Dr. Madhu Madhurya – Chilaune Ko Hango

मधु माधुर्य – चिलाउनेको हाँगो

पीडाको काउकुतीले लखतरान पारेकोबेला
एक क्वान्टम अट्टहास –
कानका पहरा-कन्दराहरुमा
सिम्फोनी “रेक्विएम” गुन्जिरहेछ …
पीडाले मातेको जीवन –
समयको विपरित दिशामा ढुन्मुनिरहेछ

अलपत्र छाडेर घडीलाई –
नाडीमा / बुर्जामा / भित्तामा
मान्छेदेखि भागिरहेछ
समय-
नयाँ-युगको प्रस्थानद्वारतिर !

छेउमा उभेर
एउटा रुख –
चुपचाप बाटो छेकिरहेछ :
हावाको झोक्कासँग कानेखुशी गर्दै
झार्दै सुकेका पातपतिंगर
घामको रापिलो अँगालोमा बाँधिएर
कहिले
जुनको सितल प्रेम-प्रकाश पिउंदै
कहिले
असिनाले चुटिएर
वा पानीले भिज्दै
हरेक ऋतु ऐजन ऐजन
हरेक बसन्त
बाक्लो सेतो फूल फुलिरहन्छ
नौलो हाँगा पलाई रहन्छ
हाँगामा –
गुँडछ
युगको सुर्केनी छ
आदिम क्रस छ…

फेदमा बसेर लेख्दैछु
यो कविता
माथिबाट शीत खसेर
तप तप
मेटिने गर्छन अक्षरहरु

माधुर्यमा डुबेर अनुभूति
जब म मर्छु रित्तिएर
कविता बाँच्छ
र मौनताभित्र म बौरन थाल्दछु …

पूर्णविरामहरुको लाम लागेर
म अनन्त छिचोल्छु :
यो मौनता –
अस्तित्वप्रतिको
औपचारिक अस्वीकृति वा विद्रोह !

इतिहासको रुप –
गुम्सिएर विचारहरुको खोरमा
अमूर्त जीवन-कला बनेर
आँखामा बिझेको बेला पनि
देख्दैछु :
पैसाको दन्त्यकथा
यो सुन्दर शहर –
नमिठो हार मान्छेको !
पातलो / सफेद विगुतिभित्रको
राता-राता आगाका विउहरु
एक निमेष घर्षण –
आँखाहरुको / स्पर्शहरुको
प्रेम सल्किरहेको
जीवनको नाममा बाँचिरहेको
एउटा विवसताभित्र –
मृत्यु सहज भएको भए
किन बाँचिरहन्थे
स्वास-प्रस्वासको अभिनयमा
हजारौं अथकित सुस्केराहरु !
अर्थात्, जिजीविषाको डिजिटल क्लोनिंग
युगको साझा गोबरमा लत्पतिदै
कोलोराडोको किरा झैँ –
अजम्बरी परजीवी हामी
जति नै विष थपेपनि
कोकाकोला युद्ध र कलहको
स्याउँस्याउँ उम्रिरहने
उम्रिरहने स्याउँस्याउँ
जुझिरहन्छन् मनहरु
बरु अतितको बुमेरांग झरेर सत्ययुगको
मेरो छातीमा गिरेहुन्थ्यो
फैलाउंदै स्वतन्त्रताको नैसर्गिक विकिरण
म जीवनको क्वान्टम बाँच्न चाहन्छु …

स्वतन्त्रता –
अवशेषहरुमा अनुभूतिको कतै
डाईनासोरहरुको हाड्खुर फेलापरे हुन्थ्यो
डार्विन रमाउन चाहन्छु
‘इ बराबर एम सी स्क्वाएर’ को सुत्रबाहिर

उन्मुक्तिबिना –
मान्छेको घोषणा
युगीन धोका हो धोका !
मान्छे छ भने अस्तित्वमा
उसको किन उपासना गर्दैन ‘भगवान” ?

