Rupesh Rai – Repairing Jindagi Ko

रुपेश राई- रिपेरिङ जिन्दगीको

कलाले सायद
सृजन गरेका,
कल्कलाउँदा जिन्दगीहरू,
स्तनपान भूलेर
‘सेरलेक्स’ चुसिरहेछन् ।

यूरिया डेफीले हलक्कै बढ़ेका
‘लेक्टोजन वेवी’हरू
ब्ल्याकमा तेल हालिरहेछन् ।

मृत्यु Continue reading “Rupesh Rai – Repairing Jindagi Ko”

Rupesh Rai – Gaun Ma Parampara Haru

रुपेश राई – गाउँमा परम्पराहरू

बसेका छन्: ‘गाउँ’मा ‘परम्परा’हरू ।

‘गाउँ’
यस्तै हो,
दु:खी पनि छन्/सुखी पनि
कसैको चुल्हा ‘हुरूरू’ बल्छ/कसैको ‘धुँवा’
कसैको भाँड़ामा ‘नुनिया’ पाक्छ/कसैको ‘अलुवा’
तर
यहाँ Continue reading “Rupesh Rai – Gaun Ma Parampara Haru”

Rupesh Rai – Bishwa Maanchitra Ma Timro Gaaun

रुपेश राई – विश्व मानचित्रमा तिम्रो गाउँ

ग्लोबल अर्थमा गाउँहरू
उठेकै छैन रहेछन्!

अप्डेट् गर्न भूलेको हुनुपर्छ। या त!
सेटलाइटले नतानेको हुनुपर्छ। हाम्रा गाउँ।
धेरै विकास भएको छ,
भन्छ। ग्लोबल अर्थमा Continue reading “Rupesh Rai – Bishwa Maanchitra Ma Timro Gaaun”

Rupesh Rai – Netra Jal Le Lekhiyeko Bhitri Kura

रुपेश राई – नेत्र जलले लेखिएका भित्री कुरा

कहाँबाट सुरू हुन्छ
गाउँ अनि कहाँनेर टुङ्गिन्छ सहर?
बाँदरबाट मान्छे हुनुको कुरा जस्तो।
मलाई विश्वाेसै हुँदैन
मेरै कुरा।

घरमाथिको रमिते डाडामा
गएर, भक्कु लोभारूँ जस्तो लाग्यो
आफ्नै अनुहार। गतिछाडा स्वभावले।

जहिले पनि हारेर
नियास्रो अनुहार बोकी
ग्यिल्टी विचारहरू तैंछाड र मैछाड
गर्दै प्रतिसोधको भावना घुटुक्क-घुटुक्क
निलिदिन्छ लोकल र इम्पोर्टेड
रेस्तुरामा।

गाउँ र सहरको कोकटेल
वासना। देशी अतिथिलयमा मेमोरेन्डम
चडाउँदै जवानीको हस्ताक्षर गरिदिन्छ
विदाउट प्रोटेक्सन अनप्रोफेसनल पोलिटिसीयनहरू।

यो समाजले के दियो र?

गाउँलाई सुटुक्क कान फुक्छ
सहरसम्मको निम्तोले। हजुरहरू
अप्ठ्यारो पनि नमानेको वालछेल कुरा गर्न।

छोरी पाउनु पनि अब
दुर्भाग्य हुन्छ! गान्धी च्यापेर
अहिंसाको गर्भ पतन गराउने
मेरा प्रिय समाज सेवक।
राजनीतिज्ञ, विद्वानहरू!

छाडा व्यवहार
तेर्साएर ‘ल तिमी नसर्ताउ’ ले मसारेर
हर्कत उथुलपुथुल बनाउछ
उसको भित्री मान्छे।
समाजले के पायो र?

बलातकृत आँसु बाहेक!
जति-जति रस चड्दै जान्छ गाउँमा
उति-उति राल झर्दै जान्छ सहरमा।

कानून बन्छ खातामा,
न्याय हुन्छ हातमा।
लागु हुन्छ गाउँमा,
फेसला हुन्छ सहरमा।

एकक्षण झोंक चल्छ नहुँदाको
बिर्सँदै जान्छु थाकेपछि
भूल्दै जान्छु नपाएपछि
म यस्तै हुँ नेपाली विश्वले जानेको।
कुनै कुराको टुङ्गो छैन!
कुनै कुराको आधार छैन!
खिचडी स्वभाव मेरो।

Rupesh Rai – Juwa

रुपेश राई – जुवा

छ-बाह्रभित्र
कुनी कस्तो मति आउँछ।
एकदिन केटाहरूसँग, हजारे खेल्दै थिएँ।
आमाको स्वाँटले अहिलेसम्म दोहोर्‍याएको छुइनँ।

‘तास, जुवा, मद, पान भुले हात लाउँलास्, लाखेस!’

