Krishna Prasai – Saalaa Pahaadiya Ke Bhanchha

कृष्ण प्रसाई – साला पहाडिया के भन्छ?

किन ढिला गर्र्छौ राजेन्दर भैया ?
ढिला गर्दै नगर !
मौकामा चौका चलाउनै पर्छ ।
कालापानीको जमिन सारे झै,
सुस्तालाई कब्जामा पारे झै,
वर्षोनी उत्तरतिर लम्किरहेको जंगे पिलर
बढाएर रसुवा सम्मै पुर्याउनु पर्छ ।
त्यसो भयो भने काठमाण्डौ पनि हाम्रो हुन्छ ।
त्यसो भयो भने हिमाललाई पनि हाम्रै भन्न मिल्छ ।
त्यो दरभंगामा भएको ससुरालाई पनि यतै डाक ।
पोहोर नागरिकता लिएका,
सालो, जेठान र जोगेन्दर मामालाई,
तुरुन्तै बोलाइ हाल बरेलीबाट ।
दिल्ली दरबार त दाता नै भए
मागे जति पैसा पनि दियाछन् ।
पटनाको लालुलाई पनि भुल्नै हुन्न
उनी हाम्रा गुरु भाइ झै हुन् ।
उनको भनाइ नमानेर कहाँ हुन्छ !
नुनको सोझो त गर्नै पर्छ हामीले,
फर्जी मत हाल्नु पर्छ भनेर,
सिट धेरै ल्याउनु पर्छ भनेर,
उनले त्यसै सिकाएका छैनन्
जिते पछि त मजा अर्कै छ उपेन्दर भैया !
दंगा भड्काउन सिपालु मानिने,
मोतिहारीको पप्पु पनि हाम्रै मान्छे हो ।
उसलाई बोलाए पछि गाउँमा,
बस लुट्न सजिलो हुन्छ ।
मान्छे भुट्न सजिलो हुन्छ ।
यता रोष्टम घेरेर गलाउनु पर्छ ।
उता हड्ताल चलाएर जलाउनु पर्छ ।
पहिला भन्दा प्रदेश मात्र भन्नु पर्छ ।
अनि विस्तारै राज्य नै छिन्नु पर्छ ।
र अन्यमा उतै मिल्नु पर्छ ।
हाम्रो गाउँको बाटो भएर,
हिड्न दिनै हुन्न पहाडियालाई ।
त्यो डोल्पा र जुम्लामा भुखमरी लाग्छ त के हुन्छ ?
त्यो कालिकोट र जाजरकोटमा महामारी फैलिन्छ त के हुन्छ ?
पहाडका सवै गाउँमा पैरो जान्छ त के हुन्छ ?
मर्यो भने त्यै पहडिया मर्छ ।
हाम्रो प्रदेशलाई फाइदै हुन्छ ।
कमसेकम भोट सँख्या त कम हुन्छ ।
लुम्विनी पनि हाम्रो भन्छ पहाडिया
लुम्विनी त हाम्रो प्रदेशकै हुन्छ नि !
बुद्घ कसरी नेपालको हुन्छ ?
साला पहाडिया के भन्छ ??

Sarita Tiwari – Nirashrit Kopila Haru

सरिता तिवारी – निराश्रित कोपिलाहरु

आँशुसंगै निदाउनु
आँशुसंगै ब्युँझनु
सङ निर्बोध आँखाभरी
आँशु सक्रिय छ

आँशु र पीडालाई नै स्वजन स्वीकार्दै
निर्विकार आँखाहरु दु:ख रोइरहेछन

कृत्रिम गमलाका फुलहरु
कोठाभरी, बैठकभरी
बार्दलिभरि सजाइएका छन्
कोठाबाहिर
खण्डहरु भू-क्षेत्रमा
निराश्रित कोपिलाहरु
असिना र आँधी खेप्दै छन्

