Damodar Pudasainee – Bibhaajan

दामोदर पुडासैनी किशोर – बिभाजन

मान्छे र चराहरूबीच
बिभाजित छ यो सहर

मान्छेले निर्माण गरेका
पुतलीजस्ता घरहरूलाई
कोतर्न,बिष्ट्याउँन र हल्ला गर्न
सहर पस्दैनन् चराहरू
चराका रूख,घाँस र चौरहरूलाई
बिथोल्दैनन् सहरका मान्छेहरूले

बिहानदेखिनै
सडकभरी दौडिरहन्छन् पुतलीहरू
चरालाई लोभ्याउँनेछ उनीहरूको मधुर आवाज
उता जँगलमा फूलाइहेछन् चराहरूले
चेरी,खुर्पानी ,नास्पाती र आरूका फूलहरू
मान्छेले हरियो जँगल नबिगार्ने
र,चराले इन्द्रेणी घर नबिगार्ने
एउटा बलियो सँझौता भएकोछ सहरमा

मान्छेहरू बेलाबेलामा चरा भेट्न
आफैँ जान्छन् जँगलमा
सहरमा ढकमक्क फक्रेको बसन्त पनि
वास्ता छैन चराहरूलाई

सहरमा
सहरका घरभन्दा धेरै फक्रेका
एप्रिकट र नास्पातीका सेता फूलहरू
र,किम इल सुँग इलिया र किम जोँग इलियाका राता फूलहरू
चोक चोकबाट मीठो लयमा दौडिरहेका पुतलीजस्तै
मिसिन्छन् हावामा
र फैलिन थाल्छन् सडकमा र घरका बार्दलीहरूमा
गाउँमा र जँगलमा बस्ने चराहरू
मस्त छन् आफ्नै हाँगा ,गुँड र जँगलहरूमा
त्यसैले पनि सहर पस्न मन गर्दैनन् चराहरू

चराहरू सहर पसेभने
सँगै ल्याउँनुपर्छ जँगललाईपनि
सहर गाउँ पस्यो भने लुटिन्छन् गाउँका चराका गाथाहरू
त्यसैले भागबण्डा छ चरा र मान्छेबीच जँगल र सहरको

चरालाई चराजस्तै रमाएर नाच्न दिइँएन भने
बिष्ट्याइदिन्छ चरालेपनि छानामा,झ्यालमा र बरण्डाहरूमा

चरालाई चरा बनेर बाँच्न र
मान्छेलाई मान्छे बनेर बाँच्न
मान्छे र चराबीच भागबण्डा छ यो शहरमा

२०७६बैशाख ४गते बुधबार (२०१९ अप्रिल १७)
कोरियो होटल ,प्योँगयाँग ,उत्तरकोरिया

Damodar Pudasainee – Nepalgunj Ka Muhuna

दामोदर पुडासैनी किशोर – नेपालगँजका मुहुना

खजुरका तीखा काँडाहरूले
च्वास्स च्वास्स घोचिरहेको बेला
अँजुलीभरि ओर्लन थाले खजुरफल
खजुरको त्यो स्वादमा तिमी पो बर्सियौ

तिमीले गर्भाधानका कुरा गर्यौ
मैले प्रसब वेदनाका कुरा गरे
मायाको मूल फुट्यो मरूभूमिमा
एउटा नहर बनाउँने मेरो योजनामा
आमन्त्रण केवल तिमीलाई गरिरहेछु

कता गए रिक्सा ठेलिरहेका बुधन चौधरीहरू
कता गइन् पोँशाक धोइरहेकी फूलनदेबी
कति फेरियो राबडी र जिलेबी घोटने
अम्मन भैयाको किटको कराई
तिम्रो र मेरो भेटको बेला
समयका नाँगा कथाको चाहना बुझ्नुपर्छ

जीवनमा किन भेटिन्छन् मान्छेहरू
मान्छे भेटिएपछि किन लाग्न थाल्छ फरक अर्थ
किन तिमी मात्र ठहरियौ अरूभन्दा विशेष
करबीर र बेगमबेलीका पातहरूको अर्थ
जीवनलहरमा लेख्ने निर्क्योलमा पुगिरहेछन् केही मान्छे

बसन्त बोकेर तात्दा पनि अर्कै
चैते हुरीको धूलोका कणहरूमा पनि रँगदार
शीतलहरका भुवाहरूमा नाचिरहेका तिम्रा रँगीन कम्पन

तिम्रा परिभाषाहरू
तिमी बाहेक अरू कसैसँग नदाँज्न भनिरहेछु

यो कस्तो सँयोग हो
तिमी भेटेपछि
कथाको अध्याय नयाँ शुरू भएको छ
शब्द शब्दमा उपन्यास बन्दैछ नयाँ
यो शहरमा सबैले रूप फेरिरहेको बेला
हामी हिँडने बाटो पनि नयाँ निर्माण भएको छ

धेरै पहिले जीवनयुध्द जित्न हिँडेको घोडा
हराएको छ यिनै अडहर घारीका कुनाहरूमा
तिम्रा नवीन सिर्जनाहरूमा त्यो पाइएको चित्र लेखिनु पर्छ

