Seema Abhash – Ansha

सीमा आभाष – अंश

अंश लैजानु,
दुम्सीले माडेको फापरबारी
बाँदर लागेको मकैबारी
पछ्यौरीले छोपेको
सोलीको कोदाको बीउ
आँगनको कुखुराको खोर
बुन्दाबुन्दै छोडेको डोको
एकमुठी सुकेका चोया
खेतमाथि बगेको बाढी
घरपर्तिरको खहरे
रित्ता किला-दाम्ला

लैजानु,
भूतले तर्साउने खोल्सो
लाहुरे हजुरबाले कमाएको भित्तेघडी
हजुरआमाले सिन्दुर टीका गर्ने बिर्के ऐना
बाँसको काइँयो

लैजानु,
गोल्चे लगाएको सन्दुकमा
पुखार्ंैदेखि लुकाएका अभाव
वर्षौंदेखि बगेको पसिना
छानोमाथि फैलने बादलको टुक्रा
बूढो आँपको रूख
बल्न नपाएको अँगेनो
भरिन नपाएको गाग्रो
काँक्राफर्सी बेरिन नपाएका थाङ्ग्रा

लैजानु,
पानी नतर्ने घरको धुरी
करेसामा रोपेको घामफूल
बार्दलीमा झुण्ड्याएका
सयपत्री र मखमली माला
अँगेनामाथि ध्वाँसो लागेका कप्टेरा
सोली र फिपी
खुर्पा र कोदाली
पुर्खाले आर्जेको दुःख

लैजानु,
हिँड्दाहिँड्दै थाकेको गल्ली
मैले लिएको पनि यही हो
मैले दिने पनि यही हो
अंश लैजानु मसँग भएका
यी सबै सबै…!

सीमा आभास

Ramchandra Bhattarai – Chetana

रामचन्द्र भट्टराई – चेतना

म विद्यालयमा उच्च विश्वविद्यालयादिमा
पुस्तकालय या यस्तै अनन्त ज्ञान–ध्यानमा
कलाकार र साहित्यकार या पत्रकारमा
ज्ञानी शिक्षक–विद्यार्थी सबैका ज्ञान–तारमा
मुक्तिका गीत गुञ्जाई Continue reading “Ramchandra Bhattarai – Chetana”

Prem Binod Nandan – Yo Gaunko Thito Ma

प्रेम विनोद नन्दन – यो गाउँको ठिट्टो म

पहराको छातीबिच फुलेको म फूल
सकेसम्म हुनेछैन जिन्दगीमा भूल
यो गाउँको ठिटो म, कान्छा मेरो नाम
आउँदै जाँदै गर्नू है, सबलाई रामराम

पीर व्याथा बोकिहिंड्ने कति साथी भेट्छु
ऊ पनि त एक्लो छैन, मजस्तो नै देख्छु
वनपाखा एकान्तमा उभिएको घर
जिन्दगीको उकालोमा सबलाई चाहिन्छ भर

मनको भारी गह्रुँगो छ, सँगै उचालौं
मनभित्र मायाको एउटा बस्ती बसालौं
साँझपख डाँडापारि दियो बलेजस्तै
जिन्दगीको अँधेरीमा आएँ लड्दै-पढ्दै

गीतकार – प्रेमविनोद नन्दन
स्वर – उदित नारायण झा, आदित्य नारायण झा
संगीतकार- सम्भुजित बासकोटा
चलचित्र – मोहनी

Haribhakta Katuwal – Katai Aula Ki Kunai Yesto Din

हरिभक्त कटुवाल – कतै आउला कि कुनै यस्तो दिन

हिजो एक मित्रकहाँ गएको थिएँ,
एउटा पोको कोठाको कुनामा,
दलिनमा झुण्डिरहेको थियो
ती- अब फेरि आउने जाडो छल्न सुरक्षित राखिएका
सिरक र दोलाईँहरू हुनुपर्छ पक्कै Continue reading “Haribhakta Katuwal – Katai Aula Ki Kunai Yesto Din”

Chhabiraman Silwal – Yatra Ka Yatri

छविरमण सिलवाल – यात्राका यात्री

आऊ
हामी यात्रामा छौं
यस यात्रामा
तिम्रो पनि साथ चाहिन्छ
उनको पनि साथ चाहिन्छ
गरिब, पीडित
विधवाहरूको
गहिरो घाउ निको पार्न
हामी सबैको साथ चाहिन्छ
**
यात्राका Continue reading “Chhabiraman Silwal – Yatra Ka Yatri”

