Shrawan Mukarung – Purano Manis

यस धर्तीको सबभन्दा पुरानो मानिसलाई मार्न
सबभन्दा नयाँ कुरा चाहिन्छ

तिमीसित अब
के छ त्यस्तो कुरा…?

सुधारिएको प्रजातन्त्र ?
गणतन्त्र ?

अत्याधुनिक बन्दुक
ट्याङ्क, मिसाइल, रकेटलन्चर
वा–
जैविक हतियार
अथवा–
अन्तर्राष्ट्रिय गीत…?

घर जलाइदियौ
घरसँगै–
उसका बालबच्चाहरू जले
श्रीमती, दाजुभाइ र इष्टमित्रहरू जले
उसले लगाएको भाङ्ग्रा, भोटो र गादो जल्यो
बक्खु, धोती र हाकुपटासी जल्यो
थाहा छ
ऊ किन जलेन ?

उसलाई आतङ्कारी भन्यौ
सरकारी गुप्तचर भन्यौ
तिम्रो चरम यातनाले
उसका विनयी हातहरू छिनालिए
निर्दोष आँखा र जिब्रो थुतिए
घाँटी र खुट्टाहरू गिँडिए
उसको पृथिवीजस्तो मुटुलाई
सङ्लिनले उनेर
विजयको हुङ्कार गर्यौ
तर थाहा छ
ऊ किन मरेन ?

यस धर्तीको सबभन्दा पुरानो मानिसलाई मार्न
सबभन्दा नयाँ कुरा चाहिन्छ

तिमीसित अब
के छ त्यस्तो कुरा…?

भाषा ?
धर्म ?

जाति
संस्कृति, सम्प्रदाय, राष्ट्रियता
वा–
मानवअधिकार
अथवा–
सुप्रिम अमेरिका ?
तिमीसित अब
के छ बाँकी त्यस्तो कुरा…?
जसले–
यस धर्तीको सबभन्दा पुरानो मानिसलाई मार्न सक्छ
के तिमी–
खेतमा धानको गन्धलाई मार्न सक्छौ ?
के तिमी–
पहाडमा बतासको गन्धलाई मार्न सक्छौ ?
के तिमी–
समुद्रमा पानीको गन्धलाई मार्न सक्छौ ?

तिमीसित अब
के कछ त्यस्तो कुरा…
भन ! के छ ?
जसले–
यस धर्तीको पसिनाको गहुँगोरो गन्धलाई मार्न सक्छ ।