Bhupin Byakul – Neend

भूपिन ब्याकुल – नींद

सुत्ने बेलामा क्षितिजमा
एउटा सग्लो जून देखेको हुँ
सपनाको ऐँठन बाट अत्तालिंदै
राति
सिर्फ
एकपटक
ब्यूँझिएको हुँ
र त्यो बेला देखेको हुँ आकाशमा
अनुहार मेटिएको आधा जून
तर अहले मध्याकाशमा
किन कतै पनि जून देख्दिनँ म् ?

बादल लागेको पनि छैन
जून डुब्ने समय भएको पनि हैन
र आकाशमा जून नहुनु
मेरो कुनै भ्रम पनि हैन !

के एकै रातमा पनि
फरकफरक अनुहारका जूनहरु उदाउँछन् ?

त्यो नुतन र चुपचाप रातमा
त्यो फरक र सुनसान रातमा
म आफ्नै जिज्ञासाको जवाफ खोजिरहेको थिएँ

आँखा मिच्दै र आङ तन्काउदै घडी हेरें
घडीभित्र भूमिगत बसिरहेको समयले
मलाई मिहीन आवाजमा भन्यो-
कति लामो निंद सुतेको तिमी ?
थाह छ ?
तिमि पुर्णिमाको मध्यरात सुतेका थियौ
र आज
औंसीको रातमा ब्युँझिएका छौ !

Umesh Rai Akinchan – Monalisa Ra March 8

उमेश राई “अकिञ्चन” – मोनालिसा र मार्च ८

ओ ! इन्द्रेणी नायिका
सदियौ कुजिएर
एउटा फोटो फ्रेममा
कति कुरीरहन्छौ
घाम र पानीको आगमन
म
दिन चाहान्छु तिमीलाई
नीलो आकाशमा
उडदै गरेको चरा
तिमीले पोत्नुपर्छ Continue reading “Umesh Rai Akinchan – Monalisa Ra March 8”

Nirmal Kumar Acharya – Chokhho Timro Maya (Nepali Gajal)

निर्मलकुमार आचार्य – चोखो तिम्रो माया (गजल)
(मधुपर्क २०६६ भदौ)

चोखो तिम्रो माया चोखिँदै छु म नि
तिमीसँगै अब जोखिँदै छु म नि ।।

भावनाकी तिमी छताछुल्ल खानी
तिमीसँगै अब पोखिँदै छु म नि ।।

संयम, धैर्य अनुपम छ तिम्रो
तिमीसँगै अब रोकिँदै छु म नि ।।

तिम्रो नाम चयन जहाँसुकै छ
तिमीसँगै अब तोकिँदै छु म नि ।।

मनमा सबैको अटाउने तिमी
तिमीसँगै अब बोकिँदै छु म नि ।।

Krishna Bahadur Chhetri – Dharti Prem

तिमी मलाई
सिङ्गो आकाश दिन्छु भन्छौ
मलाई त
शून्य कुराको केही महत्त्व छैन
मलाई त
सम्पूर्ण धर्तीभन्दा बढी केही चाहिएको छैन

आकाश किन
दिन चाहन्छौ तिमी ?
मलाई हावा भएर स्वच्छन्द
फन्को मारिरहोस् भन्ने ठान्छौ तिमी ?
भो, पर्दैन
आकाश आफैँसँग राख
आफैँलाई बिझाउने स्वतन्त्रता पाएर
बाँच्नुलाई म तिरस्कार गर्छु
धर्तीलाई बिर्सेर उड्नुलाई
म औधि घृणा गर्छु

मेरो मुक्ति
मेरो माटोमा छ
मेरो शक्ति
मेरो माटोको भक्तिमा छ

म तिमीलाई भनिदिनु वेश सम्झिन्छु-
तिमीले निश्क्रिय तुल्याएर दिएको स्वतन्त्रता
मलाई माटोले दिने आत्मीयता भन्दा
अति नै तुच्छ लाग्छ
माटोको हुनुमा मलाई गर्व लाग्छ
आफैँ आफ्नो भए जस्तो लाग्छ ।

Mani Lohani – Divya Yatra

मणि लोहनी – दिव्ययात्रा

जसरी पढिरहेछु म
आफ्नो जिन्दगीलाई
सर्वाङ्ग उघारेर आफूलाई, पढ्न सकिन्छ
जीवन, एउटा खुला किताब हो ।
लुकाएर पनि देखिने यथार्थहरू छन्
जति छोडे पनि फैलिने उज्यालो छ, शरीरसँग
हो, Continue reading “Mani Lohani – Divya Yatra”

