Mani Raj Singh – Tenjing Haru Sadak Ma Orleka Chhan

मणिराज सिंह – तेन्जिङ्गहरू सडकमा ओर्लेका छन्

पौरखी मन उचालेर
स्वाभिमानी आस्था संगालेर
घोडचढीहरू युद्धमा होमिएको बेला
मुकुण्डो भिरेका जोकरहरू
बाटो चौबाटो ढुकेर
नौटङ्की गरिरहेको देखेर
कुण्ठा र निराशाका चट्टानहरू खोपेर
हिमालमा बाटो कोरिरहेका तेन्जिङ्गहरू
फगत नामका लागि सगरमाथा चढ्न छाडेर
सडक र चोकमा ओर्लेका छन् ।
गाईजात्रे उज्यालो च्यातेर
परिवर्तनका तमसुकमा सहीछाप गर्दै
अचकल्टो संविधानको हुक्का गुडगुडाउँदै
उपबुज्रुक बन्न खोजेका बहादुरहरूलाई
घोक्रेठ्याक लगाउन
लेखिएका र नलेखिएका चोटहरू स्याहार्दै
अधुरा आकाङ्क्षाहरू बाँच्दा बाँच्दै
अनुदानको भरमा अलमलिएर
मन तलाउसरि भरिलो बनाएका छन्
कठीन यात्राक्रममा
रातमा पनि हाँसेजस्तै जून
आडम्बरी संस्कारहरू कुल्चेर
नयाँ क्षितिज खोतल्न
तेन्जिङ्गहरू सडकमा ओर्लेका छन् ।

Homnath Pathak – Balak (Nepali Baal Kabita)

होमनाथ पाठक – बालक

बालक हामी चाहन्छौ सुसज्जित हनु विज्ञानले
मृत दर्शन नसिकाऊ ज्ञान देओस् पा्रकृतिक ध्यानले
राजारानीका दन्त्यकथा परिर्वतनसगँ ै जानु पर्छ
समाज हाम्रो बदलिँदै छ गन्तव्य समाजवाद बन्नु पर्छ
के वन्ने ? निणर्य गर्न रुचि हाम्रो हेरिनु पर्छ
अन्धविश्वास हटाउन पाठय् क्रम हाम्रो फेरिनु पर्छ
जिज्ञासु शकं ालु बनाऊ हामीलाई असन्तोषी
मानवीय व्यवहारमा बननू ् बालक हाम्रा सधैँ मदृ ुभाषी

Bhojraj Baral – Maryada

भोजराज बराल – मर्यादा

म जन्मे र हुर्केको माटोमा,
मेरो पनि मर्यादा हुन्छ भने,
त्यो माटोमा,
कसैले केहि रोप्नु अघि,
मलाइ पनि सोध्नु न्याय हुन्थ्यो.

बेफ्वाक्मा हुने नहुने रोपेउ,
गोला बारूद,
जीवि, परजीवी,
फल्ने, नफल्ने,
हरेक चिज रोपेउ.

तिमीले,
मिचेर,
सबथोक गरेउ.

मैले लगाएका,
रातका फेरिहरु,
ढोका थुनेर,
सुनीरहेउ.

प्रकृति हो,
एकदिन तिमि भन्दा,
अझै बलियाको,
श्रीष्टि हुन सक्छ,

म,
त्यस दिनको पर्खाइमा छु,
जब,
तिमि पनि,
मलाइ मिचे झैँ,
पानि घट्टमा,
मकैका गेडासरि,
निरिह पिधीन सक्छौ,
धूलो पिठो नहुँदा सम्म,
गुहार भन्नै नपाइ,
पिधीन सक्छौ,
पिधिन्छौ!

– London

Bairagi Kainla – Parbat

वैरागी काइँला – पर्वत

घरभित्र पनि सिरान ताला उक्लिँदा
डाँडा-डाँडा अग्लो डिल भरेङको प्रायजसो म उक्लिन्छु
आजकाल सपनामा सधैं म पर्वत चढिरहेको हुन्छु !

जो झुक्दैनन् जति डाँडाहरू, पहाडहरू
टेक्दै झुकाउँछु खुट्टाले प्रत्येक पाइलाको सँघारमाथि
मेरो सडकमाथि !

