Narayan Adhikari – Geet Gayera Matrai Kahan Pugchha

नारायण अधिकारी – अब गीत गाएर मात्र कहाँ पुग्छ !

सूर्यको प्रकाशलाई बेमौसममै बादलले
कैयौं दिन अबरोध गरेपछि
जून अथवा जुनकीरीको पुच्छ्रे बत्तीले
अब अन्धकारमा
बाटो देखाउने बेला गइसक्यो ।

अब गीत गाएर मात्र कहाँ पुग्छ !

सडक, कुना, सार्वजनिक स्थल वा घरहरुमै
बम र बन्दुकले मारामारका खेलहरु चल्न थालेपछि
कपर्दी र टोपी लुकाइका खेलहरुले
मान्छे-मान्छेका बीचमा
सद्भाव जगाउने दिन गइसक्यो ।

अब गीत गाएर मात्र कहाँ पुग्छ !

अन्तर्राराष्ट्रिय सीमानाहरु एकपछि अर्को गर्दै
मानेभन्ज्याँङ्ग, मेची, सुस्ता र कालापानी हुँदै देशभित्र पसेपछि
सडक आन्दोलन, गोष्ठी वा सेमिनार धाएर
आफ्नै देशभित्र ढुक्कले गर्व गर्ने
स्वाभिमानी शीरहरु! विश्राम गर्ने दिनहरु गइसक्यो ।

अब गीत गाएर मात्र कहाँ पुग्छ !

अकारण द्वन्द्व र अभिमानले
राष्ट्रिय अखण्डता, धार्मिक सामाजिक र जातीय विविधताको
देशीय एकता, अस्मिता र पहिचान
दूतावासका कोठीहरुमा बेचिन थालेपछि
नेपाली हुँ भन्ने स्वाभिमानै गइसक्यो ।

अब गीत गाएर मात्र कहाँ पुग्छ !

Narayan Adhikari – Ke Farak

नारायण अधिकारी – के फरक ?

ए स्वयम्भू !
सत्य सत्य बोल न्यायको बारभित्रबाट
हिजो र आजमा केही फरक पायौ ?
उही उद्घाटन्-सेमिनार गोष्ठी-प्रवचन
उही भोज-भोतेर सत्ता-भत्ता
तिमी के देख्छौ खै ? म त यहि देख्छु ।

पीडामाथि पीडा थपिँदै छन्
सुनको त कुरै नगरौं नून खानै गाह्रो भइसक्यो
कोशी गण्डकी महाकाली पुरानै घाउ हुन्
निको हुनु कता कता
सीमा अतिक्रमणका नयाँ घाउहँरु फैलिँदै छन्
पुराना सन्धी-सम्झौता
नवीकरण पुनरावलोकन ठीकै होलान्
तर तिनका नाममा खै !
के के सट्टा भर्ना गर्नुपर्ने हो !
म त यही देख्छु ए स्वयम्भू !
भन तिमी के देख्छौ ?

ए स्वयम्भू !
तिम्रा बुद्धका आँखाले
शान्तिको गति के देख्छौ ?
एउटा भयानक युद्ध रोकिए पनि
युद्धका जीजिविषा पाल्नेहरु
फुटेर चोइटिएर टुक्रिएर भए पनि
रगतको होली खेलेकै छन्-
म त यही देख्छु-
पानी सङ्लो छ भन्नु भ्रम मात्रै हो
मेचीदेखि कालीसम्म
जहाँको पानी उठाएर हेर
रगतकै छिटा पाउनेछौ ।

के फरक छ हिजो र आज
उही मालिक रिझाउने खेल
उही शासन टिकाउने खेल
उही मागेर गर्जो टार्ने खेल
ए स्वयम्भू !
सत्य सत्य बोल न्यायको बारभित्रबाट
कतै देख्यौ कि नयाँ नेपाल ?

(उडब्रिज, भर्जिनिया)