Mani Lohani – Jeevan Ko Reet

मणि लोहनी – जीवनको रीत

छाडेर गए पनि तिमीले
दुःख लागेन मलाई ।

यो हाम्रै मनजस्तो कहिल्यै नअडिने पृथ्वी पनि
एकछिन त अडिएजस्तो लाग्यो
विरुपाक्षजस्तो टक्क रोकिएर समयले
धारेहात लगाइरहेझैँ लाग्यो
छाडेर गएपछि तिमीले
भगवान् पनि तिम्रै साथमा उभिएर
मलाई सरापी रहेझैँ लाग्यो ।

छाडेर जाँदा तिमीले लिएर गएकी थियौँ
मेरा ओठका खुसीहरू
सपनाहरू मेरा आँखाका
लिएर गएकी थियौ मेरा चौडा छातीका साहसहरू
र बाँकी थिए मसँग
पीडाकै पाइलाजस्ता कलेँटीहरू ओठमा
नपुङ्सकको पत्नीको श्रापझैँ आँसुहरू आँखामा
र गडेथ्यो छातीमा, आफैँसँग हारेको मानिसको अनुहारजस्तो दुःख ।

छाडेर गएपनि तिमीले
दुःख लागेन मलाई ।
हामीले छोएको र देखेको मात्रै
सत्य रहेनछ
सँगै हुनु र रमाउनु मात्रै पनि
जीवन होइन रहेछ
हो, जसरी हाँस्यौ नि तिमी मेरो अँगालोमा
हो, जसरी अग्लिए नि म तिम्रा सपनाहरूसँग
यी सबै पनि पूर्ण रहेनछन् ।

कोही हुनु, नहुनुले
कहाँ रोकिदोरहेछ र यो घुमिरहने पृथ्वी
कसैको हुनु, नहुनुमा
कहाँ अडिदोरहेछ र यो बगिरहने समय ।
सँगै हुँदा हामीले
कपडाजस्तै फुकालेर आफ्ना अहमहरू
एकसाथ नबाँचेका पनि होइनौँ
बेपरवाह छाडेर आफ्ना खुसी र रहरहरू
एकअर्कालाई न्यानो नबनाएका पनि होइनौँ
ओच्छ्याएर आफ्नै छाती मैले
तिमीलाई दुःखहरूबाट सुरक्षित राखेको पनि हो
समातेर मेरो पाखुरा
संसार बैरी हुँदा तिमी मेरो पक्षमा उभिएकी पनि हौ ।
र पनि यस्तै भयो
सँगै हुन सकेनौँ हामी ।
भेटिनु र छुट्टनु
एउटा प्रक्रिया रहेछ
जसरी पलाउँछन् पातहरू रुखबाट
जसरी र्झछन् पातहरू रुखबाट
यो एउटा सिलसिला रहेछ जिन्दगीको
कहिल्यै नअडिएजस्तै पृथ्वी
कहिल्यै नरोकिएजस्तै समय
एउटा रीत रहेछ जीवनको ।
तिमीसँग छुट्टएिको वर्षौंपछि
आज मैले बुझें
छुट्टनिकै लागि भेटिएका रहेछौँ हामी ।
छाडेर गए पनि तिमीले
दुःख लागेन मलाई ।

Mahesh Regmi – Anshu Ko Rumal

महेश रेग्मी – आँसुको रुमाल

तिमीले हिँडेका बाटोहरू हेरेर चित्त बुझाउँछु
तिमीले हिँडेका बाटोहरूलाई स्पर्श गर्छु
तिमीले नाघि गएका पहाडहरूको अभिनन्दन गर्छु ।
अब पहाडहरूलाई प्रेयसी भन्न थालेको छु
रुखलाई Continue reading “Mahesh Regmi – Anshu Ko Rumal”

Bhimnidhi Tiwari – Daag Batti

भीमनिधि तिवारी – दागबत्ती !!!

