Min Bahadur Bista – Jar Saheb Ko Kukur

मिन बहादुर बिष्ट – जरसाहेबको कुकुर

बसन्तको पदचाप बज्नु हुदैन कहीँ
हावाले सिठी बजाउँदै दगुर्नु पनि हुदैन
नदीले यात्राका पैतालाहरु बगाउनु हुदैन कहीँ
भालेले समयको सङ्केत पनि दिनु हुदैन ।
चराहरुको भावविमोहित सङ्गीत गुन्जनु हुदैन कहीँ
केराको पातमा लोखर्के पनि नाच्नु हुँदैन
आरुको बोटमा ताराहरु झुण्डिनु पनि हुँदैन
आकाशमा बादल उड्नु हुँदैन कहिल्यै
बादल ओढेर जूनले बादलकै कोठाभित्र निदाउनु पनि हुँदैन
कोखिलामा चिचिलाहरु च्यापेर आमाहरुले कतै निस्कनु हुँदैन कहिल्यै
ज्यावल बोकेर किसानहरु फाँटतिर लाग्नु पनि हुँदैन
फाँटमा जौका टुँडाहरु लहलहाउनु पनि हुँदैन
बगैँचामा रङ्ग-बिरङ्गका फूलहरु पनि फुल्नु हुँदैन
तोतेबोली बाल्दै ससाना केटाकेटीहरुले पृथ्वीजस्तो गोल भकुण्डो
उफार्दै, गुडाउँदै मैदानतिर कुद्नु पनि हुँदैन
गौँथलीले बर्षातका निम्ति गुँड बनाउनु पनि हुँदैन
हूँदैन, सूर्य उदाउनु पनि हुँदैन, सूर्य अस्ताउनु पनि हुँदैन
चौबीसै प्रहर अपराधीले झैँ शङ्काले कान ठाडा पार्दै
बाह्रै मास घृणाको तीखो नजरले चारैतिर हेर्दै
हरसमय फोहोर र भद्दा आवाजले गाली गर्दै सबैलाई
हरवस्तु काँचै चपाउँला वा निलुँलाझैं गरी
भोको अजिङ्गरले झैं
थुतुनो फट्फटाउँदै
र तरबारजस्ता तीखा दाँतहरु चम्काउँदै
भुकिरहन्छ
जरसाहेबको कुकुर भुकिरहन्छ ।
भुकिरहन्छ
जरसाहेबको कुकुर भुकिरहन्छ
बिलकुल जरसाहेबका आँखाजस्ता आँखा लिएर
बिलकुल जरसाहेबको थुतुनोजस्तो थुतुनो लिएर
बिलकुल जरसाहेबका आँखाजस्ता आँखा लिएर
बिलकुल जरसाहेबको मिजास जस्तो मिजास गरेर
मानौं जरसाहेबको अर्को रुपझैं
संसारका प्रत्येक कुरुप, फोहोर र
भद्दा कुकुरहरुको सम्मानमा
पुच्छरले सलामी चढाउँदै
मानिसको सुन्दर इलाकाभित्र
घरी धुरीमा चढेर, घरी पर्खालमाथि बसेर
आतङ्क र अराजकताको साइरनजस्तो
भद्दा आवाजमा भुकिरहन्छ
र जरसाहेब
त्यस नमीठो, रुखो र असभ्य आवाजलाई
यस प्रयोगको सबभन्दा मीठो सङ्गीत ठान्दै
खित्का मारेर हाँस्नुहुन्छ
उस्तै नमीठो, रुखो र असभ्य आवाजमा ।

Hemanta Pardeshi – Akhir Timi Ko Hau

हेमन्त परदेशी – आखिर तिमी को हौ

तिमीले मलाई बहिरो भन्यौ
नसुने झैँ गरेरै सहेँ मैले
तिमीले मलाई कानो भन्यौ
त्यसलाई पनि खपेँ मैले
अर्थात,
लुलो,लङ्गडो, डुँडो, खोरन्डो जे जे भन्यौ तिमीले
ती सबैलाई त्यसरी नै पचाएँ मैले
तर आज फेरि पनि तिमी मलाई
तिनै अनेक कनिष्ठ नाम र उपनामले पुकारी रहेकाछौ
अर्थात, तिमी प्रतिको मेरो सम्मान र सहनशीलतालाई
एउटा कम्जोर छात्तीको उपज ठानेर
मेरो स्वाभिमानमाथि नै धावा बोलिरहेकाछौ
तर पनि म त्यसरी नै सहिरहेकोछु
खपिरहेकोछु अनि पचाइरहेकोछु
अर्थात,
तिमी प्रतिको अब्यक्त बिद्रोहलाई दबाएर
शालीनता र सहनशीलताको पर्याय बन्न खोजिरहेकोछु म
तर थाहा छैन,
संयमता र धैर्यताका यी बाँधहरु कतिन्जेल टिक्ने हुन्
अथवा
शालीनता र सहनशीलताले कहिले सम्म धान्ने हुन्
त्यसैले, हाइब्रीड् र कोलोनिङ् नगरिएको
एउटा बिशुद्ध प्रजातिको मान्छेको मनबाटै भन्दैछु म
मसँग त केवल बिरासतमा मिलेका
साधारण मानव क्रोमोजमहरु मात्रै छन्
अर्थात,
मेरा क्रोमोजमहरु तिम्रा जस्ता हाई-ब्रीडियन् र बिकशित छैनन्
त्यसैले त,
रङ्गीताहरु ब्रम्हपुत्र उकालो बगिसक्दा पनि
म भने आफ्नो पुरानै धारमा बग्न विवश बनिरहेकोछु
अर्थात,
उकालो बग्नुको कठिनाई र चुनौतिहरुलाई थेग्न सक्ने
सामर्थ्यता अझै पनि जुटिसकेको छैन मसँग
त्यसैले म तिमीलाई आग्रह् गर्छु
जो जसरी र जता बगे पनि
उसले स्वच्छन्द र उन्मुक्तसित बग्न पाउनुपर्छ
अर्थात,
ऊ ‘ऊ’ नै हो र म ‘म’ नै हो को साश्वत सत्यलाई
मन खोलेर पचाउनु सक्नुपर्छ
नत्र एक दिन,
अवश्य त्यो दिन आउनेछ
कि तिम्रो श्रेष्ठताको बिरुद्धमा पनि
असङ्ख्य चोर औंलाहरु ठडिनेछन्
र, तिमीलाई प्रश्न माथि प्रश्न गर्नेछन्
कि दुनियाँलाई आफू जस्तै सर्बश्रेष्ठ हुनुपर्छ भन्ने
आखिर तिमी को हौ?

