Tag: Nepali Poems Website

Nira Sharma – Hiun Ko Tanna Bhitra

सफा हिउँको तन्ना भित्र
म भित्रको झन् सफा मेरो मन
पग्लिरहेछ कसैको आगमनमा
हिउँ पग्ले झैं
कल्पनामा त्यो हिउँ
तन्ना बन्न सक्छ
फूल बन्न सक्छ
ऐना बन्न सक्छ
फेरी एकै छिन पछि
पग्लेर पानी हुन सक्छ
फूल जस्तो ओइलेर
भूईंमा झर्न सक्छ
ऐना जस्तै फुटेर
चकनाचर हुनसक्छ ।

मेरो मन
हिउँ जस्तो सफा छ
हिउँ जस्तै पग्लिन सक्छ
पग्लेर बहन सक्छ
तर पानी भएर होइन
माया भएर छताछुल्ल
यत्र तत्र सर्वत्र फैलिन सक्छ
कहिले काहीं हिउँको तन्ना भित्र मेरो मन
हिउँजस्तै जमेर साह्रो हुन सक्छ
ढुंगा जस्तै कठोर हुन सक्छ
मायामा ठेस लागे
ऐना झैं चरक्क चर्कन सक्छ
मायामा खडेरी परे
फूल झैं ओइलीन सक्छ ।

आफ्नो पनमा बादल लागे
टपक्क एक थोपा आँशु बनेर
सुटुक्क एक्लै बर्सिन सक्छ
हिउँको तन्नामा लम्पसार
म भित्रको मेरो मन
सबथोक झेलेर पनि
फेरी हिउँ जस्तै सफा हुन सक्छ
मधुर मुस्कान छर्न सक्छ ।

काठमाण्डौं, हाल अमेरिका

Bikram Subba – Ghadi

सोहोरेर मिस्त्रीले सारा समय
घडीमा कोचिदियो
ताहाँ उप्रान्त
पार्टपूर्जाले तोक्न थाले समय
अर्थात, सुतेकाले जाग्ने समय
जागेकाले जुलुस लगाउँने समय
र जातजातका तानाशाहलाई
घोडाबाट खसाल्ने समय

Laxmi Prasad Devkota – Jhanjha Prati

क.

आ ! फिंजारी घनका भाँक्रा, सगर–सागर गाँसी !
उग्ररुपिणी ! प्रलयसदनि ! वर्षकी वेदनाराशि !
नाश् रे शेष शिशिर, भंडारी ! शोध् रे पृथिवी–वासी !

ख.

सत्ययुगको निद्रा तेरो ! कलिको प्रबोधन–वेला !
विकल–प्राण–पवन–संगमा अश्रुकी जलधिवेला !
अतीत–कारागत सब आत्माहरुको क्रन्दन फोई
नाच् रे खण्डित कृष्ण घनमा, इन्साफ मागेर रोई !
चम्की ! झञ्झकी हे आत्मा !
सुत्छ मनुज अँधेरी रातमा !
भाइ भुल्छ भाइ आज ! विषम थितिमा यो समाज !
चल्दो छ धूलिई, मासी !

ग.

लङ्का सल्क्यो ! सुन्दर विलपी ! रुद्रभृकुटीज्वाला !
क्रान्ति उठ्छ मनुज थिचिंदा, हुरी ! मै विषम–चाला !
जर्जर आडम्बरका विटप खडा छन् अझ रे काला !
छन् अँधेरी–सेज–स्वपित मरेका हृदयवाला !
जाग् रे ! वायुबघिनी ! गर्जी रे ! झञ्झाकी काली !
मानव अझ छ मानवान्ध ! आँखामा डालेर जाली !
सडल जगत् जा बढारी ! जर्जर दलका दल !
मानव दानवहरुका कृतिले, अझ छ बगाउँदो भल !
धूलीदलका छाया–लहर बढार्दै भूतका राशि !
आ ! फिंजारी घनका झाँक्रा सगर सागर गाँसी

घ.

कुपित सृष्टिकार सपना ! दिव्य दण्डकी हावा !
हे बेरोक ! पगली शक्ति ! असत्यको बोल् तँ धावा !
क्या विलासी सुरको भवन प्रलय छायाले छायो !

ङ.
नाची नागिनी बिजुली ! स्वर्गले डसिई, क्रन्दन गायो !
नर–भविष्य बदलीमा छ ! निफन्दे सृष्टिको डाली !
ढुक्क रहेको शोषण–मुटुमा मृत्युको असिना फाली !
ध्वंसिनी ! हे ! तेरा क्रूर गतिमा करुणा हुन्छन् !
सक्रिय शान्त मुटुमा तेरो सुन्दरले स्वपना बुन्छन् !
भोलि हुन्छ धौत गगन, पवन निर्मल सन्त !
ऋतु वसन्त हाँस्छ मधुर, शिशिर हुन्छ अन्त !