भेटका कथाहरू
नमेटिने रँगमा
फैलिरहेछन् मुटुका आयतनहरूमा

जीवनका धेरै शृँखलाहरू
सम्झौताहीन र अवाक उभिरहन सक्तैनन्

-२०७६ बैशाख १० गते बुधबार
होटल सिटी प्यालेस ,धम्बोजी,नेपालगँज

Gopal Kawali – Basantapure Balak

गोपाल कवाली – बसन्तपुरे बालक

मलाई थाहा छ अंकल ‘प्रजातन्त्र’
पोहोर परारै आएको थियो नि?
कताबाट आयो त्यो चाहिं थाहा छैन
त्यो आयो भने फेरि राँगाको मासु खान पाइन्छ
उ माथि जात्रे घुम्तीमा काटछन् र बाँडछन् धुरी भाग
हाम्रो बा ले ल्याउँछन्, परार जस्तै
फेरि पनि आए हुने थियो नि अंकल!
मलाई बाल अधिकार पनि थाहा छ अंकल
आमा बिरामी परेको बेला,
भान्सा देखि लिएर गोठ सम्म मैले गर्नु पर्छ
बा ले नभ्याएका बेला,
आफु भन्दा ठुलो कोदालो लिएर
छिमेकीको पर्म तिर्न जानु पर्छ
बिहान भरि दाजुले बारी जोत्दा
मैले हलो पछि पछि…..
कहिले डल्ला फोर्नु पर्छ
कहिले झार केलाउनु पर्छ
फेरि कहिले हलोका सियो भरि मकै रोप्नु पर्छ
यहि त हो नि बाल अधिकार, हैन र अंकल?
मेरो काम म आफैं ले गर्नु पर्ने मेरो अधिकार हो नि?
आमा बा मेलामा हुँदा,
सानी बहिनि हेर्ने,कुखुराका चल्ला कुर्ने
बाख्रा सार्ने, सुँगुरलाई चारो दिने
यी सबै मेरा अधिकार हुन् नि अंकल?
म संग झोला छ अंकल किताब छैनन्
स्कूल जाने रहर छ तर अवस्था छैन
हेर्नु न अंकल म अहिले पनि उ माथि जंगलमा,
बाख्रालाई डाले घाँस लिन हिंडेको
यो मेरै निजि डोको बोकेर….
यो डोको बोकेको यौटा फोटो खिचिदिनिहोस न अंकल!
अँ अनि आर्को कुरा क्या अंकल………
म जंगल गएको बेला प्रजातन्त्र सुटुक्क आयो भने?
एकछिन पर्खि भन्दिनु है,
मैले सुनेको छु…..
प्रजातन्त्रले हामी बाल बालिकाका अधिकारहरु सुनिस्चित गर्छ अरे
मलाई धेरै कुरा सोध्न मन छ उसलाई
मलाई पढेर ठुलो मान्छे बन्न मन छ
बैनीलाई नर्स बनउने धोको छ
बा आमालाई सुख दिने सपना छ
ल अंकल?त्यसलाई भन्नुहोस है अंकल?

जुलियन,अफगान,२१/१२/१२

Damodar Pudasainee – Masu Bazaar Ko Saundarya Shashtra

दामोदर पुडासैनी किशोर – मासुबजारको सौन्दर्यशास्त्र

मासु बजारमा
जीवनको लागि मृत्युउत्सव चलिरहेछ

मासुको तृप्तिको लागि
मासुकै बलिदान हुँदैछ
एउटाको समाप्ति अर्काको रमझम
एउटा डेबिट अर्को क्रेडिट
यो असिम प्रबिष्टी सधैँ किन चल्छ ?

मासु बजारमा
अँग अँग सबै मासुमा बदलिन्छन्
मासु किन्नेहरू मासु होइन अँग किन्छन्

मासु बजारमा
महँगो हुन्छ आँसु
मारिएर मात्र सुख छैन मर्नेलाई
मृत शरीर टुक्रा टुक्रा गरेर मात्र सकिन्न अध्याय
खरिद गर्नेको सामु
अनेकौं ढाँचाकाँचामा सजिएर बस्नुपर्छ मारिनेहरूले

ज्युँदै मासु पनि खरिद बिक्री चलिरहेकै छ
मासु बेचेर मासु बचाउँनु
एउटा विवशता छ कसैसामु

सिँगारपटारमा सजिनु
अनुनयबिनयले क्रन्दन छोडनु
किन्नेहरू भने गजक्क पर्नु बादशाहझैं

त्याग गर्नेहरूलाईनै
किन तिरस्कार गरिन्छ यो संसारमा ?

सँसारको न्याय भनेकै मत्स्य न्याय हो
बलिष्ठ शरीर र बुध्दिले
सधैँ निलिरहन्छन् निर्धाहरूलाई
निर्धाहरू आफ्नै अघिल्तिर
आफूजस्तैलाई भएको प्रहार हेरेर
आफ्नो पालो कुरिरहन्छन्

मासुबजारमा उभिएपछि
आफूलाई प्रहार गर्ने बगरेहरू सँझन्छु
र टुक्रा टुक्रा पारेर झुण्ड्याइएका
आन्द्रा,टाउको ,गिदी,मुटु , कलेजो र हड्डीहरूमा
आफूनै छरिएको महसूस गर्छु

यो बिशाल मासुबजारमा
मलाई मार हान्ने ,टुक्रा पार्ने र मीठो मानेर चपाउँने
को को छन्
त्यसको लामै खाता छ मसँग

तपाईँपनि
कति पटक उभिनु भएकोछ मासु बजारमा
त्यसको के कति राख्नु भएको छ हिसाब किताब?

