हिजोसम्म रोईरोई बाँचिरहेका थिए ।
आज तिनै हाँसीहाँसी मर्न तयार छन् ।
हिजोसम्म जसको बोलीमा केही थिएन;
मनको प्रतिध्वनिसम्म थिएन,
मानिसले बोलेजस्तै थिएन;
केवल शब्द थियो, अर्थ थिएन;
आज तिनैको बोलीमा प्राण छ,
व्यथा, उन्माद, आह्वान छ, आकर्षण छ,
आज तिनैको मौनता पनि बोल्छ ।
हिजोसम्म जो रोईरोई बाँचिरहेका थिए
आज तिनै हाँसीहाँसी मर्न तयार छन् ।
हिजोसम्म जसको हात भिखारीको जस्तो फैलिएको मात्र थियो
आज त्यही हात अँजुली परेको छ—
आफ्नो सम्पूर्ण जीवनलाई एक स्वप्नको निम्ति
अर्पिदिने प्रेरणा त्यसमा आएको छ;
हिजोसम्म जसमा लिने लाचारी मात्र थियो,
दिने इच्छाको उदय पनि भएको थिएन;
लाचारी, निश्छलता, कायरताका दिन बिते ।
आज सब कटिबद्ध छन्, प्राण हत्केलामा छ ।
हिजोसम्म जो रोईरोई बाँचिरहेका थिए
आज तिनै हाँसीहाँसी मर्न तयार छन् ।
हिजोसम्म जसको माया गर्ने मित्र थिएन,
घृणा गरिदिने दुश्मनसम्म थिएन—
त्यस्तो गरीब थियो !
हिजोसम्म जसको क्षुद्रता नै सर्वस्व थियो,
जो त्यही क्षुद्रतालाई कुच्रीकुच्री
कायरताको ढालले बचाएर हिँडथे
आज तिनैको ज्यान दिने मात्र होइनन्
ज्यान लिने दुश्मन पनि छन्—
आज यस्ता धन छ !
आज तिनैको छाती फुलेको छ, त्यही तिनको ढाल छ ।
हिजोसम्म रोईरोई जो बाँचिरहेका थिए ।
आज तिनै हाँसीहाँसी मर्न तयार छन् ।