Bimal Nibha – Tear Gas

हाम्रा आँखाबाट आँसु
समाप्त भइसकेको छैन
सुक्खा भइसकेका छैनन् हाम्रा आँखाहरु
हाम्रा आँखाहरुमा
बाँकी छ अहिले पनि
अलिकति नुन
अलिकति पानी
हेर, गिलो छ
नारायणगढ, पोखरा, जनकपुर
काठमाडौं, भक्तपुर, पाटन
र कीर्तिपुरको माटो
आँसुले भिजेको भूमि हो यो
आँसु रक्त
र रक्त आँसुमा परिणत भएको छ
अब कुनै अन्तर छैन
रक्त र आँसुमा
आँसु र रक्तमा
लाखौंलाख आँखाबाट
बगिरहेछ रक्त
र रातो छ यो धरती
रक्तरञ्जित छ नेपाल
आँसुको व्यापार गर्नेहरु हो !
बलात् हाम्रा आँखा बगाउनेहरु हो !
आँसुको सम्बोधन हो यो
संकल्प हो रक्तको
यही समय हो यो
हो, यो यही समय हो
जब रक्तले तिमीहरुसँग
आँसुको हिसाब खोज्छ
(२०४६)

Bhupi Sherchan – Dui Tukra

१

जहिले पनि भर्खरकी किशोरीजस्ती
साँच्चिकै तिमी हिमालकी छोरीजस्ती
कुन्नि के छ तिमीमा, जो अरुमा छैन
कि तिमीलाई जति पाए पनि थोरैजस्ती

२

एकलास तिम्रो बाटोमा रमाइलो दिन सक्तिनँ म
तिमी थाकेर ढल्दा सहाराको हात दिन सक्तिनँ म
बर्सनै नपाई डाँडा काटेको बादल मेरो यौवन
चाहेर पनि ए ओइलाउँदी कली ! वर्षाद दिन सक्तिनँ म ।

Laxmi Prasad Devkota – Badal Ko Swagat

ओहो पङ्खे मोती–पोल्टी सागर–चेली चाँदी छाल !
वाष्पिल सिंहमा वायुपङ्खी, हिउँचुलीमा छहरी याल !
भूतल शीतल पारी सियाली, कलिली निलाई पर्वत ढाल,
बुरबुर डाली कुइरो चीनी, सल्ला सियामा मर्मर जाल,
कृषियुगका सब आदिम गाना गर्छन् छहरी मोती कमाल !
बिजुली नागिनी सँगमा चम्के,
स्वर नगवेली लहरा फन्के,
वाफन फोही गिरी गडराए,
कुइरी झरीले छोयो ढाल !
धर्ती दुहौँला, छाती फुहौँला धानी असारे कुर्ली टाल !
बर्खा, बिजुली, धूप सहौँला,
धूमका मुनितिर रोप्न नुहौँला, पोषन भूका भोका बाल !
जबतक हाम्रो हात कोदाली, टर्ला जगमा रे अनिकाल !
स्वर्ग नहोला नित मुख नीलो,
जगत्को छाना बुट्टिन ढिलो ! चल्ला सागर छाल !
रत्नाकरको याद नटुट्ला जनवन माथि तप्त विशाल !
सङ्घर्ष ध्वनि छ आज गगनमा,
प्रगति छ मिठो आज पवनमा,
सातरङ्गी विजयपताका चम्किरहेको हेर ! कमाल !

Bimal Nibha – Kavita Ra Fohar Luga Haru

अब म कविता लेख्न
स्थगित गर्छु
र लुगा धुन थाल्छु
किनभने तमाम लुगाहरु
फोहोर भइसकेका छन्
कमिज, प्यान्ट, गन्जी
र मोजाहरु
फोहोरैफोहोरका बीचमा
कविता लेख्न बस्नु
कविताको विधान विपरीत छ
एउटा कविले यसबारे
सतर्क हुनैपर्छ
म मनमनै भन्छु
झ्याल खोलेर हेर्छु
फोहोरको थुप्रो छ बाहिर
मेरो कोठादेखि परको चोकसम्म
चारैतिर÷वरिपरि
मेरो कविता महसूस गर्छ
संसारको गोलो टाउको
फोहोर देखेर टनटन दुखिरहेछ
पच्चीस वर्षअघि
मेरो कविता जन्मेको थियो
त्यसबेलादेखि ऊ निरन्तर
फोहोरको विरोध गरिरहेछ
चाहे त्यो जस्तोसुकै फोहोर होस्
कविताहरु फोहोरका
एक नम्बरका दुश्मन हुन्छन्
कविताको परिभाषा यस्तै छ मेरो
कलमलाई टेबुलमा राखेर
विचार गर्छु म
म आफ्नो कविताको आत्मालाई
हत्या गर्न सक्दिनँ बन्धुहरु
कवितासँग प्रेम छ मलाई
त्यसैले अब म कविता लेख्न
स्थगित गर्छु
र लुगा धुन थाल्छु
(२०४६)