गाउँलाई यो सजाइ हो। सभ्यताको कलङ्क।
मान्छे हुनुको विडम्बना। इच्छा गर्नुको श्राप।
यसैले गाउँ मौका हेरिबस्छ तृप्तिको।

सकिनै आँट्दाको आनन्द। तिमीले भोगेको छौ?
सहरलाई मात्र यो सब किन छुट् छ?

व्यायाम गर। अनुहार झरिलो पार।
कट् सार! पोलिसी हाल। केही व्याज
पाऊ। व्याङ्क व्यालेन्स राख, इत्यादि।

छुल्याहा स्किम!
दाउमा, दाउ हाल फेरी-फेरी,
नाफा-मुनाफा, हार-जित पैसाको शैली…।
कता के, कता के, किनबेच हुन्छ,
विश्वासको सेयर बजार।
आजको जीवन शैलीमा
भर पर्दो सूत्र।

यो सब के हो??

पैसा…। जीवन होइन र???

जीवन त जुवा हो! जीवन त जुवा हो!! अहिले सम्मको अनुभव
मलाई यही भन्छ!! एउटा दाउ! अर्को दाउ! जोखिम आनन्दको मिश्रण!!

Rupesh Rai – Chitta Kina Bujhdaina

रुपेश राई – चित्त बुझ्दैन किन

कुन्नि किन,
बालक छँदा ‘देवता’ले
सुनाएका उखानहरू,
‘ममा’ले दिएका उपदेशहरू,
काँड़ा उमारेर शरीरमा
कुत्कुत्याउँथ्यो इच्छाहरू। इच्छाहरू,
सुप्त होइन,
सन्निपातजस्तो। अनाम वेस्वाद।

वेस्वाद पास्नी गरेर इच्छाले मनको
चित्त बुझाउन सकिएन। सकिएन सनतुष्टी पाउन
अखानो पारेर छोड़ेको ‘वच्चा’जस्तो
सड़कमा चित्त बुझाउन व्यस्त दुनियालाई
‘ममा’ भनेर/ ‘देवता’ भनेर।

भनेर कसैलाई,
चित्त बुझ्दैन। बुझोस् पनि किन!!
‘वाद’हरू आआफ्ना झोलामा
‘कपट’ बनेर ठह्रै भइसके ‘तेस्रो ववश्व।

विश्वभा अब चित्त कस्को बुझ्ला र ???
यै चित्त बुझाउन,
‘सुङ्गुर’ले जून चियाउन थालेको छ। ‘सम्बन्ध/साइनो’
लजाउन छोड़ेको छ। गाउँघरमा सहरमा, कुनै एउटा
‘अँध्यारो कोठा’देखि ‘उज्यालो आगन’सम्म।

आगनसम्म साँगुरिएर
डल्लिएको छ व्यवहारिक्ता,
खस्किएको छ सौहार्दता, सभ्य समाजमा। समाजमा,
कर्के आँखा’हरू इर्ष्या च्यापेर,
हाँक्छन् फुर्सदका गफहरू
प्रदुषित चित्त बुझाउन,
खल्लो मानदै मानवता।

मानवता, कहिले मलामी भएर,
कहिले जन्ती भएर
सामाजिक बनेजस्तो गरी,
नाली ओह्रालो बारी र कान्ला हुँदै
बहुलट्टी भएर, स्वास-प्रस्वासमा बहिरहन्छ !!

