Diyesh Ratna Shakya – Bhatkinu Hunna Hamra Sankalpa Haru

दियेश रत्न शाक्य – भत्किनु हुन्न हाम्रा संकल्पहरू

जब म देख्न थाल्छु
अहिले पनि
सडकभरि गल्लीभरि
टेकामा उभिएका घरहरू
चोकभरि चौरभरि
टहरामा गुम्सिएका परिवारहरू
मैले बिर्सन खोजेको बिगत
फेरि बल्झ्रेर आउँछ
मनमुटुभरि कम्पन बिझाउँछ

म सोच्न थालेको हुन्छु
भत्किन लागेको भित्तो अडेस लगाएर
तिनले कसरी काटे होलान्
दिन,महिना र बर्षहरू
प्रत्येक पराकम्पनको
दर्दनाक सन्त्रासलाई कति कष्टले झेल्दै

पुरानो च्यात्तिएको पालभित्र बसेर
तिनले कसरी सहे होलान्
दिनको टन्टलापुर घाम
रातको कठ्यागृने जाडो
हावाहुरी अनि झरी बर्षात्
टुकीको धिपधिपे उज्यालोमा
तिनका नानीबाबुहरूले
कसरी थाले होलान् आफ्नो होमवर्क
कसरी कोरे होलान् भबिष्यको नक्सा

म सम्झिरहेछु बर्षदिन अघि
आँखाभरी तैरिएका
भग्न दृश्यहरू
मुटुभरी घोपिएका
समबेदनाका स्वरहरू
र फेरि पनि सम्झिरहेछु
त्यतिखेर
मेरो यो प्यारो देशको
क्षेत्रफलभन्दा पनि/आकाशभन्दा पनि
फराकिलो बनेर उठेको देशप्रेम
र सगरमाथाभन्दा अग्लो बनेर उठेको
स्वाभिमान जुटाएर
हामीले गरेका संकल्प र बाचाहरू
कि हामी सग्लो उठाउँछौं यो देशलाई
कि हामीअझ अग्लो उठाउँछौं यो देशलाई

र अहिले समय-साल फेरिए पछि
थप सोच्न थालेको छु
निरन्तर सोच्न थालेको छु
हाम्रा घर/धरोहर
जे भत्के भत्के
जे ढले ढले
अब कदापि भत्किनु हुँदैन
समय-सीमा सामू
नवनिर्माणका हाम्रा संकल्पहरु
अब कदापि ढल्नु हुँदैन
इतिहासदेखि परिचय बनेको
नेपाली सद् भाव र स्वाभिमान
(जनमत २०७३श्रावण अंकमा प्रकाशित )

Yuddha Prasad Mishra – Para Jaa Para Jaa

युद्धप्रसाद मिश्र – पर जा पर जा

भ्रष्ट प्रशासन पर जा पर जा
रक्त क्रान्तिको घन्क्यो बाजा
उठ्यो बबण्डर हुँदै सशक्त
महल अटारी अस्तब्यस्त

सामन्तीले संगीन रोप्यो
जनजागृतिले दुनियाँ छोप्यो
झुपडी भन्दछ शहरै घेर्छु
धरती भन्छिन् काया फेर्छु

थाम्दा थाम्दा थाम्नै नसकी
पीडितहरूका टेवा मर्के
अड्दा अड्दा अड्नै नसकी
अग्ला घरका भित्ता चर्के

जाली दोषी क्रूर कठोर
पीडित जनका पसिना चोर
निम्न जनका रक्त पिपासा
धरतीका गुण गौरव नासा

Sanju Bajagain – Murkatta Haru

सन्जु बजगाईं – मुर्कट्टाहरु

मुर्कट्टाहरुको राज्यमा
भेटिन्नन् टाउका बोक्ने नागरीकहरु
र,
भेटिन्न आँखाहरु अनि थलथलाउँदा तिनका मगजहरु !
भेटिन्छन् त केवल
छातीभित्र उम्रिएको ओढाराकार मुर्कट्टे मुख
कहिल्यै नभरिने
अतृप्त मुर्कट्टे पेट ।

मुर्कट्टाहरुको राज्यमा
छिनालिएका छन् टाउकाहरु
गिडिएका छन् गर्धनहरु
अनि
थुनिएका छन् गोटागन्तीमा
कयांैजोर आँखाहरु
अनि कयौं गोटा गर्धनहरु
खिया परेका चिहाने बाकसहरुमा
र केवल
छोडिएका छन् मुर्कट्टे स्वरुपहरु
यत्रतत्र र सर्वत्र ।