Sarubhakta – Rashtra Gaan

अग्निमाला
नवः हिमयुगीन अर्घेलाहरु
सिमिट्रीमा रेटिसेन्ट बालहरु
आरोहण गर्छन्
मेथाडोन खाएका हुडिनीहरु
साइवरकोष्टरमा
अपरेशन डेजर्ट स्ट्रोम गर्छन्
गन्धका नाताहरु उस्तै छन्
मात्र नात्रेड्यामस विश्वमा
प्राविधिक गडवडीमा क्षमाप्रार्थनाहरु
आतङ्कका हिमाल चढिरहेछन्
ए हाम्रा सभानाहरु
अल्ट्राभ्वायलेट क्यामेरातिर
कति छन् अदृश्य जोखिमहरु ?
टेलिस्कोप भिरेका गिद्धहरु
शोकेसभित्रका कुकुरभुकाई सुन्दैछन्
उ ः ! परभक्षी आतङ्कका हल्लाहरु
आजभोलि मन्दिरैमन्दिरको देशमा
देवताहरु शरणार्थी बनेका छन्
‘कुकुरदेखि सावधान !’ गिदीमा भ्रम टाँसेर मान्छेहरु
मान्छेहरुद्वारा सावधान छन्
‘भैचालो आउँदैछ ! भैचालो आउँदैछ !’
एउटा सम्भावित भैंचालाको सम्मानमा
मान्छेहरु घर छोडेर कटेरो निर्माणमा
ब्यस्त छन्
‘विद्युतीय धरापमा नपरे फेरि भेटौंला !’
‘सुरक्षा कारवाइमा नपरे फेरि भेटौंला !’
संकटकालमा झ्याप्प निभ्ने संकटकालीन बत्तीहरुमा
एउटा सिङ्गो पुस्ता गीत गाइरहेछ
स्वराष्ट्रिय

Shyamal – Rajdhani Ma Truck

इँटा बोक्छ
सिमेन्ट र फलामका छडहरु बोक्छ
ढुङ्गा, बालुवा र काठ बोक्छ
बोक्छ झ्यालका लागि सिसा
र बोक्छ उज्यालोका लागि
मैनबत्तीको बाकस पनि
ओलम्पिकको तेज धावक झैं
राजमार्गमा दुर्गुछ ट्रक
कहाँ जान्छ ?
थाक्छ
लामो—लामो सुस्केर हालेर
विश्राम गर्छ,
सडक छेउ
थकाल्नीको पसलमा घुसेर माग्छ डिजेल
निस्पट्ट अँध्यारोमा
हेडलाइट बालेर दगुर्छ मात्तिदै
पिसाब गर्न रोकिन्छ झाडीनिर
र दुगर्छ फेरि गति बदल्दै
सयौं घुम्तीहरुको राजमार्गमा
आृहोरदोहोर सधंैको
यो ट्रक कहाँ जान्छ ?
ओसारेका
थुप्रै सामानहरु जोडेर
घर बनाउँछ उ
र शीतमा निथ्रुक्क भिजेर
बिताउँछ केही छिन रात
र पुनः बेपत्ता हुन्छ बाक्लो हुस्सूमा
दुइटा आँखा बालेर,
यसरी सधैँको ओहोरदोहोर
ओहोरदोहोर हुन्छ
पेट्रोल पम्प राखेर बसेका
राजमार्ग छेउका मानिसहरु हो ।
यो ट्रक कहाँ जान्छ ?

