Jyoti Jungle – Timile Chhodeko Sharir Agadi

तिमीले छोडेको शरीर अगाडि

अन्तिमपल्ट सास फे¥यौ
तिम्रा आ“खा छोपिदिएपछि
म आफ्नै मनको आगोमा सल्किए“ ।

शरीर छोडेर मेरै अगाडिबाट
कुन यात्रामा निक्लियौ अदृष्य तिमी
मान्छेको यो सुन्दर संसार
या खुद मलाई
देख्न सक्छौ कि सक्दैनौ तिमी ?

तिमीसगैँ भाँचिएछ लोभको तगारो
निभेछ मायाको जलन
हतारले उठाएछ बास,
ती सुतेका ओठहरु
गलेका हातहरु
तिम्रो
लत्रेकोे शरीर अगाडि
नतमस्तक भए मजस्तै ।

जीवनको प्रकाशित सत्य
म पहिलोपल्ट नजीकैबाट छाम्दैथिएँ ..
सोचिरहेथेँ तिम्रै अप्ठ्याराहरु
थाहा पायौ कि पाएनौ
त्यतातिर हि“ड्ने बाटो
उड्ने आकास
या भासिने पातालका पत्रहरु ?

म तिमीले हि“डेका
यही“का बाटाहरुमा छु,
र सोचिरहेछु
को होला बताइदिने
मृत्युको अनुभूति ?

Jyoti Jungle – Mero Hisab

मेरो हिसाब

कर्तव्यको एउटा कुची
तस्वीर जो कोर्नु थियो अरुकै,
आफ्नै अनुहार
नियालेर हेरिन“छु कहिल्यै,
कहिल्यै उभिएको धरातलस“ग प्रश्न पनि गरिन“छु ।

आफ्नो कुरुप सन्तानलाई
हर्षले स्वीकारेकी आमाजस्तो
आफ्नै आत्माको आवरणसम्म सिंगारिनछु

आज हिसाबमा बसेकी छु ।

यसरी कहा“ सोचे“
भुइमा राख्नै नहुने
हतियारको बोझजस्तो हु“ला म,
उदांगो रहस्यको
कुने खोज हु“ला म ?

यो जिन्दगी
कसरी उदायो दिनस“ग
र सुत्यो रातजस्तै जस्तै
त्यो पनि हिसाब गरिन“छु,
रुवाजस्तै कञ्चन थिए
सपनाका भुवाहरु,
कुन गतिहीन बतासले
कता उडायो
त्यो पनि समेटिन“छु ।

आज त किनमेलका ब“ुदाहरु छन्,
सन्तानका गुनासाहरु छन्
आफन्तका सन्देशहरु छन्,
हाम्रा बातचीतका शीर्षकहरु
कहिलेदेखि टुगिएछन्
त्यो पनि सम्झन सकिन“ ।

भावनाको पोखरी
अतृप्त सुकिसकेछ कहिलेदेखि
त्यहा“ पनि डुबिन“छु,
आफ्नै मनस“ग पनि
आ“खा जुधाइन“छु ।

दौडमा त कहिल्यै
कुदाएन आकांक्षाले
अरुअरुलाई जिताउनु थियो,
अरु सबैलाई उडाउनु थियो,

म त गुंड रुंगेर बसेको
एउटा असक्त चरी,
आ“खा भएर
आ“खै नदेख्ने जस्तो पो छु,

म कहा“ थिए“ ?
कहिल्यै आफ्नो
सम्झना पनि गरिन“छु ।

Jyoti Jungle – Man Ko Saathi

मनको साथी

एउटा साथी
उसैलाइै चढाउ“न सक“ू
मनमा लुकीबसेका आ“सुफूल
मनमा फुलीबसेका आरुफूल ।

आजसम्म
धेरै बाडेँ शुभकामना,
शुभेच्छा सिंचेर
थुप्रैथुप्रै सजाए“ अभिवादन,
तर एक्लै बोकिरहेछु
संवेदित मनको गा“ठो
खोल्नै नसक्नुको नमज्जा,
शब्दमा उतारेर आफ्नो चित्र
विमोचन हुन नसक्नुको असफलता
र पोखिनै नपाउनुको सा“गुरो ।

यस्तो लाग्छ,
सारा हि“डाई बोकेर
बगौं कलकल
बेपर्वाह ओह्रालैओह्रालो
हुत्तिएको बेगवान् झरनाजस्तो
र पुगौं उसम्म ।

अनौपचारिक आँखा,
बिना साइनोको बन्धन
बिना लिङ्गको व्याख्या
सीमाहीन
संज्ञाहीन ….।

ओ प्रतीक !
ओ साथी !
ओ सागर !
म पानी आफैं तृष्णा भएर
तिमीलाई खोज्दै हि“डेकी छु ।

Jyoti Jungle – Bepatta Mausam

बेपत्ता मौसम

यो साँझमा
यादको हावा बोकेर
बेपत्ता मौसम आइपुग्यो ।

युद्धको कुहिरोमा
भविता खोज्दै हि“डेको
एउटा सन्तान
बेखवर कहा“ पुग्यो ?
कहा“ पुगे
बेपत्ताको छाती टेकेर
समयलाई शासन गर्नेहरु ?
कहा“ सुकाए
आमाको आ“सु पुछेको टालो
र सुकिला भए ?