महाशय !
हाम्रै बस्तीमा
हाम्रै शहरमा
कोपिलाहरुमाथी गोलाबारी गरिएको छ
डढेर छट्पटाउदै
आँशुसंगै अन्त्य हुन मन्जुर
कोपिलाहरुको दर्दनाक व्यथा
भो नसुनिदिनुस
मसानहरुको हूलले
जिउदै डढाईराखेको भो नहेरिदिनुस

मानवता हेरिरहोस टुलुटुलु
युग

सभ्यताको अट्टालिकाबाट चियाईरहोस
चिथोरेर
चोक्टा चोक्टा झिकेर
फुल्नुअगावै
कोपिलाहरुलाई
चपाई-चपाई निलिएको
भैगो नहेरिदिनुस
यहाँहरु त शिस्ट र शभ्य मान्छे
सुकिला मान्छे

२०५४ साउन

Abir Khaling – Budhesh Kaal

अबिर खालिङ्ग – बूडेशकाल

वैदिकताका भारले
अभिशप्त मेरा वाणीहरु
नातिको क्रिकेट क्रेजमा हराउँछ
र् उदाउँछ उदासीको जून
मेरो विचारको आकाशमा ।
स्खलित उद्देश्यले
आत्माहत्या गरिरहन्छ
बिहानको घाममा कि न्युजपेपरमा ।

अस्पस्टताको चस्माले
हेरिरहन्छ द्रिश्य
रुग्नताको कोट ओडेर शरीर
उगिँबस्छ झ्यालमा ।
जिन्दगीको ढोकाभरी
झरेका छन उमेरका पातहरु ।
टेक्दैहिँडेको एउटा नस्टालजिक
यात्राको हेङओभर ।

कति पाइलाहरु पानीमा बगे
कति बगरमा खसे
गन्दैछु खुट्टाको नङ्हरुमा ।

Namrata Guragain – Dashain Ra Hami

वर्षैपिच्छे आउने दशैं
घरको संझनाले
मन त्यसै त्यसै उडेको हुन्छ
मन त्यसै त्यसै गुडेको हुन्छ
अफसोच !
हामी धेरै टाडा छौं
अझै टाडा छन हाम्रँ उदेश्यहरु ।

रोटेपिङ्ग र लिंगेपिङ्ग
आखा अगाडी मच्चिरहेछन्
सायद Continue reading “Namrata Guragain – Dashain Ra Hami”

Milan Limbu – Anishchit Udaya

मिलन लिम्बू – अनिश्चित उदय

घमासान युद्धमा
सुरक्षा कवज
आन्जानमा
थाहा नपाई
फुट्नु पर्छ
अनि मात्र
तिम्रो उदय निश्चित छ ।
तर,
अभागी तिमी !
जहिले नियोजनको शिकार
कवज फुट्दैन
अब तिम्रो उदय
झनै अन्योलमा
बिना कवज
युद्ध हुनै छाड्यो
आधुनिक र सुरक्षित
युद्ध कवजहरु बन्न थाले
जव सम्म
कवज कमजोर हुँदैन
कसैले युद्ध जित्न सक्दैन
युद्धवाज दुवैले होस नगुमाएसम्म
तिम्रो उदय अनिश्चित ।
अब तिम्रो उदय
युद्ध कवजकै भरमा छ
दुवै युद्धवाज
तिम्रो उदय असुरक्षित ठान्छन्
त्यसैले
तिमीलाई सुरक्षा कवजसँगै
कुनामा
भित्तामा
अन्य
एकान्त स्थानहरुमा
मिल्काइराख्न चाहन्छन् युद्धवाजहरु
यो उद्देश्यका साथ कि
तिम्रो उदय नहोस !
तिमी
दुई युद्धवाज भन्दा के कम ?
फेरि अर्को स्वरुपमा
उनै युद्धवाजसम्म पुग्छौ
अर्को घमासन युद्ध कुर्छौ
अनि फेरि पुरानै चाल
त्यसैले
तिम्रो उदय अनिश्चित ।
तिम्रो उदयका लागि त
युद्धमा सुरक्षा कवज नै
प्रयोग हुनु हुँदैन
अञ्जानमा
युद्ध कवज ध्वस्त भएर
दुबै युद्धवाज हारे भने मात्रै
तिम्रो उदय सम्भव छ
तर,
तिमीलाई सुख छैन
वैधानिक हत्याराको
प्रयोगमा उनीहरुको
प्रेतआत्माले
तिम्रो हत्या गर्न
निर्देशन दिनेछन्
त्यसैले
तिम्रो उदय अनिश्ति !