उफ ! भाँच्चिएर लडिदिन्छन्
हिमालयका ढाडहरू….
आहाल-आहाल रात छादेर मेरो सडकमाथि ।

आकाशका भित्ता-भित्ता ठाकिँदै बजारिन्छ
प्रतिध्वनिको वज्र-
दौडदै गरेको रेलको छप्परमाथि मूल सडकमाथि !
ऐनाको चोइटाले थापेका रगतका टुक्राभित्र
डिब्बा-डिब्बा किच्चिएका
जिन्दगीका क्षणहरू…
भाँच्चिएको रेलको लिकमाथि
दनदनाउँदो आगोको मुस्लोभित्रबाट
म बटुल्छु, म बोक्दछु…
गोजीभित्र अनि काँधमाथि !

धेरै नानीहरूलाई स्कुलसम्म पुर्याएर
धेरै छोराहरूलाई सीमान्तको मोर्चासम्म पुर्याएर
धेरै बाबुहरूलाई अड्डादेखि घरसम्म फर्काएर
अब त थाकिसकेका बाटाहरू
अब त दुर्घटनामा टुक्रिएका सडकहरू
हो, यी सब सडकहरू
मैले मेरो काँधमाथि बोकेको छु
मेरो कुम्भकर्णको काँधमाथि जिन्दगीको लास बोकेको छु !

मेरो काँधमाथिबाट
मेरो प्रेमको घनत्व र आस्थाको उत्तापले
पाकेको जिन्दगीको लास
चोइटा-चोइटा किरणहरूमा चोइटिइएर खस्दछ
मेरो प्रत्येक पाइलाभित्र : मेरो सडकमाथि !

आँखा खस्दछ : यौटा रात सकिन्छ
अर्को आँखा खस्दछ : फेरी अर्को रात सकिन्छ
पैताला खस्दछ : एक खुट्टा बाटो भरिन्छ
पन्जा खस्दछ : पृथ्वीदेखि आकाशसम्म पुल टाँगिन्छ
दुई हात अँगालो खस्दछ :
असीमित आयतनमा धरतीमाथि
अनि इतिकासमा फेरि यौटा अर्को फाटक उघ्रिन्छ !

फाटकको निधारभरि
मानिसको जानकारीका निम्ति
धुपीका सिन्के पातहरूका माझ-माझ
हाँगाको आँख्ला-आँख्लाका आँखाहरूका अक्षरमा
समयले दौडी आएर लेखिदिन्छ : सूचनाका केही पङ्क्तिहरू

स्वागत छ- पर्वतारोहीलाई,
कलिला-कलिला पैतलालाई,
प्रत्येक जिन्दगीलाई !

अब प्रत्येक मान्छेले सुरु गरुन्
आ-आफ्नो यात्रा फेरि यहाँबाट,
यस फाटकबाट !

सूर्यलाई भरीकन
तेस्रो आँखाको ठूलो घुम्ने बल्बभित्र
उत्तानो समुन्द्रलाई दुवै हातमा टेकिदिएर
उभ्भिएको फाटकको टाङमुनिबाट
सार्क र ह्वेलको मत्स्य-आक्रमणबाट
तारतारी समुद्रिक डाँकूहरूको लुटपिटबाट
धनमाल र बचाएर जहाजलाई
अनि औंलामा उचालेर गोवर्द्धन
आफै पनि यस फाटकबाट
आजकाल सपनामा सधैं म पर्वत चढिरहेको हुनछु !

अजकाल सपनामा सधैं
म पर्वत चढिरहेको हुन्छु !