पाँचथर, हाल: दोहा, कतार

Sarubhakta – Rashtra Gaan

अग्निमाला
नवः हिमयुगीन अर्घेलाहरु
सिमिट्रीमा रेटिसेन्ट बालहरु
आरोहण गर्छन्
मेथाडोन खाएका हुडिनीहरु
साइवरकोष्टरमा
अपरेशन डेजर्ट स्ट्रोम गर्छन्
गन्धका नाताहरु उस्तै छन्
मात्र नात्रेड्यामस विश्वमा
प्राविधिक गडवडीमा क्षमाप्रार्थनाहरु
आतङ्कका हिमाल चढिरहेछन्
ए हाम्रा सभानाहरु
अल्ट्राभ्वायलेट क्यामेरातिर
कति छन् अदृश्य जोखिमहरु ?
टेलिस्कोप भिरेका गिद्धहरु
शोकेसभित्रका कुकुरभुकाई सुन्दैछन्
उ ः ! परभक्षी आतङ्कका हल्लाहरु
आजभोलि मन्दिरैमन्दिरको देशमा
देवताहरु शरणार्थी बनेका छन्
‘कुकुरदेखि सावधान !’ गिदीमा भ्रम टाँसेर मान्छेहरु
मान्छेहरुद्वारा सावधान छन्
‘भैचालो आउँदैछ ! भैचालो आउँदैछ !’
एउटा सम्भावित भैंचालाको सम्मानमा
मान्छेहरु घर छोडेर कटेरो निर्माणमा
ब्यस्त छन्
‘विद्युतीय धरापमा नपरे फेरि भेटौंला !’
‘सुरक्षा कारवाइमा नपरे फेरि भेटौंला !’
संकटकालमा झ्याप्प निभ्ने संकटकालीन बत्तीहरुमा
एउटा सिङ्गो पुस्ता गीत गाइरहेछ
स्वराष्ट्रिय

Manoj Bogati – Hali Dai Ra Khet

मनोज बोगटी – हलीदाइ र खेत

बिहानको पहेंलो भजन जस्तो
घामकिरणले टल्केको तरूणी खेतको जीउको पसीना
अनि त्यहॉंबाट धुवॉंजस्तो उड़ेको त्यसको कुमारीगन्ध
कुन्नि कसरी थाह पाउँछ हलीदाइले।

दिनभर हलगोरूको पुरूषसित खेलेर थाकेको खेतले पनि
कुन्नि कसरी थाह पाउँछे
हलीदाइको निधारमा भिजेको कोमल सपनाको स्वर्गसुगन्ध।
खेतको अनुहार
पहिलोपल्ट गर्भ बोकेकी दुलही जस्तो सिनित्त छ।

हेर्दै जानू
केही दिनपछि
खेतलाई टेकेर कसरी उभिनेछन्
‌दुइपाते अक्षरहरूले।
त्यसपछि पढ़्‌नू फेरि
खेतको नयॉं शास्त्र।

Bidhya Sapkota – Aawhaan

विद्या सापकोटा – आह्वान

जिरिङ्ग आङ तान्दैं
टकटकिन्छ चौरी
टकटकिन्छ गाई
टकटकिन्छ जर्सी
अझै
टकटकिन्छन्
च्यातिएका टोपी
धुजिएका पटुकाहरु ….. ।।
फुत्रुकफुत्रुक ….
झारिरहन्छन्
पठाइरहन्छन्
बाँच्नको लागि/बचाउनको लागि
आफ्नो लागि/आफ्नाका लागि
………………………………..
जीवन लड्ने रंगशालाको खोजिमा
आ-आफ्ना रगतका डल्लाहरु ।।
भेट्टाउला/नभेट्टाउला
(मैदान)
हार्ला/जित्ला
फेरी,
फर्कला/नफर्कला
…………………
ढक्क मुटु,
सधैंको सन्त्रास ??
बग्दैथें/बगिरहेछन्
धुम्धुम्ति लाचार बाबुहरु
घुँक्कघुँक्क विवश आमाहरु
………………
धेरै बगे/बग्नु बगें
आखाँका डिल भएर
बलेनीका धाराहरु
उत्रै-उत्रै/उस्तै-उस्तै
तरल-तरल ।।
यो परकाष्ठामा,
परिश्रमको वक्षले सिंचिएर
अभावका बकुल्ले भुँवामा
भुरुरुरु…..
उडेका
उडाइएका
उडिरहेका
ती स्वप्निल मनहरुसँग
ती युगिन पाखुराहरुसँग
माग्दैंछु साथ, सङ्कल्पको
गरिरहेछु आह्वान, विनिर्माणको
…………………………
आऊ ! हामी
आफ्नै/आफैं
आफैं/आफ्नै
‘जीवनसँग जीवन खेल्ने’
रंगशाला खनौं ।।

Sulochana Manandhar Dhital – Dhunga Ko Ful

सुलोचना मानन्धर धिताल – ढुङ्गाको फूल

प्रेमले रोपेको बिरुवामा
कतै ढुङ्गा फुलिदियो भने
आखिर बिचरो त्यो मालीको
दोष नै के

Shyamal – Rajdhani Ma Truck

इँटा बोक्छ
सिमेन्ट र फलामका छडहरु बोक्छ
ढुङ्गा, बालुवा र काठ बोक्छ
बोक्छ झ्यालका लागि सिसा
र बोक्छ उज्यालोका लागि
मैनबत्तीको बाकस पनि
ओलम्पिकको तेज धावक झैं
राजमार्गमा दुर्गुछ ट्रक
कहाँ जान्छ ?
थाक्छ
लामो—लामो सुस्केर हालेर
विश्राम गर्छ,
सडक छेउ
थकाल्नीको पसलमा घुसेर माग्छ डिजेल
निस्पट्ट अँध्यारोमा
हेडलाइट बालेर दगुर्छ मात्तिदै
पिसाब गर्न रोकिन्छ झाडीनिर
र दुगर्छ फेरि गति बदल्दै
सयौं घुम्तीहरुको राजमार्गमा
आृहोरदोहोर सधंैको
यो ट्रक कहाँ जान्छ ?
ओसारेका
थुप्रै सामानहरु जोडेर
घर बनाउँछ उ
र शीतमा निथ्रुक्क भिजेर
बिताउँछ केही छिन रात
र पुनः बेपत्ता हुन्छ बाक्लो हुस्सूमा
दुइटा आँखा बालेर,
यसरी सधैँको ओहोरदोहोर
ओहोरदोहोर हुन्छ
पेट्रोल पम्प राखेर बसेका
राजमार्ग छेउका मानिसहरु हो ।
यो ट्रक कहाँ जान्छ ?