‘भगवान’ले आँक्न नसक्ने हिंसा
मानिसलाई कति सरल छ –
उसकै छोरो मारेर प्रदर्शन गर्यौं….
भगवान र मान्छेको अन्तरसम्बन्ध
अन्डा र कुखुराविचको सत्य- विवादभन्दा
अलिबढी केहि हो
शरमबाहिर –
सीता-साँहिली अक्षरसँग
मान्छेको
सम्भोग
अक्षरको
मान्छेसँग
सिर्जना जन्माउने ‘सामान्य अभ्यास’ हो फगत
र बिर्सेर त्यो
अक्षर मै खुर्मुरिन्छौँ, चोंइटिन्छौँ

जीवन => मृत्यु => जीवन …
पुनरावृत्तिको शृंखलामा
खोइ स्वतन्त्रता कहानिर छ ?
चाहनाको क्वान्टमभित्र भौंतारिंदा भौंतारिदै
कानूनको खोरमा थन्क्याएर स्वतन्त्रता
जीवन पश्चिम ओर्लिरहेको हुन्छ !

उन्मुक्ति सम्भावनाका जराहरुमा
यसरी बन्धनहरुको धमिरो लागिसकेपछि
बाँकि रह्यो मात्र भावना …
र अथाह अन्तर-उत्तेजनाले
चिलाइ रहेछ
चिलाउनेको हाँगो
चिलाइ रहेछ …!!!

Dr. Madhu Madhurya – Dashain Haru Pachhi Ko Dashain

डा. मधु माधुर्य – ‘दशैंहरु’ पछिको दशैं

…..
कहिले थिएन र यहाँ दशैं ?
र दशैं आयो भनेर रमाउने गर्छौं
हामी “बोका”हरू ??
…..

* * * * *

….रातो टीका, हरियो जमरा र मायालु घाम
रोटे-पिङ्ग, मालश्री धून र विदाको उमंग
लंगुरबुर्जा, नयाँ लुगाफाटो र खसीबोका
भोज-भतेर, टिकाटालो र आशिष-वर्षा
सयपत्री फूल, लाखौं अश्रु -धारा र सुर्ता-आंधी
पूजापाठ, जुवा-तास र सोमरस-बाढी

यिनै “एट्रीव्युट” हरुको एकमुष्ठ पुनरावृत्ति बनेर
हरेक वर्ष
हाम्रो मन-मस्तिक र माटोमा
दशैं
आउंथ्यो / जान्थ्यो ….

पहिले जस्तै अहिले
दशैं कसैकोलागि दशा भएर आउंथ्यो/ आइरहेछ
दशैँ कसैकोलागि पर्व भएर आउंथ्यो/ आइरहेछ …
समर – मिथकको भौतिकीकरण:
“दानवत्व” उपर “देवत्व” को विजय-नाटक
भगवती माताको हातबाट दानव दुर्गाको वधमा टुंगिन्छ ….
देवासुर संग्रामको यो दर्शन रहस्य :
“विपक्षीलाइ ‘दानव’ घोषणा गर,
सत्ताको भक्ति गाउन लगाई शासन गर !”
बुझ्दै जाँदा देख्नेछौ –
यहाँ सँधै दशैं नै दशैँ छ
रक्तपात र लड़ाईं छ
अर्थात् फगत दशैं छ ….
वलीका वोका तैनाथ छौं हामी
पश्चिम महाकालीदेखि पूर्व मेचीसम्म ….
कुनै देव-देवीहरूको उपासना गर्ने पूजारीहरू
थरिथरिका झण्डा लिएर आइरहन्छन् ….
गगनसिंहलाई वली चढाउने पूजारीहरू
नारायणहिटी परिवारलाई वलीमा चढाउने पूजारीहरू
आन्दोलन, द्वन्द र क्रान्तिहरुको आगोमा मान्छे वली चढाउने पूजारीहरू
कुन देवता खुशी पार्न दशैं मनाइ रहन्छन् ??? …
हिजोआज –
धुमधामकासाथ दशैं मनाउने थलो बनेकोछ
सिंहदरवार
देशलाई च्याँखे थापेर जुवा खेल्दा
दुख्दैन मुटु पूजारीहरुको
र लहर चलिरहन्छ अट्टहासको …

* * * * *

कहिले थिएन र यहाँ दशैं ?
र दशैं आयो भनेर रमाउने गर्छौं
हामी “बोका”हरू ??
राणाको पालामा थिएन कि दशैं राणाहरुलाई ?
राजाको पालामा थिएन कि दशैं राजाहरुलाई ?
लोकतन्त्रको पालामा छैन कि दशैं सत्तासिन पार्टीहरुलाई /नेताहरुलाई ?

