Krishna Sharma – Rajani Madhu

कृष्णा शर्मा – रजनी मधु

खुशीका दिन सुहाना साह्रै नै सौम्य राम्रो ।
अर्को कतै भएन संसारमा जोडी हाम्रो ।।

रजनी मधु दुवैमा ज्यादैँ लुकको माया ।
एक आपसमा मिलेर रच्थ्यौं सुरम्य छायाँ ।।

छाँया मूनि लूकेको आनन्दी पूष्प सज्जा ।
सारा जगतै आँखा पर्दो थियौ यसैमा ।।

एक एक दिन बित्यो कर्तब्य कै अंगालो ।
किन हुन्थ्यो समय बेर्थै तितो तथा अमिलो ।।

सैतिस बर्ष विते सामिप्यमा दुबैको ।
भएन बिछोड एक दिनमा पनि कुनैको ।।

फुलबारीका फुलहरु सुम्पिई मालीलाई ।
आनन्दले बस्यौँ है कयौँ दिन अलि सुस्ताई ।।

जीवन र मृत्यु आखिर साश्वत सत्य सबको ।
एक दिन आई लगिगो सामुन्नेमा सबैको

कर्तव्य एकमात्र बाँकी थियौ बचेको ।
शुशिला र सुन्दर वाला हो वंंशको जमर्को ।।

भगवान आषिश देऊँ पु¥याउ मधुको इच्छा ।
हुन्छु यसैमा सन्तोष र यहि सदिक्षा ।।

कालिमाटी, वाफल

Deependra KC – Bhuktani Ko Hataro

एउटा हुरीको झोक्काले हुत्ताएर
पल्लो कुना पुगेका हामी
स्वाभिमानको अहं लिएर
ढोका ढोका चाहार्दै भौतारिएर
मानवीयताको दावी गर्दै दरखास्तको लाइन र
अन्तर्वार्ताको टेवुलमा ङिच्‍च दांत ङिच्याइरहेका
कुनैपनि वेला च्यातिन सक्ने फालिन सक्ने
स्तरहीन कागजमा नाम चढाएर
मख्ख पर्दै उफि्ररहेका हामी
टाढैवाट छुट्टीने परिचयपत्र पाएर
मानौ
उ जुनीको ऋण भुक्तान गर्न आएझै
कामको पुछारको सिंडीबाट उक्लन
तंछाड मछाड गर्दै दौडिरहेका
खुट्टा राख्न कहां सजिलो
फेरि यस्तै अभीप्साले भौतारिइरहेका
खोसाखोस तानातान हानाहान
आफैमा एउटा अस्पष्ट वैरभाव
सात्विक स्वभाव अनि व्यर्थैको रवाफ देखाइरहेका
खैरा टाउकाहरुको आदेशमा टाउका हल्लाउदै
गुमेको समयको क्षतिपूर्ति होइन
यिनैको ऋणको व्याज तिर्न हतारिइरहेका ।

Rajab – Binduharu

एउटा विन्दुमा
गतिहरूको कायाकल्प भएको छ
सारा कुराहरू
विन्दुहरूले निर्धारण गर्न थालेका छन्
यी उत्तरआधुनिक विन्दुहरू
अस्तित्वको दैत्याकार रूप
ध्वस्त पार्दैछन्

Komal Shrestha Malla – Sagar Mai Prem Khasyo Bhane (Geet)

कोमल श्रेष्ठ मल्ल – सागरमै प्रेम खस्यो भने (गीत)

सागरमै प्रेम खस्यो भने, समाउन सक्छ कि कोही ?
बगरझै प्रेम सु्क्यो भने, फूलाउन सक्छ की कोही ?

प्रेम चादनी उदाउने भए मर्नेहरु मर्थे किन यहा ?
प्रेम िकरण फिजाउने भए रुनेहरु रुझ्थ्य िकन यहा ?