दार्जिलिङ

Rupesh Rai – Shatabdi Kaidi

रुपेश राई – शताब्दी कैदी

बामे सर्दै खुट्टाले
उभिन खोज्दा बालकलाई,
आभास हुन्छ, चक्कर
लगाएका पृथ्वीले वरिपरि सूर्यका ।

जिज्ञासाले समयसँगै उभिएर
आधुनिक/उत्तर-आधुनिक्ताका
उपजहरू कैद गरेर आदिमताको बट्टाभित्र
तय गरेकोछ ‘एकजोटिक’ संसार ।

पढ़कन आँटेको छ, ऊ
फुट्न आँटेको छ । किनकि
उसले तय गरेको संसार
उसलाई त्यहीँ सर्बस्व छ । ठिक्क छ ।

यसैले त ‘निलो संसार’मा
आदिमता चियाउने गरेको छ
‘हरियो संसार’ नङ्ग्याएर ।

उसलाई त्यहाँ
ऐश…आराम छ,
यद्यपि संकुचित हुने गरेको छ
ऊ। अस्मिता कोत्र्याएर !
अब,
विश्व सोच्न स्कदैन ऊ
‘ख’बाट ‘भू’ सोच्न सक्दैन !

विज्ञानको खेलाउना/कम्प्यूटरको कैदी
माउस उसको प्राण !
वेबसाइट उसको आदिम्ता !!

Rupesh Rai – Shabda Byapar

रुपेश राई – शब्द-व्यापार

अरे… उऽऽऽ
घटाउनुमात्र जान्ने…।

भाग् लगाउन,
भर्खर सिक्दै थियो रे…। हन! कसरी
व्यापारतिर लाग्यो रे…?

क, ख, ग पनि नसिकेको…
अस्ति पारी गाउँको, उपल्लो भाग्
उड़ाएर ‘कटा’ बनाएछ रे…।

कति यहाँ…
खैनी चुनाको व्यापार चल्यो। रातोहरूको योग्दानले।
शब्द-व्यापारमा उसको पनि भण्डार छ रे…।

अक्षरहरू सुत्न पनि नपाउने। वल्लो गाउँमा,
पल्लो गाउँमा। कति अक्षरहरू घटाए,
कति विवादास्पद। शब्दहरूको राज चल्यो रे…।

व्यापार यस्तै हो…
जसको कलम ठीक छ, उसैसँग कारोबार चल्छ रे…।

कारोबार वाक्यलाई के थाह??

Rupesh Rai – Romantic Fact

रुपेश राई – रोम्यान्टिक फ्याक्ट

जवानीको कामुक्ता,
गाँजाले फुक्दै गरेको धुवा
सचेत समाजको कुनामा,
रुमलिरहेको साधु धारा।

कलकल आवाज आइरहेथ्यो।

छ्याप्छ्याप्ती नसाका
ठुटाहरू, मिउनिसिप्यालटीका कटेरा,
अनि Continue reading “Rupesh Rai – Romantic Fact”

Rupesh Rai – Ichchha Haru

रुपेश राई – इच्छाहरू

इच्छाहरू यसपाली पनि
मोसै मोसो भएर भाँड़ामा
चमक ल्याउने कोशिश गरिरहेछ।

गरिरहेछ नित्य
ती इच्छाहरू। तेस्रो विश्व सम्झेर।जाबो त्यो इच्छा।

गरिरहेथ्यो पोहोर पनि
सायद गरिरहनेछ। जबसम्म उ,
उ भएर बाँच्न पाउँदैन।

पाउँदैन उसले त्यही
कुरा जो ‘म’ ले पाइरहेकोछ। पाइरहेकोछ
अगाड़ी, पछाड़ी चारैतिर हिड़ाउन। कुकुरहरू
भुसिया, बुलडाग थरिथरिका।

थरिथरिका हातहरू। हातहरू कालो, सेतो।

थरिथरिका उसका इच्छाहरू
बलात्कृत भए। यसपाली पनि दशैंमा
इच्छहरू, घटुक्क आँशु निलिई विसर्जन गरिदिए।

गरिदिए उसले
आफुलाई विसर्जन ‘म’को शहरमा।
‘म’को गाउँमा अनि ‘म’को गल्लिमा। ‘म’को समाजमा।
‘म’को विचारमा। ‘म’को देशमा।

‘म’को देशमा इच्छाहरू
फस्टाउन पाउँदैन, मौलाउन पाउँदैन। पाउँदैन पुराहुन।
यसैले पनि हो इछ्छहरू यसपाली…
विसर्जन गरिदिएको…।।

Rupesh Rai – Uttar Adhunik Sapana Ra Nidra

रुपेश राई – उत्तर-आधुनिक सपना र निद्रा

आएन निद्रा रातभरि
छट्पटाइरह्यो उत्तर-आधुनिक सपनाहरू।

फर्लङ्गै छ रात पनि
सपनामा ! कसो मितज्यू गफ सकिएन ?