Saroj Dhital – Peeda

सरोज धिताल – पीडा

अलिखित हुन्छन्
धेरै भेलहरू सडकका आँसुको
अव्यक्त हुन्छन्
धेरै पोकाहरू मान्छेको पीडाको

केही शब्दहरू कोरेर कागजमा
उत्तरदायित्व निर्वाह गरेको
भ्रममा रमाउने कवि
रोइरहेका तिम्रा Continue reading “Saroj Dhital – Peeda”

Durga Lal Shrestha – Sharad Ko Fulbaari [Bal Kabita]

फुलै न हो, फुल्नु थियो
फुल्यो हलक्क !
इन्द्रेणीझैं फूलबारी
खुल्यो झलक्क !

यो बारीको सासै आज
कस्तेा मगक्क !
ठाँटिएझैं यो मौसम
कस्तो गमक्क !

फूलमाथि पुतलीले
बसी थपक्क,
विना हलचलै हेर
चुस्यो सपक्क !

कत्ति राम्रो उत्सव यो
कस्तो रिवाज !
कत्ति मीठो गीत बज्यो
विना आवाज !

२०५९ वैशाख ४

Sarita Tiwari – Joon, Ma Ra Shahar

सरिता तिवारी – जुन, म र शहर

फक्रनै लागेका
मेरा समयहरु
मैले जुनलाई दिएँ
जुनले मलाई
असंख्य न्याना उज्यालाहरू दियो
र
मैले आफ्नो अनुहार
जूनै जूनले धोएँ

जूनसंगै फुलेका
सम्पूर्ण रहरहरु शीतलाई
दिएर Continue reading “Sarita Tiwari – Joon, Ma Ra Shahar”

Damodar Pudasainee – Shabda Jaal Ma Faseko Samaya

दामोदर पुडासैनी किशोर – शब्दजालमा फसेको समय

म्याक्सिम गोर्कीको आमा पुस्तक काखी च्यापेर
आमाको सालिक मुन्तिर
सड़क किनारमा रोइरहेछन् आमाहरू
सडकमा दौडिरहेका सन्ततिहरू
कारको सिसा खोलेर
पिच्च थुक्छन् आमाका ढाडहरूमा
र हुँइकिन्छन् कारभन्दा अघि अघि

बुध्दको बलात्कारबाट बच्न नसकेर
आत्महत्या गर्दैछन् आनीहरू
बुध्दको यौनतृष्णा मेटाउँन
नयाँ नयाँ आनी खोजेर ल्याइदिँदैछन् भक्तहरूले
यौनक्रिडाका नयाँ नयाँ आसनपछि
ध्यान समाप्त भएको घोषणा भएको छ गुम्बाहरूबाट

जस्टिन विवरको स्कर्ट र क्रिश ब्राउँनको शर्टमा लेखिएको गीत हेर्न
स्कर्ट र शर्ट किन्नेको लामों लाइन छ गाउँ सहरका पसलहरूमा
विवर र ब्राउँन भने ब्राउँन सुगरको ओभरडोजमा
रोमाण्टिक कथा भन्दैछन् जीवनका कहालीहरूको
त्यसैलाई महान गीत भनेर रेकर्ड गर्दैछन्
सहरका नामुद उत्पादकहरू

ओभरडोज पछिको मृत्यु र जीवनवृत्त पछिको मृत्युमध्ये
कुन मीठो भन्ने दर्शन पस्कँदैछन् युनिभर्सिटीका प्रोफेसर
उनको ब्याख्यायानमा
दुई शताब्दी अगाडि कसैले पोखेको
झुसिलो बाडुली छ
दशकौं पुरानो झुत्रो डायरी पल्टाएर
सबै कक्षामा एउटा आलाप अलापिरहेछन्
बहुध्यानी टुरिष्ट प्रोफेसरहरू

इदि अमिन ,तालेबान ,अलकायदा ,बोकोहराम वा हिटलर
प्रार्थनाका पुराना शब्दमात्र भएकाछन्
हरेक परिवार,समुदाय र राष्ट्रमा
कुनै न कुनै रूपमा उभिएकाछन् तिनका अबशेषहरू

शब्दजालमा फसेका मान्छेहरू
हावामा उभिएर पिउँन खोज्दैछन् एक घुट्को पानी

धर्मको खोल ओडेर
झुठका नाटक गरिरहेछन् मान्छेहरू
नाटक गर्न जान्नेहरू झुठका सँबाद बोलिरहेछन्
सिधासाधा मान्छेहरू
सत्य ठानेर तालि पिटिरहेछन्

