे
म एउटा रुख यो भेकको वारिपारि फैलिन सक्छु
केही घामको प्रकाश र झरीका थोपाहरु यतातिर पनि छिरिदिए
म पनि हरियै भएर झ्याँगिन सक्छु
कसले छोप्यो हँ यो अकासलाई कसले छोप्यो
कसले चुँडायो नी मेरो गाउँले-स्मृति मबाटै हँ
कसले डण्ठ्यायो मेरो गाउँले-इच्छाहरुको टाउकोमै
भनिन्छ यस्तै स्मृतिहरु खाएर मात्रै नअगाउनेहरु त कति छन् कति
फेरि भागेर आफैलाई सन्तोकको एकान्तसित
बहाल गराउने त्यस्तो मुलुक पनि खै कहाँ पाइयो र
तबै त साधु-बाक्केहरु अवसरहरुको झोलाभरि बोकी
स्मृतिको व्यापार गर्न आउनेहरुदेखि लुकिहिंड्नै पनि कहाँ सकियो र
ठूलो केही नाप्दैनस् भने किन जन्मिस् नाथे
सोद्धथे मासुले निर्मित बाबु
खै जन्मिनु अगिको अनाम र अचेतनतामा
जीवनको रहर उम्रिसकेको थियो पनि कसरी भन्नसक्छु र
त्यसरी मेरो आउनु यो संसारमा पूर्वनियोजित नै कहाँ थियो नी
यसैले भनिदिन्छु म त औल्याउँदै अनाम समयको चित्रगुप्तलाई
अब यसलाई पनि तँ एउटा षडयन्त्रको रुपमा दर्ता गर् ए
अनि भनिदे कि यो म जस्तो भएर मेरो आउनु
कतै पच्य कुरा होइन स्वागतयोग्य विषय होइन
यसैले मलाई तँ सधैँ रिमान्डमा राखिबस्
र यो खप्परमा १९१७ अगिको रुस ठोक्दै सोधिबस् सोधिबस्
तेरो आत्मकथा के हो र चुनौतीहरु के-के हुन्
के हो तेरो उद्देश्य र के-के हुन् पहलहरु
स्वाभिमान तेरो के हो र तँ मर्ने पुर्पुरो कहाँ छ
अनि म देखाइदिऊँला त्यही समयको खोल्सातिर
जहाँ तिमीहरुको भागको समय पनि
मेरो स्मृतिको मेमोरी-चिप खोज्दा खोज्दै तुरिजानेछ।।
Bikram Subba – Barnan
सुन्दर छ जवानी चढेको तिम्रो जिउ
तिम्रो काखीका ढिस्कोमा उम्रेका सग्ला पाखुरा
सलक्क पाखुरामा फलेका हत्केला
र सलसलाउँदा औँला फलेका हत्केलाहरू
जसले बोकेका थिए – इन्क्लाबी झण्डाहरू !
हातहरुलाई लाठ्ठीले गोदेर भाँचिदिए
यत्तिबेला तिम्रा हातहरूमा
डम्म बाँधिएकाछन् प्लाष्टर–ब्यान्डेज
प्लाष्टरले बेरबार गरेपछि पनि तिम्रा हातहरु
नेपालको ईतिहासमा
राजाका शासनजति भद्दा देखिएकाछैनन् ।
हात्तीका सुँडझैँ मिलेर सर्लक्क झरेका तिम्रा खुट्टा
त्यहाँ जडित् इमान्दार तिघ्रा, घुँडा, पिँडुला र पाइताला
जो सम्पूर्ण शक्तीसहित आन्दोलनमा हिँडिरहेका थिए
खुट्टाका आँख्ला-आँख्लामा गोली हानेर भाँचे
तर अझै पनि तिम्रा खुट्टाहरु
यो मुलुकको गोठालो बिहिन सम्बिधानका
दफाहरुझैँ छियाछिया भएका छैनन् ।
दुनियाको सबैभन्दा सुन्दर चित्र भन्नु
ढकमक्क यौवन फक्रेको अनुहार हो
हेरिरहुँ… लगातार हेरिरहुँजस्ता
आँखा, नाक र गाला जडित तिम्रो वैसालु अनुहार
मसालझैँ धपक्क बलेर
नयाँ युगको नारा वातावरणमा फालिरहेथ्यो
सृष्टिको त्यो कञ्चन फूललाई
मुक्का र लात हानेर रक्त–रञ्जीत तुल्याए
नील-डाम र घाउहरू देखिन्छन् मुखैभरि
तर अझै पनि तिम्रो अनुहार,
पार्टीका बाँदरहरुले लुछेर थाङथिलो पारेको
यो मुलुकको लोकतन्त्रझैँ कुरुप देखिएको छैन ।
Gopal Kawali – Hami Dui Mili Khelna Lai
गोपाल कवाली – हामी दुइ मिलि खेल्न लाई
हामी दुइ मिलि खेल्न लाई जान्थौँ पूर्व छ कट्ठामा
लुकिडुम खेल्दा म जित्थें सधै उ जित्थी गटटामा
कहिले काहीं म नि गाई हेर्न जान्थें रुद्रेको सट्टामा
चोरेर ल्याउथि उ धुले अचार हर्लिस को बट्टामा
सुन्बर्सी थान दुध लियी जन्थौँ बैसाखे मेलामा
जेरी र बरफ किनेर खान्थौँ फर्किने बेलामा
जिस्केर मैले केहि भने भने तरक्क रोइ दिन्थी
रिसाई फेरी झर्केर मलाई लाटीको पोइ भन्थी
टाडाको स्कूल बाटो थ्यो लामो गफमै काटिनथियो
मयुरको प्वाख लुकाई भित्र नोट कपि साटिनथियो
यस्ता थिए पल बालक कालका कहाँ गए बिलाई?