Nawaraj Subba – Raute Ko Man

नवराज सुब्बा – राउटेको मन

समयसित चिप्लदै गुड्ने
तिम्रा गाडी
भो मलाई चाहिएन
गति पन्छाउँदै
हावामा उड्ने
तिम्रा जहाज पनि
मलाई चाहिएन ।

मलाई
कम्प्यूटरमा च्याटिङ गर्दै
भासिनु छैन मुगलानमा
मलाई त मेरो माटो
मेरो जंगल मेरो बाँदर
अनि यी तरुलभ्यागुर नै
मीठो छ ।

नच्याऊ मेरो नाङ्गोपन
मैले छोप्नु छैन लाज
ती तिम्रा रङ्गीन कपडाले
नचिथोर मलाई
अनि मेरो संसारलाई
भो नपढाऊ
तिम्रा भाषा
मलाई यत्तिकै छाडिदेऊ
किन कि
मलाई तिमी वा अरू कोही
बन्नुपरेको छैन
मलाई म नै रहन देऊ
मलाई म मै रम्न देऊ
बिन्ति मलाई नमास तिम्रा प्रेमले
बरु थप अरू तिम्रो तिरस्कार
मेरो जंगल मलाई नै छाडिदेऊ
मलाई जंगलमै रम्न देऊ
तिमीले देखेका मेरा दुःखमैं
विन्ति मलाई छाडिदेऊ
जसरी म यतिन्जेल बाँचे
मलाई त्यसरी नै हाँस्न देऊ ।

Sangeet Aayam – Moja Harayeko Suchana

देशमा धेरै कुराहरु
हराउँदै गए
एकपछि अर्कोगरी
गुम्दै गए
फैलिएको देश
खुम्चिने क्रममा
सीमास्तम्भहरु हराए
वैशाखी टेक्दै
सत्तासीन हुनेहरुले देखाउने
परिकल्पनाहरु हराए
हराउनुको आभाष छ
हराउनेहरुकै भीड छ
हराउनेको मौसममा
हराउनेहरुकै एकाधिकार छ ।

हराउँदा हराउँदै
र गुम्दा गुम्दै
पछिल्लो संस्करणमा
कुनै सूचना प्राप्त भएको छ
हराउनुको यस श्रृङ्खलाको
नवीन कडी बन्दै
आज कसैको मोजा हराएको
जानकारीमा आएको छ
हो इतिहासको कुनै हिस्सा बन्दै
आज मेरो
मोजा हराएको छ ।

देख्दा सानो देखिन्छ
तर मोजाको अर्थ
सोचेभन्दा विशिष्ट छ
विषयको महत्वमाथि
प्रश्न उठाउन सकिन्छ
तर त्यसको हस्तक्षेप
विशेषतासहित भेटिन्छ
पैतालामा जब
चिसोले सिर्का हान्छ
मस्तिष्करुपी स्पर्श
कठ्याँग्रिदै खस्छ
केही गरौं भन्दा पनि
गर्न सिकंदैन
केही सोच्न खोज्दा पनि
त्यसले सोच्न दिंदैन
मोजालाई हल्का रुपमा
लिन मिल्दैन
जीवनमा संभावनाहरुलाई
निर्देशित गर्दै
त्यसले आफ्नोपनको
आभाष गराउँछ
मोजाको मौनता
संवादहीनताको सूचक
हुनै सक्दैन
अविच्छिन्न यात्रालाई
सुरक्षा कवच ओढाउँदै
त्यसले वर्गीय विभेदको
दूरीसमेत मेटाउँछ ।

भन्छन् हराउनुको मजा नै
अरुभन्दा बेग्लै छ
प्राप्त हुँदा नपाएको चीज
गुमाउँदा प्राप्त हुन्छ
हुन त सन्दर्भसहित
आएको नग्नता
कहिलेकाहीं मीठो पनि सुनिन्छ
कलामय उज्यालोले
आनन्द उत्साहित पनि हुन्छ
साँच्चै नै अब हराउनुको
थप श्रृङ्खलामा
मोजाजस्तै
अरु कुराहरु पनि
हराउँदै गए भने के हुन्छ ?
प्रश्न छ
साँच्चै नै अब गुमाउनुको
निरन्तरता स्वरुप
मोजाजस्तै
अरु कुराहरु पनि
गुम्दै गए भने के हुन्छ ?
प्रश्न उठ्छ ।

