सन्ध्या रेग्मी – नारी
आफू आफैँमा नहार्ने विश्वास जगाएर
आफू आफैँभित्र नथाक्ने जाँगर बोकेर
कणकणमा जिन्दगीको भार उचाल्ने तागत लिएर
कोमल शरीर नै सही
हक्र्युलिस झैँ ऊ आङ्खनो काँधमा आकाश बोक्न तत्पर छे
प्रेम र वात्सल्यकी खानी ऊ
घाम जूनलाई समेत आङ्खनो काखमा खेलाउन लालायित छे
ऊभित्रको हिम्मतको उचाइ कुन शिखरले पो छुन सक्ला !
ऊभित्रको ममताको गहिराइ कुन सागरले पो नाप्न सक्ला !
आगो लागेको परिवेशलाई आपूm पानी बनेर सम्हाल्दै
गहिरो घाउ खोपिएको मुटुमा मलहम बनेर पुरिँदै
सान्त्वना–सुम्सुम्याहट र स्नेहलेपले
ऊ दुखेको दिल छुन्छे, टुटेको दिल जोड्छे,
सुकिसकेको बगरमा छाल ल्याउँदै
उदास उदास चकमन्नतामा सङ्गीतको मिठास छर्दै
खडेरी र शिशिरले उजाडेर छाडेका कुरूपतामा
ऊ स्निग्ध सौम्य सुन्दरता भर्छे,
हरिया जंगल र वनपाखा घुम्दै
खेलाउँदै हरिण र मृगका बच्चाहरूलाई
फैलाएर आँचल धर्तीको छातीभरि
स्नेहका अँगालाले ऊ सबलाई बेर्छे ।
शायद एउटा सिंगो धरती नै छ ऊभित्र
सहिदिन्छे मुटुमा भालासरि रोपाइहरू
दुखाइको ‘ऐया आत्थु’ बोल्दिन,
आफूलाई कुल्चेर हिंड्ने
आङ्खनो छातीमा लात्ती नै प्रहार गर्नेप्रति पनि
विद्रोहको हुङ्कार छोड्दिन,
ती कुल्चाइ र लात्तीविरुद्ध
ऊ कुनै गुहार पनि माग्दिन,
बरू वर्षिन्छे आकाशको जलसँगै
र पखाल्छे आङ्खना पीरहरू
जतिसुकै त्रूmर ह्दयमा पनि
ऊ काँडा बनेर बिझ्दिन,
बरू पिइदिन्छे विष पनि अमृतसरि
र पस्किदिन्छे मनका थालीभरि
अरूका लागि मायाका व्यञ्जनहरू ।
ऊभित्रको सौन्दर्यको सम्मान होस् नहोस्
गुराँस र सुनगाभाका पछ्यौरीहरूले
समयका कोर्राका नीलडामहरू छोप्दै
छातीभरि टन्न शरद फुलाएर
ढकमक्क सयपत्रीले अरूका मनका आँगन ढाक्छे,
उसको सौहाद्र्रको आदर होस् नहोस्
यातनाको निष्ठुरी घनले शिरमा ठोक्दा पनि
आपूmभित्र दुःखको पहाडै बोक्दा पनि
ऊ अरूका लागि आँखाभरि कृपाकै भाव पोख्छे
छातीभरि समर्पणकै नदी बग्छे ।
के छ त्यस्तो चमत्कार ऊभित्र !
यो जीवन र जगतलाई निरन्तरता दिन
ऊ कत्रो त्याग देखाउन सक्छे,
पग्लेर आफू मैन झैँ
अरूका लागि चम्किलो जीवनको ज्योति छर्छे,
सधैं करुणाकै सागर बनेर
केवल अरूकै निम्ति आफूलाई प्रस्तुत गर्छे,
सम्पूर्ण त्याग र दानकै निम्ति उत्प्रेरित भएर
आफू मेटिई अरूको भविष्य लेख्छे,
कसरी यति धेरै प्रेम र ममता उर्लन सक्छ ऊभित्र
सृष्टि र संरचनाको पक्षमा
ऊ कति संवेदनशील बन्न सक्छे,
कहीं मिल्किएको अपांग पुरुषत्वलाई पनि
उठाएर आङ्खनो गर्भमा राखी
अपूर्व जीवन दिन सक्छे,
आङ्खनो अस्तित्वको सम्मान दिन नसक्ने
पुरुषकै सुख, विजय र दीर्घायुका लागि
आफूलाई बलिदान दिन सक्छे ।