आईरनीहरू गाउँ पसेर
खासाको रिदम लगाइरहेछन्। अनुप्रासहरू घरैपिछे
अम्बल-डम्ल खेलिरहेछन्। सेलो र सवाई कतै उफ्री रहेछ, सायद।

कति… चिन्तनशील छ दिमाग ! फुर्सदमा पनि कुचुकुचु गरिबस्छ।
थाकेर भुसुक्क निदाउँ भन्छु… उत्तर-आधुनिक सपना र
मबाहेकका कुराहरू आँखा च्याती टुलटुल
हेरिबस्छ विश्वबजारमा।

म ! म ! म ! म !

उँहुँ… पत्यार लाग्दैन, चिम्म गर्छु फेरि
आँखीभौं उघार्दै निद्राहरू फुतु-फुतु निस्कन्छ।

हराउँछु। माथिदेखि तलसम्म
सोचेँर। कालो सेतो हुन्छ यी वर्ण र
पन्नाहरू। श्रीगणेश र इतिश्री जस्तो।

मेरो निद्रा कस्तो होला… यो मान्छे…

यो मान्छेले। के खोजेको हँ ??
तथ्य ?….?….?

रातभरि घुरेर डिप्रेसनले विज्ञानको अविष्कारलाई सल्हा दियो। हजूर अब एउटा औषधी यस्तो बनाउनुहोस् जसको सेवनले सारा मानिस पागल बहोस्। अर्थात् म पागल हुँदा कसैले मलाई पागल नभनोस्।

Rupesh Rai – Abola Chhu

रुपेश राई – अबोला छु

गाउँ छक्क पर्छ,
मेरो पढाइमा। यसो
टाउको निकाल्छु; यो
केही होइन।

यसैले ता अबोला छु
समाज र संस्कारभित्र
नियमित टकटक गरेर जाने मेरो आयु।

काम छैन
घरआँगनमा। गुल्चे गर्छ
नियतीले; हुरूक्क
पार्दै फेक मेलमा फ्रडहरू।

बायोडेटा/रिज्युमको
गन्ती छैन। अनलाइन जब, जब सिकर,
नौकरी.कम, शाइन.कम, रोजगार समचारमा
सब्सक्राइबको ता कुरै छैन।

छ, केश झरेको तालुमा साथीको
व्यङ्ग्य; भाग्यमानी पो हुनु हरे!

कामपछिको आवत-जावत
ट्रेनमा कति मिल्दा हुन्। बोलाई हाल्नु
चम्केको भन्ला; म कति संकुचित छु!

क्लकवाइज
आयुको टेनसनमा बल्ला
मिल्यो गुवाहाटी एक्सप्रेसको केबिनमा
एउटी तर भाग्यमानी तालुले गुल्चे खेल्यो।

यसैले ता म अबोला छु
प्रत्येक म्याउँ-म्याउँ र भौ-भौमाझ।

Rupesh Rai – Takbar Ko Ek Raat Ra Chiyabari

रुपेश राई – टक्बरको एक रात र चियाबारी

कमाने म आफै गर्व
गर्छु। मेरो पसिना पुछिदिने तिमी छौ नी!

पसिना झरोस् यहाँ र मलिलो बनोस्
चियाबारीहरू। मैले देख्ने गरी। भन्छु। तर
अझसम्म मेरै पसिनाका रङ्गहरू मलाई थाह छैन…।

लिलाम गरिरहे छौ। पसि… ना… निर्यातमा तरेली-तरेली।
बासनाका छापहरू। चियाबारीबाट।

नौ औँलाहरूमा तिम्रै हैकम छ
केवल एउटा मात्र चल्छ मेरो।
चाँदमनीदेखि दार्जिलिङका सर्बत्रै चियाबारी हुँदै
टक्बरसम्म। मैले सोचेँ। अलपत्रै परेको उकालो र साँगुरो बाटोमा।
पस्टाउँदैन मेरो सपना। जसरी गाप हाली बस्छन् इच्छहरू पनि।

