Kshetra Pratap Adhikari – Haiku Yatra

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – हाइकु यात्रा

थुम्का मुन्तिर-
सुरुङभित्र सानो
तामाको टुसो ।

कुरैकुरामा
तामा खाने तिर्सना
ओइलाएछ ।

ठूल्ठूला ताल –
तालमा समागम
खहरेहरू ।

अगम्य सेती –
सेतीमाथि सुकला
महेन्द्र पुल ।

गाउँलेबाला –

छातीमा चिटिक्क छ
नौगेडी माला ।

ह्याङ्जाली पाखा –
पाखामा राम्रा आँखा
आँखामा सान ।

सानको स्पर्श-
मान्छेभित्र उजेलो
नयाँ बिहानी।

सालीको भट्टी –
तातेको तिनपाने
मातेको बैंस ।

Kshetra Pratap Adhikari – Yesto Pani Hundo Raichha

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – तिमीले त हैन तिम्रा भाकाहरुले

तिमीले त हैन तिम्रा भाकाहरुले
मेरो मुटु छोइसकेछन्
मैले पनि हैन मेरा अँखाहरुले
तिम्रो लागि रोइसकेछन्

त्यसै त्यसै कस्तो गाढा माया बसेको
धुँदा Continue reading “Kshetra Pratap Adhikari – Yesto Pani Hundo Raichha”

Kshetra Pratap Adhikari – Lako Maya Laina Nabhana

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – लाको माया लाइन नभन

लाको माया लाइन नभन
थाहा पत्तो पाइन नभन
बिपनी मा हासे पनि सपनीमा रुन्छु
औंलाहरु चुमी हेर म त तेतै हुन्छु

बैगुनीले मारी भन्यो रे
दोधारैमा पारी भन्यो रे
तिम्रो बारे कताकता कुनि के के सुन्छु
औंलाहरु चुमी हेर म त तेतै हुन्छु

सँगै बस्ने बाचा नभुले
गोदावरी अन्तै नफुले
सिंदुर लाउने सधैं मुटुभरि बुन्छु
औंलाहरु चुमी हेर म त तेतै हुन्छु

दियो कलस पुजे पनि लौ
चोखो माया हुन खोजे नि लौ
म पनि त जता छोयो उतै तिमी छुन्छु
औंलाहरु चुमी हेर म त तेतै हुन्छु

शब्द – क्षेत्रप्रताप अधिकारी
स्वर – राजु लामा, सुनिता सुब्बा
संगीत – मदन दिपबिम
एल्बम – के भूल भयो प्रिया

Kshetra Pratap Adhikari – Baaje Ko Byatha

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – बाजेको व्यथा
(मधुपर्क भदौ , २०६७)

जिन्दगी फुलेन भनूँ भनेँ
कपाल पनि फुल्यो
फुल्यो भनूँ भनेँ
पेटभरि दुई छाक
दाल भात पनि फुलेन
सधैँ गुनासो सधैँ गनगन
कति थुमथुम्याउने यो मन
अब त आँत पनि सुकिसक्यो कान्छा
अब त गाउँघर दुखिसक्यो कान्छा
असी वर्षको यो यात्रामा
श्री तीनदेखि प्रचण्डसम्म
अनेक अनुहार देखियो
सबैबाट –
सुमधुर आश्वासन पाइयो
र, आशाखेतीका गीतहरु गाइयो
तर यो बस्तीमा
सिन्को पनि भाँचिएन
यो नूर त झन्झन् झुक्यो नि कान्छा
बस्ती त झन्झन् दुख्यो नि कान्छा
पहिले पनि दुखियाको
घरमा एक थोपो भुटुन र
हरमा एक सरो भोटो थिएन
तर शान्ति सुरक्षा थियो
आधा पेट खाए पनि
पेटभरि सुत्न पाइन्थ्यो
तर अहिले त
कुनै पनि क्षण
मेरो नाति अपहरण हुन सक्छ
मेरी नातिनी बलात्कार हुन सक्छे
त्रासदी ढोकामा ढुकिरहेछ कान्छा
मान्छे त झन्झन् दुखिरहेछ कान्छा
भ्रष्ट हरौटे भष्मासुरहरु
सत्ताको स्वाद चाटिरहेछन्
त्रस्त निमुखा नागरिकहरु
अराजक कहर काटिरहेछन्
के सहर के गाम
जताततै चक्का जाम
यतै बन्द उतै बन्द
गति मति सबै मन्द
जब बेथिति बढ्दै जान्छ
तब राष्ट्रले फेल खान्छ
संसार हामीलाई थुकिरहेछ कान्छा
देश त असाध्य दुखिरहेछ कान्छा