प्रेम सुसाउछ र बहन्छ लुकी लुकी देख्न सक्छ कि कोहि यहा ?
प्रेम जलाउछ र उडाउछ खुली खुली छेक्न सक्छ कि कोहि यहा ?

प्रेम राग भए खुसि खुसि जिउने को को छन यहा ?
प्रेम बैराग भए छाती पिटि पिटी रुने को को छन यहा ?

Mohan Bahadur Kayastha – Atma Bimba

मोहन बहादुर कायस्थ – आत्म बिम्ब

कलेटी परेका ती कन्चट र निधारका धर्साहरु
हिस्सी नपरेका ती अनुहारका रेखहरु
वर्षौंवर्षपन्जामा परेका ती भावनाहरु
यसै ओइलाएर सुक्नेछन्
धुजिएर जानेछन्, बिलाएर जानेछन्
किनभने
यहाको आबोहवाले नौलो रङ्ग लिएको छ
नया पालुवा फेरेको छ-आफै भित्र ।

जुगौंपहिले हिस्सी परेको अनुहार
बान्किलो टम्म शरीर
आज कलेटी पर्न गएको छ
बान्किलो शरीर गलित भइसकेको छ
उठ्न-बस्न धौधौ परिसकेको छ (देखिन्छ)
किनभने
यहाको आबोहवाले नौलो रङ्ग लिएको छ
अनैतिकतालाई अगालेको छ- आफैंभित्र ।
भोकप्यासमा अल्झिएको त्यो दिव्य अनुहार
उधो न उभो भएको त्यो शरीर
ताजा रगतले भरिएको थियो कुनै बेला
सुन्दर-शान्त थियो कुनै बेला
किनकि
यस जुग खाएको कलेटीले देखाउछ-
जिउनुको परिश्रम अनन्त छ
अतिशय कठिन छ
औ यहाको आबोहवाले
पालुवा फेरेको छ- नैतिकतालाई बिर्सेंको छ ।

Bimal Nibha – Prawesh

नारायणहिटीमा प्रवेश गर्न
मलाई लाग्नेछ
पाँच रुपियाँ
पाँच सय वर्ष
पाँच हजार छटपटी
पाँच लाख भोक
र पाँच करोड अँध्यारो नाघेर
म प्रवेश गर्नेछु
नारायणहिटीको द्वार
पाँच अरब बाधा–व्यवधानले पनि
मेरो मार्ग
अवरुद्ध गर्न सक्ने छैन
जब पहरेदारले माग्नेछ
देऊ पाँच रुपियाँ
म भन्नेछु
मसँग त छन् केवल
पाँच वटा अभेद्य साहसहरु
म अवश्य प्रवेश गर्नेछु
नारायणहिटी
पाँच अक्षौहिणी प्रयत्नसहित
विजय नामको साथी
मेरो स्वागतका लागि
आतुर छ त्यहाँ
(२०५४)

Deependra KC – Bhot Ko Kheti

आफैले पालेको
आफैले फालेको
उत्पादन हराएको वीज,
उठाउन लगाएर आफैले
चलाउन लगाएर आफैले
अह्राउछन आफनैलाई
भोटको खेती लगाउन आफनैमा
मलजल गरेर कृतिम सिजनमा
हुर्काउछन त्रासका हातले आफनै बन्धनमा
फलेपछि फसल,
निमोठेर फेरि
पूरा गर्न आफनो स्वार्थलाई
वा
भत्काउन अरुको योजनालाई
छप्काउंछन त्यही खेती
अनाहकमा,
परिचालन गरेर
आज्ञाकारी खेतालाहरु
डुलाउंछन फाण्टहरुमा फेरि
विविध नामका वीउहरु खोज्नलाई
विविधखाले भोटकैं खेतीहरुका लागि।

B J Bantawa Rai – Samarpan

बि. जे. बान्तवा राई  – समर्पण

तिम्रो मुस्कान स्वच्छ अनि मिठो
तिम्रो माया गाढा अनि अमृतरुपी
म हरेक तिम्रो जादुमा हराईरहन्छु
तिम्रो सम्पुर्ण अनुभुतीका स्पनदनहरुमा पाईरहन्छु