मासुबजारसँग हिमचिम गर्नेहरूनै
अचेल घर र बस्तीहरूमा
अब्बल बुध्द बनेर प्रबचन दिन्छन्

केही सोच्नुभएकोछ तपाँईँले
मासु बजारलाई प्रतिबन्धित गर्न
अथवा ,मृत्युको प्रतिक्षासूची प्रकाशित गरेर
मार्ने र मारिनेको नाम र समय घोषणा गर्न?

बादलका बुट्टाहरूमा मृत्युउत्सब मनाएकै कारण
न्यायमा समानता
केबल नारा ठहरिएकोछ संसारमा

२०७६ बैशाख ८ गते आइतबार
(२०१९अप्रिल ८ )
गुआँगझाओ,चीन देखि काठमाडौसम्म हवाईयात्रा
समय चीनीयाँ समय साँझ ४.०५ देंखि ८.४२

Rakesh Karki – Mandir Ko Khoji Ma

इन्जिनियर राकेश कार्की – मन्दीरको खोजीमा

आफू भित्र मन्दीर छोपी
कुन मन्दीरको खोजीमा
पण्डित हुन कि भक्तजन
बरदान खोज्छन् गोजीमा

फकाइ फुल्याइ काँध चढी
मन्दीर छुने आशामा
युधिष्टिर पनि भुलिन सक्छन्
मामा शकुनिको पाशामा

महाकवि तिम्रो यात्री हामी
तिम्रै कवितामा बग्यौँ
देवपुरीकै खोजतलासमा
नवदेश विराना पुग्यौँ

कडा मेहनत पसिनाले
मुछ्दै एकगाँस पिठो
जिवनको सन्तुष्टी नै
मन्दीरको प्रसाद मिठो

चेतनाको इश्वर उज्वल
फुकाले अभिमानको श्रीपेच
सबै हृदयमा मन्दीर होला
होमीए रिसराग दाउपेच

ऐश्वेर्यको महान मन्दीर भित्र
नचराओस् कसैको घाउ
आफ्नो मनको मन्दीर खोल
आफु भित्रै इश्वर जगाउ

– लस् एन्जेलस्

Damodar Pudasainee – Nani Phool Ra Charaa Haru

दामोदर पुडासैनी किशोर – नानी,फूल र चराहरू

जुन बस्तीमा
नानी,फूल र चराहरूको चर्चा हुँदैन
त्यहाँ मान्छे बस्नुको अर्थ रहन्न

एकातिर
राता ,सेता ,पँहेला र ईन्द्रेणीका अरू रँग फूल्छन् शहरमा
अर्कातिर
फूलजस्तै घरका लहर छन् चिल्ला सडकका किनारहरूमा
मान्छेहरू चराजस्ता
र,चराहरू मान्छेजस्ता
सुरिलो बोली
र,सुन्दर पँखेटा फिँजाउँदै
हिंडिरहन्छन् नयाँ नयाँ गुँड र बाटो बनाएर

सधैँ ढकमक्क फूलिरहेछन् फूलका कल्लीहरू
तिनै फूलका पत्र पत्रमा ब्युँझिरहेझन् नयाँ नयाँ बिचारहरू

नानी ,फूल र चराहरू
सुन्दर गीत हुन् शहरका
उनीहरूको स्पन्दनले मात्र
ब्युँझन्छन् घाम र जून

टुकुटुकु हिँडछन्
शहरका घरहरू
मान्छेको ईशारामा

सबैतिर सुन्दर घर उभिए भने
उत्रिन्छ मान्छेको दिमागबाट
सधैं पुरानै घर फर्कनै पर्नै
एउटा बिशाक्त ह्याँगओभर

कति सुन्दर र सुखी हुन्थ्योहोला सँसार
प्रत्येक मान्छे उभिएको ठाउँमा उसैको हक
र प्रत्येक घरमा हरेकले निर्वाध बस्न पाउँनेभए

प्रत्येक क्षणमात्र
मान्छेको आफ्नै मुठ्ठीमा बसोस्
त्यसबाहेक सबै साझा होस्
हरेक मान्छेको ,हरेक शहरमा

तिम्रो साझा शहरमा पसेपछि
मलाई
ब्यक्तिनै ब्यक्तिमा बिभाजित
मेरो शहरको
कचेरा जमेको कुबिचारको धूलो
र सल्लाहको नाममा बुर्लुक बुर्लुक उफ्रने
हरिप डनहरूको सँझना आइरहेछ

कृपया बचाऊ
नानीहरू,फूल र ताराहरूलाई
उनीहरूको मन दुखेको दिन
शहर पनि शहरजस्तो हुँदैन

-२०७६बैशाख ४गते बुधबार (२०१९ अप्रिल १७)
कोरियो होटल ,प्योँगयाँग ,उत्तरकोरिया

Bhanubhakta Acharya – Ek Man Chitta Lagai Chakari Garya

एक् मन् चित्त लगाइ चाकरि गर्याँ
खूसी भया छन् हरि।
मान्पाथी पनि भुक्तमान् थपिदिया
कैल्यै नछुट्न्या गरी।

रोज् रोज् दर्शन पाउँछू चरणको
ताप् छैन मन्मा कछू।
रात् भर् नाच् पनि हेर्छु खर्च नगरी
ठूला Continue reading “Bhanubhakta Acharya – Ek Man Chitta Lagai Chakari Garya”

Damodar Pudasainee – Kumsusan Ko Maun Awaj

दामोदर पुडासैनी किशोर – खुम्सुसाँगको मौन आवाज

(खुम्सुसाँग भवनभित्र राखिएका उत्तर कोरियाली नेताद्वय किम इल सुँग र किम जोँग इलको शब हेरेपछि रचिएको कविता )

