Shekhar Dhungel – Aswikrit Buddha

तिम्रै देशमा हे बुद्ध!
तिमी अस्वीकृत भएका छौ
मुल्युहिन सम्झी मानव चोला
यत्र त्यत्र उस्कै बलि
सत्ता व्यापारमा साटिंदै छ
श्रेष्ठ प्राणी भएरै होला
उस्कै रगत घुम्ने कुर्सी चुस्दै छ
हाबासँगै बिलाए
कैयौं मुना चित्कार
खडेरीको जङ्गल सरी
उजाड सिउँदो रुँदैछ
लालच त्यागी राज पाठ
छोड्ने तिम्रो पवित्र भूमिमा
नयाँ बिहानीसँगै
झनै कठोर सत्ता
छातीमा परेड खेल्दै छ
अस्थिर , तरलित मानव
स्वार्थको बली चढ्दै छ
सपना का शितल सागर
क्रुर चुनामी भए
शान्तिका दूत आँसु झार्दै
रणभूमि हेरिरहे
उकुस मुकुस माहौल यो
वुद्ध तिम्रो घरमा
बन्दकी भबिस्य सुस्ताउदै छ
देब तपो भूमि नेपालमा
आन्दोलनका खेती फस्टायो
तिमी अस्वीकृत यो वर्तमान
सन्ततिलाई त्रास पस्कदै छ
कोमल मनमा
वितृष्णा बिद्रोह पोतियो
समयले बाटो बदल्यो कि ?
खन्डहरको ईतिहास रच्यो
शर्माइ चेतनाको प्रकाश
बादलमा मुन्टो छोपी
तिम्रो आगनको बाटो
भुले जस्तो
अामानवीयता को राँको बोकी
नवजात बृद्ध कोही नभनी
खाडलमा जोत्ने काम हुँदैछ
वुद्ध तिम्रो आँखामा धुलो छ्याप्ने
धुन्दकारीहरूको मौलायो खेती
मानबता बिरुद्धको अपराधले
हेर, शिखर चुम्दैछ
विवेक र सद्भावको मस्तिस्कमा
पाषविक दुस्टता भरिंदैछ
शान्तिका मलेवा, हे बुद्ध!
टायर् र बारुद को धुवाँमा
कोही छटपट्टिएर मरे
कोही बस्ती छोडेर भागे
लठ्ठी भाला र बन्दुक बाहेक
अरु भाषा नबुझ्ने भएका छौं
हे बुद्ध! तिम्रै देशमा आज
अस्वीकृत भएका छौ तिमी

Shekhar Dhungel – Shabdaharu Alag

शब्दहरू अलग अलग
भावना मनको एउटै हो
जसले छोडी हिंडे पनि
बिछोड आखिर बिछोड नै हो
छातीमा मुटु बेग्ला बेग्लै
धडकन् सबको उस्तै हो
तिमीलाई दुखोस् कि मलाई
पीडा भोग्ने उस्तै हो
घाऊ होलान् साना ठुला
बग्ने रगत त रातै हो
अचानो बनेर हेर एक दिन
चोट सब लाई एउटै हो
शब्दहरू अलग अलग
भावना मनको एउटै हो

Shekhar Dhungel – Loktantra Aayo Re

घरमा फोन गरें
सानो बच्चाले भन्यो-
“बाबा आजकल लक्की कुकुर
भुक्दै भुक्दैन ”
पछाडिबाट गृहमन्त्रीले थपिन्-
“यसलाइ पनि लोकतन्त्र लाग्या छ।”

सरकारी कार्यालयको एउटा काम ‘थ्यो
श्रीमतीलाई जिज्ञासा राखें गर्न सक्यौ ?
उनले जोसिँदै भनिन्-
“आजभोलि म पनि नडराउने,
बोल्नसक्ने भा’छु
गएर कठालो समात्छु
कसरी नगर्ला काम
नखाईकन घूस ।”

अर्को दिन फेरि फोन गरें-
के भयो बुझ्न अर्हाएको काम
पड्किदै उनले सुनाइन् कहानी
कर्मचारीलाई हप्काइ छिन्
लोकतन्त्र आ’ थाहा छैन
घूस खान डर छैन भनी तर्साइछिन ।

लोकतन्त्र तपाईंलाई मात्र आ’
हामी जुलुस किन गा’ थाहा छैन
तिमीहरुलाई माओवादीको नि डर छैन
उनीहरुलाई महिनाबारी बुझाउनु पर्ने थाहा छैन
घूस नखाई काम गरे
ढोकामा धर्ना बस्ने धम्की दिन्छन्
उल्टो कर्मचारीले उनलाई कारबाही नगरे
भोलिदेखि ताला बन्द गर्ने
ऐक्यबद्धता व्यक्त गरेछन्
उस्तैपरे चक्काजाम गर्ने धम्की दे’छन् ।