Bhupi Sherchan – Hami

हामी जतिसुकै माथि उठौं,
जतिसुकै यताउति दगुरौं,
जतिसुकै ठुलो स्वरमा गर्जौं
तर, हामी फगत् पानीको थोपा हौं
पानीका निर्वलिया थोपा
जो सूर्यद्वारा माथि उचालिन्छौं
र बादल बन्छौं,
हावाको इशारामा यताउति दगुर्छौं
र आफूलाई गतिशील भन्ठान्छौं,
अनि एक चोटि माथि पुगेपछि
हामी आफ्नो धरतीलाई बिर्सन्छौ
र आफ्नो धरतीलाई
खोलालाई
बगरलाई उपेक्षापूर्वक
पालिएका कुकुर
झ्यालबाट गल्लीका कुकुरहरुलाई हेरेर भुलेझैँ
हामी भूक्तछौं
र आफ्नो कुकुर भुकाइलाई गर्जन भन्ठान्छौं
अनि अन्त्यमा एक दिन बर्सेर चकनाचुर हुन्छौं
र फेरि परिणत हुन्छौं पानीका थोपाहरुमा
निर्बलिया थोपाहरुमा
र कुनै इनार, खाडल वा पोखरीमा
कुहेर बिताउछौं बाँकी जीवन
टरे टरे टर्टराउने घिनलाग्दा भ्यागुताहरु पालेर,
बिष नभएका साँपहरु अँगालेर
हामी जतिसुकै माथि उठौ
जतिसुकैं यताउति दगुरौं
जतिसुकै ठुलो स्वरमा गर्जौ
तर, हामी भित्र-भित्रै खोक्रा छौं
हाम्रो उठाइको कुनै महत्व छैन,
हाम्रो दगुराइको कुनै लक्ष्य छैन,
हाम्रो गर्जनको
पानीमा फालिएको अगुल्टाको ‘छवाइयँ’ भन्दा बढी वजन छैन।
हामी बाहिरबाट जतिसुकै उच्च देखिए तापनि
भित्र-भित्र निरन्तर खिइँदै र घिस्सिँदै गइरहेका छौं
हाम्रो बाहिरको उचाइ झूटा हो,
भ्रम हो
अग्लो टाकुरामा उम्रिएका च्याउको उचाइभन्दा
यसको बढ्ता महत्व छैन
वा दुइटा अग्ला बाँस खुट्टामा बाँधेर हिँड्ने
भारतीय चटकेको उचाइभन्दा यसको बढी विशेषता छैन
अग्लो चुच्चे टोपी लगाई नाच्ने
सर्कसको जोकरको उचाइभन्दा यसको बढी विशेषता छैन
हामी बाहिरको उचाइमा रमेका छौ, लट्ठिएका छौं, फूलेका छौं
तर, हामीले आफ्नो आस्थाको द्वीपमा
निरन्तर खिइँदै र घिस्सिँदै गइरहेको कुरालाई भुलेका छौं
हीनतको सानो द्वीपमा पछारिएर
हामीले आफ्नो पूर्वस्मृति गुमाइसक्यौं
हामीले आफ्नो विगत उचाइलाई बिर्सिसक्यौं
हामीले मानिसको सामान्य उचाइलाई बिर्सिसक्यौं
हामीले मानिसको सामान्य उचाइलाई बिर्सिसक्यौं
त्यसैले जब कुनै सामान्य मानिस
कथामा वणिर्त ‘गुलिभर’ झै
आई पल्टन्छ हाम्रो आस्थाको द्वीपमा
हामी छक्क परेर उसलाई हेर्छौं
हामी उसलाई हेरेर छक्क पर्छौं
हामीलाई उसको उचाई देखेर आश्चर्य लाग्छ
हामीलाई आफ्नो पुड्काइ देखेर डर लाग्छ
र त हामी आफ्नो हीन चावनाका
सियो जत्रा स-साना हतियारहरुको उसमाथि
प्रहार गर्छौं
उसको अङ्ग-प्रत्यङ्गमा चढछौं
उफ्रन्छौं
टोक्छौं
चिमोट्छौँ
र अन्त्यमा थकित भएर तल ओर्लन्छौं
शान्त हुन्छौं
समर्पित हुन्छौं
र कुनै ठूलो चट्टानमाथि उर्लेर समुद्रको छालले
तर ओर्लेर त्यसको पाउ पखाले झैँ
हामी पुज्न थाल्दछौं त्यो साधरण मानवलाई
महान् भनेर
हामी बाहिरबाट जतिसुकै उच्च देखिए तापनि
भित्र-भित्रै निरन्तर खिइँदै गइरहेका छौं
हामी ‘लिलिपुट’ का मानव हौं।
हामी लघूमानव हौं।
हामी आफूखुशी कहिल्यै मिल्न नसक्ने
कसैले मिलाइदिनुपर्ने,
हामी आफुखुशी कहिल्यै छुट्टिन नसक्ने
कसैले छुट्टायाई दिनुपर्ने,
हामी आफू खुसी कहिल्यै अगाडि बढ्न नसक्ने
कसैले पछाडिबाट हिर्काउनुपर्ने, हिँडाउनुपर्ने
हामी रङ्ग-रोगन छुटेका,
टुटेका, फुटेका
पुरानो क्यारमबोर्डका गोटि हौं
एउटा मानोरञ्जक खेलका सामाग्री,
एउटा खेलाडीमाथि आश्रित,
आफ्नो गति हराएका
एउटा ‘स्ट्राइकर’ द्वारा सञ्चालित
हो, हामी मानिस कम र बढ्ता गोटी हौं।
हामी वीर छौं
तर बुद्धू छौं
हामी बुद्धू छौं
र त हामी वीर छौं
हामी बुद्धू नभइकन वीर कहिल्यै हुन सकेनौं
हामी महाभारतको कथामा वर्णित एकलव्य हौं
प्रत्येक पिँढीको द्रोणाचार्यले हामीलाई उपेक्षा गर्छ
इन्कार गर्छ मान्न हाम्रो योग्यतालाई,
शक्तिलाई,
र अस्तित्वलाई
तर, हामी तिनै द्रोणाचायैको मूर्ति बनाउँछौं
आफ्नो झुप्रो अगाडि,
त्यसलाई पुज्छौ
ढोग्छौं
निरन्तर धनुर्विद्याको अभ्यास गर्छौं
र द्रोणचार्यका अन्य कुलीन
चेलाहरुभन्दा बढी कुशलता प्राप्त गर्छौं
तर, हाम्रो कुशलतादेखि आर्श्चर्यचकित
र भयभीत भई
प्रत्येक पिंढीमा द्रोणाचार्य हामीकहाँ आउँछ
र गुरु-दक्षिणा माग्छ
र हामी सहर्ष उसको इशारामा
आफ्नो बुढी औंला काटेर उसलाई भेटी दिन्छौं,
आफ्नो अस्तित्व मेटेर उसलाई समर्पित गछौं
र मक्ख पछौं आफ्नो गुरुभक्तिमाथि
आफ्नो आत्मशक्तिमाथि
त्यसैले हामी वीर त छौं
तर, बुद्वू छौं
हामी बुद्वू छौ
र त हामी वीर छौं
हामी बुद्वू नभइकन वीर कहिल्यै हुन सकेनौं
हामी कसैको मूर्ति स्थापना नगरीकन
वीर कहिल्यै हुन सकेनौं
हामी पाइतला हौं
केवल पाइतला
र फगत पाइतला
पाइतलाः जसको भरमा शरीर उभिन्छ
पाइतलाः जसको आधारमा शरीर हिँडछ
पाइतलाः तर जो भन्ठान्छ कि
शरीरले कृपा गरेर उसलाई पालिरहेछ
दया गरेर उसलाई सँग-सँगै हिँडाइरहेछ
मक्ख पर्छ शरीरको महान्तामाथि
र सधैँ सम्पूर्ण शरीरको भार सहन्छ
सधै शरीरको सबभन्दा तल रहन्छ
कहिल्यै शिर उचालेर माथि हेर्दैन
सधैँ-सधैँ नतमस्तक रहन्छ
हामी पाइतला हौ
हामी दौडमा प्रथम हुन्छौं
र हाम्रो निधारले टीका थाप्छ,
हामी दौडमा प्रथम हुन्छौं
र हाम्रो घाँटीले माला लाउँछ
हामी दौडमा प्रथम हुन्छौं
हाम्रो छातिले तक्मा टाँस्छ
हाम्रो टिका थाप्ने निधार अर्कै छ
हाम्रो माला लगाउने निधार अर्कै छ।
हाम्रो ताक्मा टाँस्ने छाती अर्कै छ,
हामी त फगत कसैको इसारामा
टेक्ने, हिँडने र दगुर्ने पाइतला हौं
केवल पाइतला
र फगत पाइतला।
हामी केही पनि होइनौं
र शायद त्यसैले केही हौं कि!
हामी कतै पनि, केही पनि छैनौं
र शायद त्यसैले कतै, केही छौं कि!
हामी बाँचिरहेका छैनौं
तर शायद त्यसैले पो बाँचेका छौं कि!
त्यसैले आओ ए शून्य पूजकहरु!
हामी सब मिलेर ढोगौं यो रिक्ततालाई
हाम्रो सब मिलेर ढोगौं यो रिक्ततालाई
हाम्रो अस्तित्वको यो देवतालाई।