महान प्रलय
एकाएक टक्क रोकिएको छ
बेगवान समय
लडेको छ अन्तिम किनारा भन्दा अझै पर

एउटा बेगवान घोडा
दौडदा दौडँदै
लडेको छ चीर निन्द्रामा

हिजोसम्म
जो जोसँग क्षेमकुशल सोध्दै हिँड्दथ्यो उ
आज उनीहरू सबै आइरहेछन् उसको वरिपरी
एकोहोरो हेरिरहन्छ सबैलाई
तर केही देख्न सकेकोछैन कसैलाई उसले

कयौ ज्वालामुखीहरू
कर्याम कर्याम चपाएको हो उसले
कयौं भिषण कम्पहरूलाई
थला बसालेको हो
उठनै नसक्नेगरि
कयौँ जाग्रत पहाडहरूसँग
जुँध्यो आगो निल्दानिल्दै
यो बेला
आगोको डंगुर पेटमा हुलेर
निसँकोच आकाश हेरिरहेछ

पाइला पाइलामा प्रहार ब्यहोरेर
प्रहारको बिरूध्द कडा प्रहार नगरेको भए
कहाँ यति उचाईमा पुग्थ्यो र जीबन

जीवनभरिका महान बिरासत
उसले सुम्पियो अरूलाई
कहाँ झुक्याएर हिँडनसक्छौ र तिमी टाढा?
आफन्तहरू हत्केलामा उसलाई राखेर
उसँगको अतित सँझिरहेछन्

शब ब्युँझाउँने कि जीवन ?
मृत्यु सँझने कि जन्म?
पुरानै बाटो हिँडिरहने कि नयाँ ?
प्रश्नहरू फक्रिरहेछन्
हरेक बर्ष फक्रने खुर्पानीका फूलहरूजस्तै

एउटा लामो लामले सलाम ठोकिरहेछ निरन्तर
उसले भने हरेक सलामको अर्थ खोज्न छोडेर
टुलुटुलु नियालिरहेछ

जीवनको महान योध्दा
हुन सक्तैन सबैको प्यारो
भिषण हुरीलाई
हत्केलाका रेखाहरूमा हिँडाउँन सक्ने मान्छे
अथवा
कयौ हिँस्रक दाह्राबाट जोगिन सक्नेलेनै
फिँजाउँनसक्छ बिजयको झण्डा
शिखरमा सुतिरहेको सिँहको
एकदिशामा बिजयको
र ,अर्को दिशामा प्रहारको
जुलुस आयोजन भइरहेछ

उस्तै उस्तै हो
बिबादमुक्त जीवन
र, लमतन्न सुतिरहेको पत्थर

कसैको प्यारो होस् या नहोस्
मृत्युको पर्खाल नाघ्नसक्तैन कसैलेपनि
मृत्युसँग अँगालो हालेर
उ एउटा महानसत्यको प्रदर्शनी गरिरहेछ

जीवनभर अरूलाई बचाउँन खोज्नेलाई
मृत्युपछि बचाउँन खोजिरहेछन् अरू मान्छेहरू
जीवनपछिको बचाई भ्रम हो या सत्य
मौन प्रश्नहरूका लहरहरूमा
ब्यूझिरहेछ उ ,एउटा ज्यूँदो शबको आधार टेकेर

जीवनभर महान सँघर्षमा होमिनेहरूले
मृत्युपछिपनि बिश्राम पाउँनेछैनन्
लमतन्न सुतिरहेको लासको आदेश कुरिरहेछन्
दौडिन ठिक्कपरिहेका
युध्दकालिन घोडाहरू

मृत्युको बिजयध्वजालाई
आफ्नै कब्जामा राख्न खोज्दैछन्
केही मान्छेहरू

आमनेसामने बसेका मृत्यु र जीवन
एकआपसमा गिज्याउँदैछन् दुबैलाई

-२०७६ बैशाख २गते सोमबार
(२०१९ अप्रिल १५,कोरियाली नेता किम इल सुँगको १०८ औं जन्मदिन )
खुम्सुसाँग सन प्यालेस ,प्योँगयाँग ,उत्तरकोरिया

Damodar Pudasainee – Gham Nirman Ko Bela

दामोदर पुडासैनी किशोर – घाम निर्माणको बेला

युध्दनै युध्द जितेर
यहाँसम्म आइपुगेको छु
गाँस ,बास र कपासमा नयाँ रँग भर्न
निरन्तर नयाँ युध्द गरिरहेछु

युध्द मैदानमा पनि
प्रेम त पलाउँछ ,पलाईरहन्छ
युध्द मैदानमा उभिएको सिपाही
प्रेम त सँझन्छ,सँझिरहन्छ
त्यही प्रेम बचाउँन पनि
उ युध्दमा होमिइरहन्छ

यतिखेर तिमीसँगको प्रेमभन्दा
जीवनमा नयाँ रँग भर्ने
युध्द प्यारो छ मलाई

कसैले बम बर्षाएको घाउ
अझै आलै छ मेरो छातिमा
कोठामा थुनेर आगो लगाएपछि
निस्किएको नानीहरूको क्रन्दन
गुन्जिरहेछ अझै मेरो कानमा
बिछिप्त छन् आमाहरू
बलात्कारको घाउ
र नानी खोसिएका रित्ता काखहरू
सुमसम्याउँदै