म सात वर्षको थिएँ, अबोध बालकै थिएँ,
कुनै कुरा थिएन थाह, मस्त नींदमा थिएँ,
मलाइ घच्घच्याउंदै, उठाउँदै, ‘ल हिंड्, भने
अघोर मध्य रातमा धुरु धुरु रुँदै गएँ
(१)
यता लगे, उता लगे, कता कता कता लगे,
जता तता छ अन्धकार, अन्धकारमा लगे,
रुवाउँदै, फकाउदै, फुल्याउँदै लगे लगे
खुरुक्क आर्यघाटको महामसानमा लगे !
(२ )
चिता थियो, प्रशस्त दाउरा बिछान झै थियो,
उ माथि एक लम्ब लाश लम्पसारमा थियो,
सफेद वस्त्र ओढनी, सिरान केशको थियो,
(त्यही पवित्र मूर्तिमा अनन्त कामना थियो )
(३ )
जसै पर्यो मसानको अदृष्य दृष्य दृष्टिमा
हवास होश क्यै रती रहेन अन्तयमा ममा
नसाहरु लुला भए, समस्त चेतना सुते,
सुषुप्त पूर्वजन्मका अनेक वेदना उठे
(४)
पहाडबाट रत्न झैं गर्भबाट निस्किएँ,
पिएर दूध तीन चार वर्षसम्म हुर्किएँ,
उही शरीरलाइ हाथ ! मै जलाउने भएँ ?
म खुम्चिएँ ! म आत्तिए ! म झस्किएँ ! म तर्सिएँ !
(५ )
सबै जना बडा थिए, म सूक्ष्म कीट झैं थिएँ
न बोल्न सक्दथें त्यहाँ न जोड चल्दथ्यो तयहाँ
बनाइ नग्न, मुण्ड औ दिए प्रदीप हातमा
त्यही लिएर घाटमा चिता वरीपरी घुमें
(६ )
बति सिर्सिराउँथ्यो, म चाहिं लुग्लुगाउँथें,
त्यहीं नजीक बाग्मती बहेर कुल्कुलाउँथिन्,
सुदूर फाँटमा बथान स्यालकमा कराउँथे,
खगोलमा अनेक तारकादि जग्मगाउँथे
(७ )
मसान-घाटमा यताउती जती जना थिए
कुनै त सुँक्क गदथे, कुनै त घुँक्क गदथे,
कुनै भने कठोर दैवलाइ नै सराप्दथे
सबै जना म माथि नै सहानुभूति गर्दथे
(८)
(जसै म शान्त चित्तले द्विन्त्र बन्द गर्दछु
समग्र दृष्य ती अगाडि फन्न फन्न घुम्दछन् )
म को थिएँ ! कहाँ थिएँ ! कठै !! अचेत झैं भए
तथापि दागदीप त्यो स्वयं दिनै पर्योब दिएँ !!!
( ९)
असार मासको कुवा, तलाउ झैं टमाटम
भरिन्छ मातृ-मोहको समुद्रले जसै मन
नयाँ नयाँ अनेक चिन्तना, विषाद आउँछन्
कवित्वबाट शीघ्र नै जडत्वमा पुर्याेउँछन्
(१० )
अनिष्ट सामना गरी अपत्यलाइ ओथरी
कठैबरी ! उ गौंथली चरी अकालमै मरी !!
कुनै दिनान्त-पान्थ चक्रपातमा पर सरि
निसासिएर, आत्तिएर रुन्छ बाल बेसरी
(११)
प्रवाह रक्तको उही र मांस, धर्म जो उही
अवाज, रुप यी उही र भावना सबै उही
अहो !! म ता सवाक नवीन चित्र ता छंदैछु नि
यही विचार अन्त्यमा मलाइ दिन्छ सान्तवना
(१२ )

(कविता-‘नन्द’ बाट )

(स्रोत : पं. बदरीनाथद्वारा सम्पादित पुस्तक “पद्य-सङ्ग्रह” बाट सभार)

Rakesh Karki – Laash Haru

इन्जिनियर राकेश कार्की – लाशहरु

गरीबी भित्रका लाशहरु
कुनै मरिसके
कुनै जिउँदै छन्
तर लाश भएर

सास फेर्न पाए पो
बाँच्लान ति लाशहरु
पसिनाको मूल्य पाए पो
जन्मेलान् आशहरु

भोकै छन् लाशहरु
बाँचे पनि मरे पनि
रोएकै छन् लाशहरु
रुवाउने हाँसे पनि

लाश माथि बाँच्नेहरु
दुर्गन्धमै बाँचिरहेछन्
ऐश आरामको नशाले
गन्धलाई भुलिरहेछन्

अघाएका बलिष्ठ हात
गाँस खोस्दै घिचिरहेछन्
लाशको गन्ध झैं
डकारेर गन्हाइरहेछन्

करोडौं लाशहरु
अझ लाशै छन्
तिन्का आशहरु
पनि लाशै छन्

लाशले मसानमै
जन्म लिनु परेको छ
शक्ति सबै गुमाएर
मसानमै लड्नु परेको छ

– उपाध्यक्ष / अनेसास लस् एन्जेलस् च्याप्टर / लस् एन्जेलस्

Rajab – Kharab Satta Ko Itihas

हिजोका
समाचारका खराब मानिसहरू
सत्तामा गइसके
राम्रा भइसके
यसैले
आजका खराबहरू पनि
सत्तामा जाने छन्
र इतिहासमा राम्रा लेखिने छन्
किनभने
इतिहास लेख्नेहरू
खराबहरूले बाँडेको पदमा छन्
र पद हुनेहरू
खराब सत्ताको इतिहास
राम्रो लेख्छन्