Daibagya Raj Neupane – Kisan Ko Rahar (From Mahendra Mala)

लक्ष्मी प्रसाद देवकोटा – किसानको रहर (महेन्द्रमाला)

सानो छ खेत, सानो छ बारी, सानै छ जहान
नगरी काम, पुग्दैन खान, साँझ र बिहान ।।

दैवज्ञराज न्यौपाने – किसानको रहर (महेन्द्रमाला)

सानो छ खेत, सानो छ बारी, सानै छ जहान
नगरी काम, पुग्दैन खान, साँझ र बिहान ।।

बिहानपख झुल्किन्छ घाम देउराली पाखामा
असारे गीत घन्किछ अनि सुरिलो भाकामा ।।

काँधको शोभा हलो र जुवा हातमा कोदाली
जीवन धान्न गर्नु नै पर्ने उकाली ओराली ।।

छुपु र छुपु हिलोमा धान रोपेर छोडौला
बनाई कुलो लगाई पानी आएर गोडौला ।।

भनेर सानी पटुकी रातो बाँधेर झरेकी
धमिलो खोला बाढीले होला कसरी तरेकी ।

गालामा साना पसिना दाना मोतीझै खुलेकी
घाम र पानी भोक र तिर्खा कसरी भुलेकी ।

सुसेली हाली बयली खेल्छ बतास रातमा
जूनले पोख्छ शीतका थोपा धानका पातमा ।।

सुनौला बाला झुलेर होला भुइँलाई छोएको
फलेको हाँगो कहिले छ र ननुही रहेको ?

हिमाल हाँस्छ मिलाई सेता दाँतका लहर
किसान बनी जहान पाल्ने यो मेरो रहर ।।

Anju Subedi – Bihanima Bhale Baasda (Geet)

अन्जु सुबेदी – बिहानीमा भाले बास्दा (गीत)

बिहानीमा भाले बास्दा
मेरै देशको गाउँ सम्झें
वर पर हरीयो बन
मेरै मनको ठाउँ सम्झें ।

मिचिगनका तलाउ यी
आफ्नै रारा हुन् कि सम्झे
रात भर आकाशमा
मेरै तारा Continue reading “Anju Subedi – Bihanima Bhale Baasda (Geet)”

Jiba Raj Ghimire – Pahad Aba Pahad Jasto Chhaina

जीवराज घिमिरे – पहाड अब पहाडजस्तो छैन
(नेपाल साप्ताहिक ३८२)

पहाडले आफ्नो छातीमा खोपेर
मोटर गुडाएछ
पहराले आफ्नो कोखामा कपेर
गाडी चलाएछ
ठूलाठूला गिद्धे पहराहरू अब
निरर्थक छैनन् पहाडमा
तारेभीर पनि Continue reading “Jiba Raj Ghimire – Pahad Aba Pahad Jasto Chhaina”

Majhaghare Mahilo – Timro Samjhana

माझघरे माहिलो – तिम्रो सम्झना

तिमीले बार्दलीमा लगाएकी मनीप्लाण्ट
आँगनीमा फूलेका ढकमक्क चमेली र गोदावरी फूल
करेसाबारीको बोडी र तिमीलाई औधी मनपर्ने तीतेकरेली
नीलो र वैजनी रङ्गले रङ्गाएको हाम्रो घरको कम्पाउण्ड ।

मूलद्धारमा तिम्रै हस्तलिखित “सुमन ंसुम्नीमा”

भान्सामा हमेसा बजिरहने सेन्टीमेन्टल ट्रयाक्
झुण्डयाइएका फ्राइपेन, स्पोन, फक, कफीकप, प्लेट तथा मोमो उसिन्ने भाँडो
अनि तिमी र मैले पालैपालो पहिरिने किचेन एप्रोन ।

बैठक कोठामा सजाएकी जरायोको सिङ
सट्डाउन गर्न बिर्सिएको कम्प्यूटर अनि लत्रिएको माउस ।

ड्रेसिङ टेबलको ऐनामा तिमीले पुछेकी गाजल, लिपिस्टिकका दागहरु
कपाल कोर्ने थाँक्रो जुन माइतीबाट दाइजो ल्याएकी थियौ,
केही इलास्टीकहरु
चिम्टी र नरिवलको तेल
अनि तिमीले नियमित दल्ने गरेकी अत्तरको बट्टा
उफ् ! अझ तिमी मग्मगाइरहेछ्यौ ।

तकीयामुनिको अनवाण्टेडका चक्कीहरु अनि केही बेलुनहरु
सुत्नु एक्कैछिन् अघि तिमीले ओछ्याउने सेतो सुतीको टालो
गलैँचामाथि छरिएका सुन्तला र अनारका बोक्राहरु
स्टील आलमारीभित्रको तिम्रो कलेजी रङ्गको स्वीटर
जज्ञमा पहिरिएकी लगनको साडी–ब्लाउज
सिँदूरको बट्टा र पोते अनि मेरो दुबोको माला र सूट टाई
तिमी नै भन ओ प्रियशी
यी यावत् वस्तुहरु जसले मलाई हमेशा तिम्रै मात्र झ–झल्को दिने गर्दछ
अब म के गरुँ ?