बन्दुकका नाल र बारूदका थुप्राहरूमाथि उभिएर
कसरी गरिरहन सक्तछु र म तिमीलाई चुम्बन
तिम्रा पनि त अझै बाँकि छन्
कयौ युध्दका अध्यायहरू
तिमीलाई म
बायुझैँ बहिरहने भावनाको प्रेमभन्दा
जीवनका असँख्य युध्दहरू छिचोल्न आग्रह गर्छु

बाघका क्रुर पन्जाहरूले
झम्टियो ,टोक्यो र चिथर्यो
म जस्तो मायालु खरायोको शरीरमाथि
म घाइते र बिछिप्त बनेपछि
ढोका थुनेर बसिरहेछ छ उ
र ढोका थुन्न चिच्याइरहेछ अरूलाईपनि

कसैले ढोका थुनेर
थुनिदैन मेरो घाम
अरूले वरिपरि पर्खाल ठड्याएपनि
मलाई चाहिने घाम
निर्माण गरिरहेछु म आफैंले

यतिखेर
युध्दको नयाँ पहाडमा उभिएर
तिम्रो प्रेमको प्रस्ताव सोचिरहेछु

साँच्चै प्रेम र युध्दमा
कसको पल्ला भारि हुन्छ?
सोच,सोच्नुपर्छ तिमीले पनि

२०७५ चैत्र ३० गते शनिबार(२०१९ अप्रिल १३)
प्योँगयाँग,उत्तरकोरिया

Damodar Pudasainee – Byunhjhaundai Butwal Lai

दामोदर पुडासैनी किशोर – ब्युँझाउँदै बुटबललाई

बिधान बनाउँनेहरू निदाइरहेछन्
बिधान ब्युँझाउनेहरू पनि निदाइरहेछन्
उज्यालो खोज्नेहरू बजाउँदैछन् निद्राको बाँसुरी
देशको साँचो खोल्नेहरूपनि निदाइरहेछन्
कालो बर्को ओडेर
घुम्लुँग सुतिरहन मिल्दैन शहरले
शहर त ब्युँझिरहनुपर्छ
जँगलमा फिरफिराइरहेका पातहरूझैँ
शहर ब्युँझ्योभने
चल्छ जुनसुकै बेला
तिम्रो र मेरो आवतजावत
भइरहन्छ सधैंभरि
तिम्रो र मेरो सल्लाहसाउति
जागा भइरहन्छ निरन्तर
मान्छे मान्छेको अनुराग
शहरको बगैँचामा
जाँगरका चराहरू उँडाइरहनुपर्छ
अथवा,दौडाइरहनुपर्छ
संसार नाप्नसक्ने तिम्रो र मेरो बेगलाई
निदाइरहने शहरमा
सजिन सक्दैन कदापि
मान्छेको मायाको बिरौटो
भालेबास्नु पूर्वनै
ब्युँझायौं हामीले बुटबललाई
बिहानहुनु अघिनै
झर्नाका रँग उमार्दैछौ
हामीले बुटबलमा
बुटबलहरू
निद्राको चक्करमा
अल्झिनै मिल्दैन
जिजीबिषाका बेगहरूमा
बुटबललाई ब्युँझाएर
मान्छे खोज्ने क्रम जारी छ
रामापिथेकसहरूको पनि
भेला हुँदैछ सबेरैदेखि
गोयबल्सहरू
खुरूखुरू बसाइ सर्न बाध्यछन्
रात धुजाधुजा पारेर
बिहान नचाइरहने बुटबलबाट
आफैं ब्युँझदैन
मुसारेर ब्युँझाउँनुपर्छ शहर र बस्ती
म ब्युँझेर पूर्बको पर्दा खोलेछि
भर्खर ब्युँझेको बालकले
अनुहारबाट फूलको ज्योति उमारेझै
तरबर्र उम्रेका टुसाहरू जस्तै
मन मनबाट पिपिरा उठाउँन तम्सिरहेछ ,बुटबल
निरन्तर जागा राख्न
काउकुति लगाइरेछु
बुटबललाई
तिमी आउँने दिशा र समय
खोतल्दैछु
बुटबलबाट
अबदेखि
कहिल्यै ननिदाउँने बुटबलको
लेखिरहेछु
प्रेमिल कहानी
बुटबलसामु
एकाएक पुडका बन्दैछन्
उचाइहरू

-बुटबल,होटल मिरर इन,बसपार्क
२०७५ मँसिर १७

Damodar Pudasainee Kishor – Pokhara Ma Bijuli Nachamkeko Bihan

दामोदर पुडासैनी किशोर – पोखरामा बिजुली नचम्केको बिहान

यो रात
बिजुली चम्केन पोखरामा
घाम खोज्न गएको बिहान
आइपुगेको छैन
अहिलेसम्म
माछापुच्छ्रे
किन यत्ति उदास उभिएको छ
सेतो परिधाननै फ्याँकेर
सन्तोषमा सुत्न सकेन रात
हुरी बनेर बत्तिरह्यो श्वासको गति
दिनमा पनि
घामनै बसाईँ सर्ला जस्तो छ
कतै टाढा
अथवा डुब्छकि कसो फेवातालभित्र
रातको मातले लडखडाउँदै
कसैको प्रतिक्षामा
मौन उँघिरहेछ लालुपाते
यो फूलबुट्टे पोखरामा
ढकमक्क फूलहरू छन्
ताल ,पहाड र हिमालमा
तर ,रातभर वास चलेन
सुस्केरा नसाटिएकोएको बरबादमा

पोखरा ग्रयाण्डी होटल,पार्दी ,पोखरा
२०७५ मंसिर १४

Suvash Chaulagain – Jeevan Ke Ho

सुवास चौलागाईं – जीवन के हो ?