– वुधबार, 22 आश्वीन, 2071

Chhabiraman Silwal – Tito Yathartha

छविरमण सिलवाल – तितो यथार्थ

मुहारमा हिलो पोतेर
हिलो–हिलो
पानी–पानीसँग
सम्झौता गर्न
शालीन दस्तावेजहरू
गरिबी लुकाएर
हाँस्छन्
पीडा लुकाएर
बाँच्छन्
आफूहरूका नाममा
गरिने राजनीतिले
कोल्टो फेरेको पत्तो छैन उनीहरूलाई
एउटा युग यसरी
बितिरहेछ ।
***
महलमा त्यही चामल पाक्छ
हातमा ठेला उठाइएकाहरू
युगौं–युगसम्म पिल्सिन्छन्,
भोकै–नाङ्गै
जीवन गुजारिरहेछन्
कालचक्रभन्दा माथि कोही छैन
कलियुगीन मान्छेहरू
रङ्ग फेर्दै रौनक देखाउँछन्
र,
एकदिन,
आफँैले आफ्नो
मुहारमा कालो पोत्छन्,
मुहारमा हिलो पोत्नेहरूको
हिलो पखालिन्छ,
र,
सत्यता फैलाउँछन् ।
अनि एकदिन
मुहारमा कालो पोत्नेहरू,
इतिहासमा नै कालो पोतेर
बिलाउँछन् ।

Chanki Shrestha – Pratyawartan

त्यस दिन पनि
मानिसहरू विष्णुमतीको एकलास किनारमा
गंगालालको सालिकमाथि प्रहार गरिरहेका थिए ।

कसैले नदेख्ने मौका छोपेर
गंगालालको सालिकमाथि उनीहरू हथौडा हानिरहेका थिए
सालिकको हात भाँचेर
टुक्राटुक्रा Continue reading “Chanki Shrestha – Pratyawartan”

Pratima KC – Ek Swas Rahechha Jindagi (Nepali Gajal)

प्रतिमा के.सी. – एक स्वास रहेछ जिन्दगी (गजल)

भगवानको बास रहेछ जिन्दगी
आखीर एक श्वास रहेछ जिन्दगी

जन्म मरणको चक्कर त छदैछ
दुख सुखको दास रहेछ जिन्दगी

आँसु र खुसी कहाँ पर्छ थाहा छैन
खालमा फिट्ने तास रहेछ जिन्दगी

संसारका सबै सुख हारेर पनि
बाँकी त्यो एकै आस रहेछ जिन्दगी

यात्री हो मानिस अनिश्चित यात्राको
खासमा बस पास रहेछ जिन्दगी

१३ सेप्टेम्बर २०१२
बेलायत

Rabindra Nath Thakur – Rajasi Poshak [From Geetanjali]

राजसी पोशाक
राजसी रवाफ–ढाँचाका परिधान र हरिा–मोतीका हार लगाएर,
केटाकेटीका क्रीडा विनोदलाई आनन्द गर्न किन दिएनौ ?
वस्त्र र अलंकारहरुका दायित्वले तिनीहरुलई खेल्न दिंदैन ।
हाम्रो वस्त्र–भूषण जन– सम्पर्कमा नफटोस्, घूलो–पीठो नहोओस्,
यही डरले तिनीहरु आङ्खना साथीहरुदेखि टाढा बस्छन् ,