हरेक प्रभात तिमीलाई सम्झेर उठ्ने गर्छु
हरेक रातको निदरीमा तिमीलाई देख्ने गर्छु
अनी मलाई लाग्छ तिम्रै बाहुपासमा छु
मलाई लाग्छ तिम्रो हरेक स्वासमा छु

मलाई यस्तो महसुस पहिलो चोटी भयो
तिम्रै तस्बिर मेरो वरिपरि घुमिरह्यो,
अनी त मैले मेरो स्वास-प्रस्वास सुम्पीदिएँ
उप्रान्त मेरो जिबन तिम्रै नाम गरिदिएँ

Hari Ghimire – Badhi

हरि घिमिरे – बाढी

वर्षा लागे पछि-
तिमी नदी-किनारका वस्तिहरु!
भयभित भएको कुरा गर्छौ
बाढी आउला कि भनेर
दुई महिनाका लागि
मुटु कमाउदै तर्सन्छौ
तर
दस महिनाको प्राकृतिक सुन्दरता र स्वच्छताको
हरियाली श्रेष्ठताको
कमसे कम उपभोग त गर्न पाएका छौ्।
नदी किनारका ओरिपरि
त्यै बाढीको पानीले
नयाँ सिर्जना त गर्न पाएका छौ
तर
हामी गाउँ-शहरका बस्तीहरुमा
सँधै वर्षा लागेको छ-
मृत्युको वर्षा
हत्या-लुट-बलात्कारको वर्षा
अपहरण-आतङ्क र अशान्तिको वर्षा
तिम्रो त मनसुनले आकाशबाट पानी बर्साउँदो हो
एकै छिन डर लागे पनि
मन रोमाञ्चित भएर उठ्दो हो
हाम्रा त-
आँखाबाट वर्सेका पानीले
बाह्रै महिना बाढी ल्याएको छ
त्यो बाढीभित्र-
विनासै-विनासको लीला छ
चिहानै-चिहानको खात छ।
हाम्रो त मुटु नै छैन
के कमाउँनु?
के तर्सनु?।

Mithila Pyakurel – Euta Tara

मिथिला प्याकुरेल – एउटा तारा
(Source: Himal Khabar)

एउटा तारा मलाई आकाशबाट हेर्छ राति173राति
नआउञ्जेल भानु प्यारा मलाई आकाशबाट हेर्छ रातिराति

मन हुँदो हो उसको पनि सँगै बस्न प्रीतले कस्न
तर ऊ Continue reading “Mithila Pyakurel – Euta Tara”

Rajab – Shahar Ko Raat

प्रायः
वरिपरिको रात
हेर्न
घरको कौसी उक्लन्छु
अँध्यारोको
गलैंचामा
बलेर बसेका
जातजातका
अघोर बत्तीहरू
त्यसरी मलाई तान्छन्
कौसीमा
त्यसैले

साँझ सेलाइसकेपछि
अक्सर
उक्लिसकेको हुन्छु
प्रत्येक रात
कौसीमा
शहरको रात मात्र हो
यसरी
आकर्षित गर्ने मलाई
गाउँतिरको
वा पहाडी रातसँग
म त्यसरी
मोहित हुन्न
किनभने
गाउँका मानिसहरू
रातलाई
स्वाभाविक रूपमा छोड्छन् बाहिर
र शहरकाले झैँ
अघोर बिजुली बालेर
रातलाई
छेक्न खोज्दैनन्
रात गाउँ पसेपछि
ती पनि
पाठा, पाठी
माउ, बाछा
भेडी, थुमा
खोर हुलेर
लिस्नो उक्लन्छन्
किनभने
रातको साम्राज्यलाई
शहरकाले झैँ
छेक्न सक्दैनन्
गाउँका मानिसहरू