Abhas – Ajhai Samjhana Chha Andhyaro Badhariyeko

बाबु, मलाई बिर्सिस् कि कसो ?
अमाहरुको एउटा प्रश्न…….

बिर्सेर पनि
बिर्सि नसक्नु रहेछ आमा !

त्यो क्षण
जब
मेरो मस्तिष्कमा
चिन्ताको बीउ पनि थिएन
जब
पाइलाले माटो छामेकै थिएनन्

त्यस बखत
मलाई एउटा न्यानोले
छोप्ने गथ्र्यो
त्यो न्यानो
अझै सम्झना छ
तिमी
चोलोका तुना खोल्थ्यौ
एउटा सुगन्ध चल्थ्यो
त्यो सुगन्ध पनि
सम्झना छ

जब म
आँगन नाप्न
मुस्किलले सिक्तै थिएँ

मेरो कलिलो मुठीभित्र
एउटा औंला हुने गथ्र्यो
त्यसले छोडेको काउकुती
अझै सम्झना छ
यदाकदा
घाउ हुने गथ्र्यो औंलामा
औंलाको घाउ पनि
सम्झना छ

जब म
दौंतरीसित रम्दै गरेको हुन्थेँ

तिमी
वनका काढाँमा
हात दर्फराउँदै हुन्थ्यौ सायद
फर्कँदा
तिमीले बोकेको पत्करको भारीमाथि
गुराँसका थुँगा हुन्थे
ओठमा गुराँस जस्तै मुस्कान

जब
साँझ पथ्र्यो
तिमी दियो सल्काउँथ्यौ

दियो
तिमीले कसिँगर बढारेझैँ
मझेरीको सबै अँध्यारो बढारिदिन्थ्यो

आमा !
सम्झना छ
दियो र तिम्रो सामिप्य
अझै सम्झना छ ।

Tanka Subba – Ganatantrik Dhoon

टंक सुब्बा – गणतान्त्रिक धुन

आजभोलि गणतान्त्रिक धुन
निरन्तर वजिरहेछ
हामी त्यहि धुन सुनेर
खुशीयालीको मनाईरहेछौ
यी धुनहरुसंगै
अरु धुनहरु पनि वज्न थालेकाछन्
र तालहरु पनि फेरिन थालेकाछन्
त्यसैले धुनहरुमा अनेकता पाईन थालेकाछन्
धुनहरुमा विभिन्नता देखिन थालेकाछन्
यसरी हामीहरु आआफ्नै धुनमा
खुशीयाली मनाईरहेछौ