राजसी रवाफ–ढाँचाका लुगाहरु लगाइदिएर जुन किशोरलाई
सुसज्जित पार्छौ, अनि मोती–हारका मालाहरुले शोभित गर्छौ,
तिनीहरुलाई राम्ररी निहालेर हेर्दा अनेक प्रकारका डरले छोप्छन् ।

मुमा ! किशोरलाई राजा झैँ सुसज्जित पारेर अथवा हार लगाइदिएर
के हुन्छ ?
ढोका खोलिदेऊ, किशोरहरुलाई बाहिर गएर, बाटाका धूल–वर्षा,
धूलिमा विश्राम गर्न देऊ –
तिनीहरुलाई मानिसहरुसँग मिलेर नाना प्रकारका खेल खेल्न देऊ !
चारै दिशाबाट शतशः मधुर स.गीत स्वरका आवाज गुञ्जिरहेछ,
आइरहेछ : ती स्वरमा स्वर मिलाएर किशोरहरुलाई गाउन देऊ !

Jagat Nabodit – Sumnima

जगत नवोदित – सुम्निमा

सुम्निमा!
यहाँ आईपुगेर
तिमीलाई सम्झिए
भुल्न त कहिले नै पो सकेको थिए र?
तर
यो ठाउँमा आईपुगेपछि
तिमीलाई खुब सम्झिएँ

तिम्रो मायालु मुटु
कतै नदुखाई
कतै नसच्चाइ
तिम्रै मुटु जस्तो
एउटा गीत लेख्ने रहर पलाएर आएको छ
कि
दुनियाँको गलामा गुन्जियोस त्यो गीत

तिम्रो सफा मन
कतै नभाँची
कतै नसाटी
दुरुस्तै
कवितामा छिप्न जागर लागेको छ
कि
दुनियाँको भावनामा पग्लियोस त्यो कविता

हो,सुम्निमा!
तिम्रो आँखा सजिएको अनुहार
यो आकाशभरिको तारामा खोजिरहेछु
तिम्रो बिचार मिसिएको मस्तिष्क
यो धर्तिको माटोभरी सोधिरहेछु
पाईला पाईला
तिमीले छोड्दै हिंडेको त्यो-‘जननी डोब’
सवलाई एक्साथ मिलाएर
तिम्रो तस्बिर कोर्ने अन्तिम इच्छा छ
कि दुनियाँको आँखाले
तिमीलाई हेर्न पाउन
हेरुन
र हेरिरहुन….

Pratima KC – Yo Shahar Ma

प्रतिमा के.सी.- यो शहरमा

यस्तै यस्तै अनौठो हुन्छ यो शहरमा
ढुंगा पनि पग्लिइ रुन्छ यो शहरमा

गगनचुम्बी महलले एकै रातमा
खाली खाली आकाश छुन्छ यो शहरमा

नियम कानून माथि नै बन्धकी छन
असहायले ब्यथा उन्छ यो शहरमा

रगत आँशु र इमानको पसिनाले
फगत बेइमान धुन्छ यो शहरमा

कसैले हिरामोती सजाउछ गलामा
कोही टालोमा टालो तुन्छ यो शहरमा

मान्छेको भाउ घटेर त होला मान्छेले
चर्को भाउको सुन चुन्छ यो शहरमा

बेचिए राम कृष्ण खालि छ यो मन्दिर
हृदयको कुरा को सुन्छ यो शहरमा

सत्य साँचो मानबता लिलाम भयो कि
साधक षड्यन्त्र बुन्छ यो शहरमा

२७ डिसेम्बर २०११
रेडिंग, बेलायत

Hangyug Agyat – Yo Sahar

हांगयुग अज्ञात – यो सहर

यो सहर आफू मात्रै रमाई बाँचेको
धेरैधेरै गाँऊहरू रूवाई हाँसेको

बाटुलीले भुल्न थाली पँधेरीको जून
कस्ले सक्छ उस्ले जस्तो मनको पीर छुन
रानीवनको रानीचरी पिजँडामा आयो
सपनाले Continue reading “Hangyug Agyat – Yo Sahar”

Laxmi Prasad Devkota – Chukul

क.

