Sandhya Regmi – Nepal Aama Lai Patra

सन्ध्या रेग्मी – नेपाल आमालाई पत्र
(प्रवासी नेपालीको देशप्रेम)

पूज्यनीय नेपाल आमा †

हामी त नचाह“दानचाह“दै पनि प्रवासी भयौं
सारा मान्यजनलाई हाम्रो प्रणाम †
हामी त वर्तमानमै पनि अतीत भयौं
सारा देशवासीलाई हाम्रो सलाम †

प्रसिद्धि त के कमाउन सक्थ्यौ“ र यो परदेशमा
तर अलिकति भए पनि समृद्धि कमाउने रहरले
सात समुद्र पार गरी
विदेश भूमिमा पाइला टेक्न नपाउ“दै
हामी कैले मुम्बईमा बेचिन्छौ“
मलेशिया पुग्दा आङ्खनै देशका म्यानपावर एजेन्सीबाट ठगिन्छौ“
मौरिससको टापू आइपुग्दा भारतीय छट्टूहरूबाट लुटिन्छौ“
श्रमिक बनी दुबाई पुग्दा षडयन्त्रकारीहरूबाट कुटिन्छौ“
इराक पुग्दा आतङ्कवादीका तरवारमा सेर्रिन्छौ“
लाहुरे बनी बेलायतमा पाइला टेक्यौ“ कि भनी सोच्दा
अफगानिस्तानमा धकेलि“दै तालिवानका गोलीमा भुटिन्छौ“
डी.भी.ले भाग्य खुल्यो भनी घरबार बेची अमेरिका पुग्दा
रातदिन कुल्लीकै जिन्दगी बिताउन वाध्य हुन्छौ“
र स्वदेश फर्कने मृगतृष्णामा तड्पिन्छौ“
हामी कहिले बाली बम विष्फोटमा उछिट्टिन्छौ“
कहिले फुकेट सुनामी प्रलयमा भासिन्छौ“
जर्मनीका शरणार्थी शिविरमा पुग्दा
नीयोनाझीबाट जिउ“दै आगोमा पोलिन्छौ“
हङ्कङ् र सि¨ापुरमा मजदुरी गर्दागर्दै
जापान र कोरियामा भारी बोक्दाबोक्दै
हामी थकाइ र हेपाइले गल्नसम्म गल्छौ“
अरबका खाडीहरूमा पसिनाका धारा बगाउ“दाबगाउ“दै
हामी चूर्णचूर्ण भई सदाका लागि ढल्छौ“
स्वदेशमा भए त हुन्थ्यो कमसेकम
सम्मानपूर्वक हाम्रो दाहसंस्कार
स्वदेशमा भए त हुन्थ्यो कमसेकम
सम्मानपूर्वक हाम्रो दाहसंस्कार
यहा“ त हामी पशुको भन्दा पनि दयनीय मृत्यु मर्छौं
यहा“ त हामी पशुको भन्दा पनि दयनीय मृत्यु मर्छौं ।

सारा मान्यजनलाई हाम्रो प्रणाम †
सारा देशवासीलाई हाम्रो सलाम †

आमा †
भक्कानो छुट्दा–छुट्दा अवरुद्ध भएको होला तिम्रो गला
आ“सु रित्तिएर शुष्क बनेका होलान् तिम्रा आ“खाहरू
विरहाग्निको ज्वालाले जलेको होला तिम्रो छाती
भय र त्रासले थिलोथिलो भएको होला तिम्रो शरीर
हाम्रा आ“खाहरूमा ती मार्मिक दृश्यहरू प्रतिविम्बित हु“दा
मुटुबाट रगतको आ“सु बगाई हामी छाती पिटीपिटी रुन्छौ“
मुटुबाट रगतको आ“सु बगाई हामी छाती पिटीपिटी रुन्छौ“ ।