Kshetra Pratap Adhikari – Jharera Fuleko Chhaharako Pani

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – झरेर फुलेको छहराको पानी

झरेर फुलेको छहराको पानी
पढेर भुलेको म एउटा कहानी

सहरतिर नौलो माया भेटिएर हो कि कुन्नि
रोदीघरमा लाको माया मेटिएर हो कि कुन्नि
हिजोआज चिठीपत्र आएको नि छैन
घरको पनि भइन म त घाटको पनि भइन
म दुखेको मान्छे म लुकेको खानी
पढेर भुलेको म एउटा कहानी

तनै टाढा भयो क्यारे मनै टाढा भयो क्यारे
नफर्कने बाटो गरी धेरै टाढा गयो क्यारे
पारी कतै आकाशमा एउटा तारा खस्यो
त्यही तारासित आज मेरो सारा कस्यो
भयो भो नसम्झ गयो जिन्दगानी
पढेर भुलेको म एउटा कहानी

शब्द: क्षेत्रप्रताप अधिकारी
स्वर: कुन्ती मोक्तान
संगीत: शीलाबहादुर मोक्तान
एल्बम: चोली राम्रो

Kshetra Pratap Adhikari – Ful Ko Kavita

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – फूलको कविता

मलाई थाहा थियो
तिमीलाई फूलको कविता मन पर्छ
मलाई थाहा थिएन
रगतको पोखरीमा उभिएर कसरी कविता लेखिन्छ !

अनि, मलाई थाहा थियो-
तिमीलाई परेवा घुरेको
प्रशान्त प्रेमको कविता मन पर्छ
तर मलाई थाहा थिएन
परेवाको गुँड भत्केको बेला
प्रेमको कविता कसरी लेखिन्छ !

खलङ्गामा आगो फुलेको बेला
इन्द्रकमलको कविता लेखेको भए
तिमीलाई मन पथ्र्यो होला
द्रौपदीको व्यथा बिर्सेर
दुःशासनको गाथा लेखेको भए
तिमीलाई मन पर्थ्यो होला
आफू त-
शकुनि हुन पनि सकिएन
कागतको फूल लेखेर
त्रि्रो मन छुन पनि सकिएन ।

मङ्गलसेनहरु मरेको बेला
सबैले अलिनो खानुपथ्र्यो
कर्णालीमा डढेलो लागेको बेला
दमकलभरि कोशी जानुपर्थ्यो
देशको हाराकिरी भैरहेको बेला
सामुर्राईको कविता लेखियो
तिमीलाई मन परेन ।

देश घुस्याहासित लडिरहेको थियो,
देश देशद्रोहीसित लडिरहेको थियो,
देश युद्ध हारिरहेको थियो
देशले कामीकाजे पाइलट खोजेको देखियो
र, त्यही ध्रुवसत्य लेखियो
तिमीलाई मन परेन ।

तिमीलाई फूलको कविता मन पर्छ
तर रगतको पोखरीमा उभिएर
फूलको कविता कसरी लेखिन्छ !

Kshetra Pratap Adhikari – Nepal

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – नेपाल

प्रिय सम्पादक !
तिमी सम्पादकीयमा
नेपाल लेखिरहेछौ
म, कवितामा
नेपाल लेखिरहेछु
विधा भिन्न भएर के भयो त
हामी एउटै नेपाल लेखिरहेछौँ
हाम्रो सौन्दर्य त्यही हो
कहिलेकाहीँ तिम्रो पत्रिकामा
मेरो कविता पनि छाप है !

तिमी तिम्रो रूपकमा
मुखियाको हाँसो लेख
म मेरो गीतमा
दुखियाको आँसु लेख्छु
हाँसोमा होस् कि आँसुमा
हामी नेपाली दुःखसुख लेखिरहेछौँ
हाम्रो विशेषता त्यही हो
तिम्रो पत्रिकामा यदाकदा
मेरो गीत पनि छाप है !