२०५२ पुस

Kum Shahi – Pokhara

कुम शाही – पोखरा

तिम्रै बिशाल काखमा
बिभिन्न नामले परिचित
बसन्त फुलाउदै कांडालाई पन्छाउदै
अंकुर फुटाउदै बहार उन्यौ ,
पृथ्वीमा घाम छरिदा नछरिदै
सरद्को दाना सगै फूलहरु हाँसिरहेका
धोबिनी चरी बोलिरहेकी
परिवर्तन र नयाँ यामको खोजिमा
तिमी कती भाग्यमानी पोखरा,
परिबर्तित मौसमसगै तरुनी तन्नेरीहरु मधुर मिलनलाई
मनको गति दिन करुण कहानी र जीवन गाथा यौवनको
बैसालु रस पस्कदै
अपुरो कथा पूर्ण गर्न ब्यस्त छिन्
पोखरा,
तिम्रै कोमल आलिँगन
अनेकौ नामधारी तालहरु
फेवा,बेगनास, रुपा
अरु अनगिन्ती नामहरु
प्राकृतिक मनोरम
मधुर रस कि धनी
पोखरा,
माछापुछ्रेको काखमा
सेतीलाई पोल्टामा लुकाएर
आफ्नो गन्तब्यमा पुग्न आतुर
कति शक्तिशाली तिमी
पोखरा,
तिम्रै स्पर्शले आँशु र सुस्केराहरुलाई
सदाचारको माला पहिराइ रहेछौ
मधुर चुम्बनको साथ
तिम्रो शताब्दियौ देखिको आगमनलाई
सुस्वागतम “पोखरा” ।

Biwash Bipra – Ma Mastiska Chetana-Shunya Hundaichhu

बिवश बिप्र – म ‘मस्तिष्क’ चेतना-शुन्य हुँदैछु !!

अधिक सोचको बिफल परिणाम
नचाउदैछन आँखाभित्र हत्केलाहरुले !
निस्सासिएर ओच्छ्यानमै
चेतना-शुन्य हुँदैछु !!

हुन्नन अरुहरु
र,
जो कोहीहरु
सन्तुलन गुम्ने डरले
आँफै गुमनाम भैदिन्छन
खोपडी-खोपडीहरुमा
खप्पर-खप्परहरुभित्र l
म सम्हालिन सकिन

न चेतना-शुन्य हुँदैछु l

यदाकदा आँफै घोरिन्छु
भन्छु,
म पनि बिछिप्त भइदिन्छु
अनि,
फेरी चर्तिकला सुरु गर्छु l
उर्ध्व-प्रचापसँगै
तोडछु खप्परहरु
फोडछु खोपडीहरु
जुर्मुराउछु जाँगरिलो भएर

प्रयोग गर्छु नशा-नशाहरु
म बहुलाउन पनि सकिन
धेत !!
म चेतना-शुन्य पो हुँदैछु l

सपनाहरु आउछन म भरि
सपनै सपना
स………..प…….ना
सफलता देख्छु
सहयोग पाउछु
सद्भाव भेट्छु
सहकार्य हेर्छु
झल्यास्स बिउँझन्छु
उहि हात लाग्यो शुन्य
र,
पो म मस्तिष्क चेतनाशुन्य हुँदैछु

म भित्रको उदेकलाग्दो शुन्यता-भित्र
म ”मस्तिष्क” बाहेक सबै भूमिगत छन
कोटी प्रयास पछि अब त कुर्कुच्चा पनि पो गिज्याउछन
म मस्तिष्क भने अझ चेतनाशुन्य हुदोछु l

(Sent to Sanjaal Corps via Email)

Durga Lal Shrestha – Naani Ra Putali [Bal Kabita]


