Author: admin

Dr. Govinda Singh Rawat – Swasni Ra Remote

डा. गोबिन्दसिंह रावत – स्वास्नी र रिमोट

स्वास्नी यदी रिमोटबाट चल्ने भईदिएको भए
आफुले चाहेको बेला अन गर्थे
नचाहेको बेलामा अफ गरिदिन्थे
मनपरेको कुरागर्दा सुनी दिन्थे
डुल्ने र किन्ने कुरा गर्दा बन्द गरी दिन्थे
स्वास्नी यदी रिमोटबाट चल्ने भईदिएको भए

आधा रातमा साथीभाइ र पार्टीबाट फर्किदा
रिसले मुर्मुराएर उनी झर्किदा
मिउट थिची दिन्थे अनि कचकच नसुनी सुति दिन्थे
घरमा पनि कहिले काँही हुस्की वियरको चुस्की लगाउँदा
उनी रिसाउन कराउन थाल्दा
स्टप थिची दिन्थे चुस्कीलाई निरन्तरता दिदै
स्वास्नी यदी रिमोटबाट चल्ने भईदिएको भए

बाहिर जानअघि सिंगारिदा
फास्ट फोरवर्ड गरी चाडै गराइदिन्थे
आफुलाई माया गर्दाको बेला भने
बारम्बार रिवाइण्ड थिच्दै प्ले गरिबस्थे
स्वास्नी यदी रिमोटबाट चल्ने भईदिएको भए

साच्चै भन्या स्वास्नी यदी रिमोटबाट चल्ने भईदिएको भए
मन लागेको बेलामा प्ले गरेर हेरीरहन्थे
रिस उठेको बेलामा स्टप थिचेर बसी दिन्थे
उनले कराउँदा भोलुम घटाईदिन्थे
आफुले बोलेको बेला नसुन्दा भोलुम बटाईदिन्थे
स्वास्नी यदी रिमोटबाट चल्ने भईदिएको भए

आफ्नो चासो हुँदा सुनी मात्र रहन्थे
जस्तो गन्थन गरे पनि
अनि रिसाएर कराउँदा स्टप थिची दिचेर
अर्को च्यान हेर्न थाल्थे
किनमेलको कुरा गर्दा च्यानल फेरी दिन्थे
माया गर्न थाल्दा पज गरीदिन्थे
स्वास्नी यदी रिमोटबाट चल्ने भईदिएको भए

तर स्वास्नी रिमोटबाट चल्ने हैन
उनी त आफै रिमोट हुँन
हामी पो उनको रिमोटबाट चल्ने
निरिह पति
त्यसैले कल्पनामा रमाएर केही क्षणको स्वतन्त्रता पाए पनि
हामी रिमोटबाट चल्ने रोबर्ट हौं
स्वास्नीको रिमोटबाट चल्ने
हामी त आज्ञाकारी टिभी हौं
स्वास्नी त रिमोट चलाउने सूत्रधार हुँन
हामी त फगत रिमोटबाट चल्ने यन्त्र हौं
कार्यालयमा हाकिले चलाउछन्
समाजमा नेताले चलाउछन्
घरमा स्वास्नीले चलाउछन्
हामी त फगत रिमोटबाट चल्ने यन्त्र हौं

टोरोन्टो, क्यानाडा

Shrawan Kumar Dhungana – Bish

श्रवणकुमार ढुंगाना – विष

जब फुलले
सुवास होइन विष फैलाउन थाल्छ
जब मानिसले
विचार होइन विष रोप्न थाल्छ
त्यो फुलको रूपले घोंच्न थाल्छ !
त्यो मानिसको बोलीले पोल्न थाल्छ !

विष को थैला बाट
–पसिना आए पनि विष नै आउँछ,
–आँशु आए पनि विष नै आउँछ,

विषको थैलाबाट
–सुगन्ध आए पनि विष कै आउँछ,
–दुर्गन्ध आए पनि विष कै आउँछ,

सुम्सुम्याएर ओच्छ्यानमा सँगै सुताए पनि
सर्प प्रीयतमा होइन,
उनेर धागोमा माला, गलामा लगाए पनि
काँडा फूल होइन ।

दुधमा मिसाएर पिउँदैमा
विष अमृत हुँदैन,
सामुन्ने आएर मुस्कुराउँदैमा
कोही मित हुँदैन ।

विषको थैलाबाट
बरदान आए पनि विष नै आउँछ
श्राप आए पनि विष नै आउँछ ।

समुन्द्र मन्थनबाट निस्केर आए पनि
विष विष नै हो ।
हिमालयको काखमा उम्रेर फुले पनि
विष विष नै हो ।

जब फुलले
सुवास होइन विष फैलाउन थाल्छ
जब मानिसले
विचार होइन विष रोप्न थाल्छ
त्यो फुलको रूपले घोंच्न थाल्छ !
त्यो मानिसको बोलीले पोल्न थाल्छ !