कोही भन्छन्
राजाको अवशान पछि
संघीय गणतन्त्रको धुन बजेको हो
कोही भन्छन् दशवर्षे जनयुद्घले
कोही भन्छन् बाह्रवर्षे प्रजातान्त्रिक अभ्यासले
कोही भन्छन् आम नेपालीको चाहानाले
जेसुकै भएपनि गणतन्त्रको धुन
आजभोलि निरन्तर वजिरहेछ
माथि देखि तलसम्मकाले
यो धुन बजाईरहेकाछौ
अथवा त्यसको उपभोग गरिरहेछौ
त्यसैले त अनेकौ धुनहरु सुनिरहेकाछौ
अव कुन धुनलाई कसरी सुन्ने होला ?
किनकी कसैका धुनहरु मिल्दैनन्
थरिथरिकाछन्
कसैका तालहरु मिल्दैनन्
परिपरिकाछन्
यहाँ मात्र आआफ्नै धुनहरु बजिरहेकाछन्
सवैको एउटै धुन बन्न सकेको छैन
सवैको एउटै ताल हुन सकेको छैन
तर यो गणतन्त्रको धुनमा
नाच्नेहरु आआफ्नै तालमा नाचेकाछन्
कोही हर्षे नाचेकाछन्
कोही विस्मतले नाचेकाछन्
धुनहरु बज्न थालेपछि
सवैलाई आआफ्नै तालले नाच्न मन लाग्छ
यो गणतान्त्रिक धुन हो
त्यसकारण धुनको समान अधिकार छ
सायद त्यसैले होला मान्छेहरु
कोहि राष्ट्रिय धुनमा छन्
कोहि अन्तर्राष्ट्रिय धुनमा छन्
कोहि संघीय धुनमा छन्
कोहि क्षेत्रीय धुनमा छन्
कोहि जातीय धुनमा छन्
कोही छुट्टै राज्यको धुनमा छन्
जे होस् गणतान्त्रिक धुनलाई
सवैले सुनेर उपयोग गरिरहेछन्
भोलि यो धुन कसरी वज्दै जाने हो
थाहा छैन
तर धुनले हरेक दिन उचाई लिदैछ
स्थायित्व कायम गर्दैछ
त्यसैले त धुनहरुसंग
समूह देख्न थालिएका छन्
मण्डली भेट्न थालिएका छन्
तर यहाँ अझै पनि मान्छेहरु
कति शास्त्रिय धुनमाछन्
कति आधुनिक धुनमाछन्
कति उत्तरआधुनिक धुनमाछन्
यसर्थ सवै नेपालीहरु आआफ्नै धुनमा छन्
सवै नेपालीहरु आआफ्नै तालमा छन्
कसैले कसैका धुन सुनेका छैनन्
कसैले कसैका ताल बुझेका छैनन्
मात्र गणतान्त्रिक धुन बजिरहेछ
सत्ताकालाई सत्ताको धुन बजिरहेछ
पदकालाई पदको धुन बजिरहेछ
तर जनताहरुलाई भने
महङ्गी ,गरिवीको धुन बजिरहेछ
चोरी,डकैती,हत्या,अपहरणको धुन बजिरहेछ
यथार्थमा असुरक्षाको धुन बजिरहेछ

एउटै देशका भिन्नभिन्नै धुनहरु
एउटै देशका वेग्लावेग्लै तालहरु
गणतान्त्रिक धुनसँग मिसीएर
निरन्तर वजिरहेकाछन्
कतै चर्को कतै मधुरो बजेकाछन्
कतै मधुरो कतै चर्को सुनिएकाछन्
तर धुनहरु सवैतिर बजिरहेकैछन्
वास्तवमा सत्ताका धुनहरु
तल धेरै सुनिएकाछन्
जनताका धुनहरु माथि थोरै मात्र सुनिएका छन्
यहाँ गणतान्त्रिक धुन यसरी नै गुन्जिरहेछ

हामी सवैले सुनिरहेकाछौ गणतान्त्रिक धुन
मज्जैले सुनिरहेकाछौ
त्यहि धुन सुनेर
खुशीयालीको मनाईरहेकाछौ
तर यो धुन
अव कहिले सम्म बज्ने हो थाहा छैन
तै पनि हरेकले धुनको आशा गरेकाछन्
तै पनि हरेकले धुनको भरोसा गरेकाछन्
किनकी यो धुन युगौंपछि
गुन्जेको मौलिक धुन हो
त्यसैले धुनसँग हरेकको जिवन गुन्जिनु पर्छ
त्यसैले धुनसँग हरेकको विचार समेटिनु पर्छ
किनभने यहि धुनको लागि
धेरैले रगत वगाएकाछन्
धेरैले पसीना पोखाएकाछन्
धेरैले सिंदूर पुछेकाछन्
धेरैले आफन्त गुमाएकाछन्
तसर्थ गणतान्त्रिक धुन मात्र धुन वन्नु हुदैन
देशको धुन वन्नु पर्छ
विकासको धुन वन्नु पर्छ
शहिदको सपनाको धुन वन्नु पर्छ
समग्रमा नेपाली जनतालाई सम्वोधन गर्ने धुन वन्नु पर्छ

Yuddha Prasad Mishra – Aaja Ko Awaz

युद्धप्रसाद मिश्र – आजको आवाज

भावना बलिदानकोले
देश भै बिध्वंशकारी
रक्त क्रान्तिका बबण्डर
आउँदैछन् वेग मारी

नीच हत्याराहरूका
भावनामाथि चढी
कस्सिदैछन् र्सवहारा
तोड्न आफ्नो हत्कडी

क्रूद्ध भै कंकाल उठ्दैछन्
नहट्ने प्रण गरी
ज्यूँनु यो धिक्कार भन्छन्
शत्रुहरूको तल परी

आत्मबल माथि उठेको
देश हो यो स्वाभिमानी
खूनको बदला लिने हो
कुन कुराले आज हामी

गर्न हत्या देशको
संगीनमा राख्ने सहारा
भाग जनताले थुकेका
आत्मगौरवहीन सारा

(लहर – २०४१)

Binod Khadka – Rahar

रहर के हो ? पीन्जडा जीवनको
रहरकै खातिर उर्लिन्छ भेल पीडाको
रहर के हो ? जहर जीवनको
रहरकै खातिर बल्झिन्छ मृत्यु पीडाको ।

रहर के हो ? एक ठहर जीवनको
रहर नै त रहेछ आशा जीवनको
रहर के हो ? खोई छाड्नै नसकिने
रहर विना जीउनुको अर्थै नरहने ।