जीवन के हो?
कोहि भन्छन जीवन दौड हो
मलाई लाग्छ कि जीवन प्रेसर कूकर जस्तै हो
समाजले येस भित्र धर्म हालेको छ
समाजले येस भित्र जात हालेको छ
समाजले येस भित्र रितिरिवाज घुसाऐको छ
समाजले येस भित्र पाप र पुन्य पनि हालेको छ
समाजले येस भित्र सपनाहरू बुनिदियेको छ
समाजले येस भित्र दुख र सुख पनि मिसाऐको छ
समाजले येस भित्र बुबा, आमा
र आफन्तजनलाई घोलेको छ
समाजले येस भित्र अलिकति रक्सी पनि मिसाऐको छ
र धुवा पनि
म त्यो प्रेसर कुकर बोकेर समाजको गल्ली गल्ली हिँड्छु
चौतारीमा बसेर चिच्याउछु
कसैले सुन्दैनन
सिट्टि लाग्छ
चौरासी बेन्जन पाक्छ
थालमा हालेपछि
म चौरासी बेन्जनको बास्नाले मर्छु ।

Nischal Regmi – Tunwalo Tunwalo Chha

निश्चल रेग्मी – तुवाँलो तुवाँलो छ

तुवाँलो तुवाँलो छ
देख्दिनँ केही
चिप्लो उकालो छ।

रेसम सरि मुटुमा
धारिलो आघात विगतको
धमिलो धमिलो भविष्य
चम्किलो याद विगतको
पश्चाताप ज्वलित आँखामा
अज्ञानको जालो Continue reading “Nischal Regmi – Tunwalo Tunwalo Chha”

Bipin Singhal – Marera Gayesi

बिपिन सिंघल – मरेर गएसी

जब म रहदिन्न यो देह पनि रहन्न
तिमिलाइ न्यालिरहने आँखा पनि रहन्न ।।

जब मेरो देह सगै ,
तिमिसग को पिरती बोकेको हृदय
तिम्रो वास ,भएको मेरो मन,
तिमिसगको याद बोकेको मेरो मन ,
पनि ति आगो मा मलामी भै जलेसी
म भित्र को “म” पनि रहन्न ,
सधै सधै को लागि मरेर गएसी म ।।

घुइँचोमा एक्लै हुदा तिमी,
ति तिम्रा दुखको आँसु पिउन सक्दिन्न
जब शीर्षस्थ हुन्छौ तिमी ,
तिम्रो हरफहरूको गित भइ बगन सक्दिन्न
फर्की आइ फेरि तिम्रो साथ दिन सक्दीन्न
मरेसि एकपल्ट ,फेरि तिम्रो हुन सक्दिन्न ।।

म बर्सिदिउला पानी भइ
म चमकी दिउला जुन भइ
म मुस्काइ दिउला बादल भइ
म हराइ जाउला प्रकृति भइ
म नष्ट भै जाउला तिम्रो माया भइ ।।

न रुनु तिमी ,मरेर गएसी म ,
न फुटनु तिमी ,खरानी भएसी म
बस ! सजाइराखनु मलाई आफ्नो मुटुमा
साचीराख्नु मलाइ आफ्नु जिन्दगीको धुनमा ,
किनभने ,
फेरि बगि आउदिन्न तिम्रो दुनियाँमा ,
मृत्यु को नदि मा बगेर गएसि म ।।

Rita Khatri – Ma Desh Chapaairaheko Chhu

रीता खत्री – म देश चपाइरहेको छु
(मधुपर्क २०६६ भदौ)

ए मान्छेहरू सुन-
मलाई दुःखको खडेरी परेको छ
सुखभोगले म मात्तिएको छु
अघाउञ्जेल घाँस खाएर
उघ्राइरहेको गाईझैँ
म शून्यशून्य बाँचिरहेको छु ।
आफू बाँच्नुबाहेक
मसँग अरू कुनै चाहना छैन
दायाँबायाँ, अगाडि-पछाडि हेर्ने कुनै फुर्सद छैन
माया गर्नेहरू साथसाथै छन्
माया लाग्नेहरू साथसाथै छन्
अरूको हात काटियोस्, खुट्टा काटियोस्
छाती च्यातियोस् र मारियोस्
नाथे अरू, अरू नै त हो नि
मलाई के मतलब
विरोध आए
राहत बाडौँला/सहिद घोषणा गरौँला
लेख्नेहरूको कलम भाँचिरहुँला
बोल्नेहरूको आवाज रोकिरहुँला
म कानुनभन्दा माथि
मलाई केको डर ? कसको डर ?
आँखा छलेर मान्छेको चीलले चल्ला उडाएझैँ
म मान्छे उडाइरहुँला ।
म शासक यो युगको
मलाई थाहा छ-
शासकहरू शोसक हुनुपर्छ
शोसकहरू शासक हुनुपर्छ
नमरी अरूलाई आफू ठूलो होइँदैन
मैले शताब्दीऔँदेखि सिकेको पाठ
बस्, म नियम मान्दैछु
शताब्दीऔँदेखि चलिआएको ।
म शासक,
म नजिक थुप्रै दुःखीयाहरू आउँछन् र बहकिन्छन्
हाम्रो आँसुको खोलो बगिरहेछ कोसीमा
हाम्रो अस्थिपञ्जर मक्काइरहेछ कणर्ालीमा
सुस्तामा झण्डा उखेलिरहेछ
सीताको छाती रेटिरहेछ जनकपुरमा
कपिलवस्तुमा बुद्ध डढिरहेछ
मान्छेहरू
आसोच बारिरहेछन्
सरकार किन मौन ?
म बुझ्छु उनीहरूको भाषा
र चपाउँछ बाघले बाख्रा चपाएझैँ मान्छेहरू
म शासक यो समयको
मान्छे चपाइरहेको छु
म शासक यो समयको
म देश चपाइरहेको छु ।।