Biplav Pratik – Dharti Ra Ma

बिप्लव प्रतिक – धरती र म

यही धरती हुँ म
जसरी यस धरतीलाई मान्छेको कुनै स्वार्थले
टुक्रयाएर अन्तरिक्षमा फ्यालिदिन सक्तैन,
त्यसैगरी मलाई पनि
तिम्रा कुनै पनि दबाब, घृणा र तिरस्कारजस्ता हतियारले
पर्छार्न सक्तैन ।

म आदिम युगदेखि नै आगोको रूपमा छु
म आदिम युगदेखि नै पानीको रूपमा छु,
म पञ्चतत्व हुँ, म प्रकृति हुँ, म शाश्वत सत्य हुँ ।
मलाई कुनै लोभले उत्तेजित गराउन्न
मलाई कुनै तिरस्कारले विक्षिप्त पार्दैन
म गति हुँ, अगाडि बढिरहन्छु
म ऊर्जा हुँ, शक्ति बनिरहन्छु
मेरो आकार छैन, म हरेक छ्रि्रमा अटाउँछु
म पृथ्वीभित्रै अटाउँछु
मेरो अनुहार छैन, म हरछेउ हरपुछारका
हर अनुहारमा प्रस्फुरित छु ।

सबले मलाई त्यही धरती माने हुन्छ
जसरी त्यस धरतीलाई मान्छेको कुनै स्वार्थले
टुक्रयाएर अन्तरिक्षमा फ्यालिदिन सक्दैन
त्यसैगरी मलाई पनि
तिम्रा कुनै दबाब, घृणा र तिरस्कारजस्ता हतियारले
पर्छार्न सक्तैन ।

नयाँसडक, २९ जुलाई १९८८

Haribhakta Katuwal – Yo Jindagi Khai Ke Jindagi


हरिभक्त कटुवाल – यो जिन्दगी खै के जिन्दगी

यो जिन्दगी खै के जिन्दगी !
भित्रभित्र खोक्रिएर बाहिर बाहिर बाँचेको
एटमको त्रासले चुसेको
समस्याको भूतले सताएको
यो जिन्दगी खै के जिन्दगी !

बन्दुकको नालमा टाउको राखेर निदाउनु पर्छ यहाँ
खुकुरीको धारमा पाइताला टेकेर जिउनु पर्छ यहाँ
आँखा चिम्लनु पनि जगजगी आँखा उर्घार्न पनि जगजगी
यो जिन्दगी खै के जिन्दगी

पसलमा सोकेशभित्र सजाएरराखेको
काँचको चुरा जस्तो यो जिन्दगी
कुनै युवतीको हातमा चढ्दाचढ्दै
प्याट्ट फुट्न सक्छ यो जिन्दगी!
रबरको सस्तो चप्पल जस्तै यो जिन्दगी!
बाटामा हिँड्दाहिँड्दै
च्याट्ट टुट्न सक्छ यो जिन्दगी!
यो जिन्दगी खै के जिन्दगी!!

Bhawani Paudel – Jiwanka Mulyaharu

भवानी पौडेल – जीवनका मूल्यहरू

जीवन अस्ताउँछ
अस्ताउँदैनन् जीवनका मूल्यहरू
जीवन ढल्दछ
ढल्दैनन् जीवनका रंगहरू
फूल झर्दछ
झर्दैनन् फूलका सुवासहरू
फूल मर्दछ
मर्दैनन् फूलका सौन्दर्यहरू
हिम बग्दछ
बग्दैनन् हिमालका शिखरहरू
नदी बग्दछ
बग्दैनन् नदीका गतिहरू
धुवाँ उड्दछ
उड्दैनन् आगोका रापहरू
बादल फाट्दछ
फाट्दैनन् सगरका छातीहरू
घाम डुब्दछ
डुब्दैन उज्याला दिनहरू
छाल उर्लिन्छन्
उर्लन्नन् सागरका गुणहरू
नासिन्छन् वस्तुका रूपहरू
मासिन्छन् वस्तुका शरीरहरू
तर मर्दैनन् वस्तुका गुणहरू
त्यसैले
तिमी जुन रंगको भए पनि
तिमी जुन जातको भए पनि
तिमी जुन भाषाको भए पनि
तिमी जुन वर्गको भए पनि
मान्छेका जात हौ तिमी
फगत मान्छेका जात
गोड तिमीभित्रका ऐजेरूहरू
फाल स्वार्थका काँडाहरू
रोप मानवताका मूल्यहरू
उठाउ सेवाका हातहरू