तिमी नेपालमा छापिएका
रामवरणहरूका कथा हेर
म नेपालमा नछापिएका
अपहरणहरूका व्यथा हेर्छु
हाम्रो सोचको चुरो नेपाल हो
नेपाल हेर्ने कोण/प्रतिकोणहरू
फरक भए पनि
केही फरक पर्दैन
त्यसैले आकलझुकल
तिम्रो लोकपि्रय पत्रिकामा
मेरो दृष्टिकोण पनि छाप है !

ठूलो कुरो त नेपाल हो
नेपालको माटो हो
यो माटोमा
तिमी वासमती विचार रोप
हिमालीहरू फापर रोप्छन्
पहाडीहरू कोदो रोप्छन्
मधेसीहरू धान रोप्छन्
र, म
यी सबै रोपाइँ र दाइँमा रमाएर
सहकालको सोरठी लेख्छु
तिम्रो पत्रिकामा सोरठीको भाका छाप है !

नेपाल साप्ताहिक ३५५

Kshetra Pratap Adhikari – Mero Maya Timro Maya

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – मेरो माया/ तिम्रो माया

मेरो माया त्रिशूलीको पानी
गैरो भएछ
तिम्रो माया कृष्णभीरको माटो
पैरो गएछ ।

त्यो पानीमा डुबिरहेछु
त्यो माटोले पुरिरहेछु
त्यतै कतै मलेखुमा
तिम्रो बाटो कुरिरहेछु ।

तिम्रो माया नागबेली बाटो
गारो रहेछ
तिम्रो माया चप्लेटी ढुङ्गा
सारो रहेछ ।

त्यही बाटो गुडिरहेछु
त्यही ढुङ्गा चुमिरहेछु
त्यतै कतै त्रिशूलीको
भुमरीमा घुमिरहेछु ।

तिम्रो माया दामनको चिसो
हिउँ परेछ
तिम्रो माया सिमभञ्ज्याङ काटेर
कतै झरेछ ।

Kshetra Pratap Adhikari – Bhariya Jyami Ityadi

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – भरिया, ज्यामी, इत्यादि

डोकोमा गाउँ बोकेर
उकालो लागेको धनमान
ठाँटी पाटीमा कतै
एक बर्को शान्ति ओढेर
निर्धक्क
थकाइ निदाउँछु भन्छ
भरियाले चाहेको त्यत्ति हो ।

डल्ला फर्काइफर्काई घाममा
अधियाँ जोतिरहेको हर्षबहादुर
सुस्केरा रोपेर टारीमा
जीविका फलाउँछु भन्छ
ढिँडो खाने बेलामा अलिकति
शान्तिको सितन चाहियो
हलीको इच्छा त्यत्ति हो ।

खसीको आँखामा
खुसी हुर्काएर
दसैँ पर्खिरहेका केटाकेटी
पारि पाखातिर
चितुवा कराएपछि
हारगुहार मागिरहेछन्
गोठालाको अनुनय त्यत्ति हो ।

औँला रोपेर असारमा
सहकाल कोरलिरहेका
रोपाहारहरू भन्छन्-
असिना आएन भने
पसिना फल्छ
सुरक्षाको छाता चाहियो
खेतालाको विनय त्यत्ति हो ।

दिनभरि
ढुङ्गा फुटाएर गिट्टीमा
जीवन खोजिरहेकी
द्वन्द्वपीडित विधवालाई
टुहुरा छोप्न रातभरि
एक मजेत्रो शान्ति देऊ
ज्यामीले मागेको त्यत्ति हो ।

नेपाल साप्ताहिक १३६

Kshetra Pratap Adhikari – Mero Apaharan

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – मेरो अपहरण

कसैले मलाई दागा धर्‍यो
र, मेरो अपहरण गर्‍यो
दस लाख फिरौती माग्यो
र, मैले दिन सकिनँ
अब मेरो हालत के हुन्छ !
अचेल म-
यस्तो सोचमा अल्झेको छु
म किन अपहरण हुने ?
आफैँलाई Continue reading “Kshetra Pratap Adhikari – Mero Apaharan”

Kshetra Pratap Adhikari – Mero Apaharan

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – मेरो अपहरण
(मधुपर्क २०६६ मंसिर)

