Damodar Pudasainee – Teko

दामोदर पुडासैनी किशोर – टेको

टेको जन्मेकैदिनदेखि
टालटुलमा चल्न थाल्यों सँसार
टेको न आफैंले धान्नसक्छ
जिम्मेवारीको पुरै भार
न आफ्नै खुट्टामा शरीर धान्न सक्छन्
टेकोको सहारामा उभिनेहरू
टेकोकै भरमा आफूलाई हिमाल उभ्याउँन खोज्नेहरू
र,सुकेको लठ्ठीजस्तो शरीर र बुध्दीले टेको दिएर
सँसार आफैंले थामेंको छु भन्ने भ्रममा बाँच्नेहरुकै कारण
झन् झन् गहिरो खाडलभित्र जाकिँदै गइरहेछ देश
हेर्नुहोस् त
घर,परिवार,समुदाय ,गाउँ ,सहर,कार्यालय र शासनकेन्द्रहरू
बल्लतल्ल उभिएकाछन् टेकोको भरमा
दलालहरू,बिचौलियाहरू,नाफाखोरहरू र कालाबजारियाहरू
सबै सबै एक से एक टेको बनेर उभिएकाछन्
झुक्नु टेकोको सँस्कारमा पर्दैन
ठडिएर अर्काको शरीरमा सिँगौरी खेल्नु उसको धर्म हो
टेकोले शुरूमा ढोग गर्छ
ढोगेर पुर्पुरो जोडेको ठाँउँमै घाउ बनाइदिन शुरू गर्छ
सियो बनेर पसेर फालि बनेर निस्कन
खप्पिस छन्
शहर र गाउँका टेकोहरू
बाली रक्षाको जिम्मा बारलाई दिँदा
बारलेनै बाली खाइदिएजस्तो
काँक्रो सपार्न थाँक्रो दिँदा
थाँक्रोलेनै सबै काँक्रो मुठ्ठीमा पारेझैं
सहारा खोज्नेहरूलाईनै
घर न घाटको बनाइदिँदैछन् टेकोहरूले
टेकोहरूको बिश्वास पर्दा
कयौको बिग्रियो घरबार
कयौको बिग्रियो ब्यापार र राजनीति
जोसुकै उभिन खोजेपनि
ब्वाँसोले फकाउँदै आन्द्रा चपाएजस्तो
उभिनेहरूलाई म्वाइँ खाएझैं गरेर
सिँगौरीखेल्न जम्जमाइहाल्छन् टेकोहरू
टेकोको भरमा उभिनेहरूलाई
मन पर्दैन सँसार बदल्ने कुरा
विश्वासमा पहिरो गएकोछ उनीहरूको
कार्यालयहरूमा खम्बाहरूभन्दा
टेकोहरू जम्जमाइरहेछन्
टेकोहरू खम्बाको गुद्वारमा आफ्नो शिर टेकाउँन पाएपछि
लात्तिले हानिदिन्छन् खम्बा वरिपरि जान खोज्नेहरूलाई
तपाईँ पुग्ने हरेक केंन्द्रमा
भेट्नुभएकै होला
मुख्य खम्बाहरू सुधो बकुल्लोझैं
एकखुट्टा लुकाएर
अर्धमुदित नयनले काला पन्नाहरू नियालिरहेका
टेकोहरूले भने
जोसुकैलाई भुक्दै र कोपर्दै रगतपच्छे पारिरहेका
खम्बा भएन भने
अथवा,खम्बा आफैँ उभियो भने
नामेट बन्नुपर्नेछ भन्ने राम्ररी थाहा छ टेकोलाई
आफ्नै खुट्टामा उभिनेहरूको
वरिपरिनै पर्दैनन् टेकोहरू
टेको बिना हिड्ने र उभिने खम्बाहरूलाई
सत्तोसराप गर्छन् टेकोहरूले
आफ्नै खुट्टामा उभिने बिरूध्द गरूड़ पुराण लगाएर
टेको चाहनेहरूको प्रशस्ति गाइरहन्छन् टेकोहरू
टेकोको भरमा
कतिन्जेल टिकाउँने महाशय स्वाभिमान
नयाँ निर्माण नगरी टालटुलले मात्र चल्दैन जिन्दगी
आफैँ उभिन आनकान गरेपछि
कतिन्जेल उभ्याइदिन्छन् र टेकोहरूले
हे बहुरूपि टेकोहरू
तिमीहरूनै हो मेरो जिन्दगीका धमिरा
सारा टेको मासेर
आ -आफ्नो खुट्टामा उभिनुपर्छ
आजका मान्छेहरूले
होशियार
ईश्वर पनि
एउटा चटके टेको बनेर उभिइरहेछ
हाम्रै जिन्दगीको वरिपरी

-२०७६ जेष्ठ २० गते सोमबार
ग्वँग:बुँ,नयाँबसपार्क,काठमाडौ