पख, पख पुतली,
पख म नि आऊँ,
आज हामी दुइजना
सँगै डुल्न जाऊँ ।

टेकी तिमी हावामा
फुरुफुरू आऊ
मचैं चाल्छु भुइँमा
टुकुटुकु पाउ ।

सँगसँगै जाऊँ हामी
सँगसँगै जाउँ,
हेरुँहेरुँ लाग्यो मलाई
साह्रै तिम्रो गाउँ ।

२०५८ फागुन २२

Sushmita Nepal – Kavita Ko Ghar

सुश्मिता नेपाल – कविताको घर

पहाडका चुचुराहरुलाई जग हालेर
ढुकढुकीलाई ढोका बनाएर
सप्तरङ्गी इन्द्रेनीलाई दलिन हालेर
हावाका झोक्काहरुलाई गाह्रो बनाएर
आकाशको छानो हालेर
बादलका बुट्टाहरुलाई आँखीभ्याल बनाएर
एउटा सानो कविताघरको
निर्माण गर्न लाग्दै छु

सानो कविताको घरमा
जून–ताराहरुको पिलपिल बत्ती
बोल्न चाहान्छु
बिहानीको सूर्यको किरण
अँजुलीमा उठाएर
मनको दैलो पोत्न चाहान्छु

जीवनको गोरेटोमा नै अल्झेका
आँखाहरुलाई
कुहिरोभित्र श्रमलिई हिँडेका पाउहरुलाई
समयसँग लरखराइरहेका हातहरुलाई
मेरो सानो कविताको घरमा
भित्र् याउन चाहान्छु

चराहरुले गाउने मीठो सङ्गीत
धरतीले आफै जन्म लिँदाको रोदन
आवाजहरु तोते बोली बोल्दै
मेरो ढुकढुकीको ढोका
घचघच्याउन आइपुग्छन्
ठीक त्यसैबेला नै
म एउटा सानो कविताको घर
निर्माण गर्न लाग्दैछु ।

Pratima KC – Aghoshit Yuddha

प्रतिमा के.सी. – अघोषित युद्ध

एउटा अघोषित युद्ध
चलिरहेछ
निरन्तर चलिरहेछ
शताब्दियौं देखि आजसम्म
हो त्यो अघोषित युद्धमा
बमहरु निस्क्रिय छन
बन्दुकहरु सुतेका छन
बारुदको धुवाँ अल्मलिएको छ
अरु बमहरु Continue reading “Pratima KC – Aghoshit Yuddha”

Abhi Subedi – Shabda Ko Kinarai Kinar

राती
कति आँशु बगे
थाहा पाइनँ
बिहानको खोलाको स्वाँ ! सुनेपछि
वगेको मन झिक्न
हतारहतार शब्दको किनारैकिनार दौडेँ ।

Chanki Shrestha – Bhid Ma Manchhe

(नपुगेको ठाउँ पुग्न त्यही बाटो हिँ ड्नुपर्छ जहाँ तिमी हुँदैनौ- टिएस इलियट)

एउटा विशाल भीडमा
म खोज्दैछु अनुहारहरू ।

अनन्त समुद्रजस्तो यो भीडमा
अनगिन्ती टाउकाहरू छन्
अनगिन्ती शरीरहरू छन्
अनगिन्ती Continue reading “Chanki Shrestha – Bhid Ma Manchhe”

Bidhya Sapkota – Khabardar ! Kalam Bhanchne Dussahas Nagara

कलम निरन्तर चलिरहन्छ
कलमको यात्रा सगरको उचाइ केन्द्रित हुन्छ
कलम स्वतन्त्रता मन पराउछ
कलम निरपक्षेता चाहन्छ
कलमले लगाम पटक्कै मन पराउदैन
यसले त जे देख्छ त्यही नै लेख्छ ॥

कलम सडकजस्तो निरिह हुन्न
तिमीहरुले फोहरको बार लगादिदैमा छेकिने
कलम भत्ता र भ्रमणमा विश्वास गर्दैन
यसोउसो देशको ढुकुटी रित्याउनै पर्ने
कलम तिमीहरु जत्ति अन्धविश्वासी छैन
कालो विरालाले बाटो काट्दैमा बाटै फेरीदिने ॥