छली गुरू र अबिर दलेको ढुँगालाई
दश प्रतिशत चढाएपछि
नब्बे प्रतिशत कुचक्र लुकाउँने सिध्दान्तका ढोँगीलाई
कालो कुर्सीमा चढाइएको छ
उ गोप्य कोठामा भ्रष्टाचारको सेटिँग मिलाउँछ
गोप्य फाइलमा इमान्दारको खुट्टा काट्छ
र ,जनतासामु ठस ठस कनेर
सुशासन र पारदर्शी नामको प्रवक्ता बन्छ

बाक्ला पर्दाहरूको माग बढिरहेछ
खोलाहरू पनि धमिलै चाहिएकोछ
बिष्टाको कुवाबाट निस्केको मान्छे
नुहाएर होइन
शुध्द बन्न खोज्दैछ
नाम संकीर्तन जपेर
र ,टिका आशीर्वाद थापेर

बाटो खन्ने र बाटो बचाउँने
सबै सिध्दान्तले
शून्यपछिको शुरूवाति खोजिरहेछन्

दर्शकहरूको बाली झ्याँगिएको छ

अनाहकमा हत्यागरिरहेछ कसैले
यो क्षणमा पनि तिम्रो समयको

-२०७६ जेठ २५ शनिबार
ग्वँग:बुँ,नयाँबसपार्क,काठमाडौ

Rajani Dhungana – Aascharya

रजनी ढुंगाना – आश्चर्य

के को आश्चर्य
के नै नौलो भयो र
सीताको अग्नि परिक्षा माग्ने यो समाजले,
औला उठायो, कानेखुसी गर्यो।
के बिस्मात केको गुनासो,
खुला आकाशमा बिचरण गर्नु तिम्रो स्वतन्त्रता ,
अनि छेउ छेउ सम्हालियेर पाइला सार्दा मैले , नदि उल्टो बग्यो,
तिम्रा बकम्फुसे कुरा गहन गहकिला
अनि मेरो तर्क चाहिँ पोथी बासेको,
तिम्रो अट्टहास त अर्थपूर्ण भैगयो
अनि मेरो मन्द मुस्कान छाडा, छिलिएको…
मेरो अतीत त जीवन भर कै अभिषाप
तर तिम्रो अतीत त सानो भुल मात्रै ,
के नै नौलो भयो र?
केको घोर आश्चर्य
मेरो ब्यस्तता , मेरो कार्य
ढोङ , गैरजिम्मेवारि,
तिम्रो सयर, तिम्रो यात्रा
भविष्यको पुर्व तयारी
घडीको सुइले साँझको सात हान्दा
चरीत्रको तराजुमा जोख्छौ मलार्इ
रात रात भर तिमी न आउँदा
त्यो तिम्रो मौलिक अधिकार ,
मेरो बुझाइ , मेरो चेतनशीलता
घमण्ड ,अहंकार
के नौलो भयो र के को घोर आश्चर्य?

Durga Lal Shrestha – Binaya [Bal Kabita]

मेरो बिन्ती सुनिदिनुस् गुरु-गुरुमा !
चीन के हो, भारत के
कत्ति नजिक, कत्ति टाढा
बुझनुपरे बुझौंला नि

कुन फूल, कुन काँडा
ऐले नै यो बोझ किन सुरुसुरुमा –
मेरो बिन्ती सुनिदिनुस् गुरु-गुरुमा !
पैले मलाई चिनाइदिनुस्
मेरो घरको आँगन-चोक,
कहाँ के छ देखाइदिनुस्
एक-एक सबैथोक,
बुझने गरी बताइदिनुस् सुरुसुरुमा ।
मेरो बिन्ती सुनिदिनुस् गुरु-गुरुमा !
मलाई मेरो आफ्नै थलो
मेरो आफ्नै चिनारीमा,
दुःख-सुख घुम्दै गर्ने
घामछायाँ छहारीमा,
रमीरमी खेल्न दिनुस् सुरुसुरुमा ।
मेरो बिन्ती सुनिदिनुस् गुरु-गुरुमा !

Laxmi Prasad Devkota – Prarthana Ki Nishi

क.

पलक निमीलित आज निशि,
प्रार्थना छन् सलिलदृशी !

ख.

दुइटा उडुकण ढुल्कन्छन्
बादलपरेला छिचली !