एकान्तमा एउटा सानो बगैँचा र करेसाबारी सहितको चिटिक्क एकतले घर
भनेजस्तो जागिर
एउटा छोरो या छोरी
भन्ने गथ्र्यो बारम्बार
यी तिम्रा जायज मागहरु
क्रमशः पूरा गरीदिएकै त थिएँ नि
छोरो बाहेक
ओ सखी
मेरी प्राणप्यारी
भो अब बक्न सक्तिनँ यहाँ भन्दा

यद्यपि
आज तिमीलाई श्रद्धाञ्जलि
मेरो एकर्लौटी समवेदना पेस्नुछ
स्वीकार मेरो लाखौँ हिक्क–हिक्क आवाजहरु
चार दिवालभित्रको छटपटि
छातीमा बजारिएका कैयौँ मुड्कीहरु
स्वीकार मेरो चिथोरिएको शरीर अनि अनुहार
लुछिएका जगल्टाहरु
स्वीकार मेरो छाती चिरेर निकालेका रगतका फाल्साहरु
मलाई जीवित बनाई राख्ने यै फोक्सोभित्रको मुट्ठीदुएक श्वासप्रश्वास
अब स्वीकार मेरो पार्थिव शरीर
जो डङरङ लडेको छ, त्यै स्यानो चिटिक्क घरको आँगनीमा
बस् यत्ति टक्र्याएको छु समवेदना भनेर
तिम्रो असामयिक निधनमा ।

Diwakar Adhikari – Hami Sabai Ustai

दिवाकर अधिकारी – हामी सबै उस्तै

अस्ती उस्तै,हिजो उस्तै, उस्तै आज भोली पनि
शुन्यतामा हरौँदैछौँ कुहिरोको काग बनी
सँधै उस्तै पुरानै छन ज्ञान गुनका वचन पनि
अस्तित्वमै हराउँछन बगरको ढुँगो बनी

कहाँ केले छेकेको छ सिर्जनाको मूल पनि
कुन चिजले छोपेको छ बुद्दिलाई बिर्को बनी
चुरोटको धुँवा सँगै मदिरा र माँस पनि
हामीलाई डोर्याउँछन उस्तै बनिराख भनी

मिठा मिठा बातहरु सुन्दरी र सुरा अनी
मगजमा बस बस्छन एकान्तका साथी बनी
छिटोछोटो सबै खोज्छन समयको माग भनी
बुद्दी बिनै गुमाउँछन अगाडिको भाग पनि

नेताहरु भाषाण गर्छन् बिदुरका मित्र बनी
नाम लिन्छन विर पुर्खा भ्रिकुटी र सीता भनी
सुधालाई पाउ पार्छन चरणका दास अनी
आफ्नो काल बिताउँछन फरियाका आश बनी

आद्र्शका कुरा गर्छन् लाटो देशको गाँडा बनी
चर्को आवाज घन्काउँछन रित्तिएका भाँडा पनि
कोही भन्छन ढिलो भयो लौन केही गरौँ भनी
कोही बस्छन जवानीमा बिताएका रात गनी

सँधै त्यसइ कराउँछन सन्ध्याबासी सारौँ बनी
आँफैँ पाउ समाउँछन आफ्नैलाई झारौँ भनी
आफ्नै आफ्ना दाउ हेर्छन आफ्नैलाई मारौँ भनी
मिलिजुली रातारात बाँडिचुँडी खाउँला भनी

किन किन हिजोआज सुस्ताउँछु उदास बनी
विश्वमान चित्रबाटै हराइनेपो हो कि भनी
आफ्नालाई आफ्नो भन्न लजाइने पो हो कि भनी
आफ्नो छोडि अर्काको मन पराइने पो हो कि भनी।।

