Basudev Adhikari – Paris Ko Hawa Sanga

वासुदेव अधिकारी – पेरिसको हावासँग

परपरबाट बत्तिएर
कान नजिकै आएपछि त
सबै कुरा भन्नु नि !
किन कान नै तान्ने ?
किन झिर पठाउने भित्रसम्म ?

मन्त्रमुग्ध भएर
पेरिस हेरिरहँदा
त्रिकोणी बाटो देखिरहँदा
आइफेलटावर लुब्रे हेरिहँदा
धन्यवाद भन्न चाहेको हो तिमीले ?
आफ्नो बुढ्यौलीको
कथा हाल्न खोजेको हो तिमीले ?
कि मलाई
सानो देशको गरिब फुच्चे केटो भनी
गाली गर्न खोजेको ?
कान नजिकै आएपछि त
खुलस्तै कुरा गर्नु नि !
किन च्यात्तिने गरी कान तानेको ?
किन भित्रै पुग्ने गरी झिर पठाएको ?

पेरिस आउँदा
तिम्रो रेनेसाको गर्व
कण्ठै गरेर आएको छु
भिन्सी वागको पराग
काठमाडौँमै सुँघेर आएको छु
के भन्छौ त तिमी मलाई ?
आफ्नै रोमान्सको कथा !
युरो ऋणको घाउ
कि सोध्छौ ?
हाम्रो भद्रगोल मासिने समय !
नकार ऊर्जा निख्रिने अवधि !
कि डराएका छौ ?
म भित्र देदिप्यमान्
नयाँ नेपालको स्वप्न ऊर्जासँग !

परबाट बत्तिदै आएपछि
किन मौन तिमी ?
किन छुच्ची गुरुमाले जस्तो
कान तानिरहेकी !
झिर रोपिरहेकी !

Diyesh Ratna Shakya – Yo Hawa Kina Uttaulo Bandai Chha

दियेश रत्न शाक्य – यो हावा किन उत्ताउलो बन्दैछ?
                   
यो हावा किन आजकल
बढी नै उत्ताउलो  बन्दैछ हँ ?

मास्क लगाएको
मेरो नाकलाई गिजोल्न
बिहान सखारैदेखि
चोक / सडकमा थुप्रिएको फोहोरको दुर्गन्ध
मकहाँ उडाएर ल्याउँछ

कार्बन उत्सर्जनले आराम लिएर
आकाश खुल्ला भएको
यो समयमा
म स्वागत गर्दै
मेरो शरीरभित्र फिजाउन चाहन्छु
-सगरमाथामा गाडेको नेपाली झन्डा
  छोएर अघि बढेको हावा
-लुम्बिनीमा बुद्ध पदचाप स्पर्श गरेर
 फर्केको हावा
-मन्दिरबाट धुपको सुगन्ध बोकेर
 उडेको हावा
-जंगलबाट लालीगुराँसको बास्ना
  टिपेर लम्केको हावा
तर अफसोच !
यो हावाले बोकेर आउँछ केवल
गर्मीले कुहिन लागेका गन्धहरु

पोखिन लागेको यो समयलाई
बाँधिराख्न
जब म ध्यान बस्न थालेको हुन्छु
यो हावा मुर्दाघरको गन्ध
मतिर उडाएर ल्याउँछ
यो हावा कहिले हुनहुनाएर आउँछ
मानौं मसंग थरिथरि मन्त्रको
ब्यापार गर्न खोज्दैछ
र सौदाबाजी नमिलेको निहुँमा
हुत्याउन खोज्दैछ

यै हावामा हुर्रिदै हरेक बिहान                                              
मेरो घरभित्र छिर्छ खबर पत्र
जसलाई पुछारसम्म पढ्न नपाउँदै
मैले तयार गर्नुपर्छ
मेरो दैनिकी
शोक पत्र वा बिरोध पत्र

म सोचिबस्छु
यो हावासंग सकिंदैन
जता पनि बहँदै यसले संसारभरका
डेमोक्रेसी कण्ठ पारेको छ
अथवा जानाजान यो असनको
अटेरी साँढे बन्न खोजेको छ

खोइ यै हावाले सिकाएरै हो कि
आजकल
फेसन /प्रशासन
राजनीति/ शिक्षा नीति
ब्यवहार/संस्कार
धर्म /कर्म
सबका सब उत्ताउलो भएको छ

मलाई शंका लागेको छ
यो हावाको अक्सिजन मात्रामा
पक्कै पनि
केही न केही तत्त्व मिसिएको छ
जुन मतिभ्रम छर्न काफी छ
निर्निमेष हेरिरहूँ
यो हावाको
अनुगमन गर्न
शुद्धीकरण  गर्न
कुन समय/कुन क्रान्तिसम्म
आफूलाई उचाल्नुपर्ने हो?

Samarthya – Hawa Haru

सामर्थ्य – हावाहरु

हावाहरुमा सत्तामोह
छ,
कणहरु यत्रतत्र छन्,
फुट्दै,
भेट्दै,
एकीकृत हुँदै
हावामा मिस्सिदै छन्,
सबैलाई यत्ति थाहा छ,
हावाबिना जिउन
बिछट्टै गाह्रो छ….
कणहरु व्यग्र छन्,
चियापसलमा,
भट्टीमा,
कणहरुकै हावा-सम्मेलन
हुन्छ,
कणहरु रक्सीका पेग
थप्तछन्,
तर
मात चढ्छ हावा
राजनीतिको…
भट्टीमै,
एक कण,
जसको छोरो बेपत्ता छ,
उस्का आफ्नै दस्तावेज
हुन्छन्,
प्रतिवेदन हुन्छन्,
भन्छ-
राजनीति नशा हो,
कारण,
उसको छोरो शहीद
नायक भएको छ,
अर्को कण,
उस्का भिन्नै आदर्श छन्,
फरक घोषणापत्र,
फरक प्रतिवेदन छन्,
भन्छ-
राजनीति जन्मदै एकखुट्टे
जन्मिएको कुखुरोको
उफ्राई हो,
कारण,
कणकै समाजबीच ऊ
नालायक भएको छ…
यसरी नै,
देशभरिका भट्टीबाट
विचार ओढेका कणहरु
तात्दछन्,
अनि हावा तात्दछ,
कणहरु बहकिन्छन्,
अनि हावाले गति पाउछ,
प्रक्रिया चलि नै रहन्छ,
फुट्दै,
भेट्दै,
एकीकृत हुदै,
वामपन्थी हावाहरुको
बृहत वाम एकता हुन्छ,
कणहरु एकीकृत हुन्छन्,
र बन्दछन् चट्टान,
हावाहरुमा चट्टान खेप्ने
तागत हुदैन….
चट्टान बाँच्नलाई हावा
चाहिन्न ।

-सामर्थ्य