मेरो अराजक कविता –
दशैं स्थगनको अग्नि-प्रस्ताव
विनिर्माण शैलीमा सलल बग्छ
बाह्य / आधुनिक सुर-असुरहरुको नाट्य-पर्दा च्यातेर ….
दशैंलाई नौलो परिभाषामा बाँधेर !!!

मेरो दशैं –
मबाट आरम्भ हुनु पर्छ अब
मभित्रका लाखौँ असुरहरुलाई भस्म पार्नुछ
मभित्रका करोडौं दुस्वप्नहरुलाई भस्म पार्नुछ
काम-क्रोध-लोभ-मोहका अनगिन्ति शृंखलाहरु भत्काउनुछ
तिम्रा / हाम्रा दशैंहरु
रक्त-प्रवाहबिना उत्सवमय हुनेछन्

मान्छेको
सयपत्री मुस्कान
जीवनको बाटोमा
फक्रिरहनेछ
विहानी दूबो झैं
मौलाई रहनेछ
हरक्षण अनुभूतिमा
नौलो मान्छेको
नवदशैं प्रवाहित हुनेछ ….

शान्त तलाउमा
फक्रिरहेको
कमलजस्तै हामी अब ….
दिवंगत खुशीहरुको
दशैं मनाइरहेका हुनेछैनौं

हो,
हामी
उत्सवमय जीवनभोगीहरु
दशैं कै लागि
जन्मेका थियौं …

हाल: मस्को, रसिया

Dr. Madhu Madhurya – Kaal Drishya

डा. मधु माधुर्य – काल-दृश्य

…. कसले गर्छ आज-भोली परायाको हित ?
भित्र-भित्रै लाए सबले स्वार्थसंग मित !
जता जाऊ, त्यता हेर पैसा कै छ जीत
स्वर्ग, मर्त्य, पाताल गाउँछन् यमराज कै गीत

चिप्लो बोली मानिसको सस्तो भाउ छ हाटमा
जिउंदै मान्छे जलाइन्छन् दिलको आर्यघाटमा
“शुद्ध” घोषित नदी आखिर टुकुचामै खस्छ
भोट माग्ने गोमन नेता जन्मभूमि डस्छ

द्वन्द, हड्ताल, नेपालबन्द हाम्रै पेवा भयो
दक्षिण-सीमा खुम्चिएर नक्सै सानो भयो
देश बचाउने कुरै छैन कुर्सी मात्र खोज्छन
विसर्जनको चिहान जाने छोटो बाटो रोज्छन

हल्लै हल्ला ” सतीको श्राप” नेता उस्तै परे
सबै जान्ने बुझ्नेले नै “मृत्यु-वीज” छरे
आँटले कोहि शहिद भए कोहि जिउंदै मरे
कस्लाई के थाह अझै पनि के हुने हो भरे

नाङ्गो जन्म सबको उस्तै अन्तिम मृत्यु पनि
बिर्से सबले मानव-लक्ष दानवरुपी बनी ?
घडीभित्र नजरबन्द द्रव्य-काललाई चुट
ब्युझाई चित्त-वृत्ति युगको धुलोबाटै उठ
धुलोबाटै उठ …

मस्को

Dr. Madhu Madhurya – Salik

समय कलकल बगिरहेछ
सालिक चुपचाप उभिरहेछ

विभत्स मौनता…
सैद्धान्तिक अश्लीलता…
पाइलामुनि छ धूलो
‘जाबो’ धूलो ?
पाइला सार्ने वित्तिकै ?
तामेरलान को आत्मा झैँ
उठिहाल्छ धूलो !
उडेर बस्न सक्छ शिरमा
‘जाबो’ Continue reading “Dr. Madhu Madhurya – Salik”