कसैले मलाई दागा धर्यो
र, मेरो अपहरण गर्यो
दस लाख फिरौती माग्यो
र, मैले दिन सकिनँ
अब मेरो हालत के हुन्छ !
अचेल म-
यस्तो सोचमा अल्झेको छु !
म किन अपहरण हुने ?
आफैँलाई सोधिरहेँछु
यसका पर्याप्त कारणहरू छन्
आफैँलाई भनिरहेँछु-
तैँले टनकपुरको विरोध गरिस्
पञ्चेश्वरको विरोध गरिरहेछस्
कालापानीले नपुगेर
नालापानीको सपना देखिस्
सुस्तामा सानो अतिक्रमण हुँदा
टिष्टाको घाउ लेखिस्
हो, तँ अपहरण हुने
पर्याप्त कारणहरू छन् ।
तँ अरूको कर्कलोबारी फाँड्छस्
ठूल्ठूला नेतालाई पनि
भ्रष्ट भस्मासुर भन्छस्
कति कोट्याएको धमिजाकाण्ड
कति होच्याएको अग्ला मान्छेलाई
ए पटमूर्ख क्षेत्रे !
तँ जसलाई देशद्रोही भन्छस्
देशमा त्यसकै ढलीमली छ
तेरो फतफत र
जनमतको अर्थ छैन
रिमोट-कन्ट्रोलबाट जे निगाह हुन्छ
त्यही आत्मसात् गर्
गर्न नसके मर् !
अब कुरो प्रस्ट भयो
मेरो अपहरण हुनुपर्छ
तर त्यो दस लाख फिरौती
सारै ठूलो रकम हो
म तिर्न सक्तिन
मलाई मार
तर बैनी ख्यातीलाई जस्तै
टुक्राटुक्रा नपार
नफाल, नगाड, नपोल
किनकि मैले
वीपी कोइराला प्रतिष्ठानलाई
मृत्युपश्चात् शरीरदान गरेको छु ।

Kshetra Pratap Adhikari – Birsun Bhanda Samjhana Po

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – बिर्सुंभन्दा सम्झना पो

बिर्सुंभन्दा सम्झना पो बल्झे जस्तो छ
यो मन त्यसै परेलीमा अल्झे जस्तो छ

रोदीघरको कुनातिर भुलेछ कि कुन्नि
चौबन्दीको तुनातिर फुलेछ कि कुन्नि
बहकिने Continue reading “Kshetra Pratap Adhikari – Birsun Bhanda Samjhana Po”

Kshetra Pratap Adhikari – Panch Haiku

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – पाँच हाइकु

सुतेकी सेती
उठेको माछापुच्छ्रे
पोख्रेली र्स्पर्श ।

फेवाको पानी
पानीमा द्यौलागिरी
जलसम्भोग ।

टुसुक्क सानी
मुसुक्क मुस्कुरायो
पुतली फूल ।

किशोरीबोट
छातीमा मीठो चोट
काचो बेलौती ।

Kshetra Pratap Adhikari – Malai Chhodi Mero Chhaya

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – मलाई छोडी मेरो छायाँ

मलाई छोडी मेरो छायाँ कतै झरेछ
तिमीसम्म आइपुग्दा साँझै परेछ

त्यसै कति बिते मेरा चिसा चिसा रातिहरु
तातो माया संगालेर खोजिरहें साथीहरु
वैंश छँदा नपुगेको Continue reading “Kshetra Pratap Adhikari – Malai Chhodi Mero Chhaya”

Kshetra Pratap Adhikari – Rato Akshata

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – रातो अक्षता

यसपालि पनि मान्छेको
रगतमा मुछेर लगाउने हो कि क्या हो
दशैंको रातो अक्षता?