Ramesh Kumar Pradhan – Pirati

रमेशकुमार प्रधान – पिरती

नलाई नहुने
लगाएर नसकिने
यो पिरती
आँखाको भाषामा पनि हुँदोरहेछ
मनको गहिराइमा पनि हुँदोरहेछ
फूल भई फुलिदिँदो रहेछ
कहिले ओइलाउँदो रहेछ
पिरतीको परिभाषा यस्तो रहेछ
विछोडमा पनि पिरती बल्झी दिँदोरहेछ
मिलनमा पनि पिरती सङ्गम भई दिँदोरहेछ
मुटुमा पनि छुँदोरहेछ
कहिले
आँसुको सतहमा नुहाउँदो रहेछ
कहिले हाँसोको गहिराइमा लुक्दोरहेछ
कस्तो यो पिरती
जहाँ गए पनि पिरती
पिरती नै पिरती ।

Kiran Budhathoki – Bagmati

काकाकुलहरुको नियतिलाई
ब्यंग गर्दै,
काठमाण्डौंको नसा भएर,
रगतसरी,
बगेकै छ बाग्मति।

किरण बुढाथोकी – बाग्मति

काकाकुलहरुको नियतिलाई
ब्यंग गर्दै,
काठमाण्डौंको नसा भएर,
रगतसरी,
बगेकै छ बाग्मति।

खुनको प्यास हेर्दै,
खुनीहरुको साक्षी भएर,
रक्तिम क्रांतिको,
दरिद्र अभिलाषा नियाल्दै,
बगेकै छ बाग्मति।

क्रांतिकारी नाराहरु,
चुपचाप सुंदै,
पोखिएका रगतका हरेक छिटा र
फ़ाल्सा अनि मलमुत्र,
आत्मसाथ गर्दै,
मौन आलाप सहित,
बगेकै छ बाग्मति।

आहा कस्तो पबित्रता!
आफ़्नो कुरुप शरीर लिएर,
सारा मैलोलाई निल्दै,
काकाकुलहरुको नियतिलाई,
काठमाण्डौंमा ब्यंग गर्दै,
बगेकै छ बाग्मति।

Rabindra Nath Thakur – Prabal Prawaha [From Geetanjali]

प्रबल प्रवाह
आनन्दको यो प्रवाहका प्रबल गतिसँगसँगै तिमीले आङ्खना छन्दहरुका
स्वरलाई जोड्न सक्दैनौ ।
मृत्युको वीणामा, दिशाहरुमा, सूर्य–चन्द्रमा जुन स्वर गति छ,
त्यससँग तिमीले आङ्खनो स्वर मिलाउन सक्दैनौ ।

सबैमा अनन्त वेग छ, कुनैमा विश्रामको इच्छा छैन,
कसैले पछाडि फर्केर हेर्दैन, कुनै शक्तिले उनीहरुलाई रोक्न सक्दैन :
तिमी उसको सहयात्री भएर कसरी हिँड्न सक्छौ ?
उसको शुभागमनका साथ पृथ्वीको रंग, गीत, गन्धको प्रवाह उर्लेर
आउँछ । त्यस आनन्दमा आफुलाई चैन लिन, अर्पित गर्न के तिमी
उसको सहयात्री हुन सक्छौ ?

Yuddha Prasad Mishra – Bhoka Nanga Bhai Bhai

युद्धप्रसाद मिश्र – भोकानांगा भाइ भाइ

रगत चुसेका छाती खोल्दै
भोका नांगा लागे उठ्न
आम दलितको पीडाबाट
लाग्यो दिनदिन प्रतिभा फुट्न

झुपडीले अब आँखा खोल्यो
बोल्दै धावा अब जनमत गम्क्यो
कदम कदमका आतुर गतिमा
गौरव गरिमा बिजली चम्क्यो

बलात्कारीको लाश निकाल्ने
स्त्री जाति पनि आए लड्न
श्री नढलेका वीर युवकहरू
बलिवेदीतिर लागे चढ्न

महल अटारी परजा परजा
जनजागृतिले देला-खाई
धरतीतलका व्यापक हामी
भोका नांगा भाइ भाइ

०४४ असोज १
(नौलो कोसेली)

Ishwar Ballav – Dhuwan Ko Jungle

ईश्वर बल्लभ – धूवाँको जङ्गल

माथि आकास हेर्नु छ
क्षितिज छुनु छ
एक जनालाई फूलको थुँगा दिनु छ
नजिकमा कोही छ कि छैन !
यदि छ भने उसलाई बोलाउनु छ

फेरि एउटा लहर र लस्कर बनाएर पर पुग्नु छ
साँझको रक्तिम कलिलो घाम
सायद कतै हराएछ
बिहानको सखार पनि देखिएन
ओरालो पनि छैन
कता गए ती बस्तीहरू ?
कता गए ती आफन्तहरू ?
यही धूँवाको जङ्गलमा सबैलाई खोज्नु छ ।

Sarubhakta – Sapana Ra Shiva Adhikari Haru

सरूभक्त – सपना र शिव अधिकारीहरु
(Source: मधुपर्क जेठ, २०६९)