Bhupi Sherchan – Hami

हामी जतिसुकै माथि उठौं,
जतिसुकै यताउति दगुरौं,
जतिसुकै ठुलो स्वरमा गर्जौं
तर, हामी फगत् पानीको थोपा हौं
पानीका निर्वलिया थोपा
जो सूर्यद्वारा माथि उचालिन्छौं
र बादल बन्छौं,
हावाको इशारामा यताउति दगुर्छौं
र आफूलाई गतिशील भन्ठान्छौं,
अनि एक चोटि माथि पुगेपछि
हामी आफ्नो धरतीलाई बिर्सन्छौ
र आफ्नो धरतीलाई
खोलालाई
बगरलाई उपेक्षापूर्वक
पालिएका कुकुर
झ्यालबाट गल्लीका कुकुरहरुलाई हेरेर भुलेझैँ
हामी भूक्तछौं
र आफ्नो कुकुर भुकाइलाई गर्जन भन्ठान्छौं
अनि अन्त्यमा एक दिन बर्सेर चकनाचुर हुन्छौं
र फेरि परिणत हुन्छौं पानीका थोपाहरुमा
निर्बलिया थोपाहरुमा
र कुनै इनार, खाडल वा पोखरीमा
कुहेर बिताउछौं बाँकी जीवन
टरे टरे टर्टराउने घिनलाग्दा भ्यागुताहरु पालेर,
बिष नभएका साँपहरु अँगालेर
हामी जतिसुकै माथि उठौ
जतिसुकैं यताउति दगुरौं
जतिसुकै ठुलो स्वरमा गर्जौ
तर, हामी भित्र-भित्रै खोक्रा छौं
हाम्रो उठाइको कुनै महत्व छैन,
हाम्रो दगुराइको कुनै लक्ष्य छैन,
हाम्रो गर्जनको
पानीमा फालिएको अगुल्टाको ‘छवाइयँ’ भन्दा बढी वजन छैन।
हामी बाहिरबाट जतिसुकै उच्च देखिए तापनि
भित्र-भित्र निरन्तर खिइँदै र घिस्सिँदै गइरहेका छौं
हाम्रो बाहिरको उचाइ झूटा हो,
भ्रम हो
अग्लो टाकुरामा उम्रिएका च्याउको उचाइभन्दा
यसको बढ्ता महत्व छैन
वा दुइटा अग्ला बाँस खुट्टामा बाँधेर हिँड्ने
भारतीय चटकेको उचाइभन्दा यसको बढी विशेषता छैन
अग्लो चुच्चे टोपी लगाई नाच्ने
सर्कसको जोकरको उचाइभन्दा यसको बढी विशेषता छैन
हामी बाहिरको उचाइमा रमेका छौ, लट्ठिएका छौं, फूलेका छौं
तर, हामीले आफ्नो आस्थाको द्वीपमा
निरन्तर खिइँदै र घिस्सिँदै गइरहेको कुरालाई भुलेका छौं
हीनतको सानो द्वीपमा पछारिएर
हामीले आफ्नो पूर्वस्मृति गुमाइसक्यौं
हामीले आफ्नो विगत उचाइलाई बिर्सिसक्यौं
हामीले मानिसको सामान्य उचाइलाई बिर्सिसक्यौं
हामीले मानिसको सामान्य उचाइलाई बिर्सिसक्यौं
त्यसैले जब कुनै सामान्य मानिस
कथामा वणिर्त ‘गुलिभर’ झै
आई पल्टन्छ हाम्रो आस्थाको द्वीपमा
हामी छक्क परेर उसलाई हेर्छौं
हामी उसलाई हेरेर छक्क पर्छौं
हामीलाई उसको उचाई देखेर आश्चर्य लाग्छ
हामीलाई आफ्नो पुड्काइ देखेर डर लाग्छ
र त हामी आफ्नो हीन चावनाका
सियो जत्रा स-साना हतियारहरुको उसमाथि
प्रहार गर्छौं
उसको अङ्ग-प्रत्यङ्गमा चढछौं
उफ्रन्छौं
टोक्छौं
चिमोट्छौँ
र अन्त्यमा थकित भएर तल ओर्लन्छौं
शान्त हुन्छौं
समर्पित हुन्छौं
र कुनै ठूलो चट्टानमाथि उर्लेर समुद्रको छालले
तर ओर्लेर त्यसको पाउ पखाले झैँ
हामी पुज्न थाल्दछौं त्यो साधरण मानवलाई
महान् भनेर
हामी बाहिरबाट जतिसुकै उच्च देखिए तापनि
भित्र-भित्रै निरन्तर खिइँदै गइरहेका छौं
हामी ‘लिलिपुट’ का मानव हौं।
हामी लघूमानव हौं।