Manoj Bogati – Seema

त्यो कोमल फूलमा बस्छ
नङ्‌ग्रा बोकेको भवँरो।

गौरी भाउजुले गाइरहेकी त्यो भद्दा गीतको
कम्मर भॉंचिएको जीउ
सधैँ
पग्लिएको आँखाको चेपबाट हेर्छ
रत्ने दाज्युको बैंश।

मान्छेको शरीर प्लास्टिककै त हो
जो आगोले खुम्चिन्छ।
आगोले के छोड्छ ढुङ्गालाई
हिँउ त कोमल हुन्छ
न सुन कठोर हुन्छ।
आगो?
आगो न कोमल हुन्छ न कठोर हुन्छ।

त्यो फूलमा लागेको आगो देख्छ भवँरा
गीतको झिल्काले ढड़्‌छ रत्ने दाजु।

जब पग्लनु पर्ने समय हुन्छ
त्यसलाई कुनै बॉंधले रोक्दैन।

Sandhya Regmi – Balnu Ra Jalnu Ko Mahima

सन्ध्या रेग्मी – बल्नु र जल्नुको महिमा

जीवन यदि नबल्दो हो त
तिमी भित्रको प्रकाश कसरी विस्तारित हुन्थ्यो
जीवन यदि नजल्दो हो त
तिमी भित्रबाट सुवास कसरी प्रवाहित हुन्थ्यो ।

संसारमा जन्मेपछि तिमीले जीवनको चुनौती स्वीकार गर्नैपर्छ
जति दुःख पाए पनि तिमीले यात्राको गति कायम राख्नैपर्छ
धरतीमा एकैपटकको उपस्थितिलाई पछिसम्म जनाउ दिनैपर्छ
अरबौ“को जनसङ्ख्यामा तिम्रो जन्मको पनि औचित्य हुनैपर्छ ।

तिमीले समाजमा एउटा संवेदना छोड्नैपर्छ
तिमी इतिहासमा एउटा सत्पात्र बन्नैपर्छ
तिमी भित्रको दन्क“दो प्रतिभाग्निले जगत बल्नैपर्छ
तिमी भित्रबाट उदाउ“दो सूर्यले रोशनी छर्नैैपर्छ ।

पाइला यदि नचल्दो हो त गन्तव्यको के आभास हुन्थ्यो
सङ्घर्ष यदि नहु“दो हो त सफलताको के मिठास हुन्थ्यो ।

तिमीले अग्निस्नान गर्नुपर्छ, तिमी ज्वालाको प्रवाहमा बग्नुपर्छ
तिमीले अग्निदीक्षाबाट लिनुपर्ने शिक्षा पनि यही हो
जीवन हात फैलाएर माग्ने दयाको भिक्षा होइन
जीवन त सूर्य झै“ चम्किलो ज्योति छरेर बल्ने इच्छा हो ।
बल तिमी पनि मैनबत्ती झै“ आलोक छरेर
जल तिमी पनि अगरबत्ती झै“ बासना छरेर
आजको तिम्रो बल्नुको प्रभाव भोलिको उज्ज्वल जीवन बन्छ
आजको तिम्रो जलनको पीडा भोलिको निम्ति सुगन्ध बन्छ ।

जीवन यदि नबग्दो हो त नदीमा के तर¨ हुन्थ्यो
जीवन यदि नदुख्दो हो त जिउनुको के उम¨ हुन्थ्यो ।

तिमी बल्न छोड्यौ भने सूर्य मर्छ, जीवन निभ्छ
जति तिमी बल्छौ त्यति नै चहक जीवनमा आलोकित हुन्छ
जति तिमी जल्छौ त्यति नै महक तिमीबाट प्रवाहित हुन्छ
बल्दै र जल्दै सकिनुमा नै तिम्रो विशेषता प्रमाणित हुन्छ ।
निभ्नु त छ“दैछ छ“दैछ आगो झै“ बलेर निभ
डुब्नु त छ“दैछ छ“दैछ सूर्य झै“ बलेर डुब
जीवनको अ“ध्यारो खाडलमा अज्ञात भएर होइन
उष्णता र जागरणको प्रभात भएर निभ ।