Tanka Subba – Sammohan

टंक सुब्बा – सम्मोहन

हरेक दिन यो सडकमा ओहोर दोहोर गर्दा
थुप्रै थुप्रै र्इच्छा आकांक्षहरु फूलेको देख्छु
सपनाहरु झुलेको देख्छु
त्यसै वेला मैले टेक्दै गरेका सडकहरुले
आकार वदल्न थाल्छन्
दिशा परिवर्तन गर्न थाल्छन्
तव मैले नसोचेको परिस्थिती
मडारिएर आईदिन्छ
अनि त्यसले वेस्सरी कुल्चिन्छ
थाहा थिएन यहाँ यस्तै होला भनेर
तर हिड्दै जाँदा
अनगिन्ति चोटहरु सहन पुगे
अनगिन्ति दुखहरु भोग्न पुगे
लाग्थ्यो अव कसरी हिड्ने होला
यी सडकहरुमा ?
जहाँ अनेकौ वाधाहरुछन्
जहाँ अनेकौ अड्चनहरुछन्
तर त्यसलाई पन्छाएर हिड्नै पर्दोरहेछ
यसरी अप्ठ्याराहरुसँग
कतै ठोकिएर पनि
कतै चोईटिएर पनि
यात्राका क्रमहरु जोड्नै पर्दोरहेछ
लाग्थ्यो खुशीहरु कहिल्यै उदाउँने छैनन्
लाग्थ्यो आकांक्षहरु कहिल्यै छोइने छैनन्
तर उज्याला दिनहरुको आगमनले
सपनाहरु फूल्न थालेपछि
मैले नाप्दै गरेका सडकहरुले
आकार वदले पनि
दिशा परिवर्तन गरे पनि
मेरो उत्साह मरेन
मेरो यात्रा विथोलिएन
समयले अनेकौं प्राहार गरे पनि
मेरो बाच्ने र्इच्छा घटेन
वरु झन आशाका मुनाहरु पलाईरहे
तव नयाँ दिनहरुसँग सम्झौता गरेर
म हाँस्न मञ्जुर भैदिए
त्यसैले त विवशतामा पनि
सम्मोहित भएका छन् मेरा जिजीविषाहरु

Prakash Thamsuhang – Bajeko Kapurthan

प्रकाश थाम्सुहाङ – बाजेको कपुरथान

चढ्दै-चढ्दै उमेरको भयङ्कर उकालो
हिँड्दै बिसाउँदै जिजीविषाका पाइलाहरू
चपाएर रहर
भोग्नु भोगेर जिन्दगी
मेरा बाजे यतिबेला सुतेका छन्
यो सेतो सिमेन्टको कपुरथानमा

हो, म पनि सुत्नेछु यसरी नै
यसरी नै चिरनिद्रामा मेरो पनि बन्नेछ
यस्तै कपुरथान यस्तै फलैँचा

त्यो फलैँचाको दायाँ-बायाँ उमि्रएको
बर-पीपलको हाँगामा
मेरो सपना झ्ुण्डिएर आत्महत्या गरेको
देख्नेछ मेरो नातिले

म यतिबेला
मेरा बाजेको कपुरथानमा
शब्दको फूल चढाउँदैछु।

Shreehari Phuyal – Odhar Chhodne Din

श्रीहरि फुयाँल – ओडार छोड्ने दिन
(मधुपर्क बैशाख, २०६७)

पैसाले पदले अपार मदले सारै घमण्डी बनी
ढाँचा-फुर्ति गरेर हिँड्छ मनुवा यस्तो र उस्तो भनी
सारै सुन्दर मूल्यवान बहुतै मैले बनाएँ घर
भन्दै फुल्दछ Continue reading “Shreehari Phuyal – Odhar Chhodne Din”

