Rajendra Shalav – Ujyalo Ko Sharta

राजेन्द्र शलभ – उज्यालोको सर्त

औँसीको रात थियो
टुकी बालेर म
फर्किएको मात्र थिएँ
सेतो लुगा लगाएको
एउटा रवाफिलो मानिस
मेरा अगाडि उभियो।

उसको मुठीका कापहरूबाट
उज्यालो चियाइरहेको थियो
मैले उसलाई सोधेँ—
‘तपाईंको मुठीमा के छ ?’
उसले जवाफ दियो—
‘उज्यालो।’
मैले फेरि सोधेँ—
‘उज्यालोलाई किन मुठीमा थुनेर राख्नुभएको?’
उसले जवाफ दियो—
‘तिमीलाई दिनका लागि ।’
दङ्ग परेर मैले हात बढाएँ र मागेँ—
‘दिनोस् न ।’
उसले मुस्कुराउँदै भन्यो—
‘एउटा सर्त छ,
योउज्यालो पाउनका लागि
तिमीले आँखा चिम्लिनुपर्छ।’
छक्क पर्दै मैले उसलाई हेरेँ र सोधेँ—
‘आँखा नै चिम्लिएपछि
यो उज्यालोको के अर्थ ?’

Ravi Man Lamjel – Ujyalo Bhaisakechha

रविमान लम्जेल – उज्यालो भइसकेछ
(Source: मधुपर्क २०६६ जेठ)

बाहिर उज्यालो भइसकेको छ
ब्यूझिसकेको छ बस्ती
युगौदेखिको महानिद्राबाट
दृश्यमा आउन थालेका छन्
तुवालोभित्र हराएका डाडाकाडाहरू
शीतले ओसिएका खोच र भञ्ज्याङहरू
सुनिन थालेको छ
झरनाको कलकल
र कोयलीको कुहुकुहु
स्वागत गर्दै मिर्मिरे उषाले
हामी सबैलाई
एउटै पङ्क्तिमा उभिन आहृवान गरेको छ
स्वीकार्य छैन हाम्रो लागि
युगौदेखि हाम्रो घाटीमा झुण्ड्याइएको
दासत्वको सिक्री
जसले हाम्रो जातिमा
अवरोध उत्पन्न गरेको थियो
आˆनै मझेरीमा पनि
पराइपनको परिचय दिएको थियो
अब छिनिसकेको छ
त्यो निरङ्कुश
सिक्रीको माला
हाम्रो घाटीबाट
ए, तिमी छिटै यता आऊ
अब कण्ठ खोलेर
गीत गाउनुपर्छ
स्वतन्त्रता र मुक्तिको गीत
जसले हाम्रो नव-जीवनमा
नया श्वास-प्रश्वास
र विश्वास जन्माइदिएको छ
ए, झ्याल खोलेर हेर त
कहा पुगिसेका छन्- चीन, रुसका मित्रहरू
कति ठूलो प्रगति गरिसके छन्
कोरिया र जापानका हितैषीहरूले
हामीमात्र निष्त्रिmयताको बन्धनभित्र
अल्मलिरहेका रहेछौ
अहिले-
कसले ˆयाकिदियो
त्यो निष्त्रिmयताको घुम्टो
र कसले उघारिदियो
हामी अघि बढ्ने
क्रान्तिको ढोका
त्यही ढोकाबाट
बाहिर निस्केर
हेरौ, हाम्रो देश
र नियालौ
अन्तर्राष्ट्रिय गतिविधिहरूलाई
हामीहरू पनि पङ्क्तिबद्धरूपमा
प्रगतिपथमा लाग्नुपर्छ
अन्तर्राष्ट्रिय दााजोमा देश पुर्‍याउन
सङ्घर्ष गर्नुपर्छ
हामीलाई थिचेर राख्ने अवरोधको विरुद्ध
हाम्रो अभिमुख
कसिङ्गर ल्याएर तगारो हाल्नेहरूको विरुद्ध
अनि मात्र हामी उद्देश्यअनुरूप
गन्तव्य पुग्न
र विजय हासिल गर्न सक्षम बन्छौ ।

Basudev Pulami – UJyalo Ko Ankha

बासुदेव पुलामी – उज्यालोको आँखा

घरभित्र गजधम्म भई बसेको छ
अराजक विचारको लाटकोसेरे आँखाहरू।
उज्यालो हेर्नै मान्दैनन् त्यसले।

पुस्तौंदेखि
अँध्यारोको सिंहासनमा बसेर
अँध्यारोकै गीत भजन जत्तिकै प्यारो सम्झेर गाइरहन्छ यसले।
कुलुलुलुलुलुलु………………………..
कुलुलुलुलुलुलु………………………..
कुलुलुलुललुलु………………………..
एकैखाले स्वरहरू
एउटै रिदममा लयबद्ध कोरसहरू।

एक झिल्का जूनकिरीको उज्यालोसित डराउँछ त्यो।
…………………………………….
घरमाथिको बगेनाको रूखबाट
जूनले घरलाई नै चिहाइरहन्छ।

चूकजस्तो अँध्यारो पोखिएको घरभित्रबाट
स्वादको जिब्रो पढकाइएको आवाजहरू मात्रै बाहिर आइरहन्छ।
…………………………………………
अँध्यारोमा बसेर त्यसले आफैलाई खाइरहेछ कि ?
बाहिर निस्कनै सक्तैन त्यो।

मलाई थाह छ
घामको उज्यालो घरको छानाबाट भित्रैसम्म छिरेको दिन
ती आँखाहरू अन्धा हुनेछन्।