ग.

निश्चल, निस्पन्द !
श्वासबन्द !

घ.

क्षणकन पार्छिन् अनन्त–दर्पण !
अर्पण !

ङ.

निभिरहेछ संसार उनको !
उडिरहेछ नीरव,
दुइटा पखेटा क्रन्दनको !

च.

बज्दछ अश्रुतबीच मसिनो
मनको तार !
अन्तर–श्वसनकनको परी प्रहार !
“ए ! सुन्दर !
एक किरण !
अमृत मुहार ! ……….”

छ.

जीवन घडीजस्तो छ !
व्यष्टि, समष्टि !
घडीका सूईका दुई हात
जोर्छिन् शिरमा, रात !
आँखा मुदी,
माग्छिन् प्रभात !

Tara Subedi – Sahar

तारा सुवेदी – सहर
(मघुपर्क पुस, २०६८)

-आँखाभरि
इन्द्रेनी सपनाहरू रोपेर
ओसिएका मनहरू सहर पसेका छन्
सहरमा मान्छेहरू
कोही काम खोज्दैछन्
कोही माम खोज्दैछन्
कोही बादलभित्र हराएको
जीवनका पारिलो घाम Continue reading “Tara Subedi – Sahar”

Dipendra KC – Bipana Janmaune Sapana

दीपेन्द्र के.सी. – विपना जन्माउने सपना

तार्न नसकेका सपनाहरु सवै
छोडेर खोलापारि
उतार्छु आफूलाई बगरमा
अनि हेर्छु ओसिलो पल्लो किनार –
एकझोला सपनाहरु
पोखिएका रहरहरु
र, झरेका रक्तिम लालीगुराँसहरु
अन्तिम हाँसो हाँस्छन म सँग ;
बग्नुछ उनीहरुलाई
केहीक्षण पछि आउने भीषण बाढीसँगै
र, गर्नुछ समापन–धमिलो यात्राको ।

म फेरि शुरु गर्छु
शाश्वत यात्राको नयाँ श्रृङ्खला
र, लाग्छु उकालीहरु
अर्कै क्यानभाष पोतेर मनमा ।

भत्केका सिंढीहरु
लहरै बतासे डाँडाहरु
नाँगा सिंगाने बालकहरु, कुप्रा बुढाबुढीहरु
पहाड ओदारिरहने भोका पेटहरु
रातै बाँझा बारीहरु, मक्किएका झुप्राहरु
पुगेर मध्यमा
विसाएर हेर्छु तलतिर
र, फेरि बटुलेर केही सपना !
सम्भार गरेर तलदेखि
गाँउलाई गाँउजस्तै बनाउनु छ
पाखा र डाँडाभरि राताम्मै लालीगुराँस फुलाउनुछ
बोट र बारीभरि लटरम्मै सपनाका फलहरु फलाएर
अनि बल्ल आराम लिनुछ सिरानमा ।

यो अर्को रुप हुनेछ
मेरो सपनाको
जसले कोरलेर पक्कै
जन्माउने छ विपनाहरु
अनि बल्ल यात्राले फेर्नेछ
सन्तोषको एउटा श्वास
पुगेर सिरानमा ।

बागलुङ, हाल ओस्टण्डे बेल्जियम
२६ फेब्रुअरी २०१३

Kumar Simkhada – Kalle Bhanchha Sani Timro Khera Go Jawani

कुमार सिंखडा – कल्ले भन्छ सानी तिम्रो खेर गो जवानी

काँडा नहुँदा फूल ठुँग्न चुच्चेहरुको ताँती
चर्क्यो छाती छड्क्यो मुटु तरङ् नानाभाँती
पीडा होला आँसु होला यही हो जिन्दगानी
कल्ले भन्छ सानी तिम्रो खेर गो जवानी

आसा थियो रहर जोश माया बुन्नु थियो
इन्द्रधनुष संसार जोड्ने हात जोडी थियो
मायाको घर जगमै फुट्यो छातीभरि भाला
च्यातिएको मन सिउने पाइनौ झुम्रो टाला
काल फिरे साल फिरे मन फिर्ला सानी
कल्ले भन्छ सानी तिम्रो खेर गो जवानी

लुक्यो घाम हाँगा झुक्यो सुनसान वनपाखा
एकनास बजिरह्यो पिरतीको भाखा
रात रहे अग्रासै हो, फिर्ला अरु गीत
रोदीघरको दोहोरीमा गाए संगीसित
घाउ सुकी खाटा लाग्ला भुल्ने सबको बानी
कल्ले भन्छ सानी तिम्रो खेर गो जवानी