Nibha Shaha – Mansara

निभा शाह – मनसरा

पसिना बगेर मात्र
दुनियाँ बदलिने भए
भरियाको दुनियाँ
उहिल्यै बदलिसक्थ्यो मनसरा
रगत बगेर मात्र
दुनियाँ बदलिने भए
जनताको दुनियाँ
उहिल्यै बदलिसक्थ्यो मनसरा
जबकि रगत-पसिनाले नै त
बदलिने हो दुनियाँ
तर किन बदलिएन मनसरा ?
कहिल्यै आगो भर्भराएको सुन्यौ मनसरा ?
आफूले चिरेका दाउरा
अरुले बालेपछि
आगो आफ्नो हुँदैन मनसरा
आगो आफ्नो नहुनेको
उज्यालो आफ्नो हुँदैन मनसरा
उज्यालो आफ्नो नहुनेको
दुनियाँ बदलिँदैन मनसरा
आगोको आवाज सुन्यौ मनसरा ?
आगो बोलिरहेछ मनसरा-
आफूले खोरिया खनेको खेत
अरुकै नाममा दर्ता भएपछि
माटो आफ्नो हुँदैन मनसरा
माटो आफ्नो नहुनेको
पेटभरि अन्न हुँदैन मनसरा
पेटभरि अन्न नहुनेको
दुनियाँ बदलिँदैन मनसरा
आगो भर्भराएको सुन्यौ मनसरा ?
आगो बोलिरहेछ मनसरा-
आफूले बोकेको बन्दुक
अरुले नै कासन गरेपछि
सत्ता आफ्नो हुँदैन मनसरा
सत्ता आफ्नो नहुनेको
दुनियाँ बदलिँदैन मनसरा
आगो बोलिरहेछ मनसरा
आगो भर्भराएको सुन्यौ मनसरा ?

(श्रमिक महिला दिवस १०० वर्षपुगेको उपलक्ष्यमा लेखिएको यो कविता विश्वभरिका श्रमजीवी मनसराहरुमा समर्पित ।)

Krishna Sen Ichchhuk – Pratibandha

कृष्ण सेन ‘इच्छुक’ – प्रतिबन्ध

हाम्रा स्वरहरूमा प्रतिबन्ध लगाउँदै
हाम्रा ओठहरूमा ताल्चा झुन्ड्याउँदै
तिमी भन्छौ- गाउन त गाऊ
तर यो गीत नगाऊ
हामी भने त्यही गीत गाइरहन्छौँ ।

हाम्रा विचारमा प्रतिबन्ध लाउँदै
हाम्रा हातहरूमा हत्कडी पहि-याउँदै
तिमी भन्छौ- लेख्न त लेख
तर यो गीत नलेख
हामी भने त्यही गीत लेखिरहन्छौँ ।

हाम्रा आस्थाहरूमा प्रतिबन्ध लाउँदै
हाम्रा खुट्टाहरूमा नेल भिराउँदै
तिमी भन्छौ- हिँड्न त हिँड
तर यो बाटो नहिँड
हामी भने त्यही बाटो हिँडिरहन्छौँ ।
ओ शासक-प्रशासकहरू !
अस्वीकार्य छ हामीलाई
तिम्रा निरङ्कुश आदेशहरू
तिमी जतिसुकै हुकुम र फरमानहरू जारी गर
तिमी जतिसुकै जुलुस र उत्पीडनहरू सुरु गर
सक्छौ भने हाम्रा चेतनाहरूमा प्रतिबन्ध लगाऊ
र, सत्यलाई कैद गर
तर, ओ तानाशाहहरू !
तिम्रा बर्बर स्वेच्छाचारका विरुद्ध
हामी भने निरन्तर आवाज उठाइरहन्छौँ ।
उठाइरहन्छौँ हामी तिम्रा विरुद्ध सङ्र्घर्षका हातहरू
कसिरहन्छौँ हामी तिम्रा विरुद्ध विद्रोहका मुट्ठीहरू
ओ, अत्याचारका पहरेदारहरू ! अन्तिम जित हाम्रै हो
तिम्रो हारमाथि विजयको झन्डा गाड्दै
हामी भने अथक र अविचल
अन्तिम युद्ध लडिरहन्छौँ ।