Madhav Prasad Ghimire – Aajai Ra Raati Ke Dekhen Sapana

माधबप्रसाद घिमिरे – आजै र राती के देखेँ सपना

आजै र राती के देखेँ सपना मै मरी गएको
बतास बिना हांगाको फूल भुइँ झरी गएको

मर्स्याङ्ग्दी नदी नरमाईलो सुसाई रहेको
कहाँ हो कहाँ बादल भित्र म रोई रहेको

वारि Continue reading “Madhav Prasad Ghimire – Aajai Ra Raati Ke Dekhen Sapana”

Narnath Luitel – Dhaantnu (Nepali Byangya Kabita)

नरनाथ लुइँटेल – ढाँटनू (व्यङ्ग्य कविता )

कुटनीति झुटनीति फुटनीति जुटाएर
लुटनीति जति सबै अँजुलीमा उठाएर
अट्टहास गरीगरी लपालप चाटनू
सफाचट पारी देश ठाँटसँग ढाँटनू ।

छिन दिन हप्ता मैना वर्षैभरी ढाँटनू
ढाँटबाहेक केही छैन जुनीभरी ढाँटनू
खालि ढाँट्ने मौसम यो ढाँटेरै डाँटनू
ढँटवारे भयो नेता पेशा उसको ढाँटनू ।

ढाँटकै ढ्वाङ फुकी ढाँटको डोरी बाट्नू छ
ढाँटढुँट लाटलुट ढाँटेरै भोट काट्नु छ
भोट निम्ति नोट फेरि जताततै बाँटनू
तेब्र्याएर ब्रम्हलुट साधु बनी ढाँटनू ।

उठी ढाँटनू बसी ढाँटनू सुतीसुती ढाँटनू
ढाँटेरै उल्टासुल्टा भाषण गफ छाँटनू
फाटी मर्नु बनाएर देशको जरा काटनू
इलमै भो ढँटुवाको सारा जिन्दगी ढाँटनू ।

फेरि आयो ढाँट मौसम ढँटुवाहरू जुर्मुराए
ढाँटका यी ढाडीहरू केश भरी सर्सराए
ढाँट ढाँट ढँट्वारे हो सत्यलाई डाँटनू
ढाँटकै रहेछ राज्य यो मस्तीसँग ढाँटनू ।

कलङ्की, काठमाडौँ

Baikuntha Nath Aryal – Aatanka

वैकुन्ठनाथ अर्याल- आतंङ्क

राज्य आतंङ्क भयो सुदिन ती आनन्द स्वातै गयो
व्यवस्था वदली गरौ सुजनहो अशान्ति ज्यादै भयो
गर्जन्छन वलले ती राज्यदले सत्ता रहुन्जेल यहाँ
मास्नै पर्दछ राज्यमा सव मिली उम्केर जान्छन कहाँ
दुःखी मानवका ति दिनहरु सुन्नेछ यै राज्यमा
त्यस्ता सज्जनको गरौं मिली खातीर यै राज्यमा
वेलैमा वुझी राज्यको जनअधिकारको वहाली गरौं
आफ्नै हो भनि काममा रहरले निर्माण कार्य गरौं
आतंङ्की जनका ति भन्छन सुनौ सम्झेर मेरै भनि
आफ्नै दुःख गुनेर हेर्नु सहसा छोडेर कामै पनि
गोला वारुदले हुदैन अहिले वार्ता गरौ झ्याट लौ
वुझौ राज्यपिडा सहेर नवसौं संघर्ष चर्काउ लौ
जुध्नै पर्दछ राज्यको समरमा व्यूझेर लागौ अव
व्यूझेनौ भने दुःखमा पर्नेछ राज्य अझै
वाच्दै राज्य वचाउने दमनको साङ्लो चुडाई दिने
सत्ता ढाली लिने र राज्य जनताको हातमा सुम्पि दिने
चुन्नै पर्दछ राज्यले असल त्यो नेता सवैको हास्
आतङ्की र्सवनास पारी जनमा विस्वास वड्दै रहोस
सत्तामा रहदा सुशासन रहोस शान्ति रहोस देशमा
आफ्नो राज्य चलाउ सुजन ती छद्मी नहोस भेषमा
राजाले पनि जान्नु पर्छ अव ता चल्दैन दम्भी वनि
वार्ताकै भर छ सात दलमा सुम्पेर राज्य पनि
द्धन्द्ध अन्त भई शुसासन गरी सम्मान मिल्ने थियो
हुन्थ्यो देश विकाश सवमा संकृती नाच्ने थियो
गर्नै पर्दछ सवै मिली यहा सम्झेर आफ्नो भनि
प्रजातन्त्र नभई हुदैन मासिन्छ देश पनि
राजा लक्ष्मी हुदा भएन सुख प्रण विचल्ली परे
ल्याउनै पर्छ राज्यमा हुने त्यो लोकतन्त्र भरे
लागे भने यहा कठोर मण्डले प्रजातन्त्र मार्न
गर्छन राज्य यहा हठी स्वबलम्बि हुं राजतन्त्री भनि
पाखन्डीहरुको कमाल वलले चल्दैन राज्य
चाहन्छन जनता चलाउन यहा लोकतन्त्र अव ।