पूmल यदि नझर्दो हो त फुल्नुको के धर्म हुन्थ्यो
मानिस यदि नमर्दो हो त बा“च्नुको के मर्म हुन्थ्यो ।

Harihar Dahal – Bighatit Nahunu Parne Thiyo Timi

आशाले बाँचेका मनका भित्ताहरुमा-
झुटा आश्वासनका पर्चाहरु टाँगेर,
भाबाबेशमा-संबन्धका सर्तहरु बिर्सिएर
नयाँ गन्तब्य,
नितान्त फरक यात्रा थालिछौ।

बाटाहरुमा,
आहात् नेत्रले निर्निमेश हेरिरहेछु।
समय,ओईलिएर चाउरिरहेछ।
म त सम्झौतापूर्ण अनुक्रममा थिएँ।
किन भङगालिनु पर्थ्यो यात्रामा ?

अभाब र गरीबि मात्र,
जीवन कहाँ हुन्थ्यो होला र!
भरोशा गर्नु पर्थ्यो-मेरा कोशिसहरुमा।
विश्वाश गर्नु पर्थ्यो-मेरा परिश्रमहरुमा !
आत्मासँयमतालाई अलिकति,
बढाएकै भए पनी त हुन्थ्यो |
महत्वाकांक्षालाई थोरै,
दबाएकै भए पनि त हुन्थ्यो |

बिभक्त मनहरु- घायल छन
पुराना चोटहरु-
आलो घाऊ बनेर चर्किरहेछन्।
असम्मतीपूर्ण प्रस्थानले,
पिंडा भोगिरहेछु।

जीवन-दरिद्रतामा बाँच्ने निस्चितता नै के थियो र!
भबिस्य-उन्माद हाँसो हाँस्थ्यो होला!
भबिस्य-सफलताको उत्सब मनाँउथ्यो होला!
कती हाँसिन्थ्यो होला खुशीहरुमा-सँसगैं!

बिचलित् नहुनु पर्ने थियो बचनमा|
न भङ्गालिनु पर्थ्यो यात्रामा।
बिघठित् नहुनु पर्ने थियो तिमी जीवनमा ।

Bipin Singhal – Andhyaro Andhyaro Chha

बिपिन सिंघल – अध्यारो अँध्यारो छ

अध्यारो अँध्यारो छ
देख्दिन कुनै ?
सुन्दर दुनियाँ यहाँ
आँखा अँध्यारो छ ।।

उदासीको पर्दा उठाएर
बाहिर हेर्न खोज छु,
रेसम सरि मुटुले
दुनियाँको सुन्दरता
महसुस गरि रमन खोज्छ,
तर ,देख्दिन कुनै ?
सुन्दर दुनियाँ यहाँ
आँखा अँध्यारो छ ।।

हावाको गुनगुनाहट ले
भिन्न सन्देश को जालो
बुनेको आभास गरछु
पानीको बर्सात ले
पृथ्वीको चिसोपन र कोमलता को
आभास गराउ छ,यी सुगन्धित
फुलहरुले साच्चै वातावरण नै
सुरिला धुन मा सज् छ,
यस्ता कयौं सुन्दर सोच
मेरा आँखा भरी धमिलो
भै बसेको छ !
खै देख्दिन कुनै ?
सुन्दर दुनियाँ यहाँ
आँखा अँध्यारो छ ।।

सायद यो दुनियाँ झै
मेरो अनुहार पनि सुन्दर होला कि ?
तर फरक पर्दैन्न मलाइ
अनुहार सुन्दर भए या नभए पनि
बस! हृदय सुन्दर चाहन्छु !
तैपनी एकपल्ट यो दुनियाँ
स-संगै मेरो अनुहारको सुनदरता हेर्न चाहन्छु!
तर सक्दिनँ हेर्न , कवै
देख्दिन कुनै ?
सुन्दर दुनियाँ यहाँ
आँखा अँध्यारो छ ।।

निधन ~ म भित्र बाचेको म
दनियाँ को सन्दरता हेर्ने यात्रामा ,
तर ,अध्यारो अँध्यारो छ , यात्रा भरी
देख्दिन कुनै ?
सुन्दर दुनियाँ यहाँ
आँखा अँध्यारो छ ।।
आँखा अँध्यारो छ ।।

Komal Bhatta – Budhesh Kaal Le Chhoyo Aba (Nepali Gajal)

कोमल भट्ट – बुढेसकालले छोयो अब (गजल)