यातना घर
इरेजरले मेटिएका अनुहारहरू
स्वयम्भू माफियादेवहरूको अर्चना गर्छन्
यो युग नरभक्षी बाघहरूको युग होइन
नरभक्षी नरहरूको युग हो !
वेवारिसे लासहरू
गाउँ छोड्ने सपनाका लस्कर चलेका छन्
भोकाएका अजिङ्गरहरू
छुचुन्द्राहरूका जुलुसमा सामेल छन्
ए ! यो देशबाट देवताहरू विस्थापित भइसके ?
त्यसो भए मन्दिरहरूको होइन
भ्रष्टाचारहरूको जीर्णोद्धार गरौँ
लोपोन्मुख गिद्धहरू
आमाहरूलाई सोध, प्रत्येक गर्भ घाइते छ !
मृगमरिचिका
देशका लागि सर्वत्र देश विस्फोटित छ
दोर्जेलाक्पा हिमालको कसम
यो देशमा अब खतराहरू मात्र सुरक्षित छन् !
ˆयाउराहरूको आत्मकथा
ध्रुवीय भालुहरूको डरयुक्त भर छ
कस्ले कस्को स्थिति सार्वजनिक गर्ने ?
जीवन सधैँ भुइँचालो र्फकने प्रतीक्षामा व्यतीत छ !
अलिनो भान्सा
दरबारमार्गका झडपहरू
एम्बुस जडान जिन्दगीका जिजीविषाहरूसँगै
सपना भुलाई गएका शिव अधिकारीहरू कता लागे ?
बन्दका हल्लाले बन्द देश
सावधान, तोडा चलेको छ
डबलीमा कात्तिक नाचहरू हेर्दै
ऊ लास परेका जुलुसहरू जीवनको अभिनय गर्दैछन् !
आङमा लुगा छैन ?
त्यसो भए निःशुल्क केटि्रमोक्साजोल खाऔं
कठ्याङ्गि्रने जाडो याम
मनहरूको अकुपन्चर चलेको छ !
अन्धोयुग
के ब्रेल छाम्ने औँंलाहरू पनि लोप भई सके ?

Dipendra KC – Christmas

दीपेन्द्र अपजसी – क्रिसमस !!

क्रिसमस !!
सिण्टरक्लासले तिम्रो शन्देस वोकेर
परिक्रमा नगरीसक्दै यो नगरीको
झिलीमिली र बैभव;
सम्पन्नताको प्रतिवेदन चढाइसकेको हुनुपर्दछ
अनि आइपुग्छौ तिमी
२५ डिसेम्वरलाई अनुगमन गर्दै
दर्शन दिन ।

तिम्रो स्वागतमा सिंगारिएको नगरी
धूपी, सल्लाका रुख, संसार उजिल्याउने प्रज्वलित दीप
साँच्चै जति अँध्यारो भएपनि
उजिल्याउँछ मन,
अदृश्य तिमी
कहीं कतैबाट हेरेर
आल्हादित छौ होला र त
साँच्चिकै सार्थक छ क्रिसमस !

आज
सडक सुतेका छन एक दिनलाई
ढोका निदाएका छन एक दिनलाई
पादरीहरु एकोहोरो जाग्दै
बिश्व शान्तिको प्रार्थना गर्दैछन्
यो मनमोहकता, यो धून, यो रीत
झँकृत यो मन
शान्त, सुखी, खुशी सवै
क्रिसमस !!

छाता ओढाईराखेको छ राज्य
तिम्रो शीतलतालाई जोगाउन
तिम्रा मुकुटहरुप्रति
तिम्रा धरोहरहरुप्रति
तिम्रा सौन्दर्यहरुप्रति
कति चिन्तित !
आधारहरुको टेको लगाएर
जतनको फूलवारी बनाएर
शीरमा लगाएको छ तिमीलाई
त्यसैले त
जाज्वल्यमान छौ, तेजस्वी छौ
ठाडो शीर गरेर २५ डिसेम्वर नआउदै
छाती फुलाएर घुमेका हुन्छौ
२ महिना पहिलेदेखि नै
क्रिसमस !!

यो क्रिसमस माहोलमा –
तिम्रो शुभकामना आत्मासात गर्छु,
तिम्रो भावना सम्मान गर्छु
अनि एउटा बिन्ती पनि गर्छु –
सम्पन्नताको खाममा
डलर र यूरोको टिकट टाँसेर
गरीव हुलाकीलाई
धर्म निरपेक्षताको डाँक नबोकाउ,
एउटा शुभकामना कार्ड पनि नपठाउ
जहाँ धर्म निरपेक्षताको शन्देस लुकेको छ ।

हामीसँग पनि अर्कै क्रिसमस छ
हाम्रो दियोमा सल्काएर प्रकाश
जाजल्यमान क्रिसमस मनाउन चाहन्छौं
तर नितान्त आफनै, मौलिकताको डिसेम्बरमा । ।