सम्झेर ल्याउछु हुर्केको मेरो सुनौलो “भेलाही”
Rajendra Shalav – Ujyalo Ko Sharta
राजेन्द्र शलभ – उज्यालोको सर्त
औँसीको रात थियो
टुकी बालेर म
फर्किएको मात्र थिएँ
सेतो लुगा लगाएको
एउटा रवाफिलो मानिस
मेरा अगाडि उभियो।
उसको मुठीका कापहरूबाट
उज्यालो चियाइरहेको थियो
मैले उसलाई सोधेँ—
‘तपाईंको मुठीमा के छ ?’
उसले जवाफ दियो—
‘उज्यालो।’
मैले फेरि सोधेँ—
‘उज्यालोलाई किन मुठीमा थुनेर राख्नुभएको?’
उसले जवाफ दियो—
‘तिमीलाई दिनका लागि ।’
दङ्ग परेर मैले हात बढाएँ र मागेँ—
‘दिनोस् न ।’
उसले मुस्कुराउँदै भन्यो—
‘एउटा सर्त छ,
योउज्यालो पाउनका लागि
तिमीले आँखा चिम्लिनुपर्छ।’
छक्क पर्दै मैले उसलाई हेरेँ र सोधेँ—
‘आँखा नै चिम्लिएपछि
यो उज्यालोको के अर्थ ?’
Tulasi Prawas – Timi Sanga Ta Prem Po Bhayechha
तुलसी प्रवास – तिमीसँग त प्रेम पो भएछ
प्रिय बेगनास !
तिमीसंग त पहिलो नजरमै
प्रेम पो भएछ
लामो यात्रादेखि थकित पाइलाहरु
हिउँदका उदास आँखाहरु
तिम्रो शरदीय मुस्कानमा भुलेछन्
कस्तो अचम्म बेगनास
तिमीसँग त प्रेम पो भएछ ।
आफ्ना निश्छल आँखाहरु
एकोहोरो मैतिर टोलाउँदै
प्रतीक्षारत तिमी
उपत्यकाको माझमा लमतन्न सुतेर
मेरो आगमनको ,मेरो पवित्र प्रेमको
स्वागत गरेकी रहिछौै
कस्तो अचम्म बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।
बेगनास तिम्रो वरिपरि त
हिउँदमा पनि वसन्ती हावा सुसाउँदोरहेछ
शरदीय सुुवास फैलँदोरहेछ
पानी पानी भन्दै मरेका
लाखौं मरुभूमिवासीको निम्ति
पृथ्वीको स्वर्ग बनेकी रहिछौ
त्यसैले बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।
मेरो धर्तिकी स्वर्ग तिमी
मेरो हृदयकी धड्कन तिमी
अलिकति पर हिमाल हँसाउदै
अलिकति वर आफू रमाउँदै
लाखौंको क्यामेरामा कैद भइछौ
तर पनि तिमी पवित्र छौ बेगनास
तिम्रो निर्मल प्रेमको सागरमा
डुबुल्की मार्ने मेरो धोको पूरा भयो
अचम्म बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ
तिमीले थाहै पाइनौ बेगनास
तिमीलाई मैले सुटुृक्क लुटिसकें
तिम्रा अधरको रस चुसिसकें
चाहे त्यसलाई तिमी स्वीकार गर
या बलत्कार भन
तिम्रा वक्षस्थलमा म रमाइसकें
अब तिमी केवल मेरी भयौ
म तिम्रो भएँ
त्यसैले त भन्छु बेगनास
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।
बेगनास तिम्रो जवानी अचम्मको छ
अजीवको छ त्यो कहिल्यै बूढो हुदैन
कुनैबेला तिमीलाई लेखनाथले लुटे
कुनैबेला तिमीलाई माधवले लुटे
कुनैबेला तिमीलाई अलीदाइले लुटे
तिमीले धेरै कविबाट लुटिइसक्यौ
आज मैले लुटेँ