बुढेसकालले छोयो अब दुवै गाला चाउरी परे
आयु पनि सकियो कि सबै छाला चाउरी परे

सम्झनलाई गाह्रोभयो स्मरण शक्ति हराएर
विस्मृतिले गर्दाखेरी जीउका चाला चाउरी परे

आँखाभरी Continue reading “Komal Bhatta – Budhesh Kaal Le Chhoyo Aba (Nepali Gajal)”

Prakash Sayami – Ma Apad Ma Timi Sita Hinde [Nepali Gajal]

म आपदमा तिमीसित हिँडे
म सापटमा तिमीसित हिँडे

हिँड्नेहरु कहाँ कहाँ पुगे खै
म राहतमा तिमीसित हिँडे

नदीको वेगसरिको जवानी यो
म चाहतमा तिमीसित हिँडे

के नगद के बाँकी पिरतीमा
त्यै वापतमा तिमीसित हिँडे

घाउ दुखेसरिको पीडामा छुँ
म आहतमा तिमीसित हिँडे

Ram Prasad Prasain – Mathi Tira Bagchha Eenwa Khola

रामप्रसाद प्रसाईं “आशुतोष आंशु” – माथितिर बग्छ ईंवा खोला
(The River Eenwa Flows UPWARDS)

बादलुको घुम्टाहरूले
धुमधुम्ती धुमिइएका
धुम्म क्षितिजहरूको संयोगमा
मुसुक्क मस्किंदै
सिँहलीला, फालोट र तिम्बुपोखरीहरू
तयारीमा छन् सद्भाव चुम्बनमा
कञ्चनजङ्गा, सिदिङ्ग्मा
र पाथीभराहरूसंग


तल
तल तल
तल तल तल
बस्तीहरूमा पनि
तल् तल्
लत

लागेको छ
शिक्षाको, रोजगारीको,
म्याद गुज्रेकै भए पनि
सिटामोलको, जनजीविकाका
नाङ्ला र नाम्लाहरूको अनि ह…ह… र
होरा होराले कुहिरीमण्डल पाखा, पखेरा र बस्तीहरूमा
मानो पाथी बेसाउन हिँडेका आमाहरू, अँगेरीका
पातभरि बेरेका काँचोपातका खिलीहरू
चुरोट र बिंडीका धुँवाका
अर्धपारदर्शितामा
खि
लि

एका
श्यामस्वेत आकृतिहरू,
आवेगहरू, विश्वास र
विद्रोहका
भारीहरू
मानौं,
टारबारी दिनभरि जोत्दा
नमेटिइएका राँटाहरू हुन्
घाँसका भारीसंग रसाएका पसिनाहरू
कोदाला र गैंतीका एकहोरा विलापहरू
गाउँबस्तीमा चुलो नबल्दा,
धुरी नधुवाउँदा
घर बस्तीबाट
चियाइरहेका भोका अबोधपनाहरू
घाँटीभरि घण्टी झुण्ड्याइएका
र भाकल गरेर चढाइएका
चञ्चल बाख्राका पाठाहरू
कोक्रोमा सारा संसार
खुम्च्याइएका
बोली नफुटेका अबोध नानीहरू
मानवताको नरमेधमा परेड खेल्न
ब्यस्त घोडाका टापहरू
गड्याप्प गड्याप्प गड्याप्प
गड्याप्प गड्याप्प
गड्याप्प
गड्
याप्