हामी आफूखुशी कहिल्यै मिल्न नसक्ने
कसैले मिलाइदिनुपर्ने,
हामी आफुखुशी कहिल्यै छुट्टिन नसक्ने
कसैले छुट्टायाई दिनुपर्ने,
हामी आफू खुसी कहिल्यै अगाडि बढ्न नसक्ने
कसैले पछाडिबाट हिर्काउनुपर्ने, हिँडाउनुपर्ने
हामी रङ्ग-रोगन छुटेका,
टुटेका, फुटेका
पुरानो क्यारमबोर्डका गोटि हौं
एउटा मानोरञ्जक खेलका सामाग्री,
एउटा खेलाडीमाथि आश्रित,
आफ्नो गति हराएका
एउटा ‘स्ट्राइकर’ द्वारा सञ्चालित
हो, हामी मानिस कम र बढ्ता गोटी हौं।
हामी वीर छौं
तर बुद्धू छौं
हामी बुद्धू छौं
र त हामी वीर छौं
हामी बुद्धू नभइकन वीर कहिल्यै हुन सकेनौं
हामी महाभारतको कथामा वर्णित एकलव्य हौं
प्रत्येक पिँढीको द्रोणाचार्यले हामीलाई उपेक्षा गर्छ
इन्कार गर्छ मान्न हाम्रो योग्यतालाई,
शक्तिलाई,
र अस्तित्वलाई
तर, हामी तिनै द्रोणाचायैको मूर्ति बनाउँछौं
आफ्नो झुप्रो अगाडि,
त्यसलाई पुज्छौ
ढोग्छौं
निरन्तर धनुर्विद्याको अभ्यास गर्छौं
र द्रोणचार्यका अन्य कुलीन
चेलाहरुभन्दा बढी कुशलता प्राप्त गर्छौं
तर, हाम्रो कुशलतादेखि आर्श्चर्यचकित
र भयभीत भई
प्रत्येक पिंढीमा द्रोणाचार्य हामीकहाँ आउँछ
र गुरु-दक्षिणा माग्छ
र हामी सहर्ष उसको इशारामा
आफ्नो बुढी औंला काटेर उसलाई भेटी दिन्छौं,
आफ्नो अस्तित्व मेटेर उसलाई समर्पित गछौं
र मक्ख पछौं आफ्नो गुरुभक्तिमाथि
आफ्नो आत्मशक्तिमाथि
त्यसैले हामी वीर त छौं
तर, बुद्वू छौं
हामी बुद्वू छौ
र त हामी वीर छौं
हामी बुद्वू नभइकन वीर कहिल्यै हुन सकेनौं
हामी कसैको मूर्ति स्थापना नगरीकन
वीर कहिल्यै हुन सकेनौं
हामी पाइतला हौं
केवल पाइतला
र फगत पाइतला
पाइतलाः जसको भरमा शरीर उभिन्छ
पाइतलाः जसको आधारमा शरीर हिँडछ
पाइतलाः तर जो भन्ठान्छ कि
शरीरले कृपा गरेर उसलाई पालिरहेछ
दया गरेर उसलाई सँग-सँगै हिँडाइरहेछ
मक्ख पर्छ शरीरको महान्तामाथि
र सधैँ सम्पूर्ण शरीरको भार सहन्छ
सधै शरीरको सबभन्दा तल रहन्छ
कहिल्यै शिर उचालेर माथि हेर्दैन
सधैँ-सधैँ नतमस्तक रहन्छ
हामी पाइतला हौ
हामी दौडमा प्रथम हुन्छौं
र हाम्रो निधारले टीका थाप्छ,
हामी दौडमा प्रथम हुन्छौं
र हाम्रो घाँटीले माला लाउँछ
हामी दौडमा प्रथम हुन्छौं
हाम्रो छातिले तक्मा टाँस्छ
हाम्रो टिका थाप्ने निधार अर्कै छ
हाम्रो माला लगाउने निधार अर्कै छ।
हाम्रो ताक्मा टाँस्ने छाती अर्कै छ,
हामी त फगत कसैको इसारामा
टेक्ने, हिँडने र दगुर्ने पाइतला हौं
केवल पाइतला
र फगत पाइतला।
हामी केही पनि होइनौं
र शायद त्यसैले केही हौं कि!
हामी कतै पनि, केही पनि छैनौं
र शायद त्यसैले कतै, केही छौं कि!
हामी बाँचिरहेका छैनौं
तर शायद त्यसैले पो बाँचेका छौं कि!
त्यसैले आओ ए शून्य पूजकहरु!
हामी सब मिलेर ढोगौं यो रिक्ततालाई
हाम्रो सब मिलेर ढोगौं यो रिक्ततालाई
हाम्रो अस्तित्वको यो देवतालाई।