क्रिसमस २०१२
बागलुङ, हाल ओस्टण्डे बेल्जियम ।

Ashank Upadhyaya – Asha Boki Dhayeko Chhu (Nepali Gajal)

आशांक उपाध्याय – गज़ल – आशा बोकी धाएको छु

आशा बोकी धाएकोछु
लाग्छ साथ पाएकोछु

भावनाका बगैंचामा,
लहरिदैं आएकोछु

सपनीमा बोलाएर,
ढकमक्क छाएकोछु

तस्विर यो साक्षी राखी,
धेरै बाचा खाएकोछु

गज़लका शेर भरि,
तिम्रै भाका गाएकोछु

Abhas – Tuki

म मेरो देहको
रस सुकाएर बल्ने गर्छु
मेरो जलनसँगै तिम्रो खुशी
आँखाका नानी चम्काउने गरी
तिमी सामु आउँछ
र मोहित पार्छ तिमीलाई
म मेरो देहको
रस रित्याएर बल्ने गर्छु
मेरो पीडासँगै
निल्ने गर्छु म
तिम्रो पीडालाई
यतिबेला
दर्दका कुरा छोड
बरु
मेरो देह नसुकाऊ न मान्छे !
मलाई बल्न देऊ ।

Amar Giri – Murchchhana Bata Byunjhiyeko Samaya

अमर गिरी – मूर्च्छनाबाट ब्यूँझिएको समय

इतिहासको अँध्यारोमा
खनिएका थिए
तिम्रा यात्राका डोबहरू
दुःखदायी मूर्च्छनामै इतिहासको
शिलान्यास गरिएको थियो
तिम्रो राजप्रासादको
तर आज
सबै थोक बद्लिएको छ महाराज
समय ब्यूँझिएको छ
इतिहासको मूर्च्छनाबाट ।

मेरा माता
मेरो बा, बाजे र जिजुबाजेहरू
एउटा दुःखद इतिहास छ उनीहरूको
मेरो जस्तै
जसले गुमाएका थिए आफ्नो आकाश
जसको हराएको थियो आफ्नो धर्ती
कुनै जून र ताराहरू थिएनन् उनीहरूका
तिमीले खोसेका थियौ सबै
बिल्कुल तिमीले
ती सबै निर्वासित थिए आफ्नो धर्तीमा
अँध्यारो श्रापित चेतनामा टेकेर
अग्लिरह्यो तिम्रो दरबार
निक्लिरहे तिम्रा सिपाहीहरू
विजय अभियानमा
तर आज
सबै थोक बद्लिएको छ महाराज
समय ब्यूँझिएको छ
इतिहासको मूर्च्छनाबाट ।

तिमी अझै
आफ्नो किल्ला मजबुत पार्न कस्सिएका छौ
आदिम मस्तिष्कको बैसाखी टेकेर
तिमी समयलाई
आफ्नो मूर्च्छनानुकूल हिंडाउन खोजिरहेछौ
तिम्रो चाहना विपरीत
कुनै पातहरू नहल्लिऊन्
पन्छीहरू गीत नगाऊन्
कोही नहिंडोस् दायाँबायाँ
आँखाहरू तलमाथि नगरून्
तिम्रा चाहना विपरीत
केही पनि नहोस् यस धर्तीमा
जाली चेतनाको खतरनाक उज्यालोमा
तिमी आफूलाई
सुरक्षित गर्न खोजिरहेछौ
तर आज
सबै थोक बद्लिएको छ महाराज
समय ब्यूँझिएको छ
इतिहासको मूर्च्छनाबाट ।

म तिमीबाट
अपहरित आफ्नो आकाश चाहन्छु
आफ्नो गीत, संगीत र प्रीत चाहन्छु
म सक्तिन
तिम्रो निरंकुश पदचापमुनि
मुर्झाउँदै गरेको देश हेर्न
म सक्तिन
मेरा हजुरबाहरूले जस्तै
विष्णुको अवतार भन्ठानेर
तिम्रो लुटको र्स्वर्गलाई माफ गर्न
तिम्रो सत्तालाई थेग्नेहरू पनि छन्
थेगून्
शकुनी राजनीतिका
दोपायाहरू पनि छन्
हुन सक्छ
उनीहरू तिम्रा निम्ति केही गरून्
तर यो सबै अब
काम नलाग्ने गरी भुत्तिएको छ
सबैथोक बद्लिएको छ महाराज
समय ब्यूँझिएको छ
इतिहासको मूर्च्छनाबाट ।

पाइतलाहरू
तिम्रो अभेद्य दुगतर्फबढिरहेछन्
इतिहासको अँध्यारोमा निर्मित
तिम्रो दरबारको जग
नराम्ररी हल्लिरहेछ
नयाँ इतिहास लेख्न
आतुर छन् कलमहरू
कसले छिमल्न सक्छ
यस नयाँ दीपलाई –
सब थोक बद्लिएको छ महाराज
समय
इतिहासको दुःखदायी
मूर्च्छनाबाट ब्यूँझिएको छ ।