Dr. Madhu Madhurya – Samaya:Dhukdhuki Ra Tarang Haru Ma

युद्ध, हड्ताल, नेपालबन्द – हाम्रै पेवा भयो
विकास, शान्ति, लोकतन्त्र – आज कता गयो ?
सोमालिया हाम्रो दौंतरी रे – ढल्यो सगरमाथा
गाउलान कि त डाँफे-मुनाल हाम्रो गौरव-गाथा ?

पशुपति मन्दिरभित्र नाङ्गो शालिक सुदको
उस्कै तथास्तुमा बन्ने र’ छ सरकार देशको
देश बच्ने हो कि होइन ” कुर्सी मात्रै चाहियो ”
“लखेटौ सारा लेन्डूपहरुलाई !” – नौलो विचार आयो !

मास्को

Dr. Madhu Madhurya – Bigyapan

डा. मधु माधुर्य – विज्ञापन

नखुर्मुरुन्जेल
वीरताको भूमिकामा
कहालीलाग्दो भीरको बाटो हिंडेर
युग-युगान्तर
समयलाई/ संसारलाई तर्साइरहेका छौं
केहि फुटाइरहेका छौं / टुटाईरहेका छौं
कसैको अनुरोधमा
आफैलाई गिराइरहेका छौं

संदिग्ध बिज्ञापन झन् झन् फणा उठाईरहेको छ:
पित्तललाई सुन भनेर झ्याली पिटीरहेछ
हाम्रा यान्त्रिक / दिग्भ्रमित आँखाहरु टोलाईरहेका छन्
कांचलाई हिरा भनेर फलाकिरहेको छ
हाम्रा यान्त्रिक/ भुत्ते कानहरु चुपचाप सुनिरहेका छन्
अब सुनलाई सुन भन्न गाह्रो भो !
अब हिरालाई हिरा भन्न गाह्रो भो !
हाम्रै नेताको भाखामा
विज्ञापनले विश्व-मानचित्रमा
देशलाई अन्तै कतै देखाउने दुस्साहस गरिरहेछ
अब देशलाई देश भन्न पनि गाह्रो भो ?
पन्चामृत र सर्वत सुकाएर
विज्ञापन हामीलाई कोला-विष पिलाई रहेछ
हामी आमाले खुवाएको दूध बिर्सेर रमाईरहेका छौं
स्मृतिको दस्तावेजमा आफैलाई मेट्ने चेस्टा गरिरहेका छौं

जीवन-समापनका श्रृंखलाहरु छन्
विज्ञापनमा –
रंगीला आकृति / रातहरु छन्
मृत्युका आवाज/ छायाहरू छन्
सेक्स र नशाहरु छन्
कहाँ छन् विज्ञापनमा
फूलको स्पर्श र सुवास?
उर्लेको आस्था र साँचो प्रेमका तरंगहरु ?
देशभक्ति र मानवताका भावनाहरु ?

लौ हेर !
फेरि पनि बिज्ञापनको पर्दामा
आधुनिक भष्माशुरहरु
सल्बलाईरहेका छन्
देश सम्झेर आफ्नै पुर्पुरोमा
कतिखेर हातहरु बिसाउँछन्
थाहा छैन…..
आऊ
टुटेफुटेका हातहरु जोडेर
राम्रो प्रार्थना गरौँ |

Dr. Madhu Madhurya – Euta Kabi : Nepathya Bhitra / Nepathya Bahira

डा. मधु माधुर्य – एउटा कवि: नेपथ्यभित्र / नेपथ्य बाहिर

कोठामा छिरेपछि
कविले सफेद पानामा “शान्ति” कविता लेख्यो
कोठाबाट निस्कानेबेला उसले
केहि परेवाको हाडखुर,नंग्रा र प्वाँखको पोको
फोहोर- कन्टेनरमा Continue reading “Dr. Madhu Madhurya – Euta Kabi : Nepathya Bhitra / Nepathya Bahira”