Komal Shrestha Malla – Ma Desh Lekhchhu

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – म देश लेख्छु

रहनु
सहनु

बहनु
भोगि रहेछु ?
परदेशमा देश बोकेर मैले ??
सयौ फिट मुनीको
दैिनक वहर दोहर
मात्र पेट पुजाका लािग
उक्सेको मन ?
स्वप्न महल बोकेर
कल्पनै कल्पनामा
आस्वासन उनेर

पसिना छर्दैछु म
एेतिहासिक देश बेलायत लण्डनमा
म संपादक
आफ््नै समाचार
प्रकाशित गरि रहेछु
मन काटेर यथार्थताको …
म देश बोकेर
फर फर गर्छु

म देश भएर
देश लेख्छु
परदेशमा िपडा सहेर
देश बोल्छु देश बोल्छु
म उनकै हु जहा रहे बसे पनी
उनको माया ममता वात्सल्यतामा
उनको माधुर्यता सौन्दर्यतामा
म हुर्कदै छु
सुख दुख भोगेर यो परदेशमा
त्यसैले
म कलम चल्छु र देश लेख्छु
म धर्म हिडछु र देश लेख्छु
म देश पढछु र देश लेख्छु
आफ््नै
भाषा संंस्कृतीमा यो परदेशमा
देश लेख्छु देश लेख्छु देश लेख्छु … !!!

Kishor Kunwar – Tyandrole Pani Aljhinu Hunna

किशोर कुँवर – त्यान्द्रोले पनि अल्झिनु हुन्न

बस्ती-बस्ती शहर-शहर
आक्रोशले रक्तिम भएका छन्
तीसौँ वर्षसकुनी हुँदैरहेकाहरु
यत्रो विशाल जनतालाई
मुठ्ठी बराबर देखिरहेछन्
मातेर आफ्नैजातिको रगतले
मैमत्त छन् यी रक्त पिपासु बाघहरु ।

सक्तैन स्वयं ब्रम्हाण्ड सृष्टिकर्ताले पनि
समयको प्रबल बेगलाई रोक्न
उठ्नै नसक्ने गरी ढल्दैछन्
मातेका षडयन्त्रकारीहरु
तर
होशियार बन्ने बेला छ यो
त्यान्द्रोले पनि अल्झिनु हुन्न
सुर्यको लाली छचल्किसक्यो
अलमलिएर बस्नु हुन्न ।

Komal Shrestha Malla – Yo Mero Man (Nepali Geet)

कोमल श्रेष्ठ मल्ल –  यो मेरो मन (गीत)

यो मेरो मन,के के भन्छ के के
सही भन्छ गलत भन्छ ?
जे जे भन्छ लेखे

आखा बग्छ पानि पानि
छाती माथी हानी हानी
सही दिन्छ धुक धुकिले
नथाकेर जानि जानि
यो मेरो बदन Continue reading “Komal Shrestha Malla – Yo Mero Man (Nepali Geet)”

Bishnu Kumar Basnet – Machhapuchchhre

बिष्णु कुमार बस्नेत – माछापुच्छ्रे


हिजो माछापुच्छ्रे छुन भनी
बिहानै हिंडेको थिएँ,
उकालो पहाडतिर
मसँग लुकामारी खेल्दै
बनपाखा डुल्दै
कैले-कैले भेटिएलाजस्तो भा’थ्यो
माछापुच्छ्रे
खोज्दै जाँदा Continue reading “Bishnu Kumar Basnet – Machhapuchchhre”

Ram Prasad Prasain – Prarabdha Ko Anuharma Bimba Suchi

रामप्रसाद प्रसाईं “आशुतोष आंशु” – प्रारब्धको अनुहारमा बिम्बसुची

भावोत्तोलनको वाटिकामा
सम्यक असन्तुलन भित्र,
सामयिकीकरणको कसीमा
बांच्छन् बिबश मान्छेहरू,
प्रतिविम्बित विम्ब-विम्बहरूमा।