Murari Parajuli – Ganatantra Ko Nara

मुरारि पराजुली – गणतन्त्रको नारा

रगतले लत्पत
महाराजको पाउमा
कतिन्जेल ढोगिरहने हो दाम चढाउँदै
र कतिले बलिदान दिएर
महाराजलाई भोग चढाउने हो
भएन यकिन नेताज्यू
अझै हामीले कतिञ्जेल
महाराजको पाउ पुजिरहने हो ?

जो घरमै आगो सल्काएर
सेकुवा चपाइरहेछ चिहानमा
दाजुभाइ र भतिजाभतिजीको
उसले के दिन्छ जनताको झोलीमा
जो गद्दीमा बसेर जनताको आँसु पचाइरहेछ
मैले बुझेको छैन नेताज्यू
जल्लादको अचानोमा कसरी
लोकतन्त्रको फूल फक्र्रन्छ
र दर्शनभेटको पटाङ्गीनीमा
घुँडा मारेर लत्रिरहेको
तिम्रो शिरबाट कसरी
वर्षौंदेखि जनताले खोजेको
गणतन्त्रको आवाज घन्कन्छ ?

जबसम्म निकाल्दैनौ तिमीले
गलहत्याएर बाटोमा
दरबारबाट उसलाई
र भकुण्डो खेल्दैनौ
उसको श्रीपेचलाई माटोमा
जनताले बोकेको रा“कोले
डढाउँदैन जबसम्म शाहीदरबार
उठाइरहनेछ उसले निरंकुशताको तरबार
जसको अन्त्यका लागि बजिरहेछ नगरा
मैले बुझेको छैन नेताज्यू
उसैको हबेलीमा बसेर
हुनसक्छ कसरी गणतन्त्रका कुरा ?

अडेस लगाएर शाही बालिस्टमा
घोडाको तबेलामा राखेर तिमीलाई
पुस्तौनी कमारासँग गर्जेझैं
खसाएर तिम्रो नूर आफ्ना पाउमा
ऊ कृपाको वार्ता गर्न सक्छ
जसले तिम्रो बाटो अवरोध गरेको छ
ऊ नहट्दासम्म संघारबाट
कसरी हुनसक्छ माग पूरा
कसरी पाउन सक्छौ तिमीले खोजेको कुरा
मैले बुझेको छैन नेताज्यू
जसको अन्त्यविना संभव छ र
सडकमा उर्लिरहेको गणतन्त्रको नारा –

Narayan Tiwari – Maile DV Bharina

नारायण तिवारी – मैले डि.भि. भरिन

जसले जति उचाले पनि
मैले मन गरिन
यसपल्ट पनि मैले डि.भि. भरिन ।

सोचेँ –
विदेशमा यस्तो घाम होला ?
जे भए पनि
जस्तो भए पनि
जत्रो भए पनि
मेरो आफ्नै नाम होला ?

सोचेँ –
बरु संझिँदै स्वदेशको माटो
मन रोला…..
बन्न नसकेका अनगिन्ती कठिन जीवनको बाटो
केटाकेटीमा हिंडेको , उफ्रेको
साथीसङ्गीहरू…….
मेरो प्यारो ट्याङ्ग्रा खोला
खोलाको बाढी !
सोचेँ –
सबथोक संझिँदै फेरि यो मन रोला
के अमेरिकाको वैभवले मेरो नेपाली हृदयलाई
थुम्थुम्याउनेगरी छोला…?