Abhas – Ajhai Samjhana Chha Andhyaro Badhariyeko

बाबु, मलाई बिर्सिस् कि कसो ?
अमाहरुको एउटा प्रश्न…….

बिर्सेर पनि
बिर्सि नसक्नु रहेछ आमा !

त्यो क्षण
जब
मेरो मस्तिष्कमा
चिन्ताको बीउ पनि थिएन
जब
पाइलाले माटो छामेकै थिएनन्

त्यस बखत
मलाई एउटा न्यानोले
छोप्ने गथ्र्यो
त्यो न्यानो
अझै सम्झना छ
तिमी
चोलोका तुना खोल्थ्यौ
एउटा सुगन्ध चल्थ्यो
त्यो सुगन्ध पनि
सम्झना छ

जब म
आँगन नाप्न
मुस्किलले सिक्तै थिएँ

मेरो कलिलो मुठीभित्र
एउटा औंला हुने गथ्र्यो
त्यसले छोडेको काउकुती
अझै सम्झना छ
यदाकदा
घाउ हुने गथ्र्यो औंलामा
औंलाको घाउ पनि
सम्झना छ

जब म
दौंतरीसित रम्दै गरेको हुन्थेँ

तिमी
वनका काढाँमा
हात दर्फराउँदै हुन्थ्यौ सायद
फर्कँदा
तिमीले बोकेको पत्करको भारीमाथि
गुराँसका थुँगा हुन्थे
ओठमा गुराँस जस्तै मुस्कान

जब
साँझ पथ्र्यो
तिमी दियो सल्काउँथ्यौ

दियो
तिमीले कसिँगर बढारेझैँ
मझेरीको सबै अँध्यारो बढारिदिन्थ्यो

आमा !
सम्झना छ
दियो र तिम्रो सामिप्य
अझै सम्झना छ ।

Binod Khadka – Rahar

रहर के हो ? पीन्जडा जीवनको
रहरकै खातिर उर्लिन्छ भेल पीडाको
रहर के हो ? जहर जीवनको
रहरकै खातिर बल्झिन्छ मृत्यु पीडाको ।

रहर के हो ? एक ठहर जीवनको
रहर नै त रहेछ आशा जीवनको
रहर के हो ? खोई छाड्नै नसकिने
रहर विना जीउनुको अर्थै नरहने ।

रहरले जीवन सून्दर बनाउला
रहरविनाको जीवन व्यर्थै हराउला
रहर के हो ? यात्राको अमूल्य साथी
रहरले त मान्छे पुग्छ माथी माथी ।

रहर जसले छोड्यो त्यो विरक्त भयो
रहर विना उसको जीवनलीला गयो
रहर त गर्नु तर आफ्नै वजनको
रहर पुग्ला हैसियत बमोजिमको ।

रहरले पीडा नदिनु अरुलाई
रहरकै लागी नरुवाउनु अरुलाई
रहरले सेवा गर्नु सधै दूखीकॊ
रहर नगर्नु विनास अरुको ।

Abhas – Tyo Ko Aairahechha

टाउकोमाथि टोपी
र टोपीभित्र मथिँगल
मथिँगलमा
अनेकौं अमूर्त चित्र
र निधारमा
तिनै चित्रका सहीछाप
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

नकमाथि चस्मा
र चस्माभित्र निर्दोष आँखा
आँखामा
अनेकौं अधुरा सपना
र निधारमा
तिनै विफल सपनाका किरमिर रेखा
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

छातीमाथि सुनको सिक्री
र छातीभित्र मुटु पनि
मुटुमा
अनेकौं आगोका झिल्का
र निधारमा
त्यही आगोको राप
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

पृथ्वीमाथि पाइताला
र पाइतालामा
अनेकौं अचकल्टा यात्रा
सधैँ
अर्काको इच्छाको यात्री
एउटा स्वचालित बुँख्याचा
विलकुल मेरो हुलियासँग मेलखाने
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

भन मित्र
म जस्तै
मतिर
त्यो को आइरहेछ ?

Krishna Bahadur Chhetri – Raat Ko Batti Prati

रातको बत्ती ! निभ्नु हुँदैन
निरन्तर बलिरहू अँध्यारोमा
आफ्ना ज्योतिमय आँखा खोल
बस तिमी रातको पहरामा

तिमीले हेर्दा रातलाई
हामी धर्तीलाई देख्न सक्छौं
तिमी तेजिलो बनिरहे
हामी माटोलाई चुम्न सक्छौं