बिन्ती छ अन्यथा नसम्झ,
हाम्रो आ“खाको नानीमा कसैको माया बसेको छ भने त्यो तिम्रै हो
हाम्रो परेलीमा कसैको सम्झनाको छाया“ परेको छ भने त्यो तिम्रै हो
हाम्रो हातभरि तिम्रै सुवास छ
हाम्रो प्राणभरि तिम्रै उच्छ्वास छ
देश देवालय र गुम्बामा होइन
मन्दिर र चैत्यका टु“डाल र खम्बामा ‘नि होइन
देश त कर्मरूपी भजन–आरतीले आलोकित
मनमन्दिरकै प्राङ्गणमा हुन्छ
देश श्रद्धा हो मूर्ति होइन
देश आस्था हो पर्व होइन
धर्म र दर्शनका जटिल सूत्रमा होइन
सिद्धान्त र विवादको युद्धमा ‘नि होइन
देश त शुद्ध विचार र आदर्शको बुद्धमा हुन्छ
राजनीति र कूटनीतिको इन्द्रजाली छडीमा होइन
देश त हार्दिकता र बौद्धिकताको मजबूद कडीमा हुन्छ
अभिमानी आत्मश्लाधाको चढानमा होइन
देश त स्वाभिमानी चैतन्यको अडानमा हुन्छ
देश सा“च्चै नै मुटुमा हुन्छ सीमानामा होइन
देश रगतका नसा–नसामा बग्छ नदीमा होइन
आमा †
हामीले त आङ्खनो मनभित्र तिमीलाई नै सजाएका छौ“
हामीले त आङ्खना नसा–नसामा तिमीलाई नै बगाएका छौ“
तिमीबाट जति नै टाढा भए पनि
हामी त तिम्रै मायामा द्रवीभूत भएर बा“चिरहेका छौ“
हामी त तिम्रै मायामा द्रवीभूत भएर बा“चिरहेका छौ“ ।

आमा †
तिम्रो काखमा बसी तिम्रै वनज¨ल मास्ने
तिम्रो स्तनपान गरी तिम्रै नदीनाला बेच्ने
तिम्रो छातीमा चरी तिम्रै गला रेट्ने
‘देशभक्त’ ‘सांसद’ ‘मन्त्री’ को पगरी गुथी
तिमीप्रति नै गद्दारी गर्ने ती देशद्रोहीेहरूभन्दा
हामी धेरै धेरै टाढा भएर पनि
धेरै धेरै दुःख पाएर पनि
तिमीप्रति इमान्दार र वफादार छौ“
हामी महात्मा बन्न नसके पनि
ती कुसन्तानभन्दा पवित्र छौ“
हामी महान् बन्न नसके पनि
ती कुसन्तानभन्दा असल छौ“
हामीलाई त आङ्खनो विदेश बसाइभरको चोखो कमाइले
कुनै ताजमहल र शीशमहल होइन
त्यहा“ मायाको एउटा सानो कुटी बनाउन पाए पुग्छ
त्यस कुटीको अगाडि एउटा सुन्दर पूmलबारी सजाउन पाए पुग्छ
त्यस पूmलबारीको छातीमा सञ्जीवनी बूटी उमार्न पाए पुग्छ
त्यस सञ्जीवनी बूटीले तिमीलाई अजम्मरी बनाउन पाए पुग्छ
त्यस सञ्जीवनी बूटीले तिमीलाई अजम्मरी बनाउन पाए पुग्छ ।

सारा मान्यजनलाई हाम्रो प्रणाम †
सारा देशवासीलाई हाम्रो सलाम †

देशलाई आलो रगतको आहालमा चुर्लुम्म डुबाई
महाविनाशको ताण्डव नृत्य गर्नेहरूको बारेमा सुन्दा
यहा“ हाम्रो मुटु पोल्छ
देशमा गृहयुद्धको ज्वाला दन्काई
निर्दोषहरूको रगतले आङ्खनो अनुहार पोत्नेहरूलाई
टी.भी. का पर्दामा देख्दा
यहा“ हाम्रो फोक्सो जल्छ
देशका प्राचीन मूर्तिहरू चोरी आङ्खनो ढुकुटी भर्नेहरूको
घृणित अनुहार सम्झ“दा
यहा“ हाम्रो कलेजो बल्छ
राष्ट्रियता, स्वाधीनता, समानताजस्ता संवेदनशील विषयहरूमा
खेलवाड हु“दा
यहा“ हाम्रो शरीरबाट तातो रगतको फोहोरा छुट्छ
चरम गरिबी र भोकमरीले शुष्क भएकाहरूको
आर्तनाद सुन्दा
यहा“ हाम्रो ह्दय छियाछिया हुन्छ
देशभक्तिका खोक्रा नारा र भाषण छा“ट्दै
अझै पनि जनतालाई फोस्रा आश्वासन र धोका दिइरहेका नेताहरू नै
पुरस्कृत र सम्मानित भइरहेको सुन्नुपर्दा
यहा“ हाम्रो मस्तिष्क विक्षिप्त बन्छ
नेपालीले नेपालीलाई मुर्दा बनँइरहेका
भयावह दृश्यहरू देख्दा
यहा“ हामीलाई मानसिक आघात पर्छ
आमा †
त्यहा“ तिम्रो आशा र उत्साहमा ठेस लाग्दा
तिम्रो आस्था र विश्वासमा पैरो जा“दा
तिम्रो छाती र मस्तिष्कमा चट्याङ् पर्दा
तिमीलाई सा“च्चै हाम्रो खा“चो पर्दा
त्यहा“ उपस्थित हुन नसक्दा
कहिलेकाही“ त यस्तो लाग्छ –
हाम्रो जीवन बेकार, बेकम्मा र अर्थहीन बितिरहेछ
यस्तो अनुभूत हुन्छ–
हाम्रो जीवन व्यर्थ रित्तिरहेछ
हाम्रो जीवन
श्रीकृष्णले त्यागिसकेपछिको अर्जुनको गाण्डीवजस्तो बनिरहेछ
हाम्रो जीवन
श्रीकृष्णले त्यागिसकेपछिको अर्जुनको गाण्डीवजस्तो बनिरहेछ ।