निचोरिएर अनुहारबाट पसिनाले
जिब्रो खोज्दै ओँठमा लत्पतिएर। अस्तित्वबोध गराइरहेथ्यो।
रूमाललाई के थाहा? पसिनाको अस्तित्व।
सोहोरिबस्छ केवल सोहोरी बस्छ। टुसाउँदै गरेका
मुस्कानहरू कमानका अनुहारबाट। अन्त कतै
मैले नजानिने गरी। नखोजिने गरी।

‘वाव नाइस पिक्स’ को कमेन्ट पनि सम्झेँ फेसबुक्मा!
अनि ‘चियाबारी साहित्य’ का कविताहरू। व्यङ्ग्यात्मक र मर्मस्पर्शी।
साँच्चै चि… सो पस्छ शब्दहरूमा,
कविताको । त्यो पिक्स। हेरेर साँच्चै तिमी रमायौ?
व्यङ्ग्यात्मक प्रश्न पनि गर्छु। आफैलाई। अँहँ…।
पनि भन्छु। मनमनै, गोयल छु जस्तो।

तिमी कमानेतर। त्यही चियाबारीमा। एउटा, भ्रामक पोज
हिर्काउँ जस्तो भयो होला। त्यही मुनाहरूमा लुटुपुटिएको;
नकल गर्ने मन भयो होला! अनि कल्पना गऱ्यौ होला
कसले, कतिपल्ट लाइक गऱ्यो-
‘नाइस…
नाइस पोज!
नाइस पिक्….’
अनि के नै छ र…! तिमीलाई फुर्क्याउने शब्द >>सरररररर
कल्पना कुद्यो।

रात नपरेर निद्राहरू आँखामा,
ओछ्यान टोहोल्याइ रह्यो बिहानसम्म। फर्लङै उज्यालो
भएथ्यो- ‘इ, यी नै हुन् हाम्रा चियाबारीहरू’ मित्रको
निर्दोष वाक्यमा। टेबलको चियाले रिफ्रेश
भएन हिजोको ओभर डज कल्पना। अझ
बिडम्बना लागिरहेछ। हिजो उसले नधकाइ
बनेकी। आफ्नोवोधका कुरा।

मैले बिडम्बना मानेँ। निर्दोष वाक्यलाई।
हो। तिमीहरू पनि त्यसै भन्छौ?
उसको अज्ञान्तालाई शङ्का नगरी
प्रश्न गरेको तिमीहरू। चियाबारीका मानिस।

नुन हालेको चिया तिमीलाई मात्र थाहा छ!!

Rupesh Rai – Ajhai Pani Futaunu Chha

रुपेश राई – अझै पनि फुटाउनु छ !

हिँही..हिँही..
हिँड़ी रहने, खुट्टाहरू
पट्यार लागे पनि, गोजीमा हात
कति न्यानो राखेको हुन्छ,
देख्ने आँखाहरू,
टटाउँदा के भो र ??

‘एक्का दुक्की तीर्की’हरू
नमिलेसम्म, घरलाई भोकै लाग्दैन..!!
साचै सोध्नुहोस्..
तपाईको जुवाड़े स्वामीलाई,
भोक भनेको क्या हो ??
तर, होइन नसोध्नुहोस्

यहाँको गणितमा त ‘घटाउने’ मात्र छ..
‘जोड़न’ जान्दैनन्
‘गुणा’ गर्न त झन् आम्मामा..
‘भाग्’ गर्न अलि-अलि पाराल्याउँछ
हिजो, ‘त्यै’ क्षेत्रफल विषयमा
फलनाको घर फुटाएर…

वैयक्तिक स्वभिमान हाँस्दा-हाँस्दै
जुलुस कराउँदै थियो..
अझै पनि फुटाउनु छ
‘गाड़धन’। ‘गोजी’हरू च्यातनु छ
‘गोप्य भण्डार’हरू…
विश्व नफुटेसम्म… ।

Rupesh Rai – Bauddik Murkhata

रुपेश राई – बौद्धिक मुर्खता

(शान्त… लाग्थ्यो ‘भानु’, उभिएका जे. बी पार्क)
‘शान्ति’ हाँस्दै ‘गौरव’ आलिङ्गन्मा बाँधिदा
गुन्द्री बजार डल्लिएर
पार्क नाच्थ्यो रे…।