को यो फार्ने, को यो पार्ने
मानिस, मानिसमा अन्तर ?
यो हो चाँदी, या हो कागत,
–बाट बनेको धूर्त चुकुल,
जिउँदो निरन्तर !

ख.

यही हो नेता, यही हो विजेता,
बाहु प्रबल !
मसिनो मुखको, मोटो जीउको
घुस्न सफल !

ग.

हे बुभुक्षित ! वञ्चित ! कुण्ठित !
चिरियो तिम्रो दल !
लडाइँमा छौ नित्य विफल !

घ.

बुद्धि छ बोक्सी, चतुरी, फटाही,
सोही चुकुलको चूल !
सम्मोहनमा पर्छौ राही
स्वर्ग पुग्ने भन्छौ, उडाई
जादू–कार्पेट,
थोत्रो सुकुल !

ङ.

सच्चा दिन के शक्ति होइन ?
के जनताले राज हुँदैन ?
माटोले के घर बन्दैन ? आगो पसीकन, हेरन मोल !
अविश्वास हो भयङ्कर भूल !
किन हालेका होउ छातीमा,
सुनको चुकुल !
आर्तदत हो ! किन चिरिएका ?
मुटुले खाई,
झूठो कबूल ?

च.

जनतन्त्रलाई पूँजी राज्दछ !
पूँजी विभाज्दछ !
नेता भैकन पूँजी गाँज्दछ !
हाय ! सहेको किन यो भूल ?
मिल ए गरीब ! मिल ए दीन !
मिल ए दुःखी ! मिल ए हीन !
फ्याँक, उखेल
चुकुल !

छ.

यो पहाड हो, खाल्डाबीचको !
यो चुकुल हो डँडाल्नाबीचको !
तिम्रो भयङ्कर शूल !
बेहोश ! हटाऊ भूल !

Komal Bhatta – Sansar Ma Sabai Bhanda (Gajal)

कोमल भट्ट – संसारमा सबै भन्दा

संसारमा सबै भन्दा,देश आफ्नै प्यारो
मीठो लाग्ने भाषा अनि,भेष आफ्नै प्यारो

लगाएनी बिदेशका,चिल्ला चिप्ला लुगा
चोखा हातले बनाएको,खेस आफ्नै प्यारो

रङ्गाएर खैरा,सेता, राता, नीला भन्दा
प्रकृतिले देको कालो,केश आफ्नै प्यारो

डाँडा काँडा उकाली र ओरालीमा झर्दा
सधैँ भरी लागे पनि,ठेस आफ्नै प्यारो

परचक्री रीति रिवाज प्रक्रियालाई देख्दा
जहाँ सुकै पुगे पनि पेश आफ्नै प्यारो

पुरानो नैकाप,काठमाडौँ
हाल:- न्युयोर्क,अमेरिका

Kedar Shrestha ‘Gagan’ – Naya Barsha

पात्रो फेरेर
वूढो पार्दै मान्छेलाई
यो पल्ट पनि
आगमन भयो
नयाँ वर्षको
र असिमित भन्ज्याङ्ग र घुम्तीहरु पार गर्न
एक खुडि्कलो उक्लियो जीवन

वेहुली अनिमएको घर मन
प्रत्येक आफ्नो बुढ्याईसँगै
सृजना गरिरहेछ नयाँ–नयाँ संस्मरणात्मक कृतिहरु
र अभाव अनुभूति गरिरहेछन् आँखाहरु