आमा †
तिम्रो ममतामय अमृतधार अञ्जुलिभरि थाप्न नपाएको
एक युग बित्यो
तिम्रो हातको अक्षता र जमराले निधार भर्न नपाएको
अब त एक जुग बित्यो
तिम्रो चरणमा घोप्टी आशीर्वाद माग्न नपाएको
कति हो कति वर्ष बित्यो
तिम्रो काखको सिह्रानीमा निदाउन पाउनु त
अब सपनाको कुरा भयो
दशै“ र तिहारको दिन पनि विदेशमै भारी बोक्नु त
अब अभ्यास हु“दै गयो
अब त हामीलाई दशै“ आए पनि के नअँए पनि के
अब त हामीलाई तिहार आए पनि के नआए पनि के
सा“च्चै भनेको –
अब त हामीलाई दशै“ आए पनि के नआए पनि के
अब त हामीलाई तिहरा अँए पनि के नअँए पनि के ।

सारा मान्यजनलाई हाम्रो प्रणाम †
सारा देशवासीलाई हाम्रो सलाम †

हामीलाई आभास हुन्छ आमा †
तिमीले दिनहु“ गर्ने प्रार्थना र वन्दनामा
हाम्रै सुस्वास्थ्य र दीर्घायुको कामना छ
तिमीले गर्ने हरेक अर्चना र उपासनामा
हाम्रै उज्जवल भविष्यको आराधना छ
बिर्सेका छैनौ“ हामीले –
तिमीलाई का“धमा बोकी संसार घुमाउनु छ
तिमीलाई शिरमा राखी विश्वभरि चिनाउनु छ
तिम्रा लागि हामीले धेरै धेरै गर्नु छ
तिमीलाई बचाउन हामी धेरैपटक मर्नु छ
तिमीलाई बचाउन हामी धेरैपटक मर्नु छ
त्यसैले–
हामी क्षितिजमा सूर्यस“गस“गै नअस्ताऔ“ यो परदेशमा
हामी प…र प…र आकाशमा नहराऔ“ यो परदेशमा
हामी शून्य महाशून्यमा नबिलाऔ“ यो परदेशमा
हामी कहिल्यै नब्यू“झिने गरी ननिदाऔ“ यो परदेशमा
हामी कहिल्यै नब्यू“झिने गरी ननिदाऔ“ यो परदेशमा ।

आमा †
सगरमाथाको शिर अझै झुकेको छैन
लुम्बिनीको पहिचान अझै बिटुलिएको छैन
वैमनस्यताले डढेलो लागेका बस्तीहरूमा
वन्धुत्वको वर्षा गर्न
विध्वंसले उजाड पारेका चोकहरूमा
शान्तिको अविरल नदी बगाउन
मुटुमा चर्केका घाउहरूमा मलहम बनेर
तरवारलाई पनि काट्न सक्ने कलम बनेर
अलिना अलिना आटाभरि नून बनेर
अ“धेरा अ“धेरा पाटाभरि जून बनेर
विपन्न विपन्न बाटाभरि सुन बनेर
उदास उदास आ“खामा जीवन भर्न
ओसिला ओसिला पाखामा घाम छर्न
क्षणभरमै उडेर सकिने कपूर बनेर होइन
सदासदा शिरमा सजिने कोहिनूर बनेर
हामी त बस् नौलो जा“गर र उत्साह लिएर
तिम्रै भविष्यका लागि अनन्त सम्भावनाहरू बोकेर
एउटा अपूर्व गौरवको धरोहर निर्माण गर्न
तिम्रै काखमा फर्किने अभीष्ट अभियानमा छौ“
तिम्रै काखमा फर्किने अभीष्ट अभियानमा छौ“ ।

सारा मान्यजनलाई सन्ध्याको प्रणाम †
सारा देशवासीलाई सन्ध्याको सलाम †