Bimal Nibha – Mero Kavita Parbaha Gardaina Timro

कुनै पनि बेला
ममाथि राजद्रोहको मुद्दा चल्न सक्छ
काला गँड्यौलाहरु पिछा गरिरहेछन् मेरो
अन्तर्राष्ट्रिय कालाबजारीको
कुहिएको आलु
र प्रधानमन्त्रीको ताजा भाषण
दुवैलाई एकसाथ
टुँडिखेलको खुला चउरमा उभिएर
सयौं लेखक–कलाकारहरुले
अस्वीकार र बहिष्कार गरिदिए
यो इलाकाको भ्रष्ट थानेदार
के सोचिरहेछ
मलाई थाहा छ
ऊ कुनै निर्दोष कविलाई
भूmटो वारदातमा फसाउन चाहन्छ
म जुन झोलुङ्गे पुलबाट
सधैं गुज्रन्छु
त्यो यति जोड–जोडले हल्लन्छ कि
सतर्क हुन्छन्
वरिपरिका श्वेत परिधानधारी
भद्र बकुल्लाहरु
र शङ्काको दृष्टिले हेर्न थाल्छन् मलाई
त्यसबखत म मनमनै गुनगुनाइरहेको हुन्छु
कविताको कुनै पङ्क्ति
असन टोलको नामुद दादा,
शासनका प्रतिष्ठित सल्लाहकारहरु
र काँडाजस्तो रौं भएका
झुसिलकीराहरु
यो वर्षको अन्तिम समयमा
अति दुःखित छन्
किनभने अचेलका युवा कलाकारहरु
शिर ठाडो पारेर हिँड्छन्
र दोब्रिएर नमस्कार पनि गर्दैनन्
हे भगवान् !
के भएको छ सांस्कृतिक क्षेत्रको
नयाँ पुस्तालाई
म चिल्लो कारभन्दा अगावै
पुग्न चाहन्छु गन्तव्यस्थल
भन्नेले भनोस्
असामान्य गतिमा हिँड्छ यो
म भोकलाई चेकझैं क्यास गर्न सक्दिनँ
तसर्थ टन्न भरिएको भकारीलाई
सहज घृणा गर्ने अधिकार छ
मेरो कलमलाई
म पाखण्डी गमलालाई
भरी बजारमा फुटालिदिन्छु
र विषाक्त पूmलहरुलाई
धुजाधुजा पारेर च्यात्छु
ताराहरु नभएको आकाशको
कुनै अर्थ छैन मेरा लागि
फलामको प्वाँख भएका
गिद्धहरु हो !
मेरो कविता अस्वीकार गर्छ
तिमीहरुको नियम, कानुन र शिष्टाचार
शहीदहरुले आफ्नो रगतको
वसियत गरेर गएका छन्
कुनै पनि देशद्रोहीका नाउँमा
एक थोपा पनि छैन
यो कसरी भयो
बर्बर तानाशाहका दलाल,
छद्म बुद्धिजीवीहरु र चाकर मनीषीहरु
आश्चर्यचकित छन्
र भूmटको ढकले तौलन खोज्दैछन्
भाषाको श्वास–प्रश्वास,
छाला र धमनीभित्रको गति
तर यो निश्चित छ
अब दुष्टहरुका साहित्यसभामा
कसैले पनि पठाउने छैन
एउटा पनि शब्द
बिक्रीमा छैन कविता
एकदिन
भयानक हुरी चलिरहेको बखत
म शान्त उभिएको थिएँ
सिंहदरबारअघिको सडकमा
मेरो व्यवहार
अत्यन्त विध्वंसक लागेछ
पृथ्वीनारायण शाहको सालिकलाई
उतिखेरै राजज्योतिषीले
पात्रो पल्टाएर
भविष्यवाणी ग¥यो
छिट्टै मर्नेछ
यो अभागी र बेबकुफ लेखनदास
कुनै भविष्य छैन यसको
कुन लेखक जुलुसमा
कति पटक हिँड्छ
र कस्ता कस्ता नाराहरु
घन्काउँछन् यिनीहरु
यहाँका तमाम शब्दकर्मीहरुले
एकसाथ कराउँदा
कति थर्कन्छ धरहराको गुम्बज
यसको तथ्याङ्क राख्ने
गुप्त फाइलका निर्माताहरु
टिप्पणीमा लेख्छन्
खतरनाक मान्छे हो यो
खाली कागजमा के के लेखिरहन्छ
र कहिलेकाहीं बीच सडकमा उभिएर
भद्दा तरिकाले सोचिरहन्छ
कवि हो यो
सरकारी गुन्डाहरु मलाई हेरेर
एकआपसका स्पष्ट–अस्पष्ट
संकेत साटासाट गर्छन्
र अन्तमा ओठ तेर्सो पारेर
विशेष प्रकारले
मुस्कुराउने गर्छन्
हुनसक्छ सत्ताको प्रिय हत्याराले
मेरो नामको गोली
भरिसकेको छ रिभल्भरको च्याम्बरमा
तर भय छैन मलाई
मेरो कविता परबाह गर्दैन तिम्रो
ओ शवका व्यापारीहरु !
म त्यस्तो व्यक्ति होइनँ
जस्तो तिमीहरुको संविधानमा
वर्णन गरिएको छ
(२०४७)

