Sujan Budhathoki – Aama ani sapana haru

आमा अनि सपनाहरु

मेरो घरमा एउटा ठूलो अनि फराकिलो
सफा एक कागज छ,
जहाँ हरेक दिन बिहान
खेतबारी, पाखापखेरा अनि घरागनभरिका
सारा बिम्बहरु ,
एउटा गहन राष्ट्रभक्त्ती भाबलाइ बोकेर
अनि गगनका सारा जुनताराहरुलाइ लिएर
अचानक सबेरै ब्युझिएर उठेर
उढेर आउछन
अनि सुनोउलो घामको किरण जस्तै गरेर
अनि कागजभरी पोखिएर
फुलबारिका पुस्परुपी सब्दहरु मिसिएर
मानोउ कि अनि एउटा मीठो कबिता बन्छन ।

यत्रो दिन बर्सोउबर्ष सम्म पनि म बाचेर
मेरो जिवनमा,
मनमा,
या भनोउ त्यो कागजको पानामा,
कसैले पनि नलेखेको कबिता
वा मैले कैले पनि यो सन्सारमा नदेखेको कबिता
सायद,
कसैले पनि लेख्नै सकेको थिएन
जो
यो कलाकार प्रकृतिले नै हर्दम
एकैछिनमा लेखिदियो
स्वयम् मेरै घरमा आज!

तर अफसोच,
जुन कैले पनि कसैले देख्नै सकेनन यहाँ नयनमा
मनमा,
या
अवलोकनमा,
किनकी त्यसलाइ टासेर सजाइएन कैले पनि
घरको मुलद्वारमा
वा भित्ताभित्ताका प्लष्टरमा
रहरमा…………………….
अनि पुजिएनन कैले पनि
भडार कोठाका भगवानहरु सङ्गै
साहेद, ढुङगा अनि पथ्थरका मिर्तिहरुमा
कुद्न नसकिने सब्दहरु थिए त्यहा
कि एक्दम कठोर र घनघोर्‍र
जटिल अनि
मुस्किल
जहाँ उसैले दुख गरेर
बनाएर दुस्मन जस्तै गरेर
पठाइदियो पृथ्बिमा ।

मेरो कागज…………..
कबिताहरुले
भरिएर
अनि कुनै एउटा असफल प्रेमपागल जस्तै
पिडाका पिलपिल आसुहरुले पुरिएर
लोउरोको भरमा
साझमा अलिअलि
साफा आकास मुन्तिर हिन्न खोज्छ
तर सधै सधै गाउँ घर सहरका गल्लिहरुबाट
बनमान्छे जस्ता देखिने
देस्द्रोही अनि आतङ्ककारी कुकुरहरु आएर
जिस्काएर
गिज्याएर
अनि खिज्याएर
अनि खेदाइ खेदाइ
कुनै बालकको चङ्गालाइ
हावाहरुले लखेटे झै
लखेट्छ
जुन यहाँ कत्तिको जाहज छ?
हो जिन्दगिमा कैले पनि युवक बन्न नजान्ने
मेरो घरमा तेस्तो एउटा कागज छ ।

जस्ले जति सुकै मिठा सब्दहरु
लेखाएर कबिता
सुनाएपनि
अनि गृहत्याग गरेर माया ममता देखाए पनि
आखिर मेरो घरको कागज
आकास हो जहाँ एकैछिनमा कालो
बादल छाएर अँध्यारो हुन्छ
अनि
सिसाको काच जस्तै चर्किएर
अनि सारा सपनाहरु पनि रुवा झै
धुजा धुजा हुन्छ
अनि एकैछिनमा बतासको एकझोका स्पर्समै पनि भुवा जस्तै
भत्किएर
पवनकै गतिले च्यातिएर
हुरहुरी हावामा अनि उढेर जान्छ कतै
वा एकदिन रक्सीकै नसाले मातेर
मेरै घरको मान्छेहरुले जस्लाइ
बुडो भएर बोउलाएको अनि
अपेछ्यापुर्बक पालिएको कुत्ता जस्तै
मारेर फालिदिन्छ् जङ्गल वा नदिकिनारका फोहोरहरुमा
भगवानहरु भएका चिहानघारिमा
या हैरान भएर थारो गाई जस्तै गरेर एकदिन मुसलमानहरुलाई बेचिदिएर
दिल्ली,इरान,इराक, र पाकिस्तान पुर्याइदिन्छ
अनि अनायसै सस्ता रुवाइ
रुन्छ अनि भन्छ कि उ
आखिर यो दुनियाजगत के नै पो रहेछ”
पैसाको कागजमा मात्र किन तेस्तो तागत छ
जुन ममा छैन?”
हो मेरो घरमा यस्तो एउटा कागज छ।

अब काराएर नरोउ ए कायर
अनि कमजोर र करुण कागजहरु हो
सितहरु झै धुलोका कणकणमा टुकृएर
रोएर हरछ्यण नचिच्याउ रणभुमिमा
मसानका मिथ्थाभास
अनि आफ्ना ईतिहासहरु
अनि नहास अट्टाहास पनि मानोउ कि कसैको उपहासहरु हो किनकी,
अब एकैछिनमा बर्सात आएर
तिमिले बोल्ने भासा पनि
अनि
तिमिले देखाएका सारा माटोको माया
र अमर प्रेमहरु भिजाएर
अनि तिम्रा आसुहरु सङै बगाएर लान्छ
भित्रका रास्ट्रभक्तीका खोक्रा आदर्स अनि
सब्दमा लेखिएका तिम्रा कहालीलाग्दा कहानीहरु
दुख र सुख ले बनेका जिनदगी
तिम्रो मरणले तिम्रा परिवारका लागि सहिद त बनाउला
तर तिम्रो चित्र कुनै पनि विश्व बिख्यात चित्रकारले
कुनै क्यानभाषमा कोर्न सक्ने छैन
न त तिमि मन्दिरमा नै उभिएर बस्न सक्छोउ?
तिमी प्रेस स्वतन्त्रताको अपहरण गरिएको कागज होउ,
तिमि सधै आन्दाहरुको भिडमा जाग्छोउ
अनि बाहिराहरुलाइ सुनाएर धाग्छोउ
भन्नेहरुले त भासणमा भन्छन कि
तिमि मेरो देसको झन्डाहरुको
चन्द्रसुरज होउ”
तर तिमी मेरो घरको एउटा फाल्तु कागज होउ
एउटा
फगट कागज
मेरि घर कि आफ्नै आमा
नेपालाआमा
जस्ले देखेका सपना
अनि दुखहरु
उन्ले स्वयम लेखेका कबिताहरु जस्तै हुन ।।

(कागज अनि कबिता)