प्रत्येक वसन्तसँगै उपस्थित हुने नयाँ वर्षलाई
देखेजस्तै मान्छेले
खै! कहिले देख्लान्
पूरा भएको यी आँखाहरुले
उसले बनाउदै गरेको अमूर्त चित्र

पशुपति र रत्नपार्कको छेउछाउमा
हात पसारेर बस्ने
मान्छेहरुको पेटभरि अन्न,
आँखाभरि सपना पाल्दै
भारी बोकेर जीवनभरि
पिठ्यू रित्तै देखाएर हिड्ने
भरिया दाइको आङ्गभरि लुगा
र परदेशीएका मायालुहरुको खोजीमा
गाइने असिमित गीतहरुको अन्तिम अन्तरा।

Sabina Sindhu – Cup Ma Ubhiyeko Asthipanjar

सबिना सिन्धु – कपमा ऊभिएको अस्थिपन्जर

साँच्चै किताब पढ्दै थियौ नि !
कति अध्याय पढ्यौ र जाँच्यौ आफ्नै हालत ?
शुन्य – शुन्यमा निर्वाह गर् यौ शब्दको प्रहार
र चपाउँदै चेतनाहिन एकाग्रता चर्कियौ समयको छातीमा ।

बत्ति निभेको एक साँझ
धमिला मैनबत्तिमा पोख्न खोज्यौ एउटा श्रङ्खला
र जम्दै गएको धुजाधुजा शब्दलाई सोहोर्दै
सिरानमा राख्यौ मैन भन्दा धेरै पर
मेरो तस्विरमा पोखिएका रङ्गलाई ।

भिन्दा- भिन्दै थिए प्रत्येक उतारचढावका किस्ताहरु ।

तैपनि फेर् र्यौ आत्मियताको श्वास तर जित्न सकेनौं मलाई
र गन्तब्य हराएर निस्सासियौ मेरो पच्छ्यौरीको किनारमा ।
अन्ततः च्यातियौ धुजाधुजा भएर ।

वा भनौं
घिसियौ नियतिका डोबहरुमा पहिरोका छिटाहरुसँगै

……अनि गहभरी भिजायौ हगी
एक ढिक्का सम्वेदनसिलतालाई उही रैथाने आँसुमा ।

ठिक
त्यसैबेला
मेरो नजिकै डुब्यौ तिमी
मेरो…………कफिको………… कपमा
एक ढिक्का संझना भएर ।

‘उभियो’ कफिको झोलमा
………तिमी होइन तिम्रो अस्थिपाजर ।

सोचेँ यतिखेर तिमी किताब पढ्दै हौला ।

काठमाडौं

Baidyanath Upadhyaya – Maunata

मौनता

दिन आउँछ, अनि रात आँउछ
यो श्रृंखला चलिरहेछ
अविराम….
जीव जगत एक लहरमा
मृत्युको द्वार तर्फ
दगुरिरहेछ निरन्तर।
मान्छेले देखेका सपनाहरू
विपना न भै
कहीं, कतै हराउँदो रहेछ।
वास्तवको थेगो नपाएर
शहीद बनेका सपनाहरू
एक अँजुली अश्रुको आसमा
दो बाटो भरी पर्खिबस्छन।
कहिलेकाँही म एकलै
हिंडीरहँदा ति सपनाहरू
मलाई ऱ्याखऱ्याखती पार्छन
हामीलाई किन यसरी
अलपत्र छाडेको?
यस्तै अकथनीय
अवर्णनीय पीडाहरू छन
जो सँधैं सँधैं
मलाईनै जवावदेही बनाउँछन।
यसरी धेरै टुक्रा टुक्रामा
बाँचेको मान्छे आँफैमा
कति एक्लो, निसंग हुन्छ
विवशताका पर्खालहरूमा
कुन्नि के के भाकि रहेको हुन्छ।
कति नरमाईला
यी दिनहरू
यी रातहरू
मेरो पर्खाईमा जाग्रत बसेका
यी निसास्सिने क्षणहरू
खै कस्तो
कर्म साँचिएछ!
सँधै अत्यास लाग्ने
यी पलहरु
मलाई सँधै सँधैं नै
घँचेटी रहन्छ।
त्यसैले म मौन रहन्छु
किनकी म भित्र
एक तमासको कोलाहल छ!