रहरले जीवन सून्दर बनाउला
रहरविनाको जीवन व्यर्थै हराउला
रहर के हो ? यात्राको अमूल्य साथी
रहरले त मान्छे पुग्छ माथी माथी ।

रहर जसले छोड्यो त्यो विरक्त भयो
रहर विना उसको जीवनलीला गयो
रहर त गर्नु तर आफ्नै वजनको
रहर पुग्ला हैसियत बमोजिमको ।

रहरले पीडा नदिनु अरुलाई
रहरकै लागी नरुवाउनु अरुलाई
रहरले सेवा गर्नु सधै दूखीकॊ
रहर नगर्नु विनास अरुको ।

Pravin Khaling – Canvas Samachar Patra

प्रवीण खालिङ – क्यानभास समाचार पत्र

दैनिक
समयको क्रमसितै
घटना, दुर्घटनाको तुल्लीका समातेर
न्यूजका इजलहरू
नाइफ स्ट्रोकहरू
क्रमबद्ध पेरको क्यानभासमा उपस्थिति कोरिन्छन्।

शहरको
राजनीतिको कालो रङ्गले
गाउँको सयपत्री सुनौलोलाई ओभर स्याडो गर्छ
सजक दुर्घटनाको रक्ताम्मे कलरले
क्याबिनेट र सचिवालयसम्म ब्रस स्ट्रोक दिन्छ।

धाराको कुरा
तरूणीको मोहनी चुरा
गाउँको वैंशको रङ्ग खेलाउन हाम्मे पर्छ-उतार्न गाह्रो
इजलमा आउँदैन-ब्रसले दिप्दैन।

आत्महत्याको रङ्गमा
वानगोफको पुरानो पिस्तोल
ओभररसुरवाजबाट कतै ह्वाइटहलको बगैंचामा पोतिन्छ
राङ्काको पहेलो खेतको रङ्गमा
कागहरूले गुल्मीसण्डे शुरु गर्छ।

हेडलाइनमा
हत्या,बन्द र अपराधको
पोस्टम्यान रूले पोट्रेट बन्छ
सम्पादकीयमा त्यसैलाई कोलाज बनाइन्छ सान्तवना र सुझाउको
अक्षर रङ्गहरू पोतेर
सयौं नाइफ स्ट्रोकपछि
जब एका विहानै घर-घर र गल्ली-गल्लीको
ग्यालेरीमा प्रदर्शन हुन्छ
त्यो क्यानभास समाचार पत्र
गाउँ, धारा, गोरेटो र धानबारीको चित्र भएमा
मास्टरपीश बन्दैन त्यो
त्यसैले
दूर्घटना, बलात्कार, अत्महत्या, आतंकवाद र राजनीतिको
रङ्ग खेलाउनै पर्छ
त्यसैलाई प्रोट्रेट, कोलाज र ल्याण्डस्केप पारेर
टी टेबलका ग्यालेरीहरू सजाउन।

गान्तोक, पूर्व सिक्किम

Taranath Sharma – Sajha Yo Fulbari

कालो अत्यन्त कालो अतिशय धमिलो राजनीति नराम्रो
आयो छायो निराशा मुलुकभरिको चेत खुस्केर हाम्रो
हामी नेपालका छौ सकल जनता एकतामा बसेका
कोही छैनौँ अरुको श्रम र पसिना लुट्न पेटी कसेका

योद्धा शूरा र आँटी अघि असल थिए न्यायका लागि मर्थे
पुर्खाको देनलाई शिरउपर गरी नीतिको राज्य गर्थे
साझा यो फूलबारी सकल जनको हो भनी पृथ्वी भन्थे
चोखो आदर्श मानी युवकयुवती राष्ट्र्का भक्त बन्थे

जनतन्त्र थियो सबको रहर
परतन्त्र हुने अब नित्य डर
लुटमार बढ्यो जनजाति फुटे
रिस द्वेष र भेद अँगाल्न जुटे

जब भेद बढ्यो अनि राष्ट्र् फुट्यो
जनता ठगिए ईतिहास टुट्यो
कुन सर्प सुटुक्क पस्यो परको
हुन सक्छ यहीँ कपटी घरको

मन खल्बलियो विषले भरियो
अनि टायर बाल्न युवा सुरियो
किन पढ्नु र लेख्नु युवा जनले
जनजीवन बन्द गरे रिसले

जनतन्त्र भयो सपनासरह
अनुशासन ऐन भए कलह
अब शासन छैन कुनै प्रहर
ठग नै ठगले भरिए सहर

धमिरै धमिरा घरका जगमा
कसरी अब राख्नु निजी गरिमा
जब गिद्ध र चील उडे नभमा
बचरा बिचरा जनको शिरमा

ठग बोल्छन् ठग लेख्छन् नयाँ नेपाल जन्मियो
लोकतन्त्र यहाँ आयो हाम्रो सौभाग्य चम्कियो
ब्वाँसा र बाघ लुछ्तै छन् आमाको छाती चर्चर
चलायौँ सँसद भनी पार्दै मुलुक जर्जर

पत्तोफाँट कतै छेन उज्यालो घाम झुल्कने
तैपनि राष्ट्र् यो हाम्रो अघिल्तिर छ लम्कने
वीरको देश नेपाल अदम्य हिमका चुली
उचाली अघि बढ्नेछ परस्पर मिलीजुली

जनता अब चाहन्छन् आफ्नै शासनको भर
छानेर नेता विश्वासी उन्नति गर्न तत्पर
राष्ट्र्गौरव राखेर शान्ति स्नेह स्वतन्त्रता
स्थापनाको प्रण लिई एकता र समानता

Prakar Antar – Pasina Utsav

प्रकार अन्तर –पसिना उत्सव

यौटा पहाड: म अझै अग्लिन्छु ।
यौटा म: म अझै उक्लिन्छु ।
अब आफै पन्छाउनु पर्छ काँडाहरु
डोकोभरी पहाड बोकेर
बिसाइदिन्छु पहाड चौतारीमा
उफ ! उ पनि ठाउँ ठाउँ भत्किएछ
छाड्दिनँ उक्लन ठाडो उकालो
साँझमा पनि
झ्याउँकिरीहरु बजाइरहेछन् नगरा
मेरो मुटु बाहेक
झ्याउँकिरीहरु बाहेक
निस्सिम निस्तब्धतामा
मैले पहाडमाथि पहाड बिसाएँ ।