उच्चताग्रन्थिले ग्रसित
सामाजिक स्वास्थ्यका ‘कोलस्ट्रोल’हरू
सत्कारक र तस्करहरू
भोका चखेवा र मुख बाइरहेका
चँचेरा बचेराहरू र टियुराहरू
अ/कथ्य
अ/लेख्य
अर्ध/ठोस
सरलताभित्रका जटिल दलीलहरू
जटिल नजीरभित्रका सरलताहरू
इतिहाँसका तमोसुकमा
न/लेखिइएका ब्याज, स्याज, सावाँ
अनि सबै हर्जानाहरूबाट
मुक्तरूपले गाँजिइएका
अ/ब्यबस्थाका
भड्खाराहरू
टुलुटुलु
हेरिरहन्छ—
मान्छेहरूको बीचमा मान्छेले श्रृजेको बाँध/बन्धनलाई
हाम्रा आशा र आस्थाका रैकरहरूको
भोगचलनमा भएका त्रुटिहरूलाई
युगको धरहरामा चेतनाको
दियाले डाँडा पिर्लिक्क
पिर्लिक्क
हेर्छ—
विरासतैबाट
शिर धसेको
इनार पीँधको
भ्यागुतो जस्तै,
समयको अन्तरालमा
चिलिम तान्न
ठीक्क परेका स्मृतिहरू
भकाभक
झ्वाम्म झ्वाम्म
झ्वाम्म
हाम फाल्दैछन्
दिलका डीलहरूबाट
मनका मिनारहरूबाट
सपनाका गजूरहरूबाट
प्रत्येक बिहानीमा
लालिमा फक्रिनु अघि
ताराहरू खसेझैं
पिलिक्क पिलिक्क
पिलिक्क
अनि
पुच्छ्रे ताराहरू
मध्याकाशमा
स्याट्ट सुट्ट बिलिन भएझैं
पवित्र प्रेमको प्रेमिल अनुभूति
अस्वीकृत
गीताङ्गे सभ्यताको
संगीत
अनन्त जीवन
अन्तहीन
युगीन वन्दना
रगताम्मे फुलेका
समयका टुक्राहरू
यस्तै यतै
अ/सामयिक पहिरन
सस्तो मूल्यमा
बेचिरहदा,
चर्को दरमा खरिदिरहेछु
जीवन
पर्खदा पर्खदै
‘गोडोत’*हरूलाई
सडक छेउमा
स्तम्भित भएका
ल्याम्पपोष्टहरू
स्त्रीका स्तनहरूमा ग्लोबहरू
अनि
ग्लोबहरूमा स्त्रीका स्तनहरू
नदी, किनार र हिमालहरू
सापेक्षताका विकर्णले
बीचैमा छेदित
दुई
त्रिभुजहरू
एक सिंगो
चतुर्भुज
ईंवा खोला
यसरी नै बगिरहन्छ
अ/मूर्त
ज्यामितिका
बक्र र सरलरेखाहरूमा
आवर्तित र परावर्तित
दुम्लाका धानखेतहरू
दोभाने मेलाका भेलाहरू र
साठी मुरेका पेटी हुँदै
मनका गोलार्ध्दबाट भूमध्यरेखामा
खग्रास र खण्डग्रास
ग्रहण लागे भने
मोतियाविन्दुहरूलाई
राखिनेछन्-—
युग र चेतनाबोधका
शल्यक्रियाका सघनकक्षहरूमा
स्मृतिका बहारहरूमा, बहावहरूमा अनि बगरहरूमा
छेलोखेलो गर्दै
ईंवाखोलाका छालहरूमा
सुस्केरा हाल्नै पर्ने भो—
त्यसैले अब महासागरहरू,
हिन्द महासागर
गंगानदीहरू, सप्तकोशी
तमोर, ईंवाखोलाहुँदै सिदिङ्गमाबाट
कुम्भकर्णहुँदै पाथीभरा भाक्तै श्रीजङ्गका प्रतापहरूले
अबईंवाखोलामाथितिरबग्दछसलललमाथिकञ्चनजंगाकाशिरबिन्दुभन्दामाथि

* Waiting for Godot by Samuel Beckett

सेप्टेम्बर ११, सन् २०१०
कालीखोला -२(तेम्बोक), ताप्लेजुङ्ग, नेपाल । अबुधाबी श्रमशिविरबाट।

[Sent to Sanjaal Corps via Email]

Ashok Parthib Tamang – Timro Samu

अशोक पार्थिव तामाङ – तिम्रो सामु

भन्ने र मान्ने पद्दतिको लहलहैमा
बिना कुनै अन्वेषण समाहित भएर हावा झैं उडेको भए
हजारौं चिसा कंक्रिटका मुर्तिहरूलाई आस्थाको नाममा
यदि पुज्दै म फुलमाला र खादा लाउँदो Continue reading “Ashok Parthib Tamang – Timro Samu”

Manoj Kafle (Mansoon) – Mayako Pareli Tarera Hajurle

मायाको परेली तरेर हजुरले
मनैभरी उमंग छरेर हजुरले

टोलाएर हेरे यी मेरा नयेन
बोलाउदा सम्बोधन गरेर हजुरले

फुलको थुंगा पहिलो भेटमा
दिनु भो बेशी झरेर हजुरले

सासैमा कुन्निके भनेझैँ लाग्यो
मलाइ अंगालोमा भरेर हजुरले

आँखामा आँखा जुधाउनुभो अनी
अझ करिव मेरो सरेर हजुरले

मनसुन

Reshma Shrestha – Timi Bina Ko Dashak

रेश्मा श्रेष्ठ – तिमी विनाको दशक

संवत् २०६६ पछि आज फेरी तिमीलाई केही भन्न मन लाग्दैछ
लाचार र निर्जिव बन्दै गरेको तिमी अनि
मुढा झैं स्थिर बन्दै गरेको मेरो शरिर
चारैतिर सन्नाटाको अनुभव हुँदा
आफ्नै मुटुको वेग सँग आत्तिएको त्यो घडी
आज फेरी मानसपटलमा छर्लङ्ग हुँदैछ

