Nepali Kavi Hem Nath Ghimire

Hem Nath Ghimire – Meri Uni

हेमनाथ घिमिरे – मेरी उनी

शीतको थोपा
गुलाफको फूलमा
मेरी प्रेयशी ।

सधैँ हँसिली
लालुपाते फूलेझैँ
मेरी संगिनी ।

लाली गुराँस
सिउरेर हाँसेकी
मेरी मायालु ।

गोधूली साँझ
सप्तरंगी इन्द्रेणी
तिम्रो Continue reading “Hem Nath Ghimire – Meri Uni”

Hem Nath Ghimire – Samjhana

हेमनाथ घिमिरे – सम्झना

स्वदेश छाडी बिदेश आएँ लाग्दैछ अँधेरो ।
सम्झन्छु सधैँ गाउँ र घर, पाखा र पँधेरो ।।
ती बाबा-आमा, पियारी मेरी हेर्दा हुन् बाटोमा ।
आँशुका थोपा झरेर गए बिलाए माटोमा ।। १ ।।

बिहान Continue reading “Hem Nath Ghimire – Samjhana”

Hem Nath Ghimire – Dukhi Cheli

हेमनाथ घिमिरे – दुःखी चेली

लहरै फुले जाही र जुही बेली र चमेली ।
फुलीनौ तिमी किन हो कैल्यै भन न ए चेली ॥
आएन बैंश लागेन मात जवानी सकियो ।
मनका ईच्छा सपना सारा मनमै रोकियो ॥ १ ॥

दाउरा घाँस मेला र वन जीन्दगी यै हो कि ।
हाँसो र खुसी उमंग सबै अरुकै पो हो कि ॥
चन्द्रमा जस्तो मुहार तिम्रो चाँदनी छाएन ।
जीन्दगी भयो औंशीको रात पूर्णिमा आएन ॥ २ ॥

छोपेर आयो बूढ्यौली कैले थाहा नै भएन ।
बैंसालु मन जवानी पन आउँदै आएन ॥
पन्ध्र र सोह्र नलागी कनै पच्चीस पुगेकी ।
संसार के हो थाहा नै छैन घुम्टो मै लुकेकी ॥ ३ ॥

बिहान साँझ ढिकी र जाँतो कुवा र पँधेरो ।
पढ्नु र लेख्नु केही नि छैन जिन्दगी अँधेरो ॥
पसिना श्रम रात र दिन अरुकै बन्धकी ।
न मीठो खाना न राम्रो नाना के यस्तो जिन्दगी ॥ ४ ॥

बाहुनडाँडा लमजुङ्

Hem Nath Ghimire – Mera Paiyun Ra Timra Sakura

हेमनाथ घिमिरे – मेरा “पैयूँ” र तिम्रा “साकुरा”

बसन्तको आगमनसंगै
सिंगो बसन्तकै प्रतीक बनेर
पूरै वातावरणलाई नै बसन्तमय पारेर
हाँगा-हाँगामा
पात-पातमा
ढकमक्क भई
फुलेका छन्
तिम्रा साकुराहरु ।

सायद
मेरा पहाडका
कुना र कन्दरामा पनि
तिम्रा “साकुरा”का सगोत्री
मेरा “पैयूँ”हरु
फुल्ने कोशिष गर्दै होलान् ।
तिम्रा “साकुरा” झैं
ढकमक्क फुल्न नसके पनि
फाटफूट फुलेका होलान् ।

म सुन्छु
र देख्छु पिन
मेरा केही “पैयूँ” हरु
तिम्रोमा आई “साकुरा” बनेका छन्
तिम्रै “साकुरा” झैं
स्वच्छ प्रफुल्ल भई
ढकमक्क फुलेका छन् ।

मलाई गौरव लाग्छ
फुल्ने अवसर पाएमा
मेरा यी “पैयूँ” पनि
तिम्रा “साकुरा” भन्दा
कम त रहेनछन् ।

तर
कताकता डर लाग्छ
मनमा शंका पलाउँछ
कतै
मेरा यी”पैयूँ”हरु
“साकुरा” नै बनेर
यतै बिलाउने त हैनन्
आफ्ना कुनाकन्दरा
र आफ्ना सहोदर “पैयूँ” लाई
चटक्क बिस्रने त हैनन्
आशा गर्छु
मेरो यो शंका
शंका मै सिमीत रहोस् ।
कामना र आग्रह गर्छु
“साकुरा” बनेका
मेरा प्यारा “पैयूँ”हरु
आफ्ना ती कुनाकन्दरा
र आफ्ना सहोदर
ती “पैयूँ”लाई नबिसर्िउन्
र
पूनः त्यहीं गएर
ती सहोदर सबै “पैयूँ” लाई पनि
आफू झैं “साकुरा” बनाउन्
र सिंगो पहाडलाई नै
ढकमक्क फुलाउन् ।

डा. हेमनाथ घिमिरे
बाहुन डाँडा लमजुङ् ।

Hem Nath Ghimire – Falaun Bish Tyo

हेमनाथ घिमिरे – फालौँ बिष त्यो

कालो मेघ मडारियो गगनमा धर्ती मलीनी भईन् ।
सारा अन्ध भयो यहाँ जगतकी ज्योती कहाँ ती गईन् ।।
चारैतर्फ बगे नदी रगतका, बस्ती जले दन्दनी ।
आयो के कलि यो अहो यति छिटै दाह्रा किटी फन्फनी ।। १ ।।

बस्थे ढुक्क भई छिमेक सब ती सन्तान नाना थरी ।
मिल्थे आपसमा सदा भरगरी ढुङ्गा र माटो सरी ।।
गर्थे काम सधैं मिली सहज ती बिर्सेर पीडा सबै ।
मान्थे चाड रमाउदै सबथरी तेरो र मेरो नभै ।। २ ।।