Aryabiman Chitrakar – Ulka Grand Design

डिपार्टेड राजनितीको अचेल म रिजाईन खोजिरहेकोछु
कम्युनिष्ट थोर कमाउ-निष्ट बेसि बुझिरहेकोछु
गिरिजा बाबु, रेष्ट ईन पीस
तर अर्को उल्का ग्राण्ड डिजाईन रोजिरहेछु
कोईराला नभए नि कोईला खोजिरहेछु
जसले यी सेता सामाजिक भित्तामा
ठुल्ठुला अक्षरले लेख्न सकुन
फक यु कम्युनिज्म्
यस्तै साथी अचेल रोजिरहेछु

स्याना-मेना, लावालस्कर अनि झोले ती पार्केट
रुकुमेली काँईला टर्न्ड् कोभिडे फिलिङ्ग स्याड
@स्कुले क्वाराईन्टिन विथ 69 अडर्स्
ब्याक टु टाउन, भुँडेलाई किकप्याड
एक करोड मात्रै ,महारानीलाई कार्पेट!!!!
दुबईमा लाईफगार्डको इस्तिहारसंगै
बिके भाई रातारात भेरीमा ट्रायल दिन्छ
अनुतिर्ण उसका शोधकार्य , भाईरल भईदिन्छ
कलयुगे कृष्ण(मिडिया) हतारमा
ठकुरीलाई शकुणीको उपनाम दिन्छ
के म यहि पत्रकरिता रोजिरहेछु?

खैर, चिर निन्द्रामा हुँदा, चीर हरण होईन्छ
आठ कक्षा फेल, तर प्राध्यापक डाक्टर भईन्छ
हाथको बोसिय तत्व त साबुनले पखाल्लाऔ
चरित्रमा लगेको कोरोणा के ले पखाल्छौ???
अनुहारमा दाग छ, ऎनालाई दोष लगाउछौ।।
कोई कार्पेट फेर्छ्न् त कोई किड्नी
कोई महाराजगंज धाउँछन् त कोई लैनचौर
कोई बेमौसमे बिगुल फुक्छन्
भिसिट नेपाल ईन सिड्नी ।।।


कोहि पाहुना कुरिरा’छन् त कोहि MCC
कोहि सिमाना धाईरा’छन् त कोहि BBC
देशले जङ्गबहादुर खोज्दा
बेमौसमी जुहारी र लाजनिती गाइ’राछ
स्वाबलम्बी तिम्रो PC कति के ROMमा चलिरा’छ
जातिय मेरो मोबाईलमा बाबु-RAM ह्याङ भईरा’छ

Rajeshan Rai – Prashna

प्रस्न


बुद्धको देश नेपाल भन्छन्
शान्तिको देश नेपाल रे
तर आज के हुदैछ यहाँ
उथलपुथल किन हुदैछ यहाँ ।
जनताहरु भोकभकै किन मर्दैछन् यहाँ

म जवाफ चाहान्छु
म जवाफ चाहान्छु उहि संग
जसले यो देशको नेतृत्व गर्छन्
जो यो देशको अग्गरज हरु हुन

म जान्न चाहान्छु
किन विद्धवानहरु खाडि लाग्न बाध्य छन्
के उनिहरुलाइ आफ्नो देश घांडो भकै हो त
के उनिहरुलाइ आफ्नो मात्री भुमीको साृप लागेकै हो त