Dr. Madhu Madhurya – Aja Ko Antim Prarthana

हे भगवान् ! तिमी कहाँ छौ –
जसरी भए पनि एकचोटि नेपाल आऊ !
भत्केका त्रि्रो डेरा, मुर्तिविहीन मन्दिरहरु हेर !
देवता बिर्सनेहरुको लाममा मान्छेको क्रन्दन र छटपटी हेर !
पखेटाबिना नै राजा उडिसक्यो, राज्य Continue reading “Dr. Madhu Madhurya – Aja Ko Antim Prarthana”

Dr. Madhu Madhurya – Bighathan Ra Arambha Manyata Haru Ko

बगरमा भेटिएको बान्किलो लाम्चो ढुङ्गो –
येतिखेर दोबाटोको चौतारीमा विराजमान छ
बटुवाहरु आउँछन् चढाउँछन्
फूल, स्याउला, चन्दन र फलफूल
हुने खानेले चढाउँछन्
बोका, भाले र भेंडाहरू !

मेरो एउटा सपनीमा
बनदेवी Continue reading “Dr. Madhu Madhurya – Bighathan Ra Arambha Manyata Haru Ko”

Dr. Madhu Madhurya – Maun Pratidhwani

डाँडा-पाखा र पर्वतको श्रृङखलाहरुमा
आकाससम्मै चुलिएको हिमाल हुँ म
पहिरो देखाउंदै
भूकम्प
मलाई जिस्क्याई रहन्छ
तर्साई रहन्छ

समथर आंग तन्काएर फैलिएको तराइ हुँ म
घामले पोलिरहन्छ, पानीले डुबाइ रहन्छ
पिउनु परे पनि अभिशप्त आँसु
पर्यटकको आँखामा स्वर्ग रंगिएकै छु
नयाँ नेपालको घुम्टो ओढाई
भाषा-भाषिमा
जात-जातमा
राज्य-राज्यमा
चोक्ट्याउदै छन् मलाई

यो चक्रब्युहबाट उन्मुक्ति दिन
गुहार सुनेर मलाई बचाउन
को सन्तान आयो आज?
फगत दागबत्ती दिंदै
दक्षिण बगाउन आतुर लाम मात्र देखिरहेछु
के इतिहासका दृष्टिभ्रम हुन् यी सारा
के यसैमा गर्ब गरूँ सन्तान छन् भनेर मेरा ?

Dr. Madhu Madhurya – Samanantar Drishya Haru

डा. मधु माधुर्य – समानान्तर दृश्यहरु

आँखा खोलेपछि
रसायनिक प्रतिक्रिया शुरु हुन्छ भित्र-भित्रै
र देखिन थाल्छन् विविध दृश्यहरु
प्रेम र घृणाका प्रकरणहरु
अर्थात् निर्माण र विनासका शृंखलाहरु !

भगवानले मान्छे बनाएको देखेको छैन
मैले
मान्छेले –
भगवान बनाएको देखेको छु
उसको प्रतिमा बनाएको देखेको छु
मान्छेलाई पशु बनाएको देखेको छु

आज मैले आफ्नै हातले
बुद्धको प्रतिमा बनाएको छु:
खुला छन् आँखाहरु:
कुन दिशा फर्काउन पर्ने हो उसको आँखा ?

पश्चिम फर्काउने हो भने
उसको आँखाले
असान्जको विकिलिक्स क्यामराले हालसालै खिचेको
बेडरुममा लम्पसार अमेरिकाको नाङ्गो फोटो देख्न सक्छ
मान्छेको औपचारिक/ नक्कली हाँसो देख्न सक्छ
र भड्किन सक्छ उसको वृत्ति, मनोवृत्ति र समाधि !