अन्जान छु यो सन्देश तिमी सम्म पुग्छ कि पुुग्दैन
तर पनि आशा लाग्दैछ किन हो आज यो बिजुलीको तरङ्गको
कुनै पल तिम्रो छाँयामा नहुँदा
तिम्रो मनमा कोलाहल मच्चिन्थ्यो
तर दशकौ बिताएछौ नितान्तै एक्लो बनी
झसंग हुन्छु र यो डिब्बा हेर्छु
कतै झुक्किएर घण्टी बजाइ पो हाल्छौ कि भनी
आशै आशमा झपक्कै तन्द्रामा पुुग्छु म

देख्छु तिमीलाई थकित, अशक्त र चिन्तित
आभाष भयो कतै म पनि एक्लो देखेरै पो हौ कि
हुन नि चट्टै देखिनै पो छाड्यौ
मैले जीवनसाथीको साथ पाएपछि
सबैले भन्न थाले तिमी त ढुक्क भयौ रे
अनि लम्किसक्यौ रे आफ्नै गन्तव्य तिर

तिम्रा सम्झनामा कति आँशु झरे मेरा
सुखमा अनि दुखमा तिमीलाई नै खोजिरहे नयनहरु मेरा
मख्ख पर्दा रिसले उफ्रिदा तिमी तिर आउन खोज्दा
थप्प रोके मेरा पाइलाहरु…. किनकी
तिमी त लम्किसक्यौ रे आफ्नै गन्तव्य तिर

सूर्यको पहिलो किरणमा तिमीलाई नै खोज्छु
पूर्णिमाको रात नि तिमी आयौ कि भनी झ्याल उर्घाछु
लाखौं तारा बिच पो छौ कि भनी नियाल्छु
तर हैन
तिमी त लम्किसक्यौ रे आफ्नै गन्तव्य तिर

आत्तिन सिकायौ मात्तिन सिकायौ
तर संयम् हुन नि तिमीले नै सिकायौ
निडर हुन सिकायौ खरो हुन सिकायौ
तर कुटनितिक हुन नि तिमीले नै सिकायौ
धेरै कुरा अझै सिक्नु नै थियो
तर हैन तिमी त लम्किसक्यौ रे आफ्नै गन्तव्य तिर

यो जुनीको साथ त्यति नै पो थ्यो रैछ
अर्को जुनीमा फेरी साथ रहन पाऊँ
अपूर्ण वाचाहरु पूर्ण गर्न पाऊँ
तिम्रै छोरी भएर फेरी जन्मिन पाऊँ
अश्रु रहित हुन सकेन तिम्रा यादहरु
माफ गरिदेऊ कम्पित औंलाहरुले कोर्दैछु यो सन्देश
अर्पित गर्दछु मेरा सम्पूर्ण खुशी र सफलता
विनय गर्दछु
देखा पर न म निदाएको पलमै भए पनि
अनि
राख न तिम्रो हत्केला मेरो शिर माथि
तिम्रो हत्केला मेरो शिर माथि

हार्दिक नमन तथा श्रद्दाञ्जली ड्याडी

Gopal Prasad Rimal – Jangi Nishan Hamro

रातो र चन्द्रसुर्जे, जङ्गी निसान हाम्रो ।
जिउँदो रगतसरि यो, बल्दो यो सान हाम्रो ।।
हिमालझैं अटल यो, झुकेन यो कहिल्यै ।
लत्रेन यो कहिल्यै, जङ्गी निसान हाम्रो ।।
यो जन्मँदै जगत्मा कैयौं प्रहार आए ।
साम्राज्य दुई हारे, हारेन सान हाम्रो ।।
जबसम्म चन्द्रसुर्जे आकाशमा रहन्छन् ।
तबसम्म हुन्छ आफ्नै रातो रगत यो हाम्रो ।।
गाईसरि छन् साधु जोजो यहाँ जगत्मा ।
सबको सरन बलियो, जङ्गी निसान हाम्रो ।।