म बुझ्न चाहान्छु
अयोग्य,अन्पढ नेताहरुसंग
किन स्वर ठुला हुदैछ दुइ पास नगरेको मान्छेको
किन देश हाक्दैछ सिमा थाहा नभएको मान्छेले
किन हेपिदैछ मान्छे बाट मान्छे

जात,रङ्ग,बनावट
के यति नैहो बद्धले दिएको ग्यान
धनी गरिब
के यहि हो बुद्धको शिक्छ्या

म फेरि सोध्न चाहान्छु
के यहि हो बुद्धको देश

Indira Gautam – Lauro

इन्दिरा गौतम – लौरो

दैलाको कुनामा ऊ निर्ढुक्क छ
पुस माघको कठिड्ग्रिने जाडो
बर्षायामको घाम र पानी
केटाकेटी, जवान र बृद्धकोतनाव र सहारा
मानिसका हरेक विडम्बना सहन्छ।

खेत – बारी, गोठ, अड्डा – अदालत धाउँदा
गाउँ, बस्ती, शहर जाँदा
साहुबाट ऋण खाँदा
भन्ने गर्थे……
खै, म सँग अब यही त छ,
बाँचे तिरौला,
मरे त कस्को के लाग्छ र !

हिजो देखि बा सिकिस्त छन्
ऊ दैलाको कुनामामूकदर्शक बनि
साह्रै दुखी छ, पीडित छ।
अचानक बाको शरीर……
मानिसको घुइँचो छ।
कोही शोकमा डुबेका छन्,
कोही शुभ चिन्तक छन्,
कोही जाय जेथो सोध्ने छन्
त कोही ऋण फिर्ता माग्ने।
आमैको सहज सरल अबोध मन
मात्र आँशुका धारा बगिरहन्छन्
खै बा अझै बौरेनन?
इनै प्रश्न छन् बारबार,
सबैका नाना थरिका प्रतिकृया,
सुझाव सुन्दा सुन्दा
उसका कान थोत्रा भए।

ट्वाक्क ढाडमा कस्सेर हान्ने
बाका हात आज निर्जीव भए
शोकाकुल परिवेश
आमै करुण ब्यथा पोख्तछिन्।
शङ्ख ध्वनि भयो
अन्तिम श्रद्धान्जलीको कोकहोलो छ।

बाले चलाउने गरेका धेरै सामान
घाट लैजान तैयार गरे,
ऊ झसङ्ग झस्कियो, मनमनै सोच्यो…
म पनि बा सँगै जल्ने रहेछु
पौराणिक युगका नारी सती भए जस्तै।

आमैलाई चाहिन्छ…… भन्यो कसैले
फेरि त्यही कुनामा राखि दिए
ऊ ट्वाल्ल परेर हरि रह्यो ।

दश दिनमा गउँत खाए, छर्किए
सोझै ऊ पनि चोखियो
उसले आज लामो सास फेर्यो
अब उसो आमैको सहारा हुने भो ।
तेह्रौं दिनमा टिकोटालोमा
गुरुजीको दानमा पो परेछ-
लौ, अचम्म!
ऊ भावुक हुन्छ।

बाकोअ बुढेसकालको एकमात्र साहारा
आज श्रद्धांजलिको तस्बिरमा
आफैलाई बाको साथी देख्छ।
हो ऊ त्यही दैलाको कुनामा बस्ने
चुपचाप बिभिन्न चरित्रका मानिसलाई
नजिकबाट जान्ने नियाल्ने
अशक्तहरु अनि बाको बिश्वासी लौरो हो

आज बिधिको बिधानलाई स्वीकार्दै
गुरुजीको हातको सहारा बन्दै
आफैंलाई श्रद्धा सुमन चढायो,
लामो निस्वास फेर्दै
जिउँदो लाश सरि
नयाँ बाटो हुँदै नयाँ घरतर्फ लाग्यो।

__असम