अ“ध्यारामा
अ“ध्यारै भो कि उस्को अनुहार
कस्तो भो होला उस्को रङ ?
मेरो छातीमा टा“सेर उस्को पुरानो तस्वीर
अखवारले खिचेको फोटाको जस्तो
कि माटाकै जस्तो ।

दिउ“सो जा“गर उठ्दैन,
राती सपना सुत्दैन,
नचिने झैं बोल्छ आफ्नु जिन्दगी,
कि आफ्नै जीवन पनि
सा“झ जति प्यारो छैन ।

यहि सा“झको
धुमिल आकासको अँध्यारामा,
म खोज्छु तारातारामा
के ऊ तारा भइसक्यो ?
कि बास बस्तै बलैंसीमै आइसक्यो ?

यहि सा“झमा
म तारा र आहटको दोधारमा
हावास“ग बात मार्न थाल्छु
र विर्सन्छु केही छिन
ऊ बेपत्ता भएको छ ।

साँझमा
यादको हावा बोकेर
बेपत्ता मौसम
आज पनि आइपुग्यो ।

Jyoti Jungle – Taj Mahal Bata Farkinda

ताजमहलबाट फर्कदा

भन्नेहरु सबै
सा“चो कहा“ भन्दा रहेछन् ?
गाउ“नेहरुले गीतमा पनि
झुटो संवेदनको धून भर्दारहेछन् ।

प्रेमको मन्दिर भनेर चिनेथे“ ताजमहललाई
समर्पणको इतिहास भनेर सुनेथे“ ताजका गीतहरु
कौतुहलको उत्ताउलो वेग छातीले थिचेर
प्रेमको धैर्यलाई मुटुभित्रै थुनेर
म सुन्न गएथे“ प्रेमका नसुनिने सङ्गतहरु
म छुन गएथे“ प्रेमका नदेखिने तस्वीरहरु ।

मलाई संसारका
हज्जारौं प्रेमी आत्महत्याको मुक्ति त्यहा“ माग्नुथियो,
मनमनै चपाएर गरेका
बलिदानी प्रेमको साक्षी उसैलाई राख्नुथियो,
दैनिकीले निलेका
प्रेमका निला ओठहरु फिंजाएर
गुलावी रङ्गले पुर्नरोगन गर्नुथियो …
नजानी के के सोचेंछु मैले,

नजानी के के सोचेंछु मैले,
आमाको वात्सल्यभन्दा प्यारो प्रेम
स्वेच्छाको चा“दनीजस्तो चमकदार,
उफ..
त्यसरी प्रकाशन गर्ने हिम्मत गरेको छ कस्ले
प्रेमको घोषणापत्र ?
कस्ले तयार पारेको छ प्रेमको अनन्य महल ?
त्यागको कम्पनले
विरामी भएर पुगेथे“ त्यहा“ ।

अह“,
सङ्गमरमरको फूलको थुंगा
कहीकतै मुमताजको आ“सुको शीत
मन त्यसै भिजिरह्यो
मन त्यसै ठोकिइरह्यो,
बा“चुन्ज्याल तड्पिएका ती धड्कनहरु
अचानक रोकिएका बेआवाज भित्ताहरुमा
पटक्कै प्यारो लागेन
मृत्युपछिको प्रेमको दर्शन,
समाधिमा प्रेमको तर्पण ।

ताजमहलमा,
जीवनको अन्तिम सत्य
प्रायश्चित गरिरहेथ्यो,
त्यो शान्तिमा
फगत फगत
एउटा भुलक्कडले सम्झना गरेको
अतितबोधको झण्डा हल्लिरहेथ्यो ।

ताजमहलबाट फर्कंदा,
मुटु खुम्चिनेगरी
आहतको सिरेटो बोकेर
म रित्तै चिसै फर्किए“,
अलिकति फुर्किएको के थिए“
प्रेमको अपारतामा डुब्न..
म निस्सार
बादशाहस“ग
चित्त दुखाएर फर्किए“ ।

Jyoti Jungle – Afnai Ashirbad Malai

आफ्नै आशिर्वाद मलाई

जब आकाशलाई हेर्छु
बादलको आकार
बन्दुकजस्तै देख्छु र निहुरिन्छु ।

कालो देख्छु
अनायास ढुंगाको रङ,
लाग्छ,
अब क्षणभरमा त्यहा“बाट पनि
आगो हुर्कनेछ
र चिम्लन्छु आ“खा ।

मनभरि जम्छ अमीलो सागर
न डुब्न सक्छु
न भाग्न सक्छु किनारैकिनार ।

प्रश्वासको बाटो बन्द हुन्छ,
किनाराका लाशहरु
रिसाएका छन्,
पिउनेहरु काकाकुल छन्
जिउनेहरु शोकाकुल छन्
मेरो चेत बोक्न सक्दिन“ म,
युद्धमय मनको विभिषिकाभित्र
सन्तुलन कुल्चिएको छु
आफ्नै पाइतालाले ।