त्यसैले तिमी मेरी हौ बेगनास
कस्ता संयोग
तिमीसंग त प्रेम पो भएछ ।
Lekhnath Paudyal – Kedar Darshan Ko Rahasya
लेखनाथ पौड्याल – केदार दर्शनको रहस्य
लाखौँ चोसे र मोसे
विषयसुख-शिलाशैल चिर्दै बहेकी
श्रद्धा-मन्दाकिनीको
विकट तटतटै भै चनाको विवेकी ।
कैलासेपत्यकाको
सुमधुर छबिमा गुस्छ जो भक्तिसाथ
तीर्थाऽऽत्मा Continue reading “Lekhnath Paudyal – Kedar Darshan Ko Rahasya”
Krishna Dev Rimal – Aaran
कृष्णदेव रिमाल – आरन
हो आमा !
अब म चाँडो फर्कन्न
अचेल मैले टुँडीखेलमा
एउटा आरन थापेको छु
यहाँका थुप्रै बोधाहरुलाई
अर्जाप्न थालेको छु ।
पहेंला पत्रकारहरु
काला पसलेहरु
समय चोर अगुवाहरु
थुप्रै देखिरहेछु म
अर्जाप्न बाँकी मेरा
अनुमानका सूचीहरुमा ।
क्रान्तिले नफोरेका गाँठाहरु
मतको इज्जत लुट्ने स्वाँठहरु
रक्षकभेषी भक्षकहरु
यी सबका सबलाई
मैले नै अर्जाप्ने हो आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।
सासलाई बेस्करी सरापेर
लाशको प्रार्थना गर्नेहरु
यी सारा बोधा मष्तिष्कहरु
पक्तिबद्घ देख्छु यही वरिपरि
धेरै अर्जाप्नु छ आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।
गरीवीका बाध्यतालाई
दुखीका आँसुलाई
अन्यायका चोटहरुलाई
सर्पझैंं चिप्ला हातहरुले
सुम्सुम्याएर
बोधोपन बिस्कुन्याउने
यहाँ यथेष्ट छन्
यी अविवेकीहरु अझै
अर्जाप्न बाँकी छ आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।
चोइट्याएर मातृचेतहरु
चपाएर भातृचेतहरु
तपाईको मुटुमै हात हुल्ने
हुँडारहरु अझै
अर्जाप्न बाँकी छ आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।
चरित्रका सगरमाथाबाट
हर्दम हिउँ पगाल्नेहरु
स्वार्थतिर शिखरिनेहरु
फूललाई धूलो ठान्नेहरु
नेपाली निश्छलताको
व्यापार गर्नेहरु
देखिइसके टुँडीखेलतिर
अझै अर्जाप्न बाँकी
कति कति आमा
अब म चाँडो फर्कन्न ।
Ram Kumar Basnet – Awaz Haru
रामकुमार बस्नेत – आवाजहरू
(मधुपर्क २०६६ भदौ)
केही आवाजहरू
तलबाट बढ्दै, चढ्दै
क्षितिजमा पुगे
र मौनतामा बिलाए ।
केही आवाजहरू
जो पहिल्यै
क्षितिजमा थिए
ती झर्दै, लड्दै र झर्दै
शून्यतामा हराए
र Continue reading “Ram Kumar Basnet – Awaz Haru”
Nirajan Sapkota – Abinashi Sahas
निराजन सापकोटा – अविनाशी साहस
हजुरको पाइलाहरुलाई
म जीवनको पद्चिन्ह बनाउन सकु…
हजुरको साहसको छहारीमा
हिम्मतको पुनर्जन्मको बिउ रोप्न सकु…
म,मेरो र हाम्रो भन्दा निकै माथि उक्लेर
पिर,मर्का र व्यथा को कहिले बिवेध नगरिबक्सिने
त्यो देवत्य गुणको अनुसरण सदैव गर्न सके..