Nawaraj Subba – Tyo Birkhe

आफ्नै दाजुभाइबाट
सुकुम्बासिएपछि
यो बिर्खे
जसलाई जहाँ भेट्छ
आफ्नो कथा सुनाउने गर्छ
आफ्नो ब्यथा सुनाई हिड्ने गर्छ
आफ्नै भाइले घरबाट निकाले पछि
धनीपूर्जा देखाउँदै न्याय माग्छ
“बाबु म कहाँ न्याय पाउँछु Continue reading “Nawaraj Subba – Tyo Birkhe”

Tekab Koirala – Rajmarga Ra Guruji Haru

टेकब कोईराला – राजमार्ग र गुरुजीहरु

पहिले पहिले राजमार्गहरु
अग्घोरै चल्तीमा थिए
चक्काहरु गुड्थे रातोदिन
यो बिसौनीपछि ऊ बिसौनी
फलानो बस्तीपछि ढिस्कानो बस्ती
गुरुजीहरुलाई मनग्गे ‘मालुम’ थियो।

आजकल राजमार्गहरु
अग्घोरै उराठलाग्दा छन्
चक्काहरु महिनौसम्म जाम हुन्छन्
मंसिरको चार–पाँच गते चक्का गुड्छ
फेरि अर्को पालो माघको चौध–पन्ध्र पनि कुन्नी
बल्लतल्ल चक्का गुडाउन पाउँछन् गुरुजीहरु
अलमल–अलमलमा, अन्योल–अन्योलमा
माकुराको जालो पन्छाउँदै
बाटाका बस्ती र बिसौनीहरु पनि
नौला–नौला, धुर्मैला–धुर्मैला
कतै देखे–देखे जस्तो
कहीं चिने–चिने जस्तो।

आजकल राजमार्गहरु
अग्घोरै बिरानो भइसक्यो
गुरुजीले राजमार्ग चिन्दैनन्
राजमार्गले गुरुजीलाई जान्दैन
फेरि चक्काहरु जाम हुन्छन्
बल्ल पालो आउँछ महिनौंपछि
फेरि चक्काहरु गुडाउँछन् गुरुजीहरु
माकुराको जालो पन्छाउँदै।

Prakash Sayami – Kunai Bato Ma

कुनै बाटोमा तिमी एक्लै
कुनै बाटोमा म एक्लै
आकाश त एउटै छ हाम्रो
तर धर्ती बेग्लाबेग्लै

तिमी नदी भई बग्छौ
म पहाड भई छेकिन्छु
तिमी पहाड हुँदा
म मैदानमै रोकिन्छु
अस्ताइरहेछ घाम-जून
साँझ बिहान एक्लैएक्लै

उच्छ्वासहरु उठेका
शून्य निस्तब्ध पथमा
हिँडिरहेछ जीवन
चक्कै छुटेको रथमा
पुग्छौँ कहाँ कहाँ खै
छलेर आफैलाई

पत्थरको चोट भन्दा
नमिठो एक्लोपन छ
साथी छुटेर यात्रा
दुखिरहेको मन छ
कहाँ थियो म जानु
फर्कें कहाँ म एक्लै

आकाश त एउटै छ हाम्रो
तर धर्ती बेग्लाबेग्लै

२४ माघ२०६५

Manoj Kafle (Mansoon) – Timro Othle Pani

मनोज काफ्ले मनसुन – तिम्रो ओठ्ले पनि

तिम्रो ओठ्लेपनि मायाको गीत गायो
तिमिमेरो म तिम्रो येही आवाज सुनायो

तिम्रो नाम भए जीवनका हर खुसिहरु
तिम्रो तगारोमा पुगें बल्लमन मुस्कुरायो

भन्थेउ तिमि त Continue reading “Manoj Kafle (Mansoon) – Timro Othle Pani”

Balkrishna Aajad – Dashain : Timilai Mero Sujhab

बालकृष्ण आजाद – दशैः तिमिलाई मेरो सुझाब

ए दशै तिमि आउदैछौ-
तिमि आउनु अगावै
तिमिलाई म
केहि कुरा भन्छु,
सुन ल !

दशै,
बितेका दश बर्षझै
तिमि आउदा
युद्धका पूर्व निर्धारित कार्यक्रम
रद्द गर्नु Continue reading “Balkrishna Aajad – Dashain : Timilai Mero Sujhab”