कस्तो नन्सेन्स प्रश्न!
देशमा जुठो परेको बेला
टीको लाउनेलगाउनेहरु
काजकिरिया बसेको Continue reading “Kshetra Pratap Adhikari – Rato Akshata”

Kshetra Pratap Adhikari – Euta Tara Khasyo

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – यौटा तारा खस्यो

धेरै ताराहरू थिए यौटा तारा खस्यो
त्यही यौटा तारासित मेरो सारा खस्यो ।

आकाशभरि तारैतारा
मेरै तारा किन खस्यो
त्यै खसेको तारासित
मेरो मुटु किन खस्यो
भन्द्यौ Continue reading “Kshetra Pratap Adhikari – Euta Tara Khasyo”

Kshetra Pratap Adhikari – Tharo Kavita

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – थारो कविता

पटुकामा
अनिकाल कसेर
कर्णाली रोएको बेला
म हुम्ला लेखिरहेछु
मेरो कविता –
समोसा भैदिएको भए
अक्षरका डल्लाहरू
केही त्यता पठाएर
केही यता बेचेर
कम्तीमा पनि
समोसा साहू त भइँन्थ्यो
त्यस्तो केही भएन
म बाँझो कवि
थारो कविता लेखिरहेछु ।

गाउँमा
कति मनहरू पैरो गएर
मर्स्याङ्दी बगेको बेला
म सहरमा
सपना सुतेर
रोदीघर देखिरहेछु
मेरो गीत-
सुनाखरी भैदिएको भए
केही भन्ज्याङमा फुल्थ्यो
केही पुष्प मेलामा बिक्थ्यो
कम्तीमा पनि
फूल पसले त भइँन्थ्यो
त्यस्तो केही भएन
म बुध्दू कवि
बेकार कविता लेखिरहेछु ।

देश भत्किएर दिनदिनै
दुखी भएको बेला
इतिहास सम्झिएर
पृथ्वीनारायण लेखिरहेछु –
तिमी
एउटा देश बनाएर बाँचिरहेछौ
हामी
त्यही देश भत्काएर मरिरहेछौं
मेरो कलम –
काठ भैदिएको भए
केही थाम बनाएर
देश थाम्ने थिएँ ।
केही चिर्पट बनाएर
दाउरा बेच्ने थिएँ
कम्तीमा पनि
दाउरे त भइँन्थ्यो
त्यस्तो केही भएन
म अनुत्पादक कवि
निष्फल कविता लेखिरहेछु ।

Kshetra Pratap Adhikari – Bal Geet

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – बालगीत

सुन सुन नानीहरू
खानेकुरा सुन
के के खानुहुन्छ अब
के के खान हुन्न ।

दुःख खान हुन्छ बाबा
हरेस खान हुन्न
दुःख सुख जे परेनि
चरेस खान हुन्न ।

मीठो पीठो जे खाए पनि
सफा Continue reading “Kshetra Pratap Adhikari – Bal Geet”

Kshetra Pratap Adhikari – Ma Ta Lali Gurans Bhayechhu

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – म त लाली गुराँस भएछु

म त लाली गुराँस भएछु
बनैभरि फुलिदिन्छु
मनैभरि फुलिदिन्छु

फाँटहरुले कसलाई पुग्छ
भीरमा पनि फुली दिन्छु
खुशी मातर कहाँ हुन्छ,
पीरमा पनि फुली दिन्छु
म त लाली गुराँस भएछु

हेरिदिने कोही भइदिए
नानीभित्र फुलिदिन्छु
लाई दिने कोही भइदिए
सिउँदोभरि फुलिदिन्छु
म त लाली गुराँस भएछु
बनै भरी फुली दिन्छु
मनै भरी फुली दिन्छु

शब्द – क्षेत्रप्रताप अधिकारी
स्वर – नारायण गोपाल

Kshetra Pratap Adhikari – Nishthuri Mayalu

क्षेत्रप्रताप अधिकारी – निष्ठुरी मायालु

गोठालो जाँदा लाएको माया खेतालो जाँदा भुलेछ
पोखरा जाँदा गाएको माया काठमाण्डौं जाँदा भुलेछ
निष्ठुरी मायालु

बाटो त टाढा थिएन तर मन धेरै टाढा भएछ
रोदीको डालो छोडेर मौरी नौडाँडा काटी गएछ
निष्ठुरी मायालु

पुरानो माया फाटेर हो कि बिरानो नयाँ रोजेको
माया त बुढो हुँदैन हजुर बिर्सन हो कि खोजेको
निष्ठुरी मायालु

शब्द‌: क्षेत्रप्रताप अधिकारी
स्वर: कुन्ती मोक्तान
संगीत: शीलाबहादुर मोक्तान