त्यो दिन अनि मेरि आमा
म घरबाट
निस्कने बेलामा मेरि आमाले
दुबै आखाहरुबाट,
बुद्दले झै
अन्जान आसुका थोपाहरु खसाएर
रोएकी थिन
त्यो दिन
मानोउ कि म रणभुमीमा
दुस्मनहरुसङ्ग बिस्वयुद्द लड्न जादैछु।
“तैले भैसिको दूध खाएको छस ,त्यसैले त चट्टान जस्तै बलियो छस”
मेरा बा! भन्छन
तर जहाँ, म फर्कने कि हराउने ? भन्ने
कुनै
सुनिस्चितता नै छैन
” म भित्रभित्रै चर्किएको सिसा झै
कमजोर छु” आमा भन्नूहुन्छ
या यस्तै केही कल्पेर
त्यो दिन
मेरि आमा रोएकी थिन।
र हरेक दिन आफ्ना आखाका नानिहरुबाट
म जस्तै कमसल आसुहरुलाई उनी जन्माउछिन ।
मेरि आमा रोएकी थिन
सायदै कुनै दिन म घर फर्कदा
मेरो देसको सगरमाथामा फर्फराइरहेको
त्यि रङ्गिन
झन्डाहरुभन्दा पनि ठुला सपनाका स्वाभिमानहरु लिएर अनि
फर्किएर
ती तिम्रा आसुहरु पुछिदिनेछु
त्यो दिन
र सट्टामा तिम्रा ति रुन्छे आखाहरुमा
अलिकती रोइदिनेछु म केही सन्झिएर कि यसरि,
मानोउ कि जसरी तिमी मलाइ सोचेर अनायसै रोएकी थियोउ
कुनै दिन।
मानोउ कि म गम्भीर घाइते भएर
अस्पतालको शैया या
ओपरेशन थ्रेटरमा राखिएको छु
जहाँ जस्को जिवनको कुनै ठेगान छैन,
तर तिमी मलाइ आफ्नो शिशु जस्तै सम्झेर
प्रेमिल पवन झै कोमल स्पर्शले सुम्सुम्याउनु
अनि आफ्ना आसुहरुमा
हाम्रा हिमालपर्वतमा फुलेका
अलिकती ती लालिगुरास,
लालुपात्ते,अनि गुलाफका रस
मिसाएर मलाइ प्युन दिनु
जहाँ म स्वयम् ब्युझनेछु
र त्यो दिन
अनि होसमा आएर तिमिलाइ
तोते ओठहरुमा
म जानी नजानि
मेरि आमा
भन्नेछु ।।
यदि म बिच बाटोमा
कुनै दिन
हिन्दा हिन्दै कुनै
स्वार्थी फकिर झै
या, कुनै पर्यटक झै
परदेसको भिसामा
पृथ्बिबाट
ब्रहमाण्डका अपरिचित अनि
अग्यात दिसामा
ती चराहरुजस्तै
उढेर
गोधुली साझमा कुनै अँध्यारो आकासमा हराए छु भने
अथवा,जुन जस्तै बिलाएर दिनभरी निदाएछु भने
तिमी छितिजमा मलाइ दुरबिन लागाएर खोज्नु ,
या,
रातभरी गएर बाख्राको खोरमा अनि उस्का पाठाहरुलाई हेर्नू
अनि हासका बच्चालाइ हेरेर उस्को माउ जस्तै
एक्लैएक्लै कैले पथ्झर बाझो मैदानमा त कैले
नदिकिनार सागरका छालहरु सङ्गै रमाउनु
वा, तिमिले
मेरो लागि ताताएर राखेकि त्यो अमृत जस्तो दुध
उस्कै बच्चाहरुलाइ म जस्तै प्यारो सम्झिएर प्युन दिनु ,
मेरि आमा अनि हाम्रो घरको कोउसिमा गएर
मैले दसैमा चङ्गा उडाउदा काडाको अग्लो रुखमा अड्केका
ती डोरिहरुलाइ एकछिन हेरेर बस्नु,
कि कत्ती धेरै अझै रहरका धागाहरु छन त्यहा,
कि जस्ले हाम्रा बाउको कम्मरमा कमिज बाधेर अनि त्यो पुरानो कोट पनि सिलाउन पुग्नेछ,
अनि ती कागजहरुले भने घरका भित्ताहरु टाल्नु
जहाँ म पड्थे, चित्रहरु कोर्थे
हिसाब गर्थे वा कबिताहरु लेख्थे ।
कति धेरै दुखहरु छन त्या
जस्लाइ सन्झिएर हर्दम।
त्यो दिन जहाँ
मेरि आमा मेरो रहरहरुमा रोएकी थिन ।
जुन दिन म घरवाट
सपनाहरु किन्नलाइ बजार निस्किएको थिए।
सायदै उनले मलाइ यो सन्सारबाटै गएको सम्झिएकी थिन ।
सयदै कुनै दिन
गोपालप्रसाद रिमालले भनेको दिन जस्तै हुनेछ
म मेरो देस
मेरो मातृभुमी
अनि मेरो परिवेस
जब फर्किएर आउनेछु
जुन दिन जहाँ म
मेरो मन्मन्दिरमा बस्ने भगवानले भने जस्तै
अबसेसहरु पाउनेछु
त्यो दिन बिहानै मेरो घरभरी घाम छिर्नेछ
एउटा उज्यालो घाम……
अनि चम्किलो क्रान्ती…..
जस्लाइ म अहिले क्रान्तिकारी कुनै जुनकिरी झै
अन्धकारहरुमा खोजिरहेछु ।