Bimal Nibha – Narayanpur Ko Pul

धन्यवाद
नारायणपुरको पुल
अब म जान्छु
अगाडिको पुलले मलाई बोलाइरहेछ
त्यसभन्दा अगाडिको पुलले पनि
अगाडिको अगाडिको अगाडिको
पुलले पनि
बोलाइरहेछ मलाई
सुन
अनगिन्ती पुलहरु फुसफुसाइरहेका छन्
आउ, आउ, चाँडै आउ
र यो पृथ्वीमा पुलहरु नै हुन्
जसले जीवनलाई
जीवनसँग जोडेका हुन्छन्
तिमीसँग अब भेट हुनु
धेरै गाह्रो छ
धेरै धेरै नै गाह्रो छ नारायणपुरको पुल
तर यदि कुनै मोडमा अनायास
फेरि तिमीसँग भेट भयो भने
मलाई खुसी नै हुनेछ
त्यसबखत म सोधुँला
के हालखबर छ
सबै ठीकठाक त छ नारायणपुरको पुल
कति पानी बगे तिम्रो तलबाट
र कति पाइलाहरु पार भए
तिमी माथिबाट
म हिसाब मागुँला
सङ्घर्षको बाटामा हिँड्दाहिँड्दै
एकाएक भेट भएको
काठको सानो तर बलियो
ओ नारायणपुरको पुल !
यात्रामा अनेकौं पुलहरुसँग भेट हुन्छ
तिमीसँग पनि भयो
धन्यवाद
अब म जान्छु
(२०४०)

Gopal Prasad Rimal – Yo Ke

मेरी रानी, साँचो बोल, यो लागूजस्तो न्यानोपन
जे म तिम्रो काखमा पाउँछु;
यो सपना जो तिम्रो आँखामा म देख्दछु, यो के ?
तिमीनिर आइपुग्दा यो सन्चो लागेजस्तो
अथवा रगतमा बाढी आएजस्तो
मलाई जे हुन्छ, यो के ?
अनि आफूलाई च्यातचुत पारेर तिम्रो पाउमा
चढाइदिऊँ यसनिम्ति कि तिमी त्यसलाई लिएर जेसुकै गर;
अथवा म यस्तो हुँ कि
तिमीलाई हेर्दाहेर्दै म नहुँ भनेजस्तो
यो पागलपन, यो के ?
मेरी रानी, साँचो बोल, यो के ?
फेरि यिनै कुरा मात्र साँचा हैनन् कि
तिमीलाई देख्नेबित्तिकै म सास लिएजत्तिकै
सपना लिन लाग्दछु;
कि म आफुलाई बिर्सेर तिमीलाई सम्झन्छु
क म तिमीमा डुबेर
आफुनो अस्तित्व मेटाउन चाहन्छु
यी कुरा मात्र साँचा हैनन्,
अर्को कुरा पनि त्यत्तिकै सत्य छ–
म तिमीलाई कहिलेकाहीँ आफ्नो मुठ्ठीको माखोलाई भैmँ
एकदम मारी मेटिदिऊँ र ती सब कुरालाई
एकदम, खतम पारिदिऊँजस्तो लाग्दछ—
उकदम, एकैचोटि !
मेरी रानी, साँचो बोल, यो के ?
समय दगुरिरहेछ, पर्खनलाई बेला ज्यादै नै कम छ,
घाममा परेर ओइलाइहाल्ला भन्ने डरले
पूmल फुल्नेबित्तिकै टिप्न हतार भइहाल्छ,
हरेक हावाको झोकाले उछिनेर लुटिदिहाल्ला भन्ने डरले
हतपताउँदै फुल बटुल्नुपर्छ,
पोल्टामा सुखका सपनाहरु हालेर
हरेक पला दौडिरहेछ
गयो कि फर्कन जान्दैन,
जीवन बितिरहेछ ।
मेरी रानी, चाँडो भन, यो के ?