दिनहरु बन्द छन् मुर्कट्टे राज्यमा
तर बजारहरु मस्त छन् रातभर
छ्यापछयाप्ती क्षितिजपारीका दोखहरुको
सिक्के उपस्थितिमा ।
आमाको मोलतोलाईको चर्काचर्की
दोखहरुका सिक्के आवाजको सनसनाहटले थिचेपछि
धामीझाक्री समेतका टाउकाहरु
निमिटयान्न बिलाएका छन् ।
मुर्कट्टे राज्यमा,
के सिक्के तालमा धामीझाक्री
मुर्कट्टे नाच नाच्न थालेकै हुन् ?
खै ! दोख मन्छाउने मन्त्र कसले फुक्ने ?
लौ न ! कस्तो अत्यासलाग्दो ?
ए ! मुर्कट्टे राज्यका नागरीक हो,
तिम्रा टाउकाहरु थुनिएका चिहाने बाकस खोई ?
तेजिला आँखाहरु र खँदिला मगजहरु खोई ?

के तिम्रा आँखा र मगजहरु बिकेकै हुन ?
यस्तो त हुनै सक्दैन ।
तिम्रा गर्धनहरुको अभावमा
तिम्रो राज्य मुर्कुट्टे भएको छ
कमजोर भएको छ
हेपिएको छ
तर्सिएको छ
अर्धमुर्छित भएको छ ।

खिया लागका चिहाने बाकसबाट
एकपटक चिहाएर त हेर
तिम्रो मुर्कट्टे राज्यको घिनलाग्दो स्वरुप
यहाँ,
आँखा नभएका अर्ध शरीर
ठेलमठेल गर्छन एकअर्कामा
कोर्तछन्–चिर्तोछन आफ्नैलाई
र चिच्याउँछन्
पीडा पोखेर आधारातमा ।
त्यसैले,
खिया लागेको फलामे बाकस तोडेर
निकाल तिम्रा गर्धन बाहिर
अनि
फर्काउ तिम्रा आँखाहरु
ती खँदिला मगजहरु
ए! ब्युँत अब मुर्कुटे स्वप्नबाट ।

Sanju Bajagain – Valentine Day

सञ्जु बजगाईं – भ्यालेन्टाईन डे

सखारै भालेको डाकले
‘भ्यालेन्टाईन डे’ ल्यायो कि ल्याएन साँईली,
तिम्रो बिस्ताराको छेउछाउमा ?
तिम्रा बारीका काँल्लामा
कठयाङग्रिने चिसो झेल्दै फुलेका गुलाबका फुल
कतिवटा छन् हँ ?
आज त निमोठेरै टिप्न भन है
तिम्रो प्रेमी साँईलालाई ।

देउराली के धाउँछयौ दिनदिनै !
आजभोली त,
चुच्चे ढुंगामा तितेपाती चढाएर माया भाकिन्न पो भन्छन् त,
बुकीफुल शिरमा सजाएर सौन्दर्य नापिन्न पो भन्छन् त,
भन्देउ– तिम्रो प्रेमी साँईलालाई,
प्रेम देखाउने स्वरुप बदल ।
‘भ्यालेन्टाईन’ आएको छ
प्रेम बुझाउने प्रारुप बदल ।

तिम्रो घरको चुल्हो नतारेर के भो ?
तिम्रो लाज ढाक्ने बस्त्र ठाउँ–ठाउँ फाटेर के भो ?
तिम्रा चरचरी फुटेका पैताला असैह्य दुखेर के भो ?
हात–मुख जोड्ने चिन्तामा फसेकी छयौ,
दुईछाक भोकै बसेर के भो ?
माटो कोतर्ने तिम्रा सलसलाउँदा औलाहरु,
काला नङ्ग्रा नै भएर के भो ?
तिम्रो प्रेमी साँईलाले आज देखाउने प्रेम कल्पेर त हेर,
बारीको काल्लाबाट फुत्किएर तिम्रा सामु आएका
सुकोमल गुलाबका थुङ्गाहरु त हेर,
तिमी पुग्नेछयौ…,
तिमीले कहिल्यै नकल्पेको रोमन साम्राज्य,
तिमी बुझ्नेछयौ…
ईशाईहरुको उत्सब ‘लुपरकेलिया’
अनिभ्यालेन्टाईनको डरलाग्दो मृत्युदण्ड ।

हुने छैन त तिम्रो ‘अल्टिमेट प्राप्ती’ ?!
तिमी एकैदिनमा कहाँबाट कहाँ…!!