लोकतन्त्रको यो सानो गाथा सुनेर
एकछिन हाँसु कि रुनु भो
घूस नखाई कामै नगर्ने झनै
मजबुत संस्कार विकास भो।
आफू परें लोकतन्त्रको परिभाषा
यस्को मर्म लेखिटोपल्ने प्राणी
आफ्नै सानो कामको यो महाभारत भो
नेता परे लाज पचाएका
अनैतिकताका भण्डारेका नाइके
‘एक बुथ सय युथ’
खुलमखुल्ला बुथ कब्जा गर्ने कुरा
अर्कातिर बन्दुकको धम्की
सक्नेले प्रहरी प्रशासनको दुरुपयोग गर्ने निति

जनताले मतै नदे’ पनि
सांसद र मन्त्री हुनैपर्ने दुर्नियित
डर त्रास र धम्कीमा लादिएको
जनता जनार्दनको यस्तै हो
लोकतन्त्र को उपलब्धि
कर्तव्यप्रति सधैं विमुख
अधिकारको लागिमात्र उन्मुख
यस्तो विमती नीतिले
कसरी होला जनता र देशको उन्नति।

Shekhar Dhungel – Aaja Dherai Piyen

हो आज मैले धेरै धेरै पिएँ
‘अलि’ भन्दाभन्दै निक्कै धेरै पिएँ
करले होइन
आज रहरले पिएँ
नत कुनै खुशी थियो
नत कुनै दु:ख
पिउने आदत छोड्छु भन्दाभन्दै
आज झन धेरै पिएँ

बोला को कसैले थिएन
कतै जाने मन थिएन
एक्लै बसी अलिअलि गर्दै
आज धेरै पिएँ
मनका ब्यथा पोखुँ भने
सुन्ने कोही थिएन
धेरै बिगत थोरै भविष्य सोचें
एक्लै बोलें एक्लै सुनें

पत्तै भएन मध्यरातसम्म पिएँ
बाहिर न्याउली कराउँदै थियो
सिमसिम बर्षात टप्किंदै
दुखेको मुटु , चिस्सिएको शरीर
परवाह नगरी आज
बेहोस हुने गरी पिएँ

मरी लानु के छ र?
बाँचेरै पनि गर्नु के छ र?
आसा र निरासाको
गोरेटो रैछ यो जीवन
दु:ख शुख जहाँ पनि मिल्ने
एउटै रैछ साथी यो बोत्तल
यसलाई आज पुरै रित्याएँ
यसलाई आज पुरै रित्याएँ

Shekhar Dhungel – Man Ke Baadal Ho

मन के यो बादल हो
घरीघरी स्वरुप
बदलिरहने
मन के यो बादल हो
चन्चल भै
यताउती कुदिरहने
मन के यो बादल हो
अस्थीर बनी
कहिले लुक्ने
कहिले निस्कने गरिरहने
मन के यो बादल हो
कहिले गर्जने त
कहिले शान्त कुदिरहने
मन के यो बादल हो
कहिले सेतो त
कहिले कालो बनी छकाइरहने
मन के यो बादल हो
कहिले पानी त
कहिले असिना बर्षाउने ?

Shekhar Dhungel – Khatara Jindagi

कहिले कता दुख्छ
कहिले कता घोच्छ
आज भोलि त
डा. बाको
वर्कसप मै दिन बित्ने भो
किनकि जिन्दगी खतरा भो

तान्नु जति तानियो
घिसार्नु जति घिसारियो
अनिश्चित गन्तब्यको यात्रा
अब लरखराउन थाल्यो
किनकि जिन्दगी खतरा भो
घटाउछु भन्यो
जिम्मेवारीको भार
झनै थपिंदै गयो
मार्छु भन्यो मनको आशा
झनै तङ्रिदै गो
यसरी नै जाने हो भने त
जिन्दगी बिना चैन डुब्ने भो
किनकि जिन्दगी त खतरा भो

जुत्ता मात्र फेरेर के गर्नु ?
खुट्टा लुलो भैगो
जति क्रिम दले पनि
छालाले हड्डी छोडि गो
किनकि जिन्दगी खतरा भो
सुन्या थियो ओल्ड इज गोल्ड
यहाँ त खोइ न्यु कै ठूलो मोल
उहिल्या’ कुरा खुइले
उस्का कुरा कस्ले सुन्ने ?
किनकि उ त खतरा भो

टाउकामा हफ्तै पिच्छे
पेन्ट गर्नु पर्ने भो
आँखामा वाइपर थप्दा पनि
साँझ परेसि देख्नै गार्हो भो
इन्जिन थोत्रो भे’ पछी
टायर् फेरेर के पो हुन्छ हो ?
किनकि जिन्दगी खतरा भो

चाहिने तालुको रौं झरेर
न चाहिने कान र नाकमा
बढ्न गो
जति शक्तिबर्धक पेले पनि
झन त पचाउन नै गार्हो भो
किनकि जिन्दगी खतरा भो