B J Bantawa Rai – Ma Tukriyera Janu Bhanda Pahile

बि. जे. बान्तवा राई – म टुक्रीएर जानुभन्दा पहिले

म जिर्णशार्ण
बिभक्त-बिभक्त
मस्तिष्क र अङ्ग
लिएर बेंशी र खोंचमा
सुनगाभा रोप्दा
कालो गोमनको
डँसाईले
मेरा पाऊहरु
अनी हातहरु
बिषाक्त छन,,,

मेरा पाईला अनी हातहरु
छियाँ छियाँ
खिईदै म
अस्तित्वहिन ,
अस्थिपञ्जर
सदृशताको उच्चारण
निकाल्न खोज्छु,,
कालकुटले ग्रसित
मेरा बाक्यहरु
शुन्यतामा
अधिर हुन्छन,,,

दुर्दशाको
चोमोलुङ्मा
मै माथी
खस्दा मेरा
लाश लुछन
जोपिलोटहरु
मै माथी फनफनी
घुमिरहेका छन,,,

मेरा लागी
सुग्राहिता भित्र
बग्ने ह्वाङ्हो पनि
साहारा मरुटटको
छातीमा,,
कोलाहल बिहानीसँगै
बिलिन र बिसर्जित
हुँदै आइहेछ//

बिक्षुब्ध
दुर्बल
म
मेरा भित्ताहरुमा
आस्थाका बुद्द
टाँसी
माइलादाईको
देशभक्ती स्वरमा
मैले स्वर खाप्दा
मेरा वरिपरि
“छैयाँ-छैयाँ
र
मैयाँ- मैयाँ”
धुनहरु गुञ्जयमान
हुन खोजीरहेछन,,,

त्यसैले आज म
एउटा प्रणयको
भिख माग्दैछु,
मानचित्रको नक्सा कोर्ने
ति चित्रकारहरुसँग
कृपया मेरो शरिरको चित्र
कोरिदेऊ,, मेरा
अस्थिपञ्जरको कुनै त्रुटी
नदेखियोस,, ताकी
भोलीका मेरा सन्ततीहरुले
मलाई लङ्गडो नदेखुन
पाऊ र हात बिहिन
बाबुको सन्तती भनेर,,,

मेरा युगान्तकारी हाडहरुको
यस्तो चित्र कोरीदेउ
जहाँ म टुक्रीएर गए पनि
मेरा तस्बिर मेरा चित्रहरु
सगल्ती ति मेरा सन्ततीका
भित्ताहरु टाँगिएर रहुन।

[नोट: जोपीलोट= भन्नाले अमेरिकामा पाईने एक किसिमको गिद्द।]

 

Baidyanath Upadhyaya – Ek Din

बैद्यनाथ उपाध्याय – एक दिन

एक दिन
कसैलाई नभनि
साथ लिइ
आफ्नो टुङ्गो-टाङ्गो
एकलै चुपचाप निक्लन्छ मान्छे
अनन्तको यात्रामा…।
जिन्दगीको भागदौडबाट
वाक्क भएर
उ खोज्दो होला
यो दुनिया देखि टाढा
कहीं कुनै विश्रामस्थल।
अघाडिको बाटो आँफै बनाउँदै
आफूले गरेकोमा आँफैँ पछुताउँदै, एकलै
साँपको काँचुली जस्तै आफ्नो देहलाई पनि यहीं त्यागेर,
निक्लन्छ मान्छे एकदिन
अनन्तको बाटोमा…
दुनियाबाट जानेहरुको पनि
भीड लाग्दो होला बाटामा।
कुनै परिचित, कोइ आफन्त पनि पर्दो होला नजरमा-
आफ्नै कर्मको भारी बोकेका।
भागमभागको भीडमा
एक अर्काबाट आँखा छल्दै
झल्दबाजीमा
स्टेशनमा बोझा उठाउने
कुलिहरु जस्तै
भटकिंदा होलान णान्छेहरु
कुनै अनजान बाटाहरुमा।

(Sent to Sanjaal Corps via Email)

Aryabiman Chitrakar – Biddhutiya Samsarga Ka Sarki Haru

आर्यविमान चित्रकार – विद्युतीय संसर्गका सार्कीहरु

ब्रीडिंग स्टेटमा मस्त पदार्थहरु
विन्तरका चरमसुख भोग्दैछन
अभिमानका रीलेटिव दर्जीहरु
बिछोडका कैँचीहरु चलाउदैछन् ..च्याट च्याट च्याट….