छेउघरे कान्छाको ‘भाले-टाईम’भन्दा त,
भ्यालेन्टाईन कति राम्रो–राम्रो !
होइन त?
कखराभन्दा माथि उठ्नु पर्छ साँईली तिमीले
आफ्नो धरातलबाट बिर्सिदेऊ एकैछिन…।

तिमीलाई के थाहा?
आज तिम्रो देशका शहरहरु
गुलाबी भएका छन् अचम्मै गरी,
मखमली मुटुहरु टाँगिएर बजारहरु,
कोमल भएका छन् अचम्मै गरी,
हातेमालो गरेर जोडीहरु
प्रेमिल भएका छन् अचम्मै गरी,
पासासाहुकी क्यासियर श्रीमती कस्तरी रमाएकी
‘भ्यालेन्टाईन’को ब्यापार नाफाले पीसा टावर हेर्न मन छ रे…।

तिमीपनि,
गाउँभरको सन्नाटा,
गुराँसे पाखाको दिक्दारे सुसाई,
कठालोमा बाँधेका भोका गाईबस्तु
तिम्रो गरिबि,
तिम्रा पीडा,
उकाली–ओराली,
कहीँकतै थन्क्याएर
आज तिम्रो प्रेमी साँईलासँग ‘ भ्यालेन्टाईन डे’ मनाँउ ।
तिम्रो साँईला गुलाबका थुङ्गाहरु
तल्तिर काँल्लामा निमोठ्दै होला ।

Suren Upreti – Kahan Jaane

सुरेन उप्रेती – कहाँजाने

रंगले कालो या सेतो , पहिचान हैन, बनाउने
मेचीकाली हिमाल बेंशी ,तरार्इले, फरक हुने
चेतना हो सबको श्रेष्ठ ,भेद भाव, प्रगेलने
चेतनाकै जलाउँ दियो, पशुभन्दा, फरकहुने

फोडेर पहाडलार्इ , टुक्र्याएर, हिमाल अनि
धुजा पारेर माटोको, उपत्यका ,तराइ पनि
हुँदैन कसैको हित ,हामी आफैं, हराउँछौ
विश्वनै एक बन्दै छ, किन फुट्न ,जुर्मुराउँछौ ।

हिंसाछन् घर भित्र नै, पालेकाछौं, सबै मिली
त्यो हिंसा हटे मात्र, देश हुन्थ्यो, झिलिमिली
जातिय नामका भेद,अछुत छुत, छुट्याउने
कामका नाममा भेद, उच निच, गराउँने

लिंगका नाममा भेद,छोरा छोरी, छुटाउने
कोख फोरेर एउटै, रजविज ,अंकुराउने ।
कति सम्म, झर्दछ मान्छे कस्तो स्वार्थ, पलाउने
दहेज कमि भयो भन्दै, मान्छेलाई ,जलाउने

धामी बोक्सी भनि मान्छे ,मान्छेलार्इ, सताउने
जंगली यूगको जस्तै, पशु कै श्वभाव, आउने
किन खुल्दैनन् यी आँखा, संसार कता, पुगीसक्यो
किन दुख्दैनन् यी मुटु, मानवता नै, जली सक्यो

प्रेम हो मनको देव, दैंत्य हो, रीसराग चैं
दानहो कर्मको पुण्य, श्वर्ग हो मन, तृप्ती चैं
नर्क हो झगडा क्लेश, रीस राग , उही पथ
धर्म हो परपोकार , सत्य हो, जप औ तप

नम्रता शीलता पूजा ,सुन्नु चैं , अनि बन्दना
करुणा भाव हो भक्ती ,एकाग्रता ,हो उपाशना
धैर्यता हो जीवन मोक्ष, शान्त भै , जब संकट
आइपर्दा सहज लिन्छ, उपायछन्, असंख्यक

चित्त शुद्दि भए मात्रै ,सत्भाव अंकुराउँछ
सबैमा शान्ति पोखेर ,हरियाली लहराउँछ
विष वृक्ष अनि हट्छ, एक एक हराउँछ।
धर्ति नै बदली यहाँ ,श्वर्ग लोक कहलाँउछ ।

पराय रहन्न कोही ,सबै नै बन्धुवान्धव
जसरी मिलेर बस्थे, त्रेतामा पाँच पाण्डव
आफैंमा छ सबै शक्ती ,दैंत वा देव के हुने
हिंडाउने कुन हो पथमा ,झर्ने या माथि उक्लने ।

Dipendra KC – Meri Nabodha

दीपेन्द्र के.सी. – मेरी नवोढा !