Sarubhakta – Kala Kala Din Haru Ko Samwaran

पहाडहरुको मृत्युः घाटेवैद्यहरु
रगतका वीभत्स छिटाहरु पोतेर
प्रेमपत्रहरुको तस्करी गर्दैछन्
फेरि युद्धविराम फेरि युद्धका सन्त्रासहरु
दुर्दान्त वैताल तालहरु
वन्दी वेपत्ता अनुष्ठानः मण्डलेदेखि कमण्डलेसम्म
दिमागमा खाक्सी लाएर
सफाया अभियान चलेको छ
उः ! सभ्रान्त भूतवङ्गलावासीहरु
सधैं गोलमेच सम्मेलनका तयारीमा छन्
हरे तिलौराकोट ! समयमाईको सेरोफेरो
भग्नावशेषहरुका चुल्हो बल्दैनन्
युग कक्कडे बूढाहरुको होइन साइवरे ठिटाहरुको हो
त्यसैले आउ, कालाकाला दिनहरुको संवरणमा
हामी एक रिक्त र अतिरिक्त देश सिर्जना गरौं
हल्ला व्यवस्थापनः गुणसुत्र नभएका मानिसहरु
पोष्टकार्डका हिमाल चढ्दैछन्
सारङ्गीहरु हाँस्न जान्दैनन्
वेताल कान्छाहरु गीतभनेर के–के हो
आवाज निकाल्दैछन्
मानिस के हो ? मानिस एक जैविक हतियार हो
युद्धमा जानु छ भने पहिले क्राइओ वैंकगई
आपूmलाई सुरक्षित पार
चिहानमा सुत्ने मन थियो चिहानपनि
वमले ध्वस्त छ
साले जिन्दगी ! प्रत्येक मानिस मर्दा मानिस मर्दैन
ईश्वर मर्छ, के भो र !
फेरि प्रेमदिवस ?
एक हुल पितृधातीहरु आमाहरुको बलात्कारमा निमग्न छन्
मार्कर स्टोनहरु हराएर
गोलार्धका सवै देश आमाहरुमा आँसुले
भिजेका छन् ।

Shyamal – Dashani Ko Lehanga

तातो हावाको झाँकाले
फरफराउँछ
पराजित मुलुकको झन्डाजस्तो
दसनीको लेहङ्गा ।
धेरै चोट सहिसक्यो
धेरै रगत बगाइसक्यो
धेरै बलात्कार खपिसक्यो
जमिन्दारको बाँझो खेतमा
धेरै कुलो लगाइसक्यो
घामपानीको मारले
जति मधुरो देखिए पनि
अझै रङ्गीन छ
हजारौँ फूल फुल्ने उद्यानजस्तो
दसनीको लेहङ्गा ।
दाउरा लिन गएको
जङ्गलबाट फर्केन
कसैलाई थाहा छ कि
कहाँ फरफराइरहेछ बुट्टेदार
दसनीको लेहङ्गा ।

Yuddha Prasad Mishra – Krantikari Ko Nau Ma Euta Taar

सक्ने भै तिमी रक्तक्रान्ति गरने नीति छ नेता उठ
साँच्चै शोषणमुक्त बन्नु छ भने यौटै मियोमा जुट
पोल्ने छाति कुरा घटेका ननिका गाउँ लथालिंग छ
च्यापेको अभिभारका हृदयको क्रान्ति त्यसै ठिंग छ
खाँचो चाहिँ चिया र बिस्कुट परेका त्याग लुच्चो सरी
राखेझैं छ शहीदका रगतमा हाो र ठट्टा गरी
उठ्ने योग परी सके पछि पनि मान्छे पुगेको तल
हेर्दैछौ अखवारका तिमीहरू पल्टाई राशीफल
छैनौ झैं तिमी देश मुक्तितिरको गर्ने प्रतिज्ञा कडा
छैनौ झैं छ गरीवका मरणको दैलो अगाडि खडा
मर्ने वीर मरे बिभत्स गतिले ज्यूेहरू जेलमा
पुग्नु झट्ट छ उम्लिनाकन सक्या खै क्रान्तिको रेलमा ?
छाप्रो चाहि हदैछ दिन्दिन खत्तम् दर्बार चाहिं खडा
बारीका तटबाट बग्दछ कुलो रित्तो छ हाम्रो घडा
हच्केको क्षमता लिएर अगुवा बस्छन् कुनामा लुकी
सारा देश जगाउनु छ अहिले ताजा खवर यै फुकी

Gopal Prasad Rimal – Kavi Hridayama

मनव–वनमा कहिलेदेखि झर्न लाग्यो निर्झर
जसको इन्द्रधनुषले गर्दा जीवन भो सुन्दर–सुन्दर
यसको प्रवाहमा देखिन्छन् उज्वल फीँज र फोका
स्वच्छ निर्मल अनन्तजस्तै अणुअणुसम्म सादा
कलपनाको रङ्ग चढाई फुकिदिन्छु तिमीहरुलाई
जो उड्नेछन् सबको मनोगमनमा रुवाई हँसाई
सुख–दुःख रङ्गिन्छन् कहिले, मानव–जीवनका दुई रङ्ग
कहिले प्रेम–शशिको प्रकाशमा हृदयोदधिको जवार
कहिले पातपातमा टल्किरहने अनन्तताको शीत
विश्व–गीतमा नाचिरहेको सौन्दर्यको काखबीच
निर्झर पर्वत, वनहरुमा सौन्दर्यको जति छाप छ
मानव–आत्मामा उत्तिकै त्यै रमणीयताको भाग छ !