सोचेँ –
किमार्थ सक्तैन
अमेरिकी सुगन्धले मेरो दुर्घन्दितै भए पनि
माटो बिस्र्याउन सक्तैन
त्यसैले जसले जति उचाले पनि
मैले मन गरिन
यसपल्ट पनि मैले डि.भि. भरिन ।

पढेको छु –
अमेरिकामा बसेका राजवका हृदयबाट प्रस्फुटित
आफ्नै माटोका सुवासनाहरू
कति राजवहरू
कति रंजिताहरू
धेरै कलममा , यहाँकै पारिलो घाम खोज्छन्
के म भेटुँला त्यहाँ डलरमा खुसी ?
चटक्क छाडेर आफ्नो माटो , आफ्नो बाटो
के म हाँसुला सम्पन्नतामा रुझी…?

सोचेँ –
जहाँ खेलें , जहाँ हुर्कें
जहाँ रोएँ , जहाँ हाँस्न सिकेँ
के त्यस्तो कुनै धाम होला ?
विदेशमा सबथोक होला ,
भौतिक सम्पन्नताले जीवनलाई पाइलै पिच्छे छोला
तर याद आउला आफ्नो माटो
इष्टमित्र , साथीसङ्गी
विताएका दिनरात
अनि रुनु सिवाय के गरूँला ?
आफ्नै हिमाल ,
आफ्नै नेपाल संझिँदै धुरूधुरू रुनु सिवाय
अरू के गरूँला ?
विदेशी नागरिकता गोजीमा घुसारेर
दंग परूँला ?
अहँ सक्तिन , अर्काको माटोलाई
जति डलर घोप्ट्याइदिए पनि आफ्नो भन्न
सक्तिन !
सोचेँ –
पराधिन घामले
डलरको जति खोलै बगाए पनि पोल्ला
आफ्नो घामले पोले पनि ,
हृदय ‘उफ्’ नबोल्ला
त्यसैले जसले जति उचाले पनि
मैले मन गरिन
यसपल्ट पनि मैले डि.भि. भरिन…. ।

Anuradha Thapa – Shanti Nayak

अनुराधा थापा – शान्ति नायक
(Source: मधुपर्क २०६६ जेठ)

विश्वका धरोहर तारा तिमी नेपालमा उदायौ
आˆनो मातृभूमिको पहिचान गरायौ
विश्वमा शान्ति फैलाई अखण्ड ज्योति जगायौ
शान्ति नायक आनन्द दायक जीवन ज्योति जगायौ
प्राणीमात्रको चिन्तन गर्ने
शीतल छहारी भएकाछौ
शरीर आˆनो बाजी लगाई
बुद्धत्व प्राप्त गरेर मोक्षको बाटो पहिल्यायौ ।
सौम्य तिम्रो मुहारमा कान्ति चम्किरहेछौ जताततै
एसियाकै नाम उच्च राखी मातृभूमि चम्कायौ
धन्यको कोख मायादेवी जीवन रक्षक जन्मायौ
लुम्बिनी भयो पवित्र धाम जीवन रक्षक जन्माई ।

-बानेश्वर, काठमाडौ

Lalita Karki – Dhikkar Chha Timiharulai

ललिता कार्की – धिक्कार छ तिमीहरुलाई !
(From tanneri.com)

हजारौं सपुतको बलिदानले पनि
फेरिएन काचुली यो देशको
रगतको खोला बगिरहेपनि
भएन भावना एकताको
फुस्रो आस्वसनको भाषाण ठोकेपनि
छैन नेताहरुलाई माया यो देशको
सुन्दर देशको कल्पना गरेपनी
चाहदैनन बेइमानहरु समुन्नत नेपालको
होली खेल्दै गएपनी रगतमाथि जनताको
लात मार्दै गएपनी छातिमाथि नेपाल आमाको
कोही छैन यहाँ तर पनि खबर्दारी गर्ने नेताहरुको
देश लथालिङ र भाताभुङ भएपनी
दिन आएकै छ नयाँ नेपाल हांक्ने सारथिहरुको
दु:ख गर्नेले गरिरहे पनि
शिर उच्च भएकै छ चैन गर्नेहरुको
पौरखी हरुले पसिना बगाए पनि
भरिएको छ पेट भोजन गर्नेहरुको
जती सक्यो गर्‍यो अब पालो जनताको
सराप लाग्नेछ तिमीहरुलाई शाहीदका सपनाको
खबरदार ! नबोल्नु कहिले भनी छोरा हौ नेपालको
धिक्कार ! छ तिमीहरुलाई यो देश र जनताको