सगरमाथा उक्लेर
चुचुरोमा
अर्को सगरमाथा राख्छु
र फेरी उक्लिन्छु
फेरी राख्छु
फेरी उक्लिन्छु……
………..
पसिनाहरु
मारियाना ट्रेन्चमा
उत्सव मनाऊँन् ।
मस्तिष्क तन्तुहरु
धारणा परिवर्तन गर ।

[Sent to Sanjaal Corps via Email]

Kusum Gyawali – Naya Hajur 1

धोएर जल खानका लागि त
महाराजहरूकै खुट्टा प्रसस्तै थिए
मलाई किन चाहियो अब
नयाँ हजूरका नयाँ खुट्टाहरू
बिहानै चाकडीमा लाईन लाग्न त
ठुला ठुला दरबारहरू छदैथिए
मलाई किन चाहियो हरेक दिन हातमल्दै घुम्नकै लागि
नयाँ हजूरको भरखरै बनाएको राजधानीको अग्लो घर

मेरा मुखमा कोच्नका लागि त प्रयाप्तै थिए
पुराना मालिकहरूले तयार पारेका
थोत्रा कानुनका एकथुप्रो पुस्तकहरू
ए, नयाँ हजूर मलाई किन चाहियो
नानीहरूको आलो रगत कट्कटीएको
तिम्रो प्राइभेट अदालतको फैसलाको मिसिल

मैले तानेर थाकेको छु
महाराजका दूर्गन्धित बग्गीहरू
ओ, नयाँ हजूर मलाई किमार्थ रहर छैन
फेरि तिम्रो डोले बन्न
भजन गाउनका लागि त
पुराना महाराजहरूले प्रसस्तै
स्वतन्त्रता निगाहा बक्सिएकै थियो
गाउनकै लागि त मलाई किन चाहियो
नयाँ हजूरको नाममा
रिमिक्स गरिएका पुराना भजनहरू

निहत्था करङ् भाँच्नकै लागि त
पुराना हजूरहरूले संगठित गरेकै थिए
निर्मम कठबाँस र अमानवीय बर्दीहरू
ए, नयाँ हजूर मलाई थप किन चाहियो
शालीन इतिहासबाट आयातित
नयाँ हजूरका अभद्र भाटा र अन्धा बन्दुकहरू
बन्धक बनाउन त हाम्रा कुमारीसपनाहरू
पुराना मालिकहरूका बिदेशी खाताहरू प्रसस्तै थिए
ए नयाँ हजूर मलाई चाहिएन
जबरजस्ति लुटेका कलिला सपनाहरू
मलाई साच्चीकै मुक्ति चाहियो
सम्पूर्ण मुक्ति चाहियो
नयाँ हजूरको नयाँ नङ्ग्रा र पन्जाहरूबाट

Gopi Krishna Prasain – Samaya Sanga Ko Sambaad

गोपीकृष्ण प्रसाईं – समयसँगको संवाद

यो शून्य समय
मैले छातीभरि सजाएको
मायागरि मुटुभरि अड्याएको
बाहिरका पालुवाहरुसंगै वयली खेल्छ
मलाई म्वाई खाएर झंकृत पार्छ
माया धेरै भएर
छायाँसंगै आए यो धरती संगका अनौंठा नाताहरु
समयसंग यसरी प्रान्जल भएर निक्ले यक्ष प्रश्नहरु
प्रश्नहरुसंगै आँखामा खुशीका खोलाहरु बगेजस्तो लाग्छ
र म एक तरहले समयको भइसकें
तर समय मेरो हुन सकेन
देखिराख्या छु, ंिहडिराख्या छु
घर बाहिर एक हुल चराहरु गाना गाइरहेछन्
प््रााणीहरु समयसँगै उडिरहन्छन्
समयसँगै दौडिइरहन्छन्
जीवनजगत समयको गतिमा चलेको छ
सम्पूर्ण दिनचर्या समयसंगै ढलेको छ
समयले एकदिन आएर मलाई सोध्यो
तँ को होस् ?
के गर्छस् ?
किन दुःखी छस् ?
खुशी हुनु पर्दैन ?
म निरुत्तर भएँ
म सुख खोज्न विदेशिएको छु
म सुख खोज्न परिवर्तित भएको छु
मेरा दुःखहरुसँग आँसु झरेर गीत बन्छन्
मेरा सुखहरु समयको प्रहार खपेर प्रीत बन्छन्
मेरा भावनाहरु जव वायूमण्डल छिचोलेर आकाशगँगातिर उडे
समयले भन्छ यो त कल्पना हो
धरतीमा अविच्छिन्न रुपमा जोतिइरहे पाईतालाहरु
समय भन्छ यो त शारिरीक व्यायाम हो
समय भन्छ,
जीन्दगीको आयाम खोज
जीवनमा परिवर्तनको बाटो रोज
परिवर्तित विश्वलाई हेर
परिवर्तनले दिएका कथा व्यथाहरुलाई हेर
ठूला ठूला युद्दहरुले व्यूँताएको विश्व
सुन्दरता र काम वासनामा लीन हुँदा मानिसहरु गुमाउदैछन् सर्वश्व
स्वार्थीपन र आत्माकेन्द्रित अहँले बढायो वर्चश्व
विपूल आणविक अस्तित्वमा रमाइरहेको दुनियाँ
खोलाहरु आफ्नो जस्तो लाग्दैन
यी बाटाहरुमा आफैंले टेके झैं लाग्दैन
वरपीपलको छाहारीमा बसेर पनि
शितलताको प्यास जाग्दैन
यी आँशुहरु आफै बगेजस्तो गर्दैनन्
यी कर्मन्द्रियहरु आफ्नो धरातलमा डेरा सर्दैनन्
परिवर्तन, परिवर्तन
मान्छे रोवट, मान्छे मेसिन
म विज्ञानमा रुपान्तरण भैसकें
मेरो प्राकृतिकपन औद्योगिकरण भैसक्यो
तिमीले गरेका भ्रुण र क्रोमोजमका कुराहरु
तिनीहरु त उहिल्यैदेखि परदेशी भैसके
एकै ठाउँमा बस्नै मान्दैनन्
आफ्नै थातथलोलाई आफ्नो ठान्दैनन्
वर्णशंकरको यो दुनियाँ
समयले संयन्त्र अनि परिवर्तनसंग नाता जोडेको छ
समयले पैसा र व्यापारमा आफ्नो मुख मोडेको छ
समयले प्रकृतिसंग धेरै नाताहरु तोडेको छ
समयले सत्यलाई धेरै धेरै छोडेको छ
यिनै कुराहरुसंग तिमी साक्षात्कार हुनु है
घामका पाइलाहरु संगै समय सरिरहेथ्यो
समय सँगको सवालमा आज आँखाबाट आँशु झरिरहेथ्यो
म त समयसँग चल्न सक्याथिन क्यार
धेरै टाढा टाढा गयो त्यो समय
गोधूलिमा भक्कानिएर रुन खोजें
मलाई पनि संगसंगै हिडाउन अनुनय विनय गरें
उस्ले मलाई हेरिरह्यो र भन्यो
म कहाँ प्राकृतिकपनमा मात्र अल्झेको छु र ?
म कहाँ आध्यात्मिक पक्षमा मात्र वल्झेको छु र ?
म कहाँ सत्यलाईमात्र अँगाल्छु र ?
म त अर्ध सत्य हुँ
म भित्र इमान्दारिता नखोज
मलाई संपूर्ण सत्य भनेर नरोज
परिवर्तित विश्वमा तिम्रो विलौना देखेर दुख लागेकोछ
परिवर्तन , समय तिमी,
हामी एक अर्कालाई अनुभूत गरिरहेछौं
हामी आफ्नै धरातलबाट कहाँ कहाँ झरिरहेछौं
कहाँ छ आकाशगंगा , कहाँ छ तारापुन्ज
मैले त सबैतिर पुग्नुछ, म समय हुँ
आज किन हामी धरतीको मात्र कुरा गरिरहेछौं
त्यसैले मलाई संधै नखोज्नु, मेरो बाटो संधै नहेर्नु
म संग धेरै आँशु नपोख्नु
किनकी म समय हुँ
धेरै व्यथाहरु पोखेको मलाई मन पर्दैन
तिमीलाई राम्रो सँग थाहा छ म समय हुँ ।