हा“स्नेहरु पनि छन् हा“सिरहेका,
भाग्नेहरु छन् भागिरहेका
नदी, चरा, बाटो जङ्गल
सा“झ विहान रातलाई हेर्छु
म जस्तैसबै निरीह छन्
र हात जोड्छु,

हे भगवान् !
मैले चढाएको भरोसा मलाई फर्काइदेऊ
भोलि घाम झुल्किएको देखें भने
मेरो आयुलाई
म आफैं आशीर्वाद दिनेछु ।

Jyoti Jungle – Yo Raat

ज्योति जंगल – यो रात

अध्यारोको साङ्लोमा
लमतन्न बेहोस छ,
र निशब्द निदाएको बहाना गर्छ यो रात
हज्जारौं सपनाहरु
हज्जारौं तलाका महल उक्लन्छन्
बन्द आँखामा,
कोशौं टाढाको मित्र
सेकेण्डभर छेवैमा आइपुग्छ
टाउकाको क्षितिजमा उडेर ।

खै देवताहरु के गर्छन् ?
ड्युटीको सिपाही बन्दुक नचलाई
सपनाको हत्या गरिरहन्छ.।
कुन अनुसाशनमा उभिन्छन्
चुपचाप रुखहरु र थाम्छन् जङ्गंल
कसलाई राख्छन् अध्यारोले झपक्क बन्द गरेर
लज्जावती झारका आँखाहरु ?

अँध्यारोको पर्दामा कसरी जोगाउँदो हो ?
फूलले लोभलाग्दो रङ्ग…
कहाँ सुते ती चरा ?
त्यो सडक पेटीको अपाङ्ग भिखारी
जतापनि बोल्दै हिँड्ने त्यो पागल ।

घरहरुले ढोका लगाएपछि
ती बाटाहरु पनि सुते होलान्
कैदबाट छुटेर सपनामा
कैदीहरु घरमै पुगेहोलान् ।

पटक पटक कोल्टे फेर्दो हो र्
भर्खर प्रेम बसेको जवानी
सन्तुष्ट आमा नानीको ओड्नेले
निन्द्रा छोपिरहेकी छे
अभाव या तृष्णा
चोर्नेहरुको दाउ पर्यो कि परेन ?
एकान्त लेख्न बसेको कलम
अक्षरहरुमा सर्यो कि सरेन ?

विरामी मात्र एक्लै व्यथा सहिरहेको छ..
अँध्यारोमा आँखा देख्नेले
कुन सौर्न्दर्य हेरिरहेको छ ?
डरलाग्दा आवाज निकाल्ने
हिंस्रक अस्तित्व
भुँइभरि सल्बलाउने कीराहरु
कहिल्यै विश्राम लिदैंनन्…

निदाउनेहरुलाई मात्र
समयको गति ढाँटिरहेको यो रात
अनिदाहरुलाई
न भय बाँड्न सक्छ ?
न सपना बाँड्न सक्छ ?

Jyoti Jungle – Nasamjheko Kahan Chha Ra

ज्योति जङ्गल – नसम्झेको कहाँ छ र ?

देखेकी छौ के
नबगेको नदी ?
छामेकी छौ के
नउडेको बतास ?
पलपल नबिसाइकन
बोकीहिँड्छ मुटुले ढुकढुक
त्यसैसँग चल्दैछ जिन्दगीको पाइला
र तिम्रो सम्झना समानान्तर
मैले Continue reading “Jyoti Jungle – Nasamjheko Kahan Chha Ra”

Jyoti Jungle – Desh Bina

ज्योति जंगल – देशविना
(मधुपर्क भदौ , २०६७)

अनावश्यक छौ
नआओ सपना मेरा आँखामा
दृष्टिहरू
मेरो देशको क्षितिजमा छोडिएका छन्
यहाँ विनादृश्यको म
बेठेगाना मात्र हुँ ।
चँुडिएको छु
म हुर्केको बोट त्यतै छाडेर,
पातमाथि राखेर मेरो सत्व
खसें कहाँ त्यसरी
एउटा बूढो पात जस्तो
पहेंलो सन्तुष्टि बोकेर ?
या हरियो जीवन भोगेर ?
वयस्क नमज्जा भोग्छु प्रत्येक श्वासमा
अतीत दंशले पाइलापाइला मरेर चाल्छु
कयौँ वर्ष बिताए पनि
सिमाना बाहिरको बिरानो माटोले
मलाई चिन्दैन,
यो आकाशको नीलोसमेत
तीतो लाग्छ
यो शिविरको पानीमा मेरो तिर्खा
सधैँ प्यासी छ ।
नसता मलाई अपराधी सन्तोष
म आफ्नै देशमा कैदी हुनुथ्यो कि भनेर
धेरै भो
यो शरणको पासोमा
अनस्तित्व हाँसेको परिचय
जरूर लाशसम्म आइपुग्नेछ
अहिले पनि
म बाँचेकै कहाँ छु र ?

– विराटनगर