त्यसैले त्यसैले
ए कलम विरोधीहरु हो !
यसको बाटोमा डढेलो लाउने आँट नगर
एँजेरु मासिनेछ मुनाहरु झनझन सप्रनेछन् ।
एउटा मात्र पनि कलम भाँच्ने दुस्साहस नगर
हजारौ कलम एकसाथ जुर्मराउनेछन् ॥

ए कलम किन्न खोज्नेहरु हो !
कलमलाइ बन्दि बनाउने मुर्ख्याई नगर
भ्रष्ट नेताको बोलि हैन कलम
यो त बालक झै निश्छल हुन्छ
कलम त्यती कमजोर हुन्न
यसले त युग मर्काउन सक्छ
साँच्चैको कलमले सत्य मात्र सत्य ओकल्छ ॥

कलम हतियारदेखी पटक्कै डराउदैन
कलम त निसहायको साहारा पो हो
कलम सत्यताको आधार पो हो
कलम आवाज विहिनहरुको आवाज हो ॥

सत्य यो हो की
कलमको लोडसेडिङ्ग तिमी गर्नै सक्दैनौं
कलममा बर्डफ्ल्यु तिमी घोल्नै सक्दैनौ

त्यसैले खबरदार !
भुलेर पनि कलम भाच्ने दुस्साहस नगर
बिर्सेर पनि विष घोल्ने प्रयत्न नगर
कलम स्यालको सिङ्ग पर्खेर बस्दैन
यसले त जे देख्छ त्यही नै त लेख्छ
त्यसैले फेरी भन्छू
भुलेर पनि कलम भाँच्ने दुस्साहस नगर ॥
भुलेर पनि कलम भाँच्ने दुस्साहस नगर ॥

(स्व. पत्रकार उमा सिंहमा समर्पित)

Gopal Kawali – Mero Aradhya Tan Ta

मेरो आराध्य तँ त,
साँझै पिच्छे शंख घन्ट बजाए संगै
जल आहुति दिन चुकाएको थियिंन
नैबेधको कमि महसुस गराएको थियिंन
जपहरु, ध्यानहरु बिराएको थियिंन
रगत सुकाउने खडेरी होस्
अथवा, मुटु थर्काउने ठिही होस्
चप्परी उक्काउँदै आफ्नै मन जोत्दा
तलाईं खोकिलामा आसन दिएकै थिएँ
समाजका छाती भित्रका
नफुटेका डल्लाहरू,नमिलेका आँतरहरु,
बिहान सूर्यलाई अर्घ दिए संगै
सम्याउने सल्लाह गरि, संगै सुतेका हामी
मैले दत्तिवन नगर्दै तैंले खोलो तरिस
तँ कस्तो भगवान होस् त?
सानु सुकुल बोकेर,
जब म सम्मोहन बिद्या सिक्न कुटीतिर धाउँछु
मलाई संसार सम्याउनु छ
उता तँ,
बिकर्सणका विकिरणको श्रीस्टि गर्छस
मेरो संसार जलाउन चाहन्छ्स
तेरा र मेरा मस्तिस्कका घर्षणले
मनुआत्मा मा उठेका ज्वार भाटा, अनि
नास्तिकबादका आगलागीहरु
अब कुनै बारुण यन्त्रका बसमा छैनन्
जीवनका नाटकमा तेरो संगतले
जब म राम बन्न खोज्छु
तँ रावणको भूमिका निर्वाह गर्छस
कमसेकम बिभिषण बन्न सक्थिस नि
श्वास धान्ने नित्य दैनिकीमा
तेरो अपरिहार्यता आँक्दै
जब म कृष्ण बन्न खोज्छु
तँ संधै कंश भएर उभिन्छस
कमसेकम सुदामा बन्न सक्थिस नि
ठिकै छ, तँ तिघ्रामै ताली बजा
तँलाई यो हात चाहिंदैन भने
ठिकै छ तँ एकान्तमै लिला देखा
तँलाई मान्छेको साथ चाहिंदैन भने!!!

जुलियन,अफगान,१७/१२/१२