लछार-पछार Continue reading “Ram Prasad Prasain – Prarabdha Ko Anuharma Bimba Suchi”

Komal Shrestha Malla – Euta Kaidi

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – एउटा कैदी

एउटा कैदी
सैयौँ कैदको भोगाईमा
निरन्तर छु म
कारण
वा
अकारण ?
बाध्यताका रोजईमा छु म ??
सपना
कस्तो हुन्छ र कैदमा ?
निभेको आँखा
बल्झेका कल्पनाहरु

बेसुर मनको प्रदेशमा
जीवन भोगी रहेछु म ??
सायद
चिहान पुरीन
चिता जल्न
गन्ध फैलाउन
वा
अस्तू खरानी उडेर
पानी पानी बहेर
अदृष्य कण कणमा मिल्न
कैद भोगी रहेछु म !!!!

Homnath Pathak – Baadal (Nepali Bal Kabita)

होमनाथ पाठक – बादल

कहिले बन्ने हात्ती घोडा, कहिले बन्ने रूख
लहराउँछौ जताततै कति ठुलो मुख

गर्जिन्छौ मेघ बनी, बनी दिन्छौ वर्षा
उफ्रिन्छौं बालकहरू, हामी हुन्छौ हर्ष

जताजता हावा चल्छ, त्यतै बहि दिन्छौ
चम्किदिन्छौ बिजुली भै हाम्रो सातो लिन्छौ

कहिले बन्छौ सेतो हात्ती, कहिले बन्छौ कालो
लुकमारी खेल खेल्ने, अब हाम्रो पालो

गर्मीमा शीतल दिन्छौ, छेकी घामलाई
अन्नवाली स्वाहा पार्छौ असिना पो भई

Ramesh Jung Sijapati – Bichalit Manche

रमेशजङ्ग सिजापति – विचलित मान्छे

त्यही मान्छे हो
वर्तमानमा देखिएको
विगतको पहिचान हराएको
बोली वचन र आस्थामा विचलनपछि
देखिएको यथार्थ रूपलाई भन्न करै लाग्यो
स्वयम् आफैंँमा विचलन आएको मान्छे ।
यसरी नै क्रमशः
भूत, वर्तमान र भविष्यमा पनि
कर्तव्यबाट चुक्दै जाने हो भने
मान्छेको विचार, अनुशासन, व्यवहार र चरित्रमा
युग सुहाउँदो पहिचान नरहे कहाँ रहन्छ र ?

विक्षरण अवस्था हेरेर
गौरव त मान्न सकिन्न
स्थान भ्रष्ट भएको व्यक्तिको कर्मबाट
खिन्नता आउनु स्वभाविक नै हो ।

विचलित मान्छेको मनोदशा बुझेपछि
सङ्कल्पित आस्था, निष्ठा, सदाचार र विचारमा
खिया लागेको मनलाई
जति नै सजगतापूर्ण
स्वसजित राखे पनि
यथार्थमा देखिएको मुहारलाई
चिन्न अप्ठ्यारो नहुने हुँदा
मानवताको भ्रम फैलाउनु
मिथ्या सिवाय केही नभएको
एउटा सिङ्गो त्यो मान्छेलाई
जो संवेदना युक्त छ
समय संस्कारसँगै त्यसले आफूलाई
परिष्कृत नगर्नु स्वभाविक रूप हो
फरक-फरक भाव भङ्गीमा
फरक ठाउँमा फरक सवाल रहनुको अर्थ
विचलित मनोदशा अँगाल्नुको रहस्य
नै जुलुङ्गो बन्नु हो ।

सानोठिमी, भक्तपुर

Matrika Regmi – Barsha Ra Aanshu

मात्रिका रेग्मी – बर्षा र आँशु

आँशु र वर्षा
वर्षा र आँशु
के दुवै उस्तै हुन् ?

विचार गर्छु-
वर्षाले धर्तीको मैलो आदि पखाल्छ
आँशुले पनि त मनको पीडा हल्का पार्छ
कालो बादलमा मात्र होइन,
कहिलेकाहीँ Continue reading “Matrika Regmi – Barsha Ra Aanshu”