Tag: Nepali Sahitya

अनुप जोशी – ईतिहास

पहिले पहिले
जमिनमा वनस्पतिहरु मात्रै बस्थे
जीव–जनावरहरु सबै पानीमा बस्थे ।
एकदिन भयो आकाशवाणी,
समून्द्रमा चारैतिर फैलियो अफवा–
“हिमालमा डढेंलो लाग्यो ।”
आगो नदीको बाटो हुँदै समून्द्र आईपुग्ने डरले
हिउँ माछाहरु हिउँ छेडेर भाग्न थाले
जीवनमा सूर्य नदेखेका पिंधका माछाहरु
बायोलुमिनेसेन्स विधिबाट बत्ती बाल्दै दौडिन थाले
छली ढुंगे माछाहरु–
साना माछाहरुलाई फसाउन छाडेरै सुइकुच्चा ठोके ।
सुरक्षित स्थानको खोजिमा–
सार्क , ह्वेल र डल्फिनहरु पनि भौतारिन थाले ।

समून्द्रको किनारमा आईपुग्दा
देखे– सबैले जमिन
सोचे– पानीको आगो जमिनमा फैलिदैन
अक्कलझुक्कल जमिन टेकेको बिराले माछा
जसै छाड्यो पानी
र टेक्यो जमिन
घट्यो अपरिकल्पनीय मेटामर्फाेसिस
र बिराले माछा बन्यो बिरालो ।
देखेर आश्चर्यचकीत–
सबै माछाहरु जमिन चुम्न अघि बढे
संखे किरा बन्यो कछुवा
बल्छीमाछा बन्यो जुनकीरी
सार्क बन्यो सिंह
ह्वेल बन्यो डाईनोसर
ढुंगे माछा बन्यो बाघ
तारे माछाहरु बने चरा
र उँडे भुर्र तारा छुन ।

यस्तैमा भयो अर्को आश्चर्य
चेपागाँडा बन्यो मान्छे ।
पृथ्वीजस्तो टाउको
शरीरैभरी कालो बादलजस्तो भुत्ला
सूर्यजस्ता दुई आँखा
रुखका हाँगाजस्ता दुई हात, दुई खुट्टा अनि औंलाहरु ।
यौटा चेपागाँडाको खुट्टाहरुको संगमस्थलमा
ठडियो पहाडजस्तो लिङ्ग
र अर्काे चेपागाँडामा
धस्सियो पहाड अट्ने दह
र छातीको दायाँ–बायाँ
आएर टाँस्सिए दुई चन्द्रमाजस्ता स्तन
देखियो दुवैको बीचमा यौटा कालो दाग ।

आपरिवर्तीत जनावरका बीच
मान्छेमा भने पलायो भिन्न ईश्वरिय खोपडी
मान्छे भयो सबैभन्दा बुद्धिमान ।
र नेतृत्व गरेर तमाम जनावरको
लाग्यो वनस्पतिहरुको साम्राज्य ।

नियाल्दै – हिड्दा–बोल्दा रुख–विरुवाहरु,
वनस्पतिहरुको जीवनशैली
हजार माइल पार गरेर मान्छे–
पुग्यो हिमाल
देख्यो–
हिमालछेऊ जमिनको छातीबाट
दनदनी बल्दै गरेको एक राँको ज्वाला
जहाँबाट निस्कँदै थियो प्रज्वलनशील ग्याँस
जो कुनै भयानक बिजुली चम्कदा सल्किएको हुनसक्थ्यो ।
देखेर– दंग परे समस्त जनावर ।
समुन्द्रको मायाले खिंचेर
फर्के केहि गोहि, दुईचार बाघ
र सबै डाइनोसर पहिलेकै रुपमा
तर फर्केन मान्छे ।

लिएर आगो अनि बचेका जनावरहरु
मान्छे– पुग्यो जंगल,
लगाईदियो डढेंलो
मारिए वनदेवता
रुखहरु बनाइए बन्दी
आक्रोशले गडे रुखका खुट्टाहरु जमिनमा
र शोकमा गरे चीर मौनधारण ।
अरु जनावरलाई खटाएर वनपाले
मान्छेले काट्यो रुख
बनायो घर
लिंगधारी कहलियो सर्वश्रेष्ठ ।

मान्छे–
यसरी सुक्ष्म चेपागाँडाबाट
बन्यो विश्व शाषक ।