हुन्थे तत्पर ती छिमेकहरुमा गाह्रो कतै पर्दथ्यो ।
जुट्थे एक भई निमेष भरमा बाधा सबै टर्दथ्यो ।।
पालो पर्म गरी असार अनि त्यो मंसीर टार्थे तिनी ।
रम्थे ती खुस भै सकेर सबको दाईं भकारी पनि ।। ३ ।।

बस्थे भाइ सरी छिमेक सब ती ऐले कहाँ त्यो गयो ।
लड्छन् आपस दाइ–भाइ किन हो बुझ्नै नसक्ने भयो ।।
कस्ले के बिष रोप्दियो हृदयमा उल्टो भयो त्यो सबै ।
फालौँ है सबले चिनेर बिष त्यो बाँकी नराखी कतै ।। ४ ।।

रोकौँ ! फैलन हुन्न घात जनमा यस्ले सबै डस्दछ ।
फालौँ फेद, जरा सबै जलन त्यो मौका कुरी बस्दछ ।।
आफू मै छ अपार त्यो बलभने अर्को गुहार्ने किन ।
हामी एक भई मिलेर ल जुटौँ फर्कन्छ हाम्रो दिन ।। ५ ।।

हेमनाथ घिमिरे,
बाहुन डाँडा, लमजुङ् ।

Hem Nath Ghimire – Madhu Milan

हेमनाथ घिमिरे – मधू–मिलन

मीठो यौवनमा गुराँसहरुले लाली चढाईदिए ।
लाली जोवनमा बुकी पनि फुले वास्ना बढाईदिए ।।
बैंशालू मनमा सुनाखरि फुले हाँगा सबै रङ्गिए ।
मेरो अन्तरमा उनी पनि फुलिन् आहा ! म नै रङ्गिएँ Continue reading “Hem Nath Ghimire – Madhu Milan”

Hem Nath Ghimire – Kina Yesto

हेमनाथ घिमिरे – किन यस्तो

आफ्नै हातले
आफ्नै अंग काटेर
रक्त पिपासु ।

बन्दुक राखेर
परेवाको गुँडमा
शान्तिको खोज –

कापी कलम
खोसेर जबर्जस्ति
बन्दुक दियौ ।

देशको नाममा
रगत बगाउँछौ
देश रेटेर ।

बुद्धको देश
काटमार चल्दैछ
भाइ भाइमा ।

Hem Nath Ghimire – Chhati Bhitra Desh Dukhchha

हेमनाथ घिमिरे – छातीभित्र देश दुख्छ

राति निदाउँदा पनि मन आफ्नै देश पुग्छ ।
बिदेशमा हुँदा पनि छातीभित्र देश दुख्छ ॥

अरु के नै मागुँ र खै मात्र शान्ति फुले पुग्छ ।
दुःख बिसाउँदा पनि छातीभित्र देश दुख्छ ॥

हाना-हान नगरेर द्वेश-ईष्र्या भुले पुग्छ ।
लुछा-चुँडी सुन्दा पनि छातीभित्र देश दुख्छ ॥

सबै मिली देश निम्ति दिल थोरै खोले पुग्छ ।
सीमाना त्यो छुँदा पनि छातीभित्र देश दुख्छ ॥

गाउँ-बस्ती गरीबका निम्ति केही बोले पुग्छ ।
ताना-बाना बुन्दा पनि छातीभित्र देश दुख्छ ॥

अरु पछि मागौँला है ऐले सबै मिले पुग्छ ।
जहाँ जो नै रुँदा पनि छातीभित्र देश दुख्छ ॥

हेमनाथ घिमिरे
बाहुनडाँडा लमजुङ् ।

Hem Nath Ghimire – Naya Barsha

हेमनाथ घिमिरे – नयाँ बर्ष

रातै लेक फुलुन् गुराँसहरुले बेशी फुलुन् काँशले ।
पाखा-पर्वतमा बुकी पनि फुलुन् वास्ना छरुन् घाँसले ॥
हाँगा मग्मग भै सुनाखरि फुलुन् नाना थरी रङ्गमा ।
नौलो याम फुलुन् सबै ह्दयमा उत्साहका सङ्गमा ॥ १ ॥

हाम्रा यी जति छन् कुभाव मनमा फालौँ सबैले अब ।
राम्रो काम गरौँ सबै तरहले धर्ती उठाऔँ अब ।
हाम्रो माथ उठोस् सदा सगरमा नीचो न ह्वौं क्वै कतै ।
हाम्रा यी सब सन्तती सफल हुन् राखुन् सुकिर्ती सधैं ॥ २ ॥

चारैतर्पु बहोस् नयाँ पवन त्यो नौलो छरी जाँगर ।
एकै भै सब बाल-बृ-बनिता उर्लोस् महा-सागर ॥
नौलो जोश नयाँ उमङ्गहरुले माथी उठोस् देश यो ।
डाकौँ यूग नयाँ सबै जन मिली फालौँ सबै क्लेश त्यो ॥ ३ ॥

झुल्कोस् घाम नयाँ छरी किरणका नौला बिहानीहरु ।
आओस् यूग नयाँ हटुन् जति थिए पीडा र बाधाहरु ॥
नौलो दृष्टि खुलोस् सबै जन मिलुन् सन्तान एकै सरी ।
आओस् बर्ष नयाँ मधू-सुमनको वास्ना सुनौलो छरी ॥ ४ ॥

डा हेमनाथ घिमिरे
बाहुन डाँडा लमजुङ् ।