-लण्डन

Bhupin Byakul – Tamagai Deshko Manchitra Bata Metindai Thiyo

भूपीन व्याकुल – तामागी देशको मानचित्रबाट मेटिदैं थियो !

शहरले अपहरण गरेको छ, तिम्रो आत्मा
र अचानो माथि राखेको छ, तिम्रो ढुकढुकी
देश, म त्यही आस्था र ढुकढुकी खोज्दै
यस्तो गाउंमा आईपुगेको छुं
जहां मान्छेहरु भन्दा बढी घरहरु छन्
जहां सुरक्षाहरु भन्दा बढी डरहरु छन्

मेरो अनुहारनै
एउटा प्रश्न भएर अगाडि उभिए पछि
गाउंका बृद्ध मुखिया ओतेले भने –
“युवतीहरु सपना खोज्न शहर पसेका छन्
युवाहरु जिवन खोज्न बिदेश पसेका छन्
र प्राण थामि रहेका बुढा बुढीहरु
आंगनमा काल पर्खेर बसेका छन्
यो गाउंको तातो पसिना
बिदेशको माटोमा बगेको छ
यो गाउंको तातो रगत
बिदेशको पानीमा बगेको छ ।”

मैले सोधें –
“कसले रोपेर गए
लाहुरे फुलका यि उदास बोटहरु ?
कसले गोडेर गए
फुलबारी, करेसाबारी र खेतबारीहरु ?
खोई बिहान जगाउन
भालेहरु बासेको यो गाउंमा ?
खोई गाउं ब्युंझाउन
हिमालहरु हांसेको यो गाउंमा ?”

गाउंको जम्मै उज्यालो बिदेश लैजाने
छोरा छोरीहरु सम्झदै
बृद्ध मुखिया आतेले रुंदै भने –
“लाहुरे फुलहरु नओईलाउंदै
र बिहान ब्युंझाउन भालेहरु नबास्दै
उनीहरु आएनन् भने
मृत्यु आउने छ हाम्रा ओछ्यानहरुमा
हामीहरु सबै यसरी मर्नेछौंकी
मलामी जान पनि कोही बांकी रहने छैनन् !”

मैले देखि रहेको थिएं –
शहरमा एक रात पनि बास नपाएर
संवेदनामा संस्कृतिहरु गाउं पस्दै थिए
र यहि क्रममा
तामागी
देशको मानचित्रबाट मेटिदैं थियो !

– भुपीन व्याकुल, रचनास्थल: तामागी, २०५५

Abhas – Tyo Ko Aairahechha

टाउकोमाथि टोपी
र टोपीभित्र मथिँगल
मथिँगलमा
अनेकौं अमूर्त चित्र
र निधारमा
तिनै चित्रका सहीछाप
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

नकमाथि चस्मा
र चस्माभित्र निर्दोष आँखा
आँखामा
अनेकौं अधुरा सपना
र निधारमा
तिनै विफल सपनाका किरमिर रेखा
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

छातीमाथि सुनको सिक्री
र छातीभित्र मुटु पनि
मुटुमा
अनेकौं आगोका झिल्का
र निधारमा
त्यही आगोको राप
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

पृथ्वीमाथि पाइताला
र पाइतालामा
अनेकौं अचकल्टा यात्रा
सधैँ
अर्काको इच्छाको यात्री
एउटा स्वचालित बुँख्याचा
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

भन मित्र
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

Charan Pradhan – Swachalit Desh

चरण प्रधान – स्वचालित देश
(मधुपर्क भदौ , २०६७)

कसले चलाइरहेको छ यो देश ?
बीच सडकमा लम्पसार सुतिरहेका खातेहरुले
वा
गोला, बारुदको नशाले चूर मातेहरुले ?
खाते -जो आफैँ अचल छन्
उसले के चलाउला र !
माते -जसले ढाल्नेबाहेक अरु जानेकै छैन
उसले पो के चलाउला र !
सल्काइरहेको देखिन्छ
जलाइरहेको देखिन्छ
चिथोरिरहेको देखिन्छ
निमोठिरहेको देखिन्छ
तथापि
कसैले पनि चलाइरहेको देखिँदैन,
र पनि ढल्मलाउँदै चलिरहेको छ
मेरो देश ।
सायद स्वचालित छ मेरो देश !

– असन, काठमाडौँ