सम्बन्धका सिरकहरु तन्ना हुदै
रुमाल अनि पोछा बन्छन
नेपथ्यमा मियोसिस प्रकियाहरु
एक पछी अर्को निरर्थक हुन्छन…फ्यात फ्यात फ्यात

अभिशप्त तृष्णाहरु सिरानिदेखी
पलंग,बिस्तार हुदै शौचकक्ष पुग्छन
भर्चुअल निलिमाका रंगीन तस्बिरहरु
विद्युतीय चित्रकारहरु कोर्छन…सत् सत् सत् …

यान्त्रिक क्लोनहरु बिद्रोहका क्रिडामा मस्त
पर्पेचुअल रेप्लिका, सुसज्जित र ध्वस्त
हाईब्रिड सम्भोगहरु छन् DNA हीन
संसर्गका सार्कीहरु टाँका काट्न तल्लीन..टक टक टक….

Ujjwal Bamjan – Sansad Aakraman

उज्ज्वल बमजन – संसद आक्रमण

संविधानको सिरेटोले
बेस्सरी हानेको छ
उसको विपन्न नाङ्गो आङमाथि।

सयदिने रोजगारले उड़ाएको
गाउँले धूलोको तुवॉंलोभित्र रूमल्लिएर
स्वजलधारा परियोजनाको गङ्गोत्री मरूभूमिमा
बलबहादुर अनि बुधवाहरू
पिइरहेछन् काकाकुली बनेर पेप्सी कोकोकोला
सुकाउँदै निधारको काउँसो पसीना
हम्किँदै फ्यातुलो जब्-कार्डको हाते-पङ्खाले।

कारगिल सहिदको कात्रो
क्वात्रोचीको बोफोर्स-विवाद
सन् १९५०-को सन्धि
र परमाणु प्रतिवादको घोषणा
थाङ्काहरूमा सिर्जेर
फर्किआएका छन् दुर्गामल्ल,न्यूटन र जङ्गबहादुरहरू
गिद्दे पाहाड़मा
थाल्नलाई त्यहीँबाट
अविराम नित्य पद्मसम्भवयात्रा।

साइरन रन्काउँदै
कालो बत्तीमा हिँड़्ने आसुरहरू
संविधानको प्रत्येक पृष्ठ च्यातेर
चट्पटे, कोफ्ता र फम्बी खाइरहेछ
चुहाउँदै नीलो दैत्य ओँठमुनि
पुच्का, छोला र फिङको रक्तरस।

बलबहादुर र बुधवा
दुवै नै त्रसित छन्
आत्मघातीहरूद्वारा संसदमाथिको
बम, ग्रेनाइट र बन्दुकको आक्रमणले
अनि बहुसङ्ख्यकहरूद्वारा
अल्पसङ्ख्यकहरूमाथि भएको
संसदको विधेयक अतिक्रमणले।

बेमौसम गुञ्जिरहेछ चारैतिर
र्यासइर्यााइती
अल्पसङ्ख्यक र आदिवासीहरूका अधिकार
र सुरक्षाका झ्याउँकिरी सिम्फोनीहरू।

Laxmi Prasad Devkota – Ahile Ko Kshan

क.
अहिले, अहिले, यही, यही क्षण
ढुकढुक हो
परिवर्तनको मधुर ज्वलनको
जीवन–नामा स्पन्दनको
मुटुका कदमको टुकटुक हो

ख.
तातो रगतको, जिउँदो रगतको, चल्दो रगतको
भकभक हो
विश्वको नाडी व्यक्तिको जीवनभित्र घुसेको
भित्र चलेको टिकटिक हो
यस कलपुर्जाको यो चालू सद्यो अनुभूत
चकचक हो
खण्डित समय गनाउन सानन्द,
सचेतताको स्तरमा चल्दो
एक लङ्गुरको लुगलुग हो !

ग.
पुतली एउटा झल्की, अल्प्यो
पुतली आर्को झल्की, आयो
एक बचेरो आँखा खोल्दछ,
एक बचेरो भरखर निदायो,
कोही मसिनो कुची घिसार्दछ
हेरफेर यो कोही निहार्दछ
गोचर नभको घेरा विकशी
वायुयानले बादल फार्दछ,
एउटा पाउ चट्ट खसाली,
आर्को पाउ चट्ट उचाली
कोही चल्दछ, कोही चाल्दछ
तिनका पदको दीर्घ सडकमा
आहट हो
सूनसानको असीम तटमा
जीवन–छालको चिच्याहट हो
इतिहास कलिको पत्ती, पत्ती
फुस्किरहेको फुकफुक हो ।

घ.
भूत, भविष्यले लगनको गाँठो
मीठो जोर्ने, मीठो तान्ने,
तनतन हो,
भइसकेको, अनि हुनेको
मिलन मधुर, अनि
चुम्बन हो,
चैतन्य परीको स्वपना जागी,
एक अनौठो नाचको लागि
चकचक पयरको छुमछुम हो
बुद्धिको एउटा समसम हो
जिन्दगीको चल्दो पलक हो
पला नटीको उत्तम झलक हो
सृजनाको एक रमरम हो
ज्यानको मधुर गरम हो
समय छालको फेलिन चूली ज्योति चढेको धुगधुग हो
अतीतको यो अन्तिम धुकधुक,
भविष्यको यो यसतिर पुगपुग,
वर्तमान ढुकढुक हो,
अहिले, अहिले, यही, यही क्षण
मिथुन बनेको दुःख सुख हो ।