पूर्व फर्काउने हो भने
उसको आँखाले
भारतवर्षमा अर्को एउटा नकल्ली कपिलवस्तु देख्न सक्छ
जहाँ ऊ जन्मेकै छैन
संविधान बिनाको कुनै एउटा हिमाली देश देख्न सक्छ
बिदेशी हितको खातिर
आफ्नै देश बेच्न उद्दत नेताहरु देख्न सक्छ

उत्तर फर्काउने हो भने
विश्व- आर्थिक ठेकेदार तिब्बत मास्तिरको देश देख्न सक्छ
जहाँ औतारी “बुद्ध”हरूलाई “पर्सन नोनग्राड” घोषणा गरिएको छ

तल धरतीतर्फ फर्काउने हो भने-
द्वन्द्द,अभाव, आँसु, रगत, रोग, विनास र सन्तापका
सात समुद्र देख्न सक्छ
“मृत्यु उपहार” लिएर बस्ती-बस्तीमा
सान्ताक्लाउसको भेषमा
घुमिरहेका मनुवाहरू देख्न सक्छ

र मैले चुपचाप उसको टाउको आकाशतिर फर्काइ दिएँ
अब माथिबाट जल्ले जे खसाए पनि
बुद्धको टाउकामाथि टुटुल्को उठ्ने खतरा छंदैछ
अहोरात्र
बादलमुनि
ओसामाको घुँयत्रो-निशाना छल्दै
अट्टहासले मारेको मेलोसेभिच र सद्दामको कंकालको खोजीमा
“प्रजातान्त्रिक बम” लिएर उडदैछ
एउटा भोको
अथकित
आदिम चील !

०१ जनवरी २०११
हाल: मस्को, रसिया

Dr. Madhu Madhurya – Madhu Madhurya

मधु माधुर्य

यो चोटी यस्तै भयो साथी
मैले एउटा अपराध गर्न सकिन
कविता खाएर भोक मार्न सकिन
विचारलाई शब्दमा रुपान्तरण गर्दै मेट्दै गर्नेले
कविता पिएर तीर्खा मेट्न सकिन

सुन्दर कल्पनाले झ्वाम्म अगालो हालेको बेला
छटपटिलाई मुस्कानले छोपछाप पारेर िहडे म कति चोटी
भावनामा डुबुल्की मार्दै कति रमाए म
अहा ! बगरका बान्किला ढुंगाहरुँ सप्रेका मीठा आलुजस्ता
रातका झिलिमिली ताराँहाडीभित्रका फुलौरा मकै
अन्तर क्रन्दन / पीडा आधुनिक सिम्फोनी बजेजस्तो

मानौं स्वर्ग त्यहि छ
र म त्यहाको देवता
जब भावनाको स्वर्गबाट पृथ्वीमा ओर्लन्छु म
दोहोरिन्छ अराजकता भोकँप्यासँछटपटि र क्रन्दनको
अहिले त्यही भावनासग वार्तालाप गर्दैछु
दसैं आयोँ किन आयो कहाबाट कसरी आयो
आएपछि स्वागतँसम्मान दर्शाउनु पर्दो हो बलीको मूल्यमा
सोध्दै छु मँ
खुसीको अभिनय गर्दै कसैलाई कुनै उपहार दिनुपर्दो हो
मौखिक आशिष दिएर धेरैलाई टारेको हो पोहोर परार पनि

बहिरो एकान्तझैं मौन छ भावना
दसैं गएपछि मात्र लामो सुस्केरा तान्यो…
अपराधी हुन नसक्नुको हिनताबोधले पराजित भएन
कविलाई हिमालभन्दा अग्लो देखायो
उचाईमा सुरक्षित रहेछ कविको गर्व / अस्तित्व / सत्ता
अनुभूतिको अदृष्य स्पेसमा ऊ महान स्रष्टा पो रहेछ
त्यहि गर्विलो साइनोले निथ्रुक्क भिज्न पाउदा कति रमाइलो

तै पनि यो चोटी यस्तै भयो साथी
मैले एउटा अपराध गर्न सकिन
कविता खुवाएर तिम्रो भोक मारिदिन सकिन
कविता पिलाएर तिम्रो तीर्खा मेटिदिन पनि सकिन ।