आज, ‘ओरियन्ट’ हिड़्न नसकेर
उकालोमा, ‘चोक बजार’ गाँजे जस्तो लाग्छ।
आज, ‘ओरियन्ट’ उकालोमा…
हतार मुटु बाहिरिएर
आफैलाई उफार्दै खुट्टाहरू, भिड़ च्यात्न
खोज्छदा, ८६ छोपे जस्तो लाग्छ।

हतार मुटु बाहिरिएर…
समय हाम्रो हो…
जुलुसहरू कराउँछन् मैन बत्ति जलेर
साँझको पूल्ठो बलेर।

समय हाम्रो हो…
तर, “अक्षर’हरू ‘कलम’मा बल्न सकेनन्।‘
खोइ, के भो..!!
हिजो बौद्धिक कराउने डाँड़ामा
‘पान्तेसा’ कराए जस्तो सुन्छु।
हिजो बौद्धिक कराउने डाँड़ामा…
तपाईँहरू सुन्नुहुँदैछ…??

तपाईँहरू…
‘डाँड़ा’ झरेर ‘तराई’ कराउँछ
‘तराई’ चड़ेर ‘कछाड़’ कराउँछ,
‘शहर’ पड़्रकेर ‘गाउँ’ सोह्रिन्छ
‘गाउँ’ सोहरिएर ‘शहर’ भरिन्छ।
क्रमश:
(पदयात्रामा आक्रोश ‘दिमाग’ गलाउँछ ‘बौद्धिक मुर्खता’)

दार्जिलिङ

Rupesh Rai – Bahya Smriti Daap Bata

रुपेश राई – बाह्य स्मृति दापबाट…

स्वस्थ
तर, अस्वस्थ,
कति रोए ‘दार्जीलिङ’,
ठीक, म बाल्यावस्थामा थिएँ ।
आशा
तर, निराशा,
कति रिक्त भावना,
ठीक, म अक्षरावस्थामा थिएँ ।
‘ख’
तर, ‘भू’
कति खोजे बिकल्प
ठीक, म यौनावस्थामा थिएँ ।
भोक
तर, भोजन
कति यत्न प्रत्याशा
ठीक, म भोगावस्थामा थिएँ ।
विवेक
तर, पिँजड़ा
कति चाहे स्वतन्त्र
ठीक, म बाध्यतामा थिएँ ।
चीर
तर, नग्न
कति लागे कलङ्क
ठिक, म लथालिङ्ग थिएँ ।
पाए
तर, खोसिए
कति लुटे अस्मिता
ठीक, म वेहोशीमा थिएँ ।
मान
तर, अपमान
कति सहे उनले
ठीक, म षड़यन्त्रमा थिएँ ।
देखे
तर, अन्धो
कति भए सहिद
ठीक, म मेचमा थिएँ ।
कलम
तर, हिंसा
कति पढ़े ‘मुर्ख’
ठीक, म सन्धानमा थिएँ ।
सम्झौता
तर, विडम्बना
कति पर्खे ‘दार्जीलिङ’
ठीक, म अन्योलमा थिएँ ।
उन्नति
तर, अवन्नति
कति देखे भ्रष्टचार
ठीक, म महलमा थिएँ ।
सम्झे
तर, बिर्से
कति हतास आत्मा
ठीक, म चिकित्सामा थिएँ ।
यत्न
तर, विफल्
कति फोरे चक्षू
ठीक, म नजरबन्दमा थिएँ ।
विश्वास
तर, घात
कति फिक्सन ‘प्रदेश’
ठीक, म मुट्ठिमा थिएँ ।
विजय
तर, पराजय
कति भए अन्य
ठीक, म स्तिपामा थिएँ ।।

दार्जीलिङ

Rupesh Rai – Sthagit Kura

रुपेश राई – स्थगित कुरा

गाउँलाई थाहा छैन
आज विहानै शहरले पढ़ेको खबर।

हिजै सल्हा मिल्यो रे
कुरा स्थगितको। शहरले थाहा पायो।

शहर चियाको चुस्की लिँदै
खबर पढ़ने गर्छ, विशेष गरी आजको।

खबर पढ़ेर शहरले
गाउँतिर हेर्छ, गाउँ साह्रै आदर्शवादी।

गाउँलाई थाहा छैन
आफ्नो खबर…।

गाउँमा खबर बेखबर छ
खबरमा कुरा स्थगित छ…।

किन स्थगित छ? अथाह!!