ओई मेरी नवोढा !
उतारिदेउ लाज सवै
रात छिप्पिईसक्यो आज ।

अनजानमै सही
यात्रा शुरु गर्नुछ आज
मधुशालामा घन्किएको गीत
तिम्रा मेरा लागि हो
जीवनभर नभुल्ने रात
आत्मिक Continue reading “Dipendra KC – Meri Nabodha”

Sumit Adhikari – Blackout

सुमित अधिकारी – ब्ल्याक आउट

धैर्यताको क्षितिजमा उभिएर
सूर्यलाइ नेपथ्यमा राखेर
म धर्तिको अन्तिम प्रकासमा
टाढ टाढा सम्म तिमिलाइ खोज्छु
अह ! देख्दिन
कहि कतै भेट्दिन
सकस मनको एक घूट पिडा पिउछु
अनि Continue reading “Sumit Adhikari – Blackout”

Aayam Phuyal – An Sanchi

आयाम फुयाल – अँ साँची

अँ साँची, अब कर्णाली नबग्ने अरे,
मर्स्याङ्दी नसुसाउने अरे,
भोटेकोसी सन्यास लिने अरे,
अनि त्रिशुली सुख्ने अरे!

अँ साँची, अब सगरमाथा शिर निहुराउँछ अरे,
कन्चनजंघा पग्लिदिन्छ अरे,
मकालु र मनास्लु एकादेशका भइदिने अरे,
अनि साइपल र जुगल भासिदिने अरे!

अँ साँची, हिमाली डाफे आफुलाई कालो देख्नचाहन्छ अरे,
लेकको मुनाल डुबी’दिन्छु भन्छ अरे,
बेसीको कालिज आत्महत्या गरिदिन्छ अरे,
अनि पहाडको काडे-भ्याकुर सरुवा गर्छ अरे!

अँ साँची, गोर्खालीले खुकुरी लुकाइदिन्छन अरे,
राजा, महाराजा विदेश पलायन भइदिन्छन अरे,
नेता सबै पन्चदेवल गई दिन्छन अरे,
अनि सुकुम्बासी सबै पासो लाइ’दिन्छन अरे!
अँ साँची, खाली डाँडा सबै डिपार्ट्मेन्टल स्टोरबन्छन अरे,
पाखा पखेरा सबै हाउजिङ बनाउँछन अरे,
पानीका मुहान सबै प्यासी छन अरे,
अनि खाली जग्गा सबै विशाल बिल्डिङ बन्छनअरे!
अँ साँची, कर्मचारी सबै अनशन बसिदिन्छनअरे,
जागिरे सबै घर बसिदिन्छन अरे,
सेना सबै गाउँतिर लाग्छन अरे,
खुकुरी सबै खैरा रगंले पोतिन्छन अरे!

खै, यस्तै सुनिन्छ बजारमा; बकवास् हो भन्छनसबै अरे,
खै यस्तै देखिन्छ यहाँ; सबै दृष्टिभ्रम हो भन्छनअरे,
ज्या! नेपाल त खै कसले पो हो चुँडेर लगिदिन्छअरे,

पत्ता-पत्ता भइ सबै झर्छन निस्पट्ट झैँ भुइँमा अरे!!

Ishwar Ballav – Kinar Ko Bodhi Chhaina

ईश्वर वल्लभ – किनारको बोधि छैन

किनारको अतिरिक्त
नदीको दायाँ बायाँ केहि छैन,
नदी बग्छ त्यसैले किनार बग्दैन
त्यो स्थिर स्थापत्य जस्तो
नदी हेरिरहन्छ |

अनेकौं युगहरुदेखिन्को यो क्रम,कहिल्यै परिवर्तन Continue reading “Ishwar Ballav – Kinar Ko Bodhi Chhaina”

Nischal Regmi – Premi Haru Ko Sampati

निश्चल रेग्मी – प्रेमीहरूको सम्पति

थिईनँ कि कतै म योग्य तिम्रो,
के गरूँ ? अब जुटिसक्यो बन्धन् !
घिस्रँदै मेरो धुलौटे पथमा
मलिन भयो तिम्रो रेसमी जीवन।

प्रथम पटक प्रेम प्रस्ताव लिंदै
निकट तिम्रो Continue reading “Nischal Regmi – Premi Haru Ko Sampati”

Ajit Chhetri – Bukhyancha Haru

अजित क्षेत्री – बुख्याँचाहरू

धेरै पहिले
हातमा मसाल र लाठी लिएर
अनिदो पहाडमा जम्मा भए
एक हुल बुख्याँचाहरू
र,त्यो बुढो घरमा हमला गरे
आगो लगाए
नारा लगाए
जिन्दाबाद
मुर्दाबाद
भिड जम्मा भयो
भिडमै मिसिएँ म पनि ।

बुख्याँचाहरू भन्दै थिए-
यो पुरानो सामन्ती महलमा
सेता माकुराले जालो लगाएको छ
यहि जीर्ण महलमा लुकेर
दुष्ट सेतो माकुराले
गाउँलेलाई सताएको छ
बाटो छेकेको छ
बाली बिगारेको छ
गाउँलेलाई डसेको छ