Kshetra Pratap Adhikari – Haiku Yatra

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – हाइकु यात्रा

थुम्का मुन्तिर-
सुरुङभित्र सानो
तामाको टुसो ।

कुरैकुरामा
तामा खाने तिर्सना
ओइलाएछ ।

ठूल्ठूला ताल –
तालमा समागम
खहरेहरू ।

अगम्य सेती –
सेतीमाथि सुकला
महेन्द्र पुल ।

गाउँलेबाला –

छातीमा चिटिक्क छ
नौगेडी माला ।

ह्याङ्जाली पाखा –
पाखामा राम्रा आँखा
आँखामा सान ।

सानको स्पर्श-
मान्छेभित्र उजेलो
नयाँ बिहानी।

सालीको भट्टी –
तातेको तिनपाने
मातेको बैंस ।

Nawaraj Subba – Chhati : Dui Abhibyakti


सबैको यो छाती भित्र
केही रहर हुनसक्छ
कस्तै हुरी बतासमा पनि
यही छाती भित्रै अँटाई दिनु
सायद यही छातीले नै
हरेक प्रहार छेक्न सक्छ ।


कसैको पीरको तीर
लागेको छ यो छातीमा
फेरि, तिमी को हौ ?
कसैको प्यारो तस्वीर
लुकाएको छु यो छातीमा ।

Tanka Subba – Ma Euta Yatri Hun

टंक सुब्बा – म एउटा यात्री हु

जन्में हुर्केर सृष्टिको श्रृखलामा
कर्तव्य बोध भए पछि
अन्तहीन सपनाको वस्तीबाट
पोख्दै रङ्गीन विचारहरु चेतनामा
गोरेटाहरु छाम्दै प्राप्तिको लागि गन्तव्यमा
सम्झौताको वेगवान नदीहरुमा
शुभमुहुर्त गरेको छु जीवन यात्रालाई
जुन यात्रा साकार पार्न
हिंडेको म एउटा यात्री

समयको तन्दुरुस्त घोडाहरु माथि
आसिन भएर
धकेल्दै जादा जीवनरथ
कहीं बग्दै जान्छ सलल पानी झै
कहीं मोडिदैं जान्छ विकट भै
कहिले उज्यालोमा कहिले अध्यारोमा
कहिले एकान्तमा कहिले समूहमा
कहिले हासोमा कहिले रोदनमा
गुज्रदैं जान्छन् ती क्षणहरु
यी क्षणहरु किन नहोस् असम्भव
चाल्न थालेको छु उत्साह वाधेर पाइलाहरु
जुनपाइला सफलतामा टेकाउन
हिंडेको म एउटा यात्री ।

असीमित यात्राहरुको दौरानमा
उभ्छन् अग्लिएर बाधाका पहाडहरु
असीम वेदनाको सागरमा
अनायस थपिनु पुग्छन् नीरका थोपाहरु
पर्खदा पर्खदैं गोधुली साझमा
अस्ताउन पुग्छन् निर्मम दिनहरु
समयको उतारचढावमा
विछोडिदै जान्छन् सहयात्रीहरु
विवशताको बज्रपातमा
टुट्दा रहेछन् धैर्यताका बाधहरु
छुट्दा रहेछन् कसम खाएका वाचाहरु
तर पनि
घाइते भएको मनलाई
घिस्याउनु पर्दोरहेछ विश्वासको वैशाखी टेकेर
असहज बन्दारहेछन् यात्राहरुमा
सहज देखिएका गोरेटाहरु
त्यसैले चपाउन थालेको छु कठिनतालाई
जुन कठिनता सहजै पार गर्न
हिंडेको म एउटा यात्री ।
बढिरहे निरन्तर यसरी निःसंकोच पाइलाहरु
टाढिने छैनन् अवश्य ती गन्तव्यका गोरेटाहरु
भङ्ग हुने छैनन् मोहमा बाधिएका मोक्षहरु
मरुभूमि बन्ने छैनन् आत्मामा बाचेका विश्वासहरु
त्यसैले बुन्न थालेको छु यावत सपना
जुन कठिनता सहजै पार गर्न
हिंडेका म एउटा यात्री ।

बढिरहे निरन्तर यसरी निःसंकोच पाइलाहरु
टाढिने छैनन् अवश्य ती गन्तव्यका गोरेटाहरु
भङ्ग हुने छैनन मोहमा बाधिएका मोक्षहरु
मरुभूमि बन्ने छैनन् आत्मामा बाचेका विश्वासहरु
त्यसैले बुन्न थालेको छु यावत सपना
जुन सपनालाई जीवन्त पार्न
हिडेको म एउटा यात्री हु ।

Mina Bantawa ‘Mridu’ – Ek Choti Aayo Yesto Mod [Nepali Muktak]

एक चोटि आयो मेरो जीवनमा यस्तो मोड!
आफूले चाहँदा-चाहँदै पनि ऊसँग भयो बिछोड!!
मैले उसलाई जीवन बलिदान दिन नखोजेको त हैन!
तर एक्कासि आयो आँधीबेहरीको ठुलो स्वर!!