ङ.
‘अघि’ गाडेको यस गानमा,
‘पछि’ जन्मेको यस तानामा,
अभिनव भाव झुलौना छन्,
विधि विविध खिलौना छन्
शुरुको बिन्दु छ, स्नायुको सकसक,
सञ्चित अनुभवहरुको झकझक !
मुटुले केही सल्लाह दिएको,
गिदीको जरुरी तार भएको,
दृकले लिएको केही नव लख
‘मसल’ ‘छु जिउँदै’ भन्दै उठेको
सगबग, सगबग !
कुनै किरणले झल्किरहेको पर मञ्जिलको छानो हो
सजीवताको तराना हो !
मुस्किरहेको अमृतरश्मिमा मृत्यु कालो कुकुरको यो
अश्रुत एउटा भुकभुक हो !

च.
रहस्यहरुले केही लरबर,
अनिश्चयले केही धरमर,
प्रस्थान दशामा पन्छी भुरभुर,
उडिरहेको हावामा तर,
अडिरहेको, पङ्खमा फरफर,
क्षितिज किनारा आँखा तानी, हेर्दो पर, पर ।
सुँइट्ट ! चलूँ झैं किरण–चलुर यो,
प्रेरणाले मुटुमा कुरकुर !
तीखो बोल्दछ बिजुली–चरी यो,
झल्याक्क उघारी संसार मिरमिर
एक आशाको इङ्गित भर
पङ्ख वेगले उड्दछ हुरहुर !
छोटो सुन्दर !
एक पछिको बच्चा काढी,
एक अघिको गुँडको अन्दर !
तरल पङ्खको चकचक हो !

छ.
यस पलकको उघ्रँदो सुख यो
अर्को झिमिकको थकथक हो ।
अथवा त्यसको धुकधुक हो ।
आर्को पालकमा तारो चुकेको
चुकचुक हो वा,
त्यो भेटेको झकझक हो ।
तर यही हाम्रो ढुकढुक हो ।
चल्दो जिउँदो सानो, मानो
एउटै लप्का हुन् भुक हो,
अनन्त जसमा बल्छ धप्प,
अथवा अन्त छ जसमा धिप्प,
दिव्य प्राणको धकधक हो !
अहिले अहिले, यही, यही क्षण
ढुकढुक हो !
यसको मुटुमा चोखो धड्कन
नवयुग हो ।

Dr. Mohan Prasad Joshi – Kahan Chha Thaun, Dosro Ataun?

डा. मोहनप्रसाद जोशी — कहाँ छ ठाउँ, दोस्रो अटाऊँ ?

धेरै दिनदेखि याद साँचेँ
त्यसैको सहारा लिएर बाँचेँ
यादको गीत अब किन नबनाऊँ ?
बनाउनेबित्तिकै किन नगुन्गुनाऊँ ?

त्यै यादले बनाएछ एक मूर्त चित्र
जुन बसेछ आँखाको नानीभित्र
नजर अब किन अन्त घुमाऊँ ?
के छ र बाँकी हेर्न जाऊँ ?

तिमीले मलाई भरिदिएछौ
जीवनमा अर्थ ल्याईदिएछौ
यताउता अब किन खोज्न जाऊँ ?
कहाँ छ ठाउँ, दोस्रो अटाऊँ ?

(डा. मोहनप्रसाद जोशीको ‘कहाँ छ ठाउँ ‘ नामक कवितासङ्ग्रहमा समावेश भएको | डा. जोशीकै ‘कहाँ छ ठाउँ ‘ नामक गीति सङ्ग्रहमा पनि समावेश भएको | सङ्गीत: न्ह्यू बज्राचार्य, स्वर: रामकृष्ण ढकाल |)

Acharya Prabha – Ma Chhu Bishwasta

म छु बिश्वस्त गरेनौ शायद, मेरो मायालाई तिरष्कार
अनि सोच्दैछु फेरि यो पनि, गर्ने छैनौ मनबाट बहिष्कार ।

तिम्रो माया जिउने आधार भयो, अनि आश्वासन जीवन
जीत भयौ तिमी यसै मेरो, अनि भयौ जीतको पुरस्कार ।

ठान्दछु म मन स्वच्छ भए, पाईन्छ मीठो खुशीको बरदान
कुन ईश्वर हो त्यो जस्ले, रच्यो तिम्लाई गर्दछु म नमस्कार।

हो भावना र चाहनाले रोज्यो तिम्लाई, यस्मा मेरो के दोष ?
थाहा छ मलाई यो पनि, तिमीमा छैन मेरो पूर्ण अधिकार ।

(९/२९/ २००९ साँझ )

अमेरिका