गाउँलेले आगो लगाए
सेता माकुराको जालोमा,
घर जल्यो- सेता माकुरा जले
जीर्ण घर ढल्यो
सेता माकुराको साम्राज्य पनि ढल्यो

भिड रमायो
म पनि रमाएँ
गाउँलेले भने मुक्त भयौं
हामीले जित्यौं ।

समय बित्यो
गाउँबाट बुख्याँचा गायव भए
थाहा भयो
बुख्याँचाहरूले जलेको महलको
खण्डहरमा नयाँ महल बनाए
र, आँफूलाई सर्वश्रेष्ठ प्राणी
घोषित गरे

महलको सम्पन्नताले अहिले
बुख्याँचा मातेका छन्
एक आपसमै लडेका छन्
गिरेका छन्
गिराएका छन्
मरेका छन् मारेका छन्

गाउँमा नयाँ आतँकको
जन्म भएको छ
सेतो माकुरो होइन
काला बुख्याँचाहरू
सेतो बर्को ओढेर
गाउँलेहरुलाई सताएका छन्
उसैगरी
जसरी हिँजो सेता माकुराले
गाउँलेलाई सताएका थिए ।

स्याङ्जा
हाल:युएई

Nischal Regmi – Yuva Ankha Haru

निश्चल रेग्मी – युवा आँखाहरू

युवा आँखाहरू आजका
दीनताका दर्पण बनेर
समुद्र पर टोलाइरहन्छन्
पुगूँ कसरी त्यो किनारा भनेर!

दीपावलीको सेल रोटीको
स्वाद भूलेर
सारङ्गी र बाँसुरीको
निनाद भूलेर
फागु Continue reading “Nischal Regmi – Yuva Ankha Haru”

Aayam Phuyal – Sanjeevani Haru

आयाम फुयाल – सञ्जीवनीहरु

एउटा लाम्चो क्यानभास…
त्यसमा कोरिएको,
मेरो मातृभूमिको रुन्चे आकृति,
मेरो मातृभूमिको करुण रोदन,
अनि, मेरो मातृभूमिको निसार चिच्चाहट!
दृश्य एकमा म नियाल्दछु-
आजभोलिका उराठलाग्दा दिनहरु,
कहालीपुर्ण चर्किएका भाष्करका रश्मि,
शून्य अस्तित्व बोकेका मेरा छाया
र मरेतुल्य नरहरु!
सुनकोसीको क्रुर व्यग्रता,
भोटेकोसिको आडम्बरी थुनाइ,
डाँडा-पाखाका बजार ओर्लाई
र यी तथाकथित सर्वश्रेष्ठ मानवजातिको आर्तनाद!
गगनचुम्बी हिमचुचुराका आँसु,
शिर निहुराहिरहेका चोमोलुङ्मा र कन्चनजङ्घाहरु,
वेदनाजन्य ध्वनि निकालेर बगेका हिमनदीहरु,
अघोरी बनेका लेक र तालहरु!
डिपार्टमेन्टल महल बनेर उभिएका चारकोसे झाडी,
प्राण विहिन जङ्गल
प्यासी मुहान
र आना र दाममा चिरिएका जमिन।
दृश्य दुईमा म खोज्दछु-
बट्टामा सिमित कस्तुरी,
गुगल चित्रमा सिमित डाँफे र मुनाल,
क्यानडाको भिसा लागेका काँडेभ्याकुर,
दुर्ग खोज्दै हिडेका सारौँ र परेवा!
साउदीको रापिलो घाममा टटि्एका बलभद्र र अमरसिहंहरु,
रातका रानी बनेका भृकुटी र सीताहरु,
अमेरिकामा पाइप कस्दै गरेका पृथ्वीनारायण र जङ्गबहादुरहरु,
र दुतावास धाउदै गरेका कर्मठ नेपली युवाहरु!
क्यासिनोमा पत्ती फिट्दै गरेका भानुभक्तहरु,
कोठीका रिवन काट्दै गरेका देवकोटाहरु,
व्यभिचारी बनेका लेखनाथहरु
र ज्ञानशून्य समहरु!
उपेक्षित बन्दै गएका वेद र उपनिषदहरु,
मिथ्या भाषण बनेका गीता र रामायण्हरु,
निरर्थक बनेका प्रश्नोतर र मुनामदनहरु,
विना परिश्रम सिर्जिएझैँ श्रीमदभागवत
र छन्द भाचिएको मेरो साहित्य!
दृश्य तीनमा म नियाल्दछु-
भाचिएको सहनाई,
भ्वाङ परेका डम्फु,
खिया लागेका नौमतीबाजाहरु
अनि एकादेशका झैँ बासुरी र सारङ्गीहरु!
राष्ट्रिय धुनले पाकेका कान,
मङ्गलधुनले फाटेका जाली,
डिस्को धाएका नारायण गोपाल र तारादेवीहरु
र शरीर मात्र उत्तेजित पार्ने बेसुरा सङ्गीतहरु!
दिनानुदिन प्यारा बन्दै गएका क्याप्सुल र ट्याब्लेट,
विदेश भ्रमणमा पठाइएका यार्सा र चिराइतो,
कुहिएका पाँचऔले र सर्पगन्धा,
सखाप भएका ती सञ्जीवनीहरु!
बुट्टा कुँदिएको अग्राख,
‘बेड’ भनेर चिनिएको उत्तीस,
विराजमानका साधन बनेका साल र पयूँ,
र यही क्यानभास अडाइएको हाड्बेल र वयर!
नापो छोटिएका घाँघरहरु,
सङ्ग्राहलयमा सजाइएका गुन्यू-चोलीहरु,
घर पुस्ने टाला भएका दौरा-सुरुवालहरु
र लत्याइएका परम्परागत पोसाकहरु!
दृश्य चारमा म खोजिरहेछु-
पूर्खाको रगतको मुल्य,
समग्र स्वार्थविहिनता,
राष्ट्रघातीको उठिबास
र मुर्झाएको देशभक्तिमा
सञ्जीवनीको सञ्चार !