खबरमा कुरा स्थगित छ
गाउँको सय दिने राज्गार।

खबरमा कुरा स्थगित छ
गाउँको पञ्चायती सहुलियत।

खबरमा कुरा स्थगित छ
गाउँको राजनैतिक स्थिति।

खबरमा कुरा स्थगित छ
गाउँको बञ्चित परम्परा।

खबरमा कुरा स्थगित छ
गाउँको यस्तै अरू के… के… पनि
जो तिमी हामीलाई थाहा हुँदैन
जो तिमी हामीले चालै पाउँदैनौ…!!

कुरा स्थगितको।।

Rupesh Rai – Chiya Ko Swad

रुपेश राई – चियाको स्वाद

चरा साँझमा
तिमी सुत्छौ, वाध्यता अघाएर। अनि
सपना सुत्न नपाइ,
भाले डाकमा। तिमी उठ्छौ।

उठ्छौ तिमी आफैलाई लोबार्न। प्रत्येक औँलाहरूले।

के पायौ र? चियाको बोटमा।
फिका स्वाद!! बाहेक।

निमोठेका छौ
वर्षौंदेखि, त्यही औँलाले मुनाहरू। विचरा!!
लाखेस् भन्न पनि सक्दैन/प्रतिवाद गर्न
पनि, तिम्रा औँलाहरू/वाक्येहरू।

निचोरेका छौ
वर्षौँदेखि, त्यही औँलाले भस्रङ्गहरू। विचरा!!
भयो भन्न पनि सक्दैन/परिवर्तन गर्न
पनि, तिम्रा जिब्राहरू/स्वादहरू।

स्वादहरू तिमीले पाएका,
फिका चियामा, प्रश्न जन्मेर आउछ।
के, साच्चै स्वाद त्यसमा छ?

छ। गर्वले तिमी भन्छौ।
पसिनाका फ्लेबर भरिएका भस्रङ्गहरूमा!!
अराजकताका बास्ना छरिएका मुनाहरूमा!!

Rupesh Rai – Kranti

रुपेश राई – क्रान्ति

अब, कस्तो क्रान्ति चाहियो हँ?

प्रश्नै प्रश्न मात्र उम्लिरहन्छ
अरुवा उम्लने गाउँमा। सहरले
छ्वाइँय भुटुन हाल्यो राजमा दाल।

बास्ना चल्दैन गाउँमा
रुगाले प्याल-प्याल सिङान मात्र Continue reading “Rupesh Rai – Kranti”

Rupesh Rai – Gaun Biunjhera

रुपेश राई – गाउँ विउँझेर

गाउँ विउँझेर शहर तर्सियोस् ।

दानाहरू,
लाम्चिलो, डल्लो
केही सानो, ठूलो पनि
प्रयास गर्दैछु, छुट्ट्याउने ।
‘वीरबहादुर’हरू,
गाउँका, गरा बिराउँदैछन्
रोप्नलाई क्रान्ति, भुँड़ि अघाइन्जेल ।
‘वुद्धिमान’,
सुटुक्क, शहर रोप्न भन्छन्
अरू, के…के पनि !

पापा, शहर कसरी बस्यो होला ?
यो, उत्तर दिनु छ
शहरबाट गाउँ चियाएर
गोजिमा ‘न्यानो’ हात घुसारेर ।
म,
आफैलाई हेरदैछु
मान्छे उभिएर
गुन्द्रुकको सुप पनि पिउँदैछु ।
अलिक त….ल देख्दैछु
बगर खोला पटक्क नमिलेको
किन होला ?
उसले धर्ती थुक्यो,
मैले आकाश थुके । अनुहार भिज्यो
सोच्दैछु किन भिज्यो ?
शृङ्खलित विशृङ्खलताले हो कि
साक्षर अशिक्षितताले हो !!
तर..अहो !
पार्थक्य देख्दैछु, गाउँ शहर माझ ।
यसैले त!
गाउँ बिउँझेर शहर तर्सियोस्
विकासले माला उनियोस्
शिक्षाले सन्दुक बनियोस् ।।
(शहर, गाउँतिर पस्दैछ रे)

दार्जीलिङ