सोच्नेछु जिन्दगि सार्थक हुनेछ..
जिन्दगीको यो कुरुछेत्रमा छानिएको र रोजिएको
कवच,शस्त्र र प्रहर सबै उनीहरुलाई भो..
किनकि हजुरले जहिले पनि प्राथमिकतामा
जगकै सन्तुस्टीअगाडी राखस्यो…
हजुर सारथी भइसेको त्यो रथले
सदैव न्याय र मानवताको बाटोमा हिद्नेछन..
होलान कुबेर र मनिरत्नमहरुको यतातती…
मलाई हजुरकै पाउले पावन गोरेटाहरु प्यारो..
ती संघर्षका गाथाहरुनै मेरो भागवत गीता !!!
Tilak Thangden – Mero Desh
तिलक थाङदेन – मेरो देश
मेरो आखाभरिको मेरो देश
मेरो आत्माभित्रको परीवेशमा
मिठो सपनाबाट बिउझेको बिहान लिएर
मेरो झ्यालबाट मेरो आङ्गणबाट
पलाउने र फक्रने गर्छ ।
मेरो देश सागर महासागरको देश होइन
अति उफ्रिरहने छालहरुको देश पनि होइन ।
घुम्टो ओढेर घुम्टो उघारेर बसेको थुप्रै थुप्रै
परिहरुको भेषमा चराहरुको आवाज लिएर
मेरो देश गुन्जने गर्छ ।
मेरो देशमा युध्द छैन ।
यो बुध्द्को देश हो ।
युगौ युगदेखि पुराण र इतिहास अंगालेर
बसेको यो सेतो हिमालको देश हो ।
अलौकिक श्रींगारले सजिएकी परीजस्तै
मेरो देश देशहरुको पनि देश हो ।
Ananda Ram Paudel – Loktantra Ko Aawaj
आनन्दराम पौडेल – लोकतन्त्रको आवाज
कोलाहललाई पुरेर
त्यसमाथि गरिएको ढलानमा
मचक-मचक हिंडिरहेछन् बुटहरू
बुटबाट आवाज आइरहेछ- लोकतन्त्र
(यथार्थमा आफ्नै अन्तरआत्माबाट प्रस्फुटित)
बुटको पदचापबाट ध्वनित आवाजले
सिपाही झस्कन्छ
सदियौंदेखि
मस्त सुतिरहेको
सत्ता छेवैमा छ
ढलान हेर्छ
बुट हेर्छ
कहीँ चुक छैन
सिपाहीलाई यत्ति थाहा छ-
सत्ताको ऐसआराममा
दखल पु-याउनेलाई
सिध्याउनै पर्छ
सत्ता सुकुमारी छ
कोमल गुलावी छ
सानो आवाजले पनि चोट पार्छ
झन् असन्तुष्टिको आवाज
कति कर्कश हुन्छ !
व्यथाहरू, पीडाहरू, आर्तनादहरू
झर्को लाग्ने आवाजहरू
सबै पुरिसकिएकै छ
पुराइमा शङ्का छैन
बरु यो बुटभित्र के छ ?
यो बुट बनाउने
मजदुरको अनुहार
रातो-रातो, तातो-तातो थियो
स्वर ठ्याक्कै यस्तै थियो
मजदुरलाई खोज्दै
सिपाही जति छिटो
जुत्ता कारखानातिर लम्कियो
बुटबाट त्यत्तिकै छिटो
लोकतन्त्र लोकतन्त्र आइरह्यो
त्यो शब्ददेखि तर्सेर
सिपाही झन्-झन् छिटो कुदिरह्यो ।
Biwash Bipra – Ankhaharuma Jiwan
बिवश बिप्र – आँखाहरुमा जीवन
(Sent to Sanjaal Corps via Email)
हेर्दै,
परागकणहरु बाँचेको !!
भर्दै,
टोकरी स्वेत–जीवनको !!
…समानता
उहि भ्रुणहरु
उस्तै बिकासक्रम
अनुमानीत
कर्मकलम पनि
एकै … Continue reading “Biwash Bipra – Ankhaharuma Jiwan”
Sudarshon Sapkota – Hera
सुदर्शन सापकोटा – हेर!
न म देबता हुँ न त दानब हुँ।
कर्मलाई धर्म ठान्ने म त मानब हुँ।
न म हिरा हुँ न त मोति हँ।
तिम्रो दुःखको साथी म त भोकाको रोटि हुँ।
न म धनि हुँ न त गरिब हुँ।
तिमि सम्झमात्र म Continue reading “Sudarshon Sapkota – Hera”