-देउराली-७, भोजपुर

Geeta Tripathi – Adrishya Bagirahanuko Abhilashama

गीता त्रिपाठी – अदृश्य बगिरहनुको अभिलाषामा

ओइलिँदै झरिरहेछ घाम
ओसिँदै बहकिरहेछ बतास
ओर्लिँदै खसिरहेछ दिन

खसिरहेछ यहीँ कतै
मैबाट मेरो जिन्दगी

तिमी पलाउँदैछौ
थपिँदो छ जीवन तिमीमा
उठाएर मेरा हरक्षणहरु
मागिरहेछौ मसँग
मेरो अस्तित्वको अन्तिम अर्थ

म दिन चाहन्छु तिमीलाई
मेरा रगतले कोरेका
विश्वास र आस्थाले उभ्याएका
सारा संस्कार र चेतनाहरु
अग्लो हिमालजस्तो मस्तिष्क

फेवाजस्तो फराकिलो हृदय पनि

तर
समयको रहस्यपूर्ण आकृतिमा
दुर्घटनाग्रस्त छन् यात्राहरु
मलाई माफ गर
अस्पष्ट मेरो समयमा
जडवत् उभिएको छ छाया स्वयम् पनि

तिमी साक्षी हौ-साक्षात्कार छौ
निशब्द निस्पृह म
पहाडहरुको चेपबाट
भासिँदै-भासिँदै बगिरहेछु
गतिहीन हुनुभन्दा
अदृश्य बगिरहनुको अभिलाषामा
धेरै छालहरु सहेको छु

Komal Shrestha Malla – Dukhnu Parthyo Ra?

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – दुख्नु परथ्यो र ?

मनमा राखु
मुटु काट्छौ
राखु आखामा
आँसुमा साट्छौ
सुन्छ र ताराहरु ?
बरु जुन लुकाउन खोज्छ
घामको नियती
के बदलिन्छ र ?
हाँस हाँस सके जती
रोक्छ कस्ले ??
अभाव खड्की रहन्छ
देख्छ कस्ले ?
मुटुमा खेल्न पाए
धुकधुकी झै बोल्न पाए
र हराउन पाए
दुख्नु परथ्यो र ?

Bhupin Byakul – Yo Shahar

भूपिन ब्याकुल – यो सहर

यो सहर कहिल्यै मेरो गाउँ पुग्यो भने
सुन्नेछ
उसले यौवनभरि एकान्तमा गाएका प्रिय गीतहरु
जसलाई मैले लगेर गाएको थिएँ गाउँमा

यो सहर कहिल्यै मेरो गाउँ पुग्यो भने
देख्नेछ
उसले जीवनभरी कल्पेको प्रेमको आकाश
जसलाई मैले लगेर टाँगेको थिएँ गाउँमा

पुग्छ पुग्दैन थाह छैन
तर यो सहर कहिल्यै मेरो गाउँ पुग्यो भने
र टेक्यो भने मेरो पुरानो घरको दैलो
थाह पाउनेछ
कसरी गजबार लगाएको दैलोलाई मैले
उसको एकै स्पर्शमा उघ्रिन सिकाएको छु !

कसरी एकाएक खुल्नेछ उसको आँखाले
कुनै चाबीले खोल्न नसकेको एउटा गोप्य बाकस
जसभित्र देखिनेछ
उसले जीवनभरी खोजिरहेको
उसैको थुनिएको आत्मा

र एउटा
मौनता शीर्षको कविता
जसको पहिलो पङ्त्तिमा लेखिएको हुनेछ
‘म मौन बन्न चाहन्छु
केवल तिमीलाई सत्य बताउनका लागि !’

पुग्छ / पुग्दैन थाह छैन
तर कुनै दिन यो सहर मेरो गाउँ पुग्यो भनेँ
भेट्नेछ-
हजार पटक बोलेर पनि सत्य बनाउन असफल
मौनताको पूजा गरिरहेको उसको प्रेमीलाई !

Basudev Adhikari – Test Tube Karkhana Ko Manager

वासुदेव अधिकारी – टेष्टट्युब कारखानको मेनेजर

ज्ञान छोप्न युरोप आएपछि
पैसा बटुल्न अमेरिका पुगेपछि
कहाँ रुने अवसर हुन्छ र अरबिन ?
तिम्रो साटो हामी नै रुन्छौँ
घाँस काट्दा औँलो काटिएको रन्कोमा
अभावको बाघसँग लडिरहनु पर्ने सुर्तामा

अहो !
त्यत्ति सफा शहर
हिउँको काँडालाई घोच्ने
भुवै भुवाको न्यानो
गर्ल फ्रेन्ड ब्वाइ फ्रेन्डको लर्को
टेष्टट्युब बेबीको आविष्कार
टेष्टट्युब उत्पादन गर्ने ठुलठुला कारखाना
अरबिन, तिमी नै त्यसको म्यानेजर
कति ब्यस्त तिमी ?
कहाँ छ र तिम्री मायालुलाई सन्तान पाउने मन ?
कति बज्र भएको हगि ?
सृष्टिको मलिलो माटो
ढुङ्गै ढुङ्गाको धरती
शिलै शिलाको आकृति
अरबिन, साँच्चै ब्यस्त छौ तिमी
टेष्टट्युब उत्पादन गर्न