-आयाम फुयाल
कक्षा-१२
सैनिक आवासीय महाविद्यालय
सल्लाघारी, भक्तपुर

Ajit Chhetri – Ansha

अजित क्षेत्री – अंश

मैले नौ महिना गर्भमा पालेको
मेरो रगतको एक अंश
जसको पहिलो स्पर्शमा
म आफ्ना पीडा भुलेर
अल्हादीत भएकी थिएँ
जसको पहिलो रुवाईमा
म आमा बनेको खुसीले रोएथें
जसलाई तातेताते गराउँदा
मैले हिँड्न सिकेथें
जसको पापा मामा शब्दले
म पुलकीत भएथें
जसले खाँदा म अघाएथें
जसले निदाएसी निदाएथें
त्यही छोरो तिमी
आज भन्दैछौ
अंश चाहियो आमा म छुट्टिन्छु ।

बाबु किन चाहियो अंश ?
यो सबै तिम्रै त हो
लैजाउ पुरै लैजाउ ।

यो आँगन लैजाउ
यो मझेरी लैजाउ
जहाँ तिमी खेल्ने गर्थेउ
र म खेलिदिन्थेँ,
तिम्रा लागी बच्चा बनिदिन्थेँ
त्यो बालापन लैजाउ ।
तिम्रै खुसीमा लुटाएथें मैले जो
त्यो यौवन लैजाउ
लैजाउ सबैथोक लैजाउ
बस् मलाई नलैजाउ

किन माग्छौ अंश बाबु
लैजाउ पुरै लैजाउ ।

तिमीलाई बाह्रखरी लेख्न सिकाएथें
आँगन बाहिर टेक्न सिकाएथें
तिम्रा कलिला दाँत दुख्लान् भनि
चपाएर खुवाएथें
तिमीले आकाश छुने जिद गर्दा
मैले टाउकोमा बसाएथें
घाम लाग्दा छाता बनेथें
पानी पर्दा ओत बनेथें ।

बाबु सम्झना छ कि छैन ?
मेरो काख तिमीलाई
बिशाल संसार हुन्थ्यो
बिशाल रंगमन्च हुन्थ्यो
तिमी खेलेर थाक्दैनथ्यौ
निदाउँथ्यौ र लात्तिले हान्थ्यौ
छातिमै मेरो
म असह्य पीडा पनि बिर्सन्थें
र चुमिदिन्थें तिम्रा कलिला पाउ
अनि माडिदिन्थे दुख्यो कि भनि
मेरो छातीमा हान्दा ।

तिमीलाई लोरी सुनाएका
ति साँझ लैजाउ
आमा, म ठुलो भएसी पाल्छु भन्थ्यौ नी
अनि म आँखा टिल्पिलाउँदै मुस्कुराउथें
ति सबै याद लैजाउ ।

मात्र छाडी देउ मलाई
तिम्रो सहारा बनि बिताएको
मेरो एकल र उधारो जवानी ।

मलाई याद छ त्यो सुनौलो बिहान
जुन दिन तिमी गर्भमा बसेको थाहा पाएर
म पेट मुसारी मुसारी रोएथें ।
तिम्रो जन्ममाथी शंका गर्दै
तिम्रो कालो रंगमा कटाक्ष गर्दै
तिम्रा बाबु तिमी जन्मेकै दोस्रो दिन हिँडेथे
त्यसपछि कहिल्यै आएनन्
घरको हेला र समाजको तिरस्कार सहें
घाम पानी र पसिना सहें
बेश्या बनें
बोक्सी बनें
अलक्षिनी बनें
जे जे म थिईन ति सबै बनें
ति सबै मलाई छाडिदेउ ।
लैजाउ तिम्रो स्वाभिमान लैजाउ
लैजाउ तिम्रो अभिमान लैजाउ
तिमी पेटमा हुँदा तिम्रै खातिर सम्झने
मेरा प्रिय भगवान लैजाउ ।

तिम्ले टेक्ने अलग्गै धर्ती छ भने लैजाउ
सास फेर्ने अलग्गै बतास लैजाउ
तिम्लाई चाहिएला यो आकास लैजाउ ।

मलाई बाँच्न एक मुठ्ठी सास भए पुग्छ
बाँकी सबै तिमी लैजाउ
किन माग्छौ अंश छोरा
यो सबै तिम्रो हो सबै लैजाउ
जो म तिम्री हुन सकिन
मलाई मसंगै छाड
बाँकी तिम्रै हो सबै लैजाऊ ।

स्याङ्जा,
हाल:युएई

Ajit Chhetri – Chiththi

अजित क्षेत्री – चिठ्ठी

प्रिय,
कुनैदिन म गएछु भने
तिमीबाट टाढा भएछु भने
लेखिदिनु एउटा बिरही गीत,
खसी जाने शितको सम्झनामा
पैयुँको बोटमा जुनकीरिले गाए जस्तो

बिरहको कुनै अँध्यारो रातमा
तिमीलाई सम्झि रुँदै रुँदै
म गाउनेछु ।

म खसेछु भने
मिर्मिरेमा तारा खसेजस्तो,
म बगेछु भने
सागरमा पुतली बगेजस्तो,
चढाई दिनु दुई थुँगा फूल,
लाहुर हिँडेको सिपाहीले
फेरी भेट्ने बाचा गर्दै
पियारीको सम्झनामा
सिमलको फेँदमा
पाती चढाए जस्तो

तिमीले बिर्स्यौ भने पनि
त्यै बाटो ओहोर दोहोर गर्दा
म झस्काउन आउनेछु
तिमीले डराए पनि
म तर्साइ रहनेछु ।

प्रिय, लेखिदिनु एउटा गीत
कुनै चिसो बिहान
तिम्रो सम्झनाले
बेस्सरी मुटु पोल्दा
म गाइरहनेछु ।

आमालाई पछ्याउँदै रुँदै रुँदै
बजार पुगेको बालक
कतै बजारको भिडमै हराए जस्तो,
गुँडमा बचेरा छाडी
आहार खोज्न निस्केको हाँस
कतै सिकारीको जालमा परे जस्तो
समयको जन्जिरमा म परेछु भनें,
बर्षौंदेखी हुलाकको बाकसमा थन्केको
गुमनाम चिठ्ठी जस्तो,
म यतै मरूभूमीमा बेकसुर मरेछु भने

हाली दिनु ईश्वरको अदालतमा
एउटा मुद्दा
ईश्वरकै बिरुद्धमा

म ईश्वरकै अगाडी उभिएर
ईश्वर मरेको घोषणा गर्नेछु
र,
त्यसैदिन देखि च्यातेर
ईश्वरको तस्बिर
मेरो तस्विरमा तिमी
फुल अक्षता चढाउने छ्यौ

त्यै तस्बिरको म,
तिमी मस्त निदाएको देखेर
मुस्कुराउने छु ।

प्रिय, लेखिदिनु एउटा गीत
बिरहको कुनै अँध्यारो रातमा
तिमीलाई सम्झि रुँदै रुँदै
म गाउने छु ।

-युएई
(यो कविता लेख्दै गर्दा खाडीमा ज्यान गुमाएका र बिना कसुर जेलमा परी जीवन र मृत्युको दोसाँधमा अल्झेका थुप्रै नेपालीहरु सम्झेर आँखाबाट आँशु झारें मैले ।)

Diyesh Ratna Shakya – Samabedana Ka Swar Haru

दियेश रत्न शाक्य – समबेदनाका स्वरहरू

त्यो पठार भूमिबाट
जब तिमी निस्प्राण भएर
कफिनमा सजिएर आयौ
नजाने तिमीसंगै
कति सपना
कति आकांक्षा
कति खुशी
कति रहरहरूको
प्राणपखेरु उडेको छ

म अनुमान गर्न सक्छु
तिम्रो मृत्युको खबर
आफ्ना प्रियजनसमक्ष
कुन आँधीबेरी लिएर पस्यो होला
अनि हरेकपल्ट तिम्रो आगमनमा
आँखाले भ्याएसम्म बाटोभरी
बैंसको मुस्कान छरेर
अटुट बन्धनको गुँरास बिछ्याएर
पर्खिबस्ने मायालु मनहरूमा
यो खबर कुन बज्रपात बनेर पस्यो होला

विस्फोटसंग विवश हुँदै
मृत्यु अँगाल्नु पर्ने यो सजाय
आखिर तिम्रो के दोषको लागि थियो
तिमी
फरक अनुहारको हुनु
फरक भुगोलको हुनु
फरक धर्मको हुनु
अथवा
डर्टी, डिफिकल्टी र डेन्जरससंग लड्न
तिमी जन्मजात
बहादुर र साहसी हुनु
जोशिलो र जाँगरिलो हुनु

ओ! बिस्फोटको जिम्मा लिनेहरू हो
म मेरा यी प्रश्नहरूको जवाफ चाहन्छु
निहत्था
निर्दोष
मान्छेका लाश गनेर
आखिर कुन युद्ध जितिन्छ?
अथवा
कुन भगवान खुशी हुन्छ?

(राजधानी दैनिक २०७३/७/१३मा प्रकाशित)

Om Prasad Ghayal – Akhwariya

ओमप्रसाद घायल – अखवारिया

अखवारमा
जबजब, म लेख्न थाल्छु
स्वतन्त्रताका नविन गीतहरु
म उत्खनन् गर्छु तिम्रा काला कर्तुतहरु
र प्रकाशन गर्छु आफ्नो अखवारमा
तिम्रा बेहिसाव ज्यादतीहरु
त्यतिबेला तिमी मेरो Continue reading “Om Prasad Ghayal – Akhwariya”

Gopal Kawali – Prithivi Ka Bhaye Jastai

गोपाल कवाली – पृथिबीका भए जस्तै

पृथिबीका भए जस्तै, तिम्रा पनि तह छन् कि?
ज्वालामुखी उम्ले जस्ता, ताजा ताता बह छन् कि?

कोहि खोज कतै पोख,गुम्सिएका लाभाहरु
सागर भन्दा ठुला गहिरा,सेलाउने दह छन् कि?

छद्म रुपमा पछि लाग्छन,झुठो मुद्दा लाग्न सक्छ
भाला रोप्दा नरसाउने,कठोर ज्याद्रा गह छन् कि?

अथाह यो ब्रह्माण्डमा, ईच्छा भिन्न अनन्त छन्
सामान्यमा पृथक प्रवल,बिशाल कुनै चाह छन् कि ?

कर्म तिम्रो फल तिम्लाई,भोग भाग्य आफ्नो-आफ्नो
निरश विगतले पोल्ने,लुकाएका डाह छन् कि ?

आज भन्छु भोलि भन्छु, भाका सर्दो भयो सदा
आज सम्म नकहेका,बातै भरि सह छन् कि?

अफगानिस्तान,२६/०१/२०१३

Dinesh Chapagain – Barsha Yam Ka Panch Haiku Haru

दिनेश चापागाञी – बर्षा यामका पाँच हाइकुहरू

पिन्चे आकास
पारिजात झरेछ –
खोई त प्रभु ? ।१।

असारे झरी
कमिलाका लहर,
नागको भोटो।।२।

भिजेको घाम-
आँखा तरी स्वयम्भू
मागिरहेछ।।३।

झरीको वेला-
मान्छेले Continue reading “Dinesh Chapagain – Barsha Yam Ka Panch Haiku Haru”

Kangmai Naresh – Dhun

काङ्गमाङ् नरेश – धुन

बाँसुरीको धुनलाई पछ्याउँदै
घाम जस्तै क्रमश: डुबेर
साझको धमिलो आकृतिमा
एउटी बैसको थकान
फलैचामा असरल्ल पारेर
भुसुक्क निधाउँछे
धुनै धुनमा बिरक्तिएर
सपनाको पहाड चड्दै
हिमालको टाउको माथि
नाङ्गो खुट्टाले उभिएर
उ चन्द्रमा टिप्छे
ताराहरु टिप्छे
नयाँ नयाँ ग्रहहरु देख्छे
रोजेर घामलाई टिप्न भनि हात अघि बढाउँछे
घामले पिल्सिन्ने गरि पोलेपछि
उ भन्छे
आत्था
यो त साँच्चै
नयाँ नेपाल जस्तै
तातो रहेछ !