चाङका चाङ पैसा गन्न
गाउँमा तिम्री बहिनी
तीनै बेतमै छ वटा बच्चा पाउँछे
सुत्केरी बहिनीलाई
न माछामासु न ज्वानाको झोल
जुम्ल्याहा भाञ्जा भाञ्जीलाई
न दूध न गतिलो स्याहार !
तिमी कोक्किन्छौ कि रुन्छौ
यस परिदृश्यमा ?
कि रुन लाज लागेर
भित्रभित्रै आँसु खसाल्छौ हृदयमा
तप तप तप …!
सधैँ हाँसिरहने तिमी
कि हाँसोमै वाष्पीकरण गर्छौ आँसुलाई ?
शित जस्तो !
बेथा मिसिएको गीत जस्तो !

– सोमबार, 26 जेठ, 2071

Pushpa Baruwal – Mero Shabda Katha Tapain Haru Saamu

मेरो नाम देवकुमारी बदिनी
वर्ष एकचालीस
जन्म गाउँ- लेख पराजुल गा.वि.स., वडा नं. १, मनिरामकाँडा
जिल्ला सुर्खेत
देश नेपाल ।

म, एक गरीब परिवारमा जन्मिएकी बदिनी
पेशाले नाची खाने
गाउँका ठालु, मुखिया र हुनेखानेको जीऊमा तेल लागाइदिने
र, उस्तै परे ……!

हुन त म
पाँच वर्षकी छँदादेखि नाचेकी हुँ
घरमा खाने अन्न नहुँदा नाचेँ
आङमा एकसरो कपडा नहुँदा नाचेँ
मुटुको ब्यथाले थलिएका बा’को ओखतीको लागि नाचेँ
मभन्दा सानी बुईनीलाई स्कुलमा पढाउनको लागि नाचेँ
र, यस्तै-यस्तै धेरै परीवेशहरुमा म नाचेकी छु ।

सत्र वर्षकी हुँदा मेरो बिहे भयो
भेरीछालको छेऊमा
एउटा सानो छाप्रो थियो हाम्रो
भदौको मास,
पर्वमा म माइत गएको बेला
राती मुसलधारे पानी पर्‍यो र बगायो बसेरी
बसेरीसँगै सबै बग्यो,
मेरो सिन्दुर पनि बग्यो
अनि म एक्ली भएँ,
अवला भएँ ।

गाउँका चालीस वर्षे ठालु
रामसिँह कार्कीले दया देखाई घरमा बोलाए
गाई गोठमा बास दिए
केही दिन गाँस दिए
जब उनकी जोई माइत गइन्
अनि उनी ममाथि खनिए
मेरो चोलो च्याते
मजेत्रो फ्याके
अनि मलाई लुछे
म लुछिएँ लाचारीमा
र, त्यो रात
मसँगै लुछियो मेरो मृत लोग्नेप्रतिको सम्मान पनि ।

जब म गर्भिणी भएँ
गाउँलेको लाजले ठालू गाउँबाट भागे
मुखिनीले यो कुरा चाल पाइन्
मलाई भुतालिन्, जगल्टाइन्
अगुल्टोले हानिन्
र, बेस्सरी पेटमा कुल्चिदिइन्
म हिलाम्मे भएँ, म रक्ताम्मे भएँ
अन्तत: मेरो गर्भ झर्‍यो
अब मेरो कोही रहेन
अब मेरो केही रहेन
म पूर्णत: एक्ली भएँ ।

…..त्यसैले हजूर,
आज म यहाँ तपाईंहरुसँग गुहार माग्न आएकीछु
तपाईंहरुको फौजसामू न्याय माग्न आएकीछु
अब म सामाजिक कूकर्मको पर्दाफास गर्छु,
तपाईंहरुको साथ चाहिन्छ
अब म सामाजिक अपराधीहरुलाई दण्ड दिन्छु,
तपाईंहरुको सहयोग चाहिन्छ
मेरो भन्नु यतिनै हो …….

…….मेरो भनाई नटुङ्गिदै
जब कमाण्डरले आफ्नो टोपी माथि उठायो
म झस्किएँ
म आत्तिएँ
म चिच्याएँ
म कराएँ
किनकी, त्यहाँ ममाथि उद्दण्डित त्यही हातहरु थिए
मलाई चिथोर्ने तिनै नङ्ग्राहरु थिए
मेरो अस्मितामाथि वूर्कुसी मार्ने त्यही शरीर थियो
जसै मैले देखे त्यो स्वरुप
अनि म भागे र अझै भागिरहेकी छु ।

आज भाग्नु र लखेटिनुको परीवेसमा
म लालिमा हराएको बिहानी जस्ती भएकी छु
निस्सार एउटा काहानी जस्ती भएकी छु
हुनसक्छ, म देशको पीडा भोग्दैछु
माटोको चित्कार चिच्याउदैछु
र, आशातित व्यक्तिहरुबाट च्यातिएको मजेत्रोले लाज छोप्दैछु
र लेख्दैछु यो कवितामार्फत मेरो सवाई ।

मेरो नाम देवकुमारी बदिनी
वर्ष एकचालीस
जन्म गाउँ- लेख पराजुल गा.वि.स., वडा नं १, मनिरामकाँडा